Amaç: Bu araştırmada, yetişkin bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve hasta aktivasyonu seviyelerini tespit etmek ve değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın örneklemini, Konya'da bir üniversite hastanesinden ayaktan poliklinik hizmeti alan 700 hasta oluşturmaktadır. Çalışmada, nicel araştırma deseni ve kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II. Ölçeği ve Hasta Aktiflik Ölçeği kullanılmıştır. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II. Ölçeği'nin Cronbach alfa değeri 0,898, Hasta Aktiflik Ölçeği'nin, Cronbach alfa değeri 0,836 olarak bulunmuştur. Bulgular: Araştırmadan elde edilen bulgular neticesinde, bireylerin öğrenim durumu ve gelir düzeyi arttıkça daha çok sağlıklı yaşam biçimi davranışı sergiledikleri tespit edilmiştir. Bireylerin genel sağlık durumunun iyi olması, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını olumlu yönde etkilemektedir. Kronik hastalığı olmayan ve sürekli ilaç kullanmayan kişilerin sağlıklı yaşam biçimi davranış ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Yaş arttıkça sağlıklı yaşam biçimi davranışları azalmakta ve hasta aktivasyon düzeyi de artmaktadır. Evli olan bireylerin hasta aktivasyon düzeyi bekâr olanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının alt boyutlarından olan fiziksel aktivite, beslenme, kişiler arası ilişkiler ve stres yönetimi boyutlarının hasta aktiflik üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda, bireylerin sağlık sorumluluğu arttıkça ve manevi gelişim düzeyi yükseldikçe hasta aktivasyonunun da yükseleceği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Hasta katılımı; sağlıklı yaşam tarzı; erişkin
Objective: In this study, it was aimed to determine and evaluate healthy lifestyle behaviors and patient activation levels of adult individuals. Material and Methods: The sample of the study consists of 700 patients who receive outpatient clinic services from a university hospital in Konya. Quantitative research design and convenience sampling method were used in the study. Healthy Lifestyle Behaviors II. Scale and Patient Activity Scale were used. Healthy Lifestyle Behaviors II. The Cronbach alpha value of the Scale was 0.898, and the Cronbach alpha value of the Patient Activity Scale was 0.836. Results: As a result of the findings obtained from the research, it was determined that individuals exhibit more healthy lifestyle behaviors as their education and income levels increase. The good general health of the individuals affects their healthy lifestyle behaviors in a direction. The average healthy lifestyle behaviors of people who do not have chronic diseases and who do not use drugs continuously were found to be higher. As age increases, healthy lifestyle behaviors decrease and patient activation level also increases. Patient activation level of married individuals was found to be higher than those who were single. It was determined that physical activity, nutrition, interpersonal relationships and stress management dimensions, which are sub-dimensions of healthy lifestyle behaviors, do not have a significant effect on patient activity. Conclusion: As a result of the research, it was determined that as the health responsibility of individuals increases and the level of spiritual development increases, patient activation will also increase.
Keywords: Patient participation; healthy lifestyle; adult
- Bhuiyan M, Sheng JWK, Ghazali FHB, Mughasbi FGA, Arnous MK, Maziz MNH, et al. Health-promoting lifestyle habits among preclinical medical students. Pakistan Journal of Medical Akistan Journal of Medical Health Sciences. 2017;11(2):490-5. [Link]
- Ma?ina T, Madžar T, Musil V, Milo?ević M. Differences in health-promoting lifestyle profile among croatian medical students according to gender and year of study. Acta Clin Croat. 2017;56(1):84-91. [Crossref] [PubMed]
- Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The health-promoting lifestyle profile: development and psychometric characteristics. Nursing Research. 1987;36(2):76-81. [Crossref] [PubMed]
- Nassar OS, Shaheen AM. Health-promoting behaviours of university nursing students in Jordan. Health. 2014;6(19):2756-63. [Crossref]
- Paudel S, Gc KB, Bhandari DB, Bhandari L, Arjyal A. Health related lifestyle behaviors among Undergraduate Medical Students in Patan Academy of Health Sciences in Nepal. Journal of Biosciences and Medicines. 2017;5(09):43-53. [Crossref]
- Parsons MA, Pender NJ, Murdaugh CL. Health Promotion in Nursing Practice. 6th ed. Upper Saddle River, N.J.: Pearson; 2011. [Link]
- Struwe LA, Schmaderer MS, Zimmerman L. Changes in patient activation in a self-management ıntervention. West J Nurs Res. 2020;42(3):194-200. [Crossref] [PubMed]
- Hibbard JH, Stockard J, Mahoney ER, Tusler M. Development of the Patient Activation Measure (PAM): conceptualizing and measuring activation in patients and consumers. Health Serv Res. 2004;39(4 Pt 1):1005-26. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hibbard JH, Greene J. What the evidence shows about patient activation: better health outcomes and care experiences; fewer data on costs. Health Aff (Millwood). 2013;32(2):207-14. [Crossref] [PubMed]
- Hibbard JH, Mahoney ER, Stockard J, Tusler M. Development and testing of a short form of the patient activation measure. Health Serv Res. 2005;40(6 Pt 1):1918-30. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mosen DM, Schmittdiel J, Hibbard J, Sobel D, Remmers C, Bellows J. Is patient activation associated with outcomes of care for adults with chronic conditions? J Ambul Care Manage. 2007;30(1):21-9. [Crossref] [PubMed]
- Begum N, Donald M, Ozolins IZ, Dower J. Hospital admissions, emergency department utilisation and patient activation for self-management among people with diabetes. Diabetes Res Clin Pract. 2011;93(2):260-7. [Crossref] [PubMed]
- Fowles JB, Terry P, Xi M, Hibbard J, Bloom CT, Harvey L. Measuring self-management of patients' and employees' health: further validation of the Patient Activation Measure (PAM) based on its relation to employee characteristics. Patient Educ Couns. 2009;77(1):116-22. [Crossref] [PubMed]
- Hibbard JH. Using systematic measurement to target consumer activation strategies. Med Care Res Rev. 2009;66(1 Suppl):9S-27S. [Crossref] [PubMed]
- Hibbard JH, Mahoney ER, Stock R, Tusler M. Do increases in patient activation result in improved self-management behaviors? Health Serv Res. 2007;42(4):1443-63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- AuYoung M, Ponce NA, Duru OK, Bustamante AV, Mangione CM, Rodriguez HP. Patient activation is ınconsistently associated with positive health behaviors among obese safety net patients. J Immigr Minor Health. 2016;18(6):1489-97. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Green CA, Polen MR, Janoff SL, Castleton DK, Wisdom JP, Vuckovic N, et al. Understanding how clinician-patient relationships and relational continuity of care affect recovery from serious mental illness: STARS study results. Psychiatr Rehabil J. 2008;32(1):9-22. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Wang D, Xing XH, Wu XB. Healthy lifestyles of university students in China and influential factors. ScientificWorldJournal. 2013;2013:412950. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Walker S, Hill-Polerecky D. Psychometric evaluation of the health-promoting lifestyle profile II. J Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center. 1996:120-6. [Link]
- Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması [Healthy life style behavior scale II: a reliability and validity study]. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;12(1):1-13. [Link]
- Koşar C. Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçüm Aracı'nın (Patient Activation Measure) Türkçe'ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi; 2015. [Link]
- Fahey TD, Insel PM, Roth WT. Fit & Well: Core Concepts and Labs in Physical Fitness and Wellness. 8th ed. New York: McGraw-Hill Higher Education; 2009. [Link]
- Bayrak Özarslan B. Diyabetik Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ve Yaşam Kalitesinin Belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2013. [Link]
- Dalgış İşler A, Efe E, Kaya A, Sarvan S, Başer H. Healthy lifestyle behaviors in patients with thalassemia major. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(1):77-86. [Link]
- Gur G, Sunal N. Koroner arter hastalarında sağlık algısı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi [Determination of health perception and healthy lifestyle behaviors in patients with coronary artery disease]. The Journal of Health Sciences and Professions. 2019;6(2):209-19. [Crossref]
- Yalçınkaya M, Özer FG, Karamanoğlu AY. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi [Evaluation of healthy lifestyle behaviors in health care workers]. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6(6):409-20. [Link]
- Zaybak A, Fadiloglu Ç. Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi [Determining of the health promotion behaviors of universıty students and the factors affectıng these behaviors]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2004;20(1):77-95. [Link]
- Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler [Healthy life style behaviours and related ınfluencing factors of the students of Elazig High School of Health Sciences of Firat University]. Fırat Tıp Dergisi. 2011;16(2):78-83. [Link]
- Aksoy T, Hülya U. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları [Healthy lifestyle behaviors of nursing students]. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2014;1(2):53-67. [Link]
- Adana F, Türk Gülengün, Yıldırım B, Yeşilfidan D. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler [Healthy lifestyle behaviors and associated factors of university students]. Medical Sciences. 2012;14(1):11-21. [Crossref]
- Yaşar Ö, Karadağ N, Kaymak GÖ. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi [İnvestigation of healty lifestyle behaviors of nursing department students]. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(3):81-6. [Link]
- Bilgili N, Ayaz S. Kadınların sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen faktörler [Health promotion behaviors of women and affecting factors]. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009;8(6):497-502. [Link]
- Smith SG, Pandit A, Rush SR, Wolf MS, Simon CJ. The role of patient activation in preferences for shared decision making: results from a national survey of U.S. adults. J Health Commun. 2016;21(1):67-75. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kenney M. 2nd Place Research Paper: Patient Activation Among Diverse Populations: A Systematic Review. 2017:1-30. [Link]
- Rask KJ, Ziemer DC, Kohler SA, Hawley JN, Arinde FJ, Barnes CS. Patient activation is associated with healthy behaviors and ease in managing diabetes in an indigent population. Diabetes Educ. 2009;35(4):622-30. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi