.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Yaşamın Anlamı ve Spiritüel İyi Oluş ile Ölüme Karşı Tutum Arasındaki İlişki: Tanımlayıcı Bir Çalışma
The Relationship Between Meaning of Life and Spiritual Well-Being and Attitude Towards Death: A Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2023;15(2):366-75
doi: 10.5336/nurses.2022-94199
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırmanın amacı, yaşamın anlamı ve spiritüel iyi oluş ile ölüme karşı tutum arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın türü tanımlayıcı-betimsel ve ilişkiseldir. Araştırmanın evrenini, Türkiye'de yaşayan 18-65 yaş arası erişkin bireyler örneklemini ise 13 Ekim 2021-13 Ocak 2022 tarihleri arasında örneklem kriterlerini karşılayan 410 birey oluşturmuştur. Araştırmanın verileri; ''bilgi formu'', ''Yaşamın Anlamı Ölçeği (YAÖ)'', ''Spiritüel İyi Oluş Ölçeği (SİOÖ)'' ve ''Ölüme Karşı Tutum Ölçeği (ÖKTÖ)' ile toplanmuştır. Bulgular: Katılımcıların demografik değişkenlerine göre ölçek puanlarına bakıldığında bireylerin gelir düzeyleri ile YAÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p˂0,05). Katılımcıların cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, çocuk sahibi olma, kendi ölümünü düşünme sıklığı ile SİOÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (p˂0,05). Katılımcıların eğitim düzeyi, aile tipi ve kendi ölümünü düşünme sıklığı ile ÖKTÖ puanları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir (p˂0,05). Araştırmada yaşamın anlamı, spiritüel iyi oluş ve ölüme karşı tutum ölçekleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p˂0,05). Sonuç: Sonuç olarak spiritüel iyi oluş düzeyi arttıkça yaşamın anlamının da arttığı ve kişinin ölüme karşı olumsuz tutumdan ve düşüncelerden uzaklaşmakta olduğu söylenebilir. Kişi ölüme karşı olumsuz tutumdan uzaklaştıkça spiritüel iyi oluşunda artma olduğu ifade edilebilir. Elde edilen sonuçların yaşamın anlamı, spiritüel iyi oluş ve ölüme karşı tutumu etkileyen değişkenlerinin tanımlanmasında ve desteklenmesinde önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Spiritüel iyi oluş; ölüme karşı tutum; yaşamın anlamı
Amaç: Bu araştırmanın amacı, yaşamın anlamı ve spiritüel iyi oluş ile ölüme karşı tutum arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın türü tanımlayıcı-betimsel ve ilişkiseldir. Araştırmanın evrenini, Türkiye'de yaşayan 18-65 yaş arası erişkin bireyler örneklemini ise 13 Ekim 2021-13 Ocak 2022 tarihleri arasında örneklem kriterlerini karşılayan 410 birey oluşturmuştur. Araştırmanın verileri; ''bilgi formu'', ''Yaşamın Anlamı Ölçeği (YAÖ)'', ''Spiritüel İyi Oluş Ölçeği (SİOÖ)'' ve ''Ölüme Karşı Tutum Ölçeği (ÖKTÖ)' ile toplanmuştır. Bulgular: Katılımcıların demografik değişkenlerine göre ölçek puanlarına bakıldığında bireylerin gelir düzeyleri ile YAÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p˂0,05). Katılımcıların cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, çocuk sahibi olma, kendi ölümünü düşünme sıklığı ile SİOÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (p˂0,05). Katılımcıların eğitim düzeyi, aile tipi ve kendi ölümünü düşünme sıklığı ile ÖKTÖ puanları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir (p˂0,05). Araştırmada yaşamın anlamı, spiritüel iyi oluş ve ölüme karşı tutum ölçekleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p˂0,05). Sonuç: Sonuç olarak spiritüel iyi oluş düzeyi arttıkça yaşamın anlamının da arttığı ve kişinin ölüme karşı olumsuz tutumdan ve düşüncelerden uzaklaşmakta olduğu söylenebilir. Kişi ölüme karşı olumsuz tutumdan uzaklaştıkça spiritüel iyi oluşunda artma olduğu ifade edilebilir. Elde edilen sonuçların yaşamın anlamı, spiritüel iyi oluş ve ölüme karşı tutumu etkileyen değişkenlerinin tanımlanmasında ve desteklenmesinde önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Spiritüel iyi oluş; ölüme karşı tutum; yaşamın anlamı
ABSTRACT
Objective: The aim of this study was to determine the relationship between the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death. Material and Methods: This was a descriptive and relationship-seeking study. The population of the present study consisted of adult individuals between the ages of 18-65 living in Türkiye and the sample consisted of 410 individuals who met the sampling criteria between October 13, 2021-January 13, 2022. The data of the study were collected using the ''information form'', ''The Meaning in Life Questionnaire (MLQ)'', ''Spiritual Well-Being Scale (SWBS)'' and ''Death Attitude Profile-Revised (DAP-R)''. Results: An analysis of the scale scores according to the demographic variables of the participants revealed a statistically significant difference between the income levels of the individuals and the MLQ (p˂0.05). There was a statistically significant difference between the participants'' gender, marital status, education level, income level, having children or not, and the frequency of thinking about their own death and the SWBS (p˂0.05). There was a significant difference between the participants' level of education, family type, and frequency of thinking about their own death and DAP-R scores (p˂0.05). A significant and positive correlation was found between the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death scales (p˂0.05). Conclusion: In conclusion, it can be argued that the more a person feels spiritually well, the more meaning he attaches to life, which means the person moves away from negative attitudes and thoughts towards death. As the person moves away from negative attitudes towards death, there is an increase in spiritual well-being. The results obtained are important in defining and supporting the variables affecting the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death.
Keywords: Spiritual well-being; attitude towards death; meaning of life
Objective: The aim of this study was to determine the relationship between the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death. Material and Methods: This was a descriptive and relationship-seeking study. The population of the present study consisted of adult individuals between the ages of 18-65 living in Türkiye and the sample consisted of 410 individuals who met the sampling criteria between October 13, 2021-January 13, 2022. The data of the study were collected using the ''information form'', ''The Meaning in Life Questionnaire (MLQ)'', ''Spiritual Well-Being Scale (SWBS)'' and ''Death Attitude Profile-Revised (DAP-R)''. Results: An analysis of the scale scores according to the demographic variables of the participants revealed a statistically significant difference between the income levels of the individuals and the MLQ (p˂0.05). There was a statistically significant difference between the participants'' gender, marital status, education level, income level, having children or not, and the frequency of thinking about their own death and the SWBS (p˂0.05). There was a significant difference between the participants' level of education, family type, and frequency of thinking about their own death and DAP-R scores (p˂0.05). A significant and positive correlation was found between the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death scales (p˂0.05). Conclusion: In conclusion, it can be argued that the more a person feels spiritually well, the more meaning he attaches to life, which means the person moves away from negative attitudes and thoughts towards death. As the person moves away from negative attitudes towards death, there is an increase in spiritual well-being. The results obtained are important in defining and supporting the variables affecting the meaning of life, spiritual well-being and attitude towards death.
Keywords: Spiritual well-being; attitude towards death; meaning of life
REFERANSLAR:
- Çelik ND. Üniversite öğrencilerinin yaşamda anlam ve yaşam amaçları arasındaki ilişki [The relationship between meaning in life and the purpose of life for university students]. Mediterranean Journal of Humanities. 2016;6(1):133-41. [Crossref]
- Seki HÖ, Ayhan D, Söyünmez S. Sağlık bilimleri fakültesi son sınıf öğrencilerinin akademik yeterlikleri ile yaşamın anlamı arasındaki ilişki [The relationship between academic competencies and meaning of life in last year health sciences students]. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi. 2021;16(61):264-77. [Crossref]
- Kul A, Demir R, Katmer AN. Covid-19 salgını döneminde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak yaşam anlamı ve kaygı [Meaning of life and anxiety as predictors of psycholological resilience during the covid-19 epidemic]. Electronic Turkish Studies. 2020;15(6):696-719. [Crossref]
- Ekşi H, Boyalı C, Ümmet D. Öğretmen adaylarının spiritüel iyi oluş ile yaşamda anlam değişkenlerinin psikolojik dayanıklılığı yordaması: Bir yapısal eşitlik modeli (YEM) denemesi [Predictive role of spiritual well being and meaning in life on psychological hardiness levels of teacher candidates': a testing Structural Equation Modelling (SEM)]. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2019;27(4):1695-704. [Crossref]
- Ayhan D, Seki HÖ. Yetişkin bireylerde ölüm algısının manevi iyi oluş üzerine etkisi [The effect of perception of death on spiritual well-being in adults]. Black Sea Journal of Health Science. 2022;5(3):424-9. [Crossref]
- Çalışkan Ş, Dilmaç B. Evli bireylerde manevi iyi oluş, ailede yılmazlık ve yaşamın anlamı arasındaki yordayıcı ilişkiler [Relationships between spiritual well-being, resilience in the family and the meaning of life in married ındividuals]. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022;11(1):113-27. [Crossref]
- Uğurluoğlu D, Erdem R. Travma geçiren bireylerin spiritüel iyi oluşlarının travma sonrası büyümeleri üzerine etkisi [The impact of individuals' spiritual well-being who gothrough a trauma on posttraumatic growth]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019;21(3):833-58. [Crossref]
- Ekşi F, Okan N, Kökçam B, Ekşi H. Yaşamın anlamı ve yaşamın amacı değişkenlerinin ölüm kaygısını yordamaları üzerine bir model denemesi [A model experiment on the meaning of life and purpose of life variables, death anxiety procedures]. International Journal of Social and Humanities Sciences. 2019;6(32):72-84. [Crossref]
- Souza MCDS, Sousa JM, Lago DMSK, Borges MDS, Ribeiro LM, Guilhem DB. Evaluation of the death attitude profile-revised: A study with health science undergraduate students. Texto & Contexto-Enfermagem. 2017;26. [Crossref]
- Benli SS, Yıldırım A. Hemşirelerde yaşam doyumu ve ölüme karşı tutum arasındaki ilişki [Relationship between nurses' life satisfaction and attitudes towards death]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(4):167-79. [Link]
- Özcan G, Ekşi H, Ekşi F. Üniversite öğrencilerinde yaşamın anlamı ile öz-aşkınlık ilişkisinde ölüm anksiyetesinin aracılık rolü [Mediating role of death anxiety in correlation with the meaning in life and self-transcendence in the university students]. Kriz Dergisi. 2020;28(2):71-87. [Link]
- Saraç H, İpek AN, Çavuş, FZ. Üniversite öğrencilerinin yaşam anlamı düzeylerinin farklı değişkenler bağlamında incelenmesi [Investigation of the university students' levels of meaning in life in the context of different variables] Academic Review of Humanities and Social Sciences. 2018;1(1):50-61. [Link]
- Steger MF, Frazier P, Oishi S, Kaler M. The meaning in life questionnaire: Assessing the presence of and search for meaning in life. Journal of Counseling Psychology. 2006;53(1):80-93. [Crossref]
- Demirdağ S, Kalafat S. Yaşamın Anlamı Ölçeği (YAÖ): Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması [Meaning in Life Questionnaire (MLQ): The study of adaptation to turkish, validity and reliability]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015;16(2):83-95. [Link]
- Ekşi H, Kardaş S. Spiritüel iyi oluş: Ölçek geliştirme ve geçerliği [Spiritual well-being: Scale development and validation]. Spiritual Psychology and Counseling. 2017;2(1):73-88. [Crossref]
- Wong P, Reker G, Gesser G. Death attitude profile-revised: a multidimensional measure of attitudes death. In: Neimeyer RA, ed. Death Anxiety Handbook. 1st ed. Washington, DC: Taylor &Francis; 1994. p.120-44. [Crossref]
- Işık E, Fadıloğlu Ç, Demir Y. Ölüme Karşı Tutum Ölçeğinin Türkçe çevirisinin hemşire populasyonunda geçerlik ve güvenilirlik çalışması [A study of the reliability and validity of the Turkish version of Death Attitude Profile-Revised DAP-R in the nurse population]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2009;11(2):28-43. [Link]
- Üstündağ S, Babadağ Savaş B, Yıldırım Y, Usta Yeşilbalkan Ö. Hemşirelik öğrencilerinin ölüme karşı tutumlarının incelenmesi [The investigation of nursing students' attitudes towards death]. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi. 2019;27(3):269-76. [Crossref]
- Yaran K. Adölesan dönemdeki üniversite öğrencilerinin mutluluk ve yaşamın anlamının akıllı telefon bağımlılığına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2020. [Erişim Tarihi: 10 Ekim 2022]. [Link]
- Kutlu Ö, Ermin C, Aygin D. Yoğun bakım hemşirelerinin spiritüel iyi oluşları ile manevi bakım algılarının değerlendirilmesi [The relationship evaluation of intensive care nurses spiritual well-being and spiritual care perceptions]. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi. 2020;3(3):130-42. [Link]
- Şirin T. Evli çiftlerin spiritüel iyi oluşları ile evlilik doyumları arasındaki ilişki [The relationship between spiritual well-being and marriage satisfaction of married couples]. Ekev Akademi Dergisi. 2019;(77):389-410. [Link]
- Dalcalı BK, Durgun H, Can Ş. Onkoloji biriminde tedavi alan hastaların manevi iyi oluşları ve yaşam kaliteleri [Spiritual well-being and quality of life in patients who receive treatment in oncology units]. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2021;9(2):536-53. [Crossref]
- Göçen A. Öğretmenlerin yaşam anlamı, psikolojik sermaye ve cinsiyetinin psikolojik iyi oluşlarına etkisi [Teachers' life meaning, psychological capital and gender's effect on their psychological well-being]. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2019;8(1):135-53. [Link]
- Gencer N, Obuz AT, Babahanoğlu R. Üniversite öğrencilerinde spiritüel iyi oluş ve toplumsal cinsiyet algısı [Spiritual well-being and gender perception of university students]. Hitit İlahiyat Dergisi. 2021;20(2):717-50. [Crossref]
- Gürsu O, Ay Y. Din, manevi iyi oluş ve yaşlılık [Religion, spiritual well-being and aging]. Journal of International Social Research. 2018;11(61):1176-90. [Crossref]
- Nurkan A. Yetişkinlerin spiritüel iyi oluş düzeyleri ile bağlanma stilleri ve olumlu sosyal davranış düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi; 2020. [Erişim tarihi: 1 Ekim 2022]. Erişim linki: [Link]
- Pahlevan Sharif S, Ong FS. Education moderates the relationship between spirituality with quality of life and stress among Malay Muslim women with breast cancer. J Relig Health. 2019;58(4):1060-71. [Crossref] [PubMed]
- Kimter N, Köftegül Ö. Yetişkinlerde ölüm kaygısı ile dindarlık arasındaki ilişki üzerine bir inceleme [A research on the relationship between death anxiety and religiosity in adults]. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2017;19(36):55-82. [Crossref]
- Menekli T, Şentürk S. The relationship between attitudes of relatives of terminal stage patients towards death and principles about dying with dignity. Medical Records. 2022;4(3):380-7. [Crossref]
- Özer Z, Yıldırım D, Bölüktaş P. Hemşirelik öğrencilerinin ölüme karşı tutumları [Attitudes of nursing students towards death]. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015;2(4):1-13. [Link]
- Yılmaz E, Vermişli S. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin ölüme ve ölmekte olan bireye bakım vermeye ilişkin tutumları [Attitudes of nurses who work in intensive care units towards death and caring for dying people]. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;2(2):41-6. [Link]
- Yüksel MY, Güneş F, Akdağ C. Investigation of the death anxiety and meaning in life levels among middle-aged adults. Spiritual Psychology and Counseling. 2017;2(2):165-81. [Crossref]
- García-Alandete J, Martínez ER, Sellés Nohales P, Soucase Lozano B. Meaning in life and psychological weil-being in spanish emerging adults. Acta Colombiana de Psicología. 2018;21(1):196-216. [Crossref]
.: İşlem Listesi