.: ARAŞTIRMA
Yeni Mersin Gazetesi'nde Çıkan Sağlık Haberlerinin Değerlendirilmesi 1929-1938
Evaluation of Health News Published in the Newspaper 'Yeni Mersin Newspaper' 1929-1938
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2021;29(2):197-206
doi: 10.5336/mdethic.2020-79368
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren haberleşme görevi üstlenen yerel basın, yaşamın birbirinden farklı alanlarında toplumsal katılımı sağlamış, kamusal sorumluluğu yerine getirmiştir. Çalışmanın amacı, Yeni Mersin gazetesindeki yayınlar irdelenerek, belli bir döneme ait sağlıkla ilgili hangi konulara yer verdiğini tespit etmek, sağlık anlayışıyla ilgili eğilimleri ve ilerleme sürecini ortaya çıkarmaktır. Ocak-Mayıs 2017 tarihleri arasında Mersin Halk Kütüphanesinde gerçekleştirilen çalışmada, 1929-1938 yılları arasında basılan Yeni Mersin gazetesinde yer alan sağlık üzerine yayınlar araştırıldı. İrdelenen haberlerde tıp kongresinin ne zaman yapılacağı/yapıldığı, serbest olarak çalışan hekimlerin ücretli veya ücretsiz hangi günler hasta bakacağı, hükûmet tabiplerinin şehre/ilçeye atanması veya ayrılması, Mersin'de ve ilçelerindeki devlet hastanesinin inşaatının kararı/yapımı/malzeme alımı, dünyada ölümlere neden olan bulaşıcı hastalıklar ve yeni çıkan yasalar bulunmaktadır. Ayrıca hayvanların sağlığıyla ilgili haberler, insanlarınkinden daha fazla yer almaktadır. Köşe yazılarında özellikle sıtma, verem, trahom hastalıklarının tarifi, bulaşma yolları ve korunması anlatılmakta, yazılar 1. sayfada başlayıp 2. sayfada devam etmektedir. Atatürk'ün sağlığı ile ilgili haberler ilk sayfada yer almaktadır. Gazetede yer alan bulaşıcı hastalıklarla ilgili haberlerin olması, köşe yazılarının ve Verem Savaşa ve Kızılaya üye aranmasına yönelik ilanların bulunması, Genç Türkiye'nin bulaşıcı hastalıklarla nasıl savaştığının bir göstergesidir. Yeni Mersin gazetesinin yerel bir gazete olarak, halkın sağlıkla ilgili bilgilendirilmesinde üzerine düşen görevi yerine getirdiği açıktır.
Anahtar Kelimeler: Mersin; gazete; sağlık haberleri; Türk tıp tarihi
Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren haberleşme görevi üstlenen yerel basın, yaşamın birbirinden farklı alanlarında toplumsal katılımı sağlamış, kamusal sorumluluğu yerine getirmiştir. Çalışmanın amacı, Yeni Mersin gazetesindeki yayınlar irdelenerek, belli bir döneme ait sağlıkla ilgili hangi konulara yer verdiğini tespit etmek, sağlık anlayışıyla ilgili eğilimleri ve ilerleme sürecini ortaya çıkarmaktır. Ocak-Mayıs 2017 tarihleri arasında Mersin Halk Kütüphanesinde gerçekleştirilen çalışmada, 1929-1938 yılları arasında basılan Yeni Mersin gazetesinde yer alan sağlık üzerine yayınlar araştırıldı. İrdelenen haberlerde tıp kongresinin ne zaman yapılacağı/yapıldığı, serbest olarak çalışan hekimlerin ücretli veya ücretsiz hangi günler hasta bakacağı, hükûmet tabiplerinin şehre/ilçeye atanması veya ayrılması, Mersin'de ve ilçelerindeki devlet hastanesinin inşaatının kararı/yapımı/malzeme alımı, dünyada ölümlere neden olan bulaşıcı hastalıklar ve yeni çıkan yasalar bulunmaktadır. Ayrıca hayvanların sağlığıyla ilgili haberler, insanlarınkinden daha fazla yer almaktadır. Köşe yazılarında özellikle sıtma, verem, trahom hastalıklarının tarifi, bulaşma yolları ve korunması anlatılmakta, yazılar 1. sayfada başlayıp 2. sayfada devam etmektedir. Atatürk'ün sağlığı ile ilgili haberler ilk sayfada yer almaktadır. Gazetede yer alan bulaşıcı hastalıklarla ilgili haberlerin olması, köşe yazılarının ve Verem Savaşa ve Kızılaya üye aranmasına yönelik ilanların bulunması, Genç Türkiye'nin bulaşıcı hastalıklarla nasıl savaştığının bir göstergesidir. Yeni Mersin gazetesinin yerel bir gazete olarak, halkın sağlıkla ilgili bilgilendirilmesinde üzerine düşen görevi yerine getirdiği açıktır.
Anahtar Kelimeler: Mersin; gazete; sağlık haberleri; Türk tıp tarihi
ABSTRACT
The local press, which has undertaken the communication business as a duty since the early years of the Republic, has ensured social participation and fulfilled public responsibility in completely different aspects and areas of life. The main purpose of this study is to investigate and examine the publications in the New Mersin Newspaper and to determine and determine which health-related issues of a certain period are covered, and to reveal the trends and progress process regarding the understanding of health. This study investigated the health news in Yeni Mersin Newspaper published between 1929-1938. The study was carried out in Mersin Public Library between January and May 2017. In the news examined in detail, the date and time on which the medical congress is or will be held, the days on which non-government physicians would admit patients with or without payment, appointment of government physicians to the city or their leaving from the city, construction of the state hospital in Mersin, the decision made concerning construction of the hospital/procurement of construction materials, infectious diseases that cause mortalities worldwide and new laws and regulations issued thereto. News on Atatürk's health was taking its place on the first page. Publication of news pertinent to infectious diseases by the newspaper is important indicators of how the Young Turkey's struggled against infectious diseases. The manner how improvements were made in terms of health in Turkey comes forth in a clearer way in Yeni Mersin Newspaper's issues that followed.
Keywords: Mersin; newspaper; health news; Turkish medical history
The local press, which has undertaken the communication business as a duty since the early years of the Republic, has ensured social participation and fulfilled public responsibility in completely different aspects and areas of life. The main purpose of this study is to investigate and examine the publications in the New Mersin Newspaper and to determine and determine which health-related issues of a certain period are covered, and to reveal the trends and progress process regarding the understanding of health. This study investigated the health news in Yeni Mersin Newspaper published between 1929-1938. The study was carried out in Mersin Public Library between January and May 2017. In the news examined in detail, the date and time on which the medical congress is or will be held, the days on which non-government physicians would admit patients with or without payment, appointment of government physicians to the city or their leaving from the city, construction of the state hospital in Mersin, the decision made concerning construction of the hospital/procurement of construction materials, infectious diseases that cause mortalities worldwide and new laws and regulations issued thereto. News on Atatürk's health was taking its place on the first page. Publication of news pertinent to infectious diseases by the newspaper is important indicators of how the Young Turkey's struggled against infectious diseases. The manner how improvements were made in terms of health in Turkey comes forth in a clearer way in Yeni Mersin Newspaper's issues that followed.
Keywords: Mersin; newspaper; health news; Turkish medical history
REFERANSLAR:
- Turan M, (Marc Bloch). Tarih Savunusu veya Tarihçilik Mesleği. Berktay A, çeviri editörü. Tarih Kritik (History Critique). 2017;3(4):6-13. [Link]
- Kejanlıoğlu, B. Türk Basınında Demokrasi: Milliyet Gazetesi Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 1995;50(3):232-49. [Crossref]
- İbrahimov O. Osmanlı Devleti'nde İlk Basın Yayın Faaliyetleri ve Tuna Gazetesi. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2016; 5: 82-94. [Crossref]
- Aydın E. [Health services in the foundation perıod of Turkish republic]. Ankara Ecz Fak Derg. 2002;31(3):183-92. [Crossref]
- Bayat AH. Tıp Tarihi. 1. Baskı. İzmir: Sade Matbaa; 2003. p.296-327.
- Ögenler O, Uzel İ. Soranus'tan Akalın'a ebelere öğütler. Ögenler O, editör. Tıp Tarihi ve Tıp Etiği Açısından Kadın. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.40-50. [Link]
- Frik F. Cumhuriyet Devrinin ilk hekimleri [The first physicians of the Republican Era]. Dirim dergisi.1964;8:17-23. [Link]
- Aydın E. Atatürk'ün sağlık kavram ve anlayışı [Atatürk's concept and understanding of health]. Ankara Tıp Mecmuası (The Journal of the Faculty of Medicine). 1995;48(1):43-54. [Crossref]
- Ege R. Türkiye'nin Sağlık Hizmetleri ve İsmet Paşa. 1. Baskı. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi; 1992.
- Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Tarihçe. Erişim Tarihi: 10 Ocak 2018. [Link]
- Doğan A. Mersin Limanı ve Mersin Kenti Tarihi Üzerine Genel Bir İnceleme (A General Review on the History of Mersin Harbour and Mersin) CityJournal of Current Researches on Social Sciences. 2018;8(1):11-150 doi: 10.26579/jocress-8.1.8 [Link]
- Turgut M. Göçler ve Mersin Tarihi. 1. Baskı. İstanbul: Etik Yayınları; 2005.
- Savaş M. Millî Mücadele'de Adana Cephesi. [Adana Front in the Natıonal Struggle]. Erişim Tarihi: 14 Şubat 2018. [Link]
- Gezgin S. Türkiye'de Yerel Basın Tarihi. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları; 2007.
- Bilir F. Gündüz Artan Penceresinden Mersin. 1. Baskı. İstanbul: E yayınları; 2014.
- Damlapınar Z, Işık U. [Health related news in the press and approach to children: a content analysis]. GİFDER. 2017;5(1):373-98. [Crossref]
- Şahinoğlu S, Baykara Z . Bir Gazetenin Sağlık Haberlerinin Sağlık/Hastalık Kavramı Çerçevesinde İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2011;1(2):11-5. [Link]
- Resmî Gazete (21.6.1934/2733), 2510 sayılı İskân Kanunu; 1934. [Link]
- Resmî Gazete (23.9.1935, Sayı: 3113) sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Nizamnamesi; 1935. p.229-43. [Link]
- Semerci A, Çelik AD. [General overview of ovine breeding in Turkey]. Journal of Agricultural Faculty of Mustafa Kemal University. 2016;21(2):182-96. [Link]
- Kösedağ MS. Türkiye'de ulusal ve yerel gazetelerin siyasal gündemlerinin karşılaştırılması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016;9(42):1586-603. [Crossref]
- Karayaman M. [Legal arrangements for the limitation of the number of pharmacies in Turkey and their consequences]. Osmanlı Bilimi Araştırmaları. 2008:115-35. [Link]
.: İşlem Listesi