.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Yönetici Hemşirelerin Yönetsel Stres Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Faktörler
Managerial Stress Levels of Nurse Managers and Factors Affecting Stress Levels
Turkiye Klinikleri J Nurs. 2012;4(1):15-22
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: This descriptive study aims to identify nurse managers' managerial stress levels and the factors influencing nurse managers' managerial stress levels. Material and Methods: The study population is composed of nurse managers (head-nurse of unit, head nurse/manager of nursing services and deputy nurses) employed in 17 hospitals that have different patients of 100 or over bed capacity in European Side of Istanbul (10 private hospitals, 5 Ministry of Health hospitals and 2 hospitals of a university). And the study sample is composed of 300 nurse managers, of whom 100 nurse managers were selected by quota sampling method from each hospital group of different managerial characteristics. Study data were collected between January-June 2007. A questionnaire of 14 items and a five-point Likert type "Managerial Stress Scale" comprising six subscales and 40 items were used as data collection instruments. After the permission and consent of the ethics committee were obtained, the data collection instrument was applied to nurse managers who agreed to participate in the study. The completed forms (n=213) were transferred into computer documents and evaluated by means of frequency analysis, t-test and one-way ANOVA in SPSS 11.5. Results: The mean age of participant nurses was 35 years (SD=6.55), and the mean professional experience was 15 years (SD=6.53), while the mean managerial experience was 8 years (SD=6.05). Furthermore, 35.2% of nurses were determined to have a two-year degree, 35.2% were employed in private hospitals, 73.2% were employed as head-nurse of unit, 40.8% regarded the management in their institutes as "counseling-democratic", and 74.4% did not plan to change job. The mean total and subscale managerial stress scores of nurse managers were determined to be over the level that should be taken from the scale (M=15.23±29.78), and this level of stress was determined to change in accordance with their institutes (p=0.049 in "work" subscale), position (p=0.023 in "general" subscale), management mentality of institutions (p<0.05 in "work", "relation" and "workplace" subscales), desire to change job (p<0.05 in "management" and "work" subscales) and some other variables. In addition, it was determined that managerial stress score was not affected by certain variables including age, work experience, managerial experience, marital status, education level, having a child (p>0.05). Conclusion: Nurse managers were determined to experience mid level of managerial stress, and this was affected by their institutions, positions, management mentality of institutions, and desire to change job.
Keywords: Nursing administration research; health services administration; hospital administration
Objective: This descriptive study aims to identify nurse managers' managerial stress levels and the factors influencing nurse managers' managerial stress levels. Material and Methods: The study population is composed of nurse managers (head-nurse of unit, head nurse/manager of nursing services and deputy nurses) employed in 17 hospitals that have different patients of 100 or over bed capacity in European Side of Istanbul (10 private hospitals, 5 Ministry of Health hospitals and 2 hospitals of a university). And the study sample is composed of 300 nurse managers, of whom 100 nurse managers were selected by quota sampling method from each hospital group of different managerial characteristics. Study data were collected between January-June 2007. A questionnaire of 14 items and a five-point Likert type "Managerial Stress Scale" comprising six subscales and 40 items were used as data collection instruments. After the permission and consent of the ethics committee were obtained, the data collection instrument was applied to nurse managers who agreed to participate in the study. The completed forms (n=213) were transferred into computer documents and evaluated by means of frequency analysis, t-test and one-way ANOVA in SPSS 11.5. Results: The mean age of participant nurses was 35 years (SD=6.55), and the mean professional experience was 15 years (SD=6.53), while the mean managerial experience was 8 years (SD=6.05). Furthermore, 35.2% of nurses were determined to have a two-year degree, 35.2% were employed in private hospitals, 73.2% were employed as head-nurse of unit, 40.8% regarded the management in their institutes as "counseling-democratic", and 74.4% did not plan to change job. The mean total and subscale managerial stress scores of nurse managers were determined to be over the level that should be taken from the scale (M=15.23±29.78), and this level of stress was determined to change in accordance with their institutes (p=0.049 in "work" subscale), position (p=0.023 in "general" subscale), management mentality of institutions (p<0.05 in "work", "relation" and "workplace" subscales), desire to change job (p<0.05 in "management" and "work" subscales) and some other variables. In addition, it was determined that managerial stress score was not affected by certain variables including age, work experience, managerial experience, marital status, education level, having a child (p>0.05). Conclusion: Nurse managers were determined to experience mid level of managerial stress, and this was affected by their institutions, positions, management mentality of institutions, and desire to change job.
Keywords: Nursing administration research; health services administration; hospital administration
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, yönetici hemşirelerin yönetsel stres düzeylerini ve yönetsel stres düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini İstanbul'un Avrupa yakasında faaliyet gösteren ve 100 yatak ve üzeri kapasiteye sahip olan 17 hastanede (10 özel hastane, 5 Sağlık Bakanlığı Hastanesi ve bir üniversiteye bağlı 2 hastane) görevli yönetici hemşireler (servis sorumlu hemşiresi, başhemşire/hemşirelik hizmetleri müdürü ve yardımcıları) oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, yönetsel özellikleri açısından farklılık gösteren her bir hastane grubundan kota örneklem yöntemine göre seçilen 100 yönetici hemşire olmak üzere toplam 300 yönetici hemşire oluşturmaktadır. Araştırma verileri Ocak-Haziran 2007 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak 14 sorudan oluşan bir soru formu ile altı alt boyut ve 40 maddeden oluşan beşli likert tipi "Yönetsel Stres Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın yapılacağı kurumlardan gerekli izin ve etik kurul onayı alındıktan sonra veri toplama aracı araştırmaya katılmayı kabul eden yönetici hemşirelere uygulanmıştır. Eksiksiz doldurulmuş olan 213 soru formu bilgisayar ortamına aktarılmış ve SPSS 11,5 istatistik paket programı ile yüzdelik hesaplama, t testi ve one way (ANOVA) testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan yönetici hemşirelerin ortalama 35 yaşında (SS=6,55) olduğu, ortalama 15 yıllık mesleki deneyime (SS=6,53) ve 8 yıllık yöneticilik deneyimine sahip olduğu belirlenmiştir. (SS=6,05). Ayrıca hemşirelerin %35,2'sinin ön lisans mezunu olduğu, %35,2'sinin özel hastanede ve %73,2'sinin servis sorumlu hemşiresi olarak çalıştığı, %40,8'inin çalıştıkları kurumdaki yönetim anlayışını "danışmacı-demokratik" olarak değerlendirdikleri ve %74,4'ünün iş değiştirmeyi düşünmediği saptanmıştır. Yönetici hemşirelerin, yönetsel stres ölçeği toplam ve alt boyut puan ortalamalarının ölçekten alınması gereken ortalama puan düzeyinde olduğu (X=15,23±29,78); bu stresin çalıştıkları kurum ("iş" alt boyutunda p=0,049), pozisyon ("genel" alt boyutunda p=0,023), çalıştıkları kurumun yönetim anlayışı ("iş", "ilişki", "işyeri" alt boyutlarında p<0,05), iş değiştirme isteği ("yönetim", "iş" alt boyutlarında p<0,05) değişkenleri açısından bazı alt boyutlarda farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca yönetsel stres puanının, yaş, mesleki deneyim, yöneticilik deneyimi, medeni durum, eğitim durumu çocuk sahibi olma değişkenlerinden etkilenmediği (p>0,05) de bulunmuştur. Sonuç: Yönetici hemşirelerin, orta düzeyde yönetsel stres yaşadıkları, bu stresin çalıştıkları kurum, pozisyon, çalıştıkları kurumun yönetim anlayışı, iş değiştirme isteği değişkenlerinden etkilendiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik yönetimi araştırması; sağlik hizmetleri yönetimi; hastane yönetimi
Amaç: Bu çalışma, yönetici hemşirelerin yönetsel stres düzeylerini ve yönetsel stres düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini İstanbul'un Avrupa yakasında faaliyet gösteren ve 100 yatak ve üzeri kapasiteye sahip olan 17 hastanede (10 özel hastane, 5 Sağlık Bakanlığı Hastanesi ve bir üniversiteye bağlı 2 hastane) görevli yönetici hemşireler (servis sorumlu hemşiresi, başhemşire/hemşirelik hizmetleri müdürü ve yardımcıları) oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, yönetsel özellikleri açısından farklılık gösteren her bir hastane grubundan kota örneklem yöntemine göre seçilen 100 yönetici hemşire olmak üzere toplam 300 yönetici hemşire oluşturmaktadır. Araştırma verileri Ocak-Haziran 2007 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak 14 sorudan oluşan bir soru formu ile altı alt boyut ve 40 maddeden oluşan beşli likert tipi "Yönetsel Stres Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın yapılacağı kurumlardan gerekli izin ve etik kurul onayı alındıktan sonra veri toplama aracı araştırmaya katılmayı kabul eden yönetici hemşirelere uygulanmıştır. Eksiksiz doldurulmuş olan 213 soru formu bilgisayar ortamına aktarılmış ve SPSS 11,5 istatistik paket programı ile yüzdelik hesaplama, t testi ve one way (ANOVA) testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan yönetici hemşirelerin ortalama 35 yaşında (SS=6,55) olduğu, ortalama 15 yıllık mesleki deneyime (SS=6,53) ve 8 yıllık yöneticilik deneyimine sahip olduğu belirlenmiştir. (SS=6,05). Ayrıca hemşirelerin %35,2'sinin ön lisans mezunu olduğu, %35,2'sinin özel hastanede ve %73,2'sinin servis sorumlu hemşiresi olarak çalıştığı, %40,8'inin çalıştıkları kurumdaki yönetim anlayışını "danışmacı-demokratik" olarak değerlendirdikleri ve %74,4'ünün iş değiştirmeyi düşünmediği saptanmıştır. Yönetici hemşirelerin, yönetsel stres ölçeği toplam ve alt boyut puan ortalamalarının ölçekten alınması gereken ortalama puan düzeyinde olduğu (X=15,23±29,78); bu stresin çalıştıkları kurum ("iş" alt boyutunda p=0,049), pozisyon ("genel" alt boyutunda p=0,023), çalıştıkları kurumun yönetim anlayışı ("iş", "ilişki", "işyeri" alt boyutlarında p<0,05), iş değiştirme isteği ("yönetim", "iş" alt boyutlarında p<0,05) değişkenleri açısından bazı alt boyutlarda farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca yönetsel stres puanının, yaş, mesleki deneyim, yöneticilik deneyimi, medeni durum, eğitim durumu çocuk sahibi olma değişkenlerinden etkilenmediği (p>0,05) de bulunmuştur. Sonuç: Yönetici hemşirelerin, orta düzeyde yönetsel stres yaşadıkları, bu stresin çalıştıkları kurum, pozisyon, çalıştıkları kurumun yönetim anlayışı, iş değiştirme isteği değişkenlerinden etkilendiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik yönetimi araştırması; sağlik hizmetleri yönetimi; hastane yönetimi
.: İşlem Listesi