.: ARAŞTIRMA
Web of Science Veri Tabanındaki Halk Hekimliği ile İlgili Yapılmış Çalışmaların Bibliyometrik Analizi (1970-2020): Tanımlayıcı Bir Araştırma
Bibliometric Analysis of Studies on Folk Medicine in the Web of Science Database (1970-2020): A Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2022;30(1):35-43
doi: 10.5336/mdethic.2021-86722
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Tıp tarihinin önemli konularından biri olan halk hekimliği, geçmişte insanların hastalıklardan kurtulmak ve esenliklerini artırmak amacıyla yaptıkları uygulamaların nesiller boyunca aktarılmasıyla oluşmuştur. Geniş literatüre sahip olan alanların gelişimleri ve trendleri, bibliyometri tekniği ile incelenebilmektedir. Bu çalışmada, Web of Science (WoS) veri tabanında bulunan ve 1970-2020 tarihleri arasında halk hekimliği ile ilgili yapılmış çalışmaların bibliyometrik analizinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, WoS Core Collection veri tabanındaki 'topic' sekmesinde 'folk medicine' anahtar kelimesiyle tarama yapılmıştır. Yapılan tarama sonucu, konu ile ilgili 9.190 çalışma olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın evrenini oluşturan bu çalışmalar, çeşitli özellikleri bakımından incelenmiştir. Yapılan inceleme neticesinde, halk hekimliği alanına yönelik çalışmaların ve atıfların artış trendinde olduğu belirlenmiştir. Yayın sayısı, son 5 yıllık dönemde (n=3.511; %38,2) en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Çalışmaların daha sık farmakoloji (n=4.273; %46,5), bitki bilimleri (n=2.534; %27,6), bütünleştirici ve tamamlayıcı tıp (n=2.089; %22,7) ve kimya (n=1.194; %13,0) gibi alanlara yoğunlaştığı ve en çok çalışmanın 'Journal of Ethnopharmacology' (n=1.289; %14,0) dergisinde yayımlandığı görülmüştür. Halk hekimliği çalışmalarında, Brezilya'nın (n=1.587; %17,3) ülke olarak liste başında yer aldığı ve ayrıca Brezilya'da bulunan üniversitelerin alana en fazla katkı sağlayan kurumlar oldukları belirlenmiştir. Sonuç olarak, halk hekimliği ile ilgili çalışmaların gün geçtikçe arttığı görülmüştür. Yapılan bu çalışmanın, hem halk hekimliği alanyazınına katkı sağlaması hem de bilim insanlarına yol gösterici olması umulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Halk hekimliği; bibliyometrik analiz; Web of Science
Tıp tarihinin önemli konularından biri olan halk hekimliği, geçmişte insanların hastalıklardan kurtulmak ve esenliklerini artırmak amacıyla yaptıkları uygulamaların nesiller boyunca aktarılmasıyla oluşmuştur. Geniş literatüre sahip olan alanların gelişimleri ve trendleri, bibliyometri tekniği ile incelenebilmektedir. Bu çalışmada, Web of Science (WoS) veri tabanında bulunan ve 1970-2020 tarihleri arasında halk hekimliği ile ilgili yapılmış çalışmaların bibliyometrik analizinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, WoS Core Collection veri tabanındaki 'topic' sekmesinde 'folk medicine' anahtar kelimesiyle tarama yapılmıştır. Yapılan tarama sonucu, konu ile ilgili 9.190 çalışma olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın evrenini oluşturan bu çalışmalar, çeşitli özellikleri bakımından incelenmiştir. Yapılan inceleme neticesinde, halk hekimliği alanına yönelik çalışmaların ve atıfların artış trendinde olduğu belirlenmiştir. Yayın sayısı, son 5 yıllık dönemde (n=3.511; %38,2) en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Çalışmaların daha sık farmakoloji (n=4.273; %46,5), bitki bilimleri (n=2.534; %27,6), bütünleştirici ve tamamlayıcı tıp (n=2.089; %22,7) ve kimya (n=1.194; %13,0) gibi alanlara yoğunlaştığı ve en çok çalışmanın 'Journal of Ethnopharmacology' (n=1.289; %14,0) dergisinde yayımlandığı görülmüştür. Halk hekimliği çalışmalarında, Brezilya'nın (n=1.587; %17,3) ülke olarak liste başında yer aldığı ve ayrıca Brezilya'da bulunan üniversitelerin alana en fazla katkı sağlayan kurumlar oldukları belirlenmiştir. Sonuç olarak, halk hekimliği ile ilgili çalışmaların gün geçtikçe arttığı görülmüştür. Yapılan bu çalışmanın, hem halk hekimliği alanyazınına katkı sağlaması hem de bilim insanlarına yol gösterici olması umulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Halk hekimliği; bibliyometrik analiz; Web of Science
ABSTRACT
Folk medicine, which is one of the important issues in the history of medicine, was formed by the transfer of the practices that people used to get rid of diseases and increase their well-being through generations. This study aims to analyze the bibliometric analysis of studies on folk medicine in the Web of Science (WoS) database between 1970-2020. For this purpose, the 'folk medicine' keyword was searched in the topic tab of the WoS Core Collection database. As a result of the scanning, it was determined that there were 9,190 studies on the subject. These studies, which constitute the universe of the research, have been examined in terms of various features. As a result of the examination, it has been determined that the studies and citations for the field of folk medicine are in an increasing trend. The number of publications reached the highest level in the last 5 years (n=3,511; 38.2%). Studies were more common in pharmacology (n=4,273; 46.5%), plant sciences (n=2,534; 27.6%), integrative and complementary medicine (n=2,089; 22.7%), and chemistry (n=1,194; 13.0%) and the most studies were published in the Journal of Ethnopharmacology (n=1.289; 14.0%). It has been determined that Brazil (n=1,587; 17.3%) is at the top of the list in folk medicine studies and that the universities in Brazil are the institutions that contribute the most to the field. As a result, it has been seen that studies on folk medicine are increasing day by day. It is hoped that this study will both contribute to the literature of folk medicine and guide scientists.
Keywords: Folk medicine; bibliometric analysis; Web of Science
Folk medicine, which is one of the important issues in the history of medicine, was formed by the transfer of the practices that people used to get rid of diseases and increase their well-being through generations. This study aims to analyze the bibliometric analysis of studies on folk medicine in the Web of Science (WoS) database between 1970-2020. For this purpose, the 'folk medicine' keyword was searched in the topic tab of the WoS Core Collection database. As a result of the scanning, it was determined that there were 9,190 studies on the subject. These studies, which constitute the universe of the research, have been examined in terms of various features. As a result of the examination, it has been determined that the studies and citations for the field of folk medicine are in an increasing trend. The number of publications reached the highest level in the last 5 years (n=3,511; 38.2%). Studies were more common in pharmacology (n=4,273; 46.5%), plant sciences (n=2,534; 27.6%), integrative and complementary medicine (n=2,089; 22.7%), and chemistry (n=1,194; 13.0%) and the most studies were published in the Journal of Ethnopharmacology (n=1.289; 14.0%). It has been determined that Brazil (n=1,587; 17.3%) is at the top of the list in folk medicine studies and that the universities in Brazil are the institutions that contribute the most to the field. As a result, it has been seen that studies on folk medicine are increasing day by day. It is hoped that this study will both contribute to the literature of folk medicine and guide scientists.
Keywords: Folk medicine; bibliometric analysis; Web of Science
REFERANSLAR:
- Pişkin S, Kuru Fıçıcıoğlu S. Dermatolojide Anadolu halk hekimliği (bal hariç) [Anatolian folk medicine in dermatology (except for honey)]. Turkiye Klinikleri J Dermatol-Special Topics. 2013;6(1):50-4. [Link]
- İşler S, Özkoçak V, Koç F. Tıbbi antropoloji açısından halk hekimliğinin değerlendirilmesi [Evaluation of folk medicine from the medical anthropology perspective]. SSS Journal. 2020:6(68):3684-93. [Crossref]
- Elik M. Özalp halk hekimliği [Özalp folk medicine]. SSS Journal. 2019:5(42):4492-8. [Crossref]
- Boratav PN. 100 Soruda Türk Folkloru (İnançlar, Töreler ve Törenler, Oyunlar). 1. Baskı. Ankara: Bilgesu Yayıncılık; 2013.
- Karakaş A. Osmaniye halk hekimliğinde ocaklar ve bunlara bağlı uygulamalar [Ocaks and their applications in Osmaniye folk medicine]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015;12(32):320-36. [Link]
- Sever M. Türk halk inançlarında ve halk hekimliği uygulamalarında meyve [Fruit in Turkish folk beliefs and traditional folk medicine]. TÜBAR. 2004;16:95-109. [Link]
- Sivri BB, Karataş N. Toplumun kültürel yönü: doğum sonu dönemde anne ve bebek bakımına yönelik yapılan geleneksel uygulamalar ve dünyadan örnekler [Cultural aspect of the society: traditional practices of mother and baby care during post-partum period and the relevant examples from the world]. Güncel Pediatri. 2015;13(3):183-93. [Crossref]
- Al U. Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye'nin yayın ve atıf performansı [Publication and citation performances of European Union Countries and Turkey]. Bilig. 2012;14(62):1-20. [Link]
- Kasemodel MGC, Makishi F, Souza RC, Silva VL. Following the trail of crumbs: a bibliometric study on consumer behavior in the food science and technology field. Int J Food Stud. 2016;5(1):73-83. [Crossref]
- Karafil AY, Akgül MH. Web of Science veri tabanında yayınlanan spor yönetimi temalı makalelerin bibliyometrik analizi [A bibliometric analysis of sports management articles in the Web of Science database]. ASBİD. 2021;4(1):106-17. [Crossref]
- Kürklü S. Biyoetik konusunda yapılan araştırmaların bibliyometrik analizi; WOS örneği [Bibliometric analysis of research on bioethics; WOS example]. Turkish Journal of Bioethics. 2019;6(3):87-99. [Crossref]
- Li K, Rollins J, Yan E. Web of Science use in published research and review papers 1997-2017: a selective, dynamic, cross-domain, content-based analysis. Scientometrics. 2018;115(1):1-20. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Demir H, Erigüç G. Bibliyometrik bir analiz ile yönetim düşünce sisteminin incelenmesi [Examination of management thought system with a bibliometric analysis]. İş ve İnsan Dergisi. 2018;5(2):91-114. [Crossref]
- İnceoğlu Ç. Türkiye'de sinemayı konu alan doktora tezleri üzerine bibliyometrik bir çözümleme [A bibliometric analysis on the cinema studies doctoral theses in Turkey]. Galata saray Üniversitesi İletişim Dergisi. 2014;21:31-50. [Crossref]
- Biçer İ, Yalçın Balçık P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp: Türkiye ve seçilen ülkelerinin incelenmesi [Traditional and complementary medicine: investigation of Turkey and the selected countries]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019;22(1):245-7. [Link]
- Bayat AH. Tıp Tarihi. 3. Baskı. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları; 2016. [Link]
- Kuş Ö, Köken AH. Tıp tarihi ile ilgili çalışmaların Web of Science veri tabanı üzerinden bibliyometrik analizi [Bibliometric analysis of studies on the history of medicine by Web of Science database]. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2021;11(2):364-74. [Crossref]
- Eisenberg DM, Davis RB, Ettner SL, Appel S, Wilkey S, Van Rompay M, et al. Trends in alternative medicine use in the United States, 1990-1997: results of a follow-up national survey. JAMA. 1998;280(18):1569-75. [Crossref] [PubMed]
- Mordeniz C. Introductory Chapter: Traditional and Complementary Medicine. 1st ed. London: InTech; 2019. [Crossref]
- Falzon CC, Balabanova A. Phytotherapy: an introduction to herbal medicine. Prim Care. 2017;44(2):217-27. [Crossref] [PubMed]
- Şenol SP, Tunçtan B. Eczacılık eğitiminde yenilikler [Innovation in pharmacy education]. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi. 2018; 1(1):36-40. [Link]
- Kaplan, M. Covı̇d-19: küresel salgın sürecı̇nde geleneksel ve tamamlayıcı tedavı̇ uygulamaları [Covid-19: traditional and complemen tary healing practices in the pandemic process]. Milli Folklor. 2020;16:35-45. [Link]
- World Health Organization (WHO). General Guidelines for Methodologies on Research and Evaluation of Traditional Medicine. Geneva: WHO Books; 2000. [Link]
- Karunamoorthi K, Jegajeevanram K, Vijayalakshmi J, Mengistie E. Traditional medicinal plants: a source of phytotherapeutic modality in resource-constrained health care settings. J Evid Based Complementary Altern Med. 2013;67-74. [Crossref]
- İkizek M. Bilim haritalama tekniklerine göre fitoterapi kavramı [The concept of phytotherapy by science mapping techniques]. J Tradit Complem Med. 2020;3(3):319-30. [Crossref]
- Şar S. Anadolu'da halk hekimliği uygulamaları [Folk medicine practice in Anatolia]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2005;13(2):131-6. [Link]
- Arslan M, Şahne B. S, Şar S. Dünyadaki geleneksel tedavi sistemlerinden örnekler: genel bir bakış [Examples of the traditional treatment systems from the world: a general overview]. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2016;6(3):100-5. [Link]
- Öztürk YE, Akman Dömbekci H, Ünal S. Geleneksel tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [The use of traditional complementary and alternative medicine]. Bütünleyici ve Anadolu Tıbbı Dergisi. 2020;1(3): 23-35. [Link]
- Karagöz B, Şeref İ. Yazma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir inceleme: Web of Science veri tabanında eğilimler [A review of articles on the writing skill: trends in the Web of Science database]. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2020;8(1):67-86. [Crossref]
.: İşlem Listesi