.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Yaşlılık Döneminde Yaşlı Cinselliğine Yönelik Tutumlar ile İlişkili Faktörlerin İncelenmesi: Kesitsel Bir Çalışma
An Investigation of Factors Related to Attitudes Towards Elderly Sexuality in Older Adulthood: A Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(4):1112-9
doi: 10.5336/healthsci.2022-89494
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Mevcut araştırmanın amacı, yaşlı erişkinlik döneminde yaşlı cinselliğine yönelik tutumlarla ilişkili faktörleri saptamaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini İzmir ve Ankara'da yaşayan ve yaşları 60-86 arasında değişen 127 yaşlı erişkin oluşturmaktadır. Katılımcıların %61,4'ü (n=78) kadındır. Katılımcılara; 'Yaşlı Bireyler için Cinsel Tutum Ölçeği', 'Kısa Form-12 Sağlık Ölçeği', 'Psikolojik İyi Oluş Ölçeği', 'Cinsel Mitler Ölçeği' ve kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yaşlı erişkinlerin yaşlı cinselliğine yönelik tutumlarını yordayan değişkenleri saptamak amacıyla 4 aşamalı hiyerarşik regresyon analizi yürütülmüştür. Bulgular: Gerçekleştirilen korelasyon analizi sonucunda, yaşlı cinselliğine yönelik tutum ile yaş ve cinsel mitler arasında olumsuz yönde istatistiksel olarak anlamlı; yaşlı cinselliğine yönelik tutum ile genel sağlık ve psikolojik iyi oluş arasında olumlu yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise ilk aşamada cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerinin, ikinci aşamada genel sağlık, üçüncü aşamada psikolojik iyi oluş ve son aşamada cinsel mitler değişkenlerinin yaşlı erişkinlerde cinselliğe yönelik tutumları yordadığı saptanmıştır. Regresyon analizinde açıklanan toplam varyans %34 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen bulgular demografik özelliklerin yanı sıra genel sağlık, psikolojik iyi oluş ve cinsel mitlerin yaşlılara yönelik tutumlarla ilişkili olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın, yaşlı erişkinlerde cinsel refahı artırmak ve yaşlı bireylerle çalışan halk sağlığı profesyonelleri için gelecekteki müdahaleleri geliştirmek açısından yol gösterici olabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; cinsellik; tutum; kesitsel çalışmalar
Amaç: Mevcut araştırmanın amacı, yaşlı erişkinlik döneminde yaşlı cinselliğine yönelik tutumlarla ilişkili faktörleri saptamaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini İzmir ve Ankara'da yaşayan ve yaşları 60-86 arasında değişen 127 yaşlı erişkin oluşturmaktadır. Katılımcıların %61,4'ü (n=78) kadındır. Katılımcılara; 'Yaşlı Bireyler için Cinsel Tutum Ölçeği', 'Kısa Form-12 Sağlık Ölçeği', 'Psikolojik İyi Oluş Ölçeği', 'Cinsel Mitler Ölçeği' ve kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yaşlı erişkinlerin yaşlı cinselliğine yönelik tutumlarını yordayan değişkenleri saptamak amacıyla 4 aşamalı hiyerarşik regresyon analizi yürütülmüştür. Bulgular: Gerçekleştirilen korelasyon analizi sonucunda, yaşlı cinselliğine yönelik tutum ile yaş ve cinsel mitler arasında olumsuz yönde istatistiksel olarak anlamlı; yaşlı cinselliğine yönelik tutum ile genel sağlık ve psikolojik iyi oluş arasında olumlu yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise ilk aşamada cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerinin, ikinci aşamada genel sağlık, üçüncü aşamada psikolojik iyi oluş ve son aşamada cinsel mitler değişkenlerinin yaşlı erişkinlerde cinselliğe yönelik tutumları yordadığı saptanmıştır. Regresyon analizinde açıklanan toplam varyans %34 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen bulgular demografik özelliklerin yanı sıra genel sağlık, psikolojik iyi oluş ve cinsel mitlerin yaşlılara yönelik tutumlarla ilişkili olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın, yaşlı erişkinlerde cinsel refahı artırmak ve yaşlı bireylerle çalışan halk sağlığı profesyonelleri için gelecekteki müdahaleleri geliştirmek açısından yol gösterici olabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; cinsellik; tutum; kesitsel çalışmalar
ABSTRACT
Objective: The current study aimed to determine the factors associated with attitudes towards elderly sexuality in older adulthood. Material and Methods: The sample consisted of 127 older adults aged between 60 and 86 living in İzmir and Ankara. In total, 61.4% (n=78) of the participants were women. 'Sexual Attitude Scale for Elderly People', 'Short Form-12 Health Survey', 'Psychological Well-Being Scale', 'Sexual Myths Scale' and demographic information form were applied to the participants. Correlation analysis was performed to examine the relationships among the variables. In addition, a four-step hierarchical regression analysis was conducted to determine the variables predicting attitudes towards elderly sexuality. Results: While there was a statistically significant negative relationship between attitudes towards the elderly sexuality and age and sexual myths, a statistically significant positive relationship was found between attitudes towards the elderly sexuality and general health and psychological wellbeing. Moreover, it was determined that gender, age, and education level in the first step, general health in the second step, psychological well-being in the third step, and sexual myths in the last step predicted attitudes towards elderly sexuality. The total variance explained was found to be 34%. Conclusion: This study showed that some demographic characteristics, general health, psychological well-being, and sexual myths were associated with attitudes towards elderly sexuality. Therefore, it can be a guide in terms of increasing sexual well-being in older adults and developing interventions for public health professionals working with older individuals.
Keywords: Aged; sexuality; attitude; cross-sectional studies
Objective: The current study aimed to determine the factors associated with attitudes towards elderly sexuality in older adulthood. Material and Methods: The sample consisted of 127 older adults aged between 60 and 86 living in İzmir and Ankara. In total, 61.4% (n=78) of the participants were women. 'Sexual Attitude Scale for Elderly People', 'Short Form-12 Health Survey', 'Psychological Well-Being Scale', 'Sexual Myths Scale' and demographic information form were applied to the participants. Correlation analysis was performed to examine the relationships among the variables. In addition, a four-step hierarchical regression analysis was conducted to determine the variables predicting attitudes towards elderly sexuality. Results: While there was a statistically significant negative relationship between attitudes towards the elderly sexuality and age and sexual myths, a statistically significant positive relationship was found between attitudes towards the elderly sexuality and general health and psychological wellbeing. Moreover, it was determined that gender, age, and education level in the first step, general health in the second step, psychological well-being in the third step, and sexual myths in the last step predicted attitudes towards elderly sexuality. The total variance explained was found to be 34%. Conclusion: This study showed that some demographic characteristics, general health, psychological well-being, and sexual myths were associated with attitudes towards elderly sexuality. Therefore, it can be a guide in terms of increasing sexual well-being in older adults and developing interventions for public health professionals working with older individuals.
Keywords: Aged; sexuality; attitude; cross-sectional studies
REFERANSLAR:
- Arslantaş Ertekin B. Yaşlıda cinsel yaşam ve sorunları [Sexuality and its problems in the elderly]. Turkiye Klinikleri J Psychiatry-Special Topics. 2009;2(4):81-5. [Link]
- Hajjar RR, Kamel HK. Sexuality in the nursing home, part 1: attitudes and barriers to sexual expression. J Am Med Dir Assoc. 2003;4(3):152-6. [Crossref] [PubMed]
- Kömürcü N, Aksayan S. Sağlıklı yaşlanmanın bir boyutu, yaşlılıkta cinsellik. Uluslararası Hemşireler Birliği 1992 Teması Sempozyumu Kitabı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 1992. p.208-13.
- Özden SY. Yaşlanmanın Psikolojisi ve Psikopatolojisi. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2018.
- Santrock JW, ed. Yüksel G, çeviri editörü. Yaşam Boyu Gelişim. 13. Baskı. İstanbul: Nobel Yayın; 2012.
- Onur B. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik-Yaşlılık-Ölüm. 8. Baskı. Ankara: İmge Yayınevi; 2008.
- Kalra G, Subramanyam A, Pinto C. Sexuality: desire, activity and intimacy in the elderly. Indian J Psychiatry. 2011;53(4):300-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lindau ST, Schumm LP, Laumann EO, Levinson W, O'Muircheartaigh CA, Waite LJ. A study of sexuality and health among older adults in the United States. N Engl J Med. 2007;357(8):762-74. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Benbow SM, Jagus CE. Sexuality in older women with mental health problems. Sex Relation Ther. 2002;17(3):261-70. [Crossref]
- Steinke EE. Knowledge and attitudes of older adults about sexuality in ageing: a comparison of two studies. J Adv Nurs. 1994;19(3):477-85. [Crossref] [PubMed]
- Beckman N, Waern M, Gustafson D, Skoog I. Secular trends in self reported sexual activity and satisfaction in Swedish 70 year olds: cross sectional survey of four populations, 1971-2001. BMJ. 2008;337(7662):a279. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dogan S, Demir B, Eker E, Karim S. Knowledge and attitudes of doctors toward the sexuality of older people in Turkey. Int Psychogeriatr. 2008;20(5):1019-27. [Crossref] [PubMed]
- Azevedo J, Palha A, EstevesbM, Coelho MV. Attitudes of medicine and nursing students towards the sexuality of older people. Eur Psychiatry 2009;24(1):887. [Crossref]
- Lee KJ, Kwon MS, Kim MJ, Moon SM. A study on knowledge and attitudes regarding sexuality of elderly people in Korea. Taehan Kanho Hakhoe Chi. 2007;37(2):179-84. [Crossref] [PubMed]
- Kim GY, Song HY, Park SM. A study of knowledge, attitudes, and importance of sexuality in the aged. Korean Journal of Women Health Nursing. 2005;11(4):324-32. [Crossref]
- Butler RN, Lewis MI. Love and Sex After 60. 1st ed. New York: NY: Ballantine; 1993.
- Meston CM. Aging and sexuality. West J Med. 1997;167(4):285-90. [PubMed] [PMC]
- NeJhaddadgar N, Ziapour A, Abbas J, Mardi A, Zare M. Correlation between general health and sexual function in older women in an Iranian setting. J Educ Health Promot. 2020;9:300. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Inelmen EM, Sergi G, Girardi A, Coin A, Toffanello ED, Cardin F, et al. The importance of sexual health in the elderly: breaking down barriers and taboos. Aging Clin Exp Res. 2012;24(3 Suppl):31-4. [PubMed]
- Gewirtz-Meydan A, Hafford-Letchfield T, Benyamini Y, Phelan A, Jackson J, Ayalon L. Ageism and sexuality. In: Ayalon L, Tesch-Römer C, eds. Contemporary Perspectives on Ageism. International Perspectives on Aging. Vol. 19. 1st ed. Cham: Springer; 2018. [Crossref]
- Hobson KG. The effects of aging on sexuality. Health Soc Work. 1984;9(1):25-35. [Crossref] [PubMed]
- Özen H. Yaşlılık ve cinsel hayat. Kutsal YG, editör. Geriatri. 1. Baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi; 2002. p.101-2.
- Özmen HE. Cinsel mitler ve cinsel işlev bozuklukları [Sexual myths and sexual dysfunctions]. Psikiyatri Dünyası. 1999;2(1):49-53. [Link]
- Park H, Shin S, Cha H. Development and validation of a Sexual Attitude Scale for Elderly Korean People. J Korean Gerontol Nurs 2014;16(3):189-200. [Crossref]
- Ebeoğlu M, Kızıltepe R, Çengelci Özekes NB. Sexual Attitude Scale for elderly people: a reliability and validity study in Turkey. Turk Geriatri Derg. 2021;24(3):433-40. [Crossref]
- Ware J Jr, Kosinski M, Keller SD. A 12-Item Short-Form Health Survey: construction of scales and preliminary tests of reliability and validity. Med Care. 1996;34(3):220-33. [Crossref] [PubMed]
- Ataoğlu S, Ankaralı H, Ankaralı S. Fibromiyalji hastalarının yaşam kalitesini değerlendirmede kullanılan ölçeklerin karşılaştırılması [A comparison of the measuring instruments to assess quality of life in patients with fibromyalgia syndrome]. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi. 2017;22(2):85-94. [Crossref]
- Sönmez Y, Uçku R, Kıtay Ş, Korkut H, Sürücü S, Sezer M, et al. İzmir'de bir sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 75 yaş ve üzeri bireylerde yaşam kalitesi ve etkileyen etmenler [Quality of life and the factors affecting it among people aged 75 years and over living in a health center region in Izmir]. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007;21(3):145-53. [Link]
- Diener E, Wirtz D, Tov W, Kim-Prieto C, Choi DW, Oishi S, et al. New well-being measures: short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research. 2010;97(2):143-56. [Crossref]
- Telef BB. Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması [The adaptation of psychological well-being into Turkish: a validity and reliability study]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013;28(3):374-84. [Link]
- Gölbaşı Z, Evcili F, Eroğlu K, Bircan H. Sexual myths scale (SMS): development, validity and reliability in Turkey. Sex Disabil. 2016;34(1):75-87. [Crossref]
- Field A. Discovering Statistics Using SPSS. 3rd ed. London: Sage Publications; 2009.
- Kızıltepe R, Ebeoğlu M, Çengelci Özekes B. Knowledge and attitudes toward elderly sexuality: a comparison of young and older adults. Turk Geriatri Derg. 2022;25(1):79-87. [Crossref]
- Levkovich I, Gewirtz-Meydan A, Karkabi K, Ayalon L. Views of family physicians on heterosexual sexual function in older adults. BMC Fam Pract. 2018;19(1):86. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Laumann EO, Nicolosi A, Glasser DB, Paik A, Gingell C, Moreira E, et al; GSSAB Investigators' Group. Sexual problems among women and men aged 40-80 y: prevalence and correlates identified in the Global Study of Sexual Attitudes and Behaviors. Int J Impot Res. 2005;17(1):39-57. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi