Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi

Vakalar Perspektifinde Bitkisel Ürünler ve Hepatotoksisite
Herbal Products and Hepatotoxicity in the Perspective of Cases
İçim GÖKKAYAa, Gülin RENDAa
aKaradeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi ABD, Trabzon, TÜRKİYE
J Lit Pharm Sci. 2021;10(2):133-52
doi: 10.5336/pharmsci.2020-78223
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Bitkiler, çok eski dönemlerden beri hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde kullanılmaktadır. Bitkisel ürün kullanımı, ilaca bağlı karaciğer hasarının en yaygın nedenlerinden biri olarak görülmektedir. Retrospektif çalışmalarda bazı bitkilerin ve bitkisel preparatların kullanımı, karaciğer hasarıyla ilişkilendirilmiştir. Bu derlemede, 1976 yılından itibaren bitkisel ürün kullanımı sonucu geliştiği belirtilen 60 hepatotoksisite olgusu, hasta öyküleri, muayene, laboratuvar ve varsa biyopsi bulguları incelenmiştir. Bu vakalarda yaygın olarak kullanılmış olduğu belirlenen Aloe vera (L.) Burm.f., Atractylis gummifera Salzm.ex L., Camellia sinensis (L.) Kuntze, Chelidonium majus L., Cimicifuga racemosa (L.) Nutt., Mentha pulegium L. ve Hedeoma pulegioides (L.) Pers., Piper methysticum G.Forst., Polygonum multiflorum Thunb., Valeriana officinalis L.'nin, pirolizidin alkaloitleri içeren bitkilerle Teucrium L. türlerinin hepatotoksisiteden sorumlu bileşenleri, hepatotoksisite oluşturma mekanizmaları ve mevcut tedavi yaklaşımları derlenmiştir. Bitkilerin genelinin hepatotoksisite oluşturma mekanizması belirsiz olmakla birlikte, patogenezi çoğunlukla idiyosenkratik tip reaksiyonlar oluşturmaktadır. Bitkilere bağlı karaciğer hasarının tanısında, altın bir standart bulunmamakta ve dışlama kriterleri esas alınmaktadır. Karaciğer hasarının tipinin belirlenmesinde R değeri hesaplanmaktadır ve bitkilerin çoğunlukla hepatoselüler hasar olmak üzere kolestatik ve miks tipte hasar oluşturabilecekleri bildirilmiştir. Teşhis için çeşitli skorlama sistemleri geliştirilmiştir ve en yaygın kullanılanı Roussel Uclaf Nedensellik Değerlendirme skorlamasıdır. Vakaların çoğunda, bitkisel ürünün geri çekilmesinden sonra karaciğer testlerinde iyileşmeler gözlemlenmiştir. Bununla birlikte birçok vakanın sonucunda organ yetersizliği ve ölüm görülmesi, hepatotoksisite ile ilişkilendirilen bitkiler arasında A. gummifera, pennyroyal yağı gibi şiddetli hasara neden olan ürünlerle halk arasında yaygın olarak tüketilen C. sinensis ve Teucrium sp. gibi bitkilerin bulunması dikkat çekicidir. Bitkisel ürün kullanımıyla ilişkili hepatotoksisite riskinin azaltılabilmesi için ürün kalitesi ve denetiminin sağlanması ve ürünlerin konuyla ilgili eğitim almış sağlık personeli danışmanlığında kullanılmaları gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: İlaca bağlı karaciğer hasarı; bitkisel ürün; akut hepatit
ABSTRACT
Plants have been used in the prevention and treatment of diseases since ancient times. Herbal product use is one of the common causes of drug-induced-liver-injury. In retrospective studies the use of some herbs and herbal preparations has been associated with liver damage. In this review, 60 hepatotoxicity cases, reported as a result of the use of herbal products since 1976, were examined as well as anamnesis, examination, laboratory and biopsy findings. Aloe vera (L.) Burm.f., Atractylis gummifera Salzm.exL., Camellia sinensis (L.) Kuntze, Chelidonium majus L., Cimicifuga racemosa (L.) Nutt., Mentha pulegium L. and Hedeoma pulegioides (L.) Pers., Piper methysticum G.Forst., Polygonum multiflorum Thunb., Valeriana officinalis L., pyrolysidine alkaloid plants, Teucrium L. species' components responsible for hepatotoxicity, hepatotoxicity mechanisms and current treatment approaches are compiled. Although the mechanism of general hepatotoxicity is uncertain, pathogenesis is mostly create of idiosyncratic type reactions. There isn't a gold standard in diagnosis and is based on exclusion criteria. The R value is calculated to determine the type of liver damage, and it has been reported that plants can cause cholestatic and mixed type damage, mostly hepatocellular damage. Various scoring systems have been developed for diagnosis and the most commonly used is Roussel Uclaf Causality Assessment Method scoring. Improvements in liver tests were observed in most cases after withdrawal of herbal product. It is noteworthy that organ failure and death are observed as a result of many cases and finding plants that cause severe damage such as A. gummifera, Pennyroyal oil, and widely consumed by public such as C.sinensis and Teucrium sp. To reduce the risk of hepatotoxicity, product quality and control should be ensured and the products should be used under supervision of health personnel.

Keywords: Drug induced liver injury; herbal product; acute hepatitis
REFERANSLAR:
  1. Dişli M, Yeşilada E. Türkiye'de Bitkisel Tıbbi Ürünler (Türkiye'de Bitkisel Ürünlerin Standardizasyonu, Üretimi ve Tağşiş). [Herbal medicinal products in Turkey (Standardization, production and adulteration of herbal products in Turkey)]. J Biotechnol and Strategic Health Res. 2019;3(Özel Sayı):13-21. [Crossref] 
  2. Ulus B, Özhan G. Bitkisel ürünler tarafından indüklenen karaciğer hasarı. Türk Toksikoloji Derneği Yayın Organı. 2016;43:7-8. [Link] 
  3. Dağ MS, Aydınlı M, Oztürk ZA, Türkbeyler IH, Koruk I, Savaş MC, et al. Drug- and herb-induced liver injury: a case series from a single center. Turk J Gastroenterol. 2014;25(1):41-5. [Crossref]  [PubMed] 
  4. Shen T, Liu Y, Shang J, Xie Q, Li J, Yan M, et al. Incidence and etiology of drug-ınduced liver ınjury in mainland China. Gastroenterology. 2019;156(8):2230-41.e11. [PubMed] 
  5. Stournaras E, Tziomalos K. Herbal medicine-related hepatotoxicity. World J Hepatol. 2015;7(19):2189-93. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  6. Im SG, Yoo SH, Jeon DO, Cho HJ, Choi JY, Paik S, et al. Chelidonium majus -induced acute hepatitis. Ewha Med J. 2014;37(1):60-3. [Crossref] 
  7. Lee J, Lee MS, Nam KW. Acute toxic hepatitis caused by an aloe vera preparation in a young patient: a case report with a literature review. Korean J Gastroenterol. 2014;64(1):54-8. [Crossref]  [PubMed] 
  8. Bottenberg MM, Wall GC, Harvey RL, Habib S. Oral aloe vera-induced hepatitis. Ann Pharmacother. 2007;41(10):1740-3. [Crossref]  [PubMed] 
  9. Kanat O, Ozet A, Ataergin S. Aloe vera-induced acute toxic hepatitis in a healthy young man. Eur J Intern Med. 2006;17(8):589. [Crossref]  [PubMed] 
  10. Yang HN, Kim DJ, Kim YM, Kim BH, Sohn KM, Choi MJ, et al. Aloe-induced toxic hepatitis. J Korean Med Sci. 2010;25(3):492-5. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  11. Tekin F, Şahin OZ, Karasu Z, Nart D, Özütemiz Ö, Ersöz G, et al. Aloe veraya bağlı ciddi toksik hepatit: olgu sunumu. [Severe toxic hepatitis due to Aloe vera: case report]. Akademik Gastroenteroloji Dergisi. 2006;5(2):134-36. [Link] 
  12. Bouziri A, Hamdi A, Menif K, Ben Jaballah N. Hepatorenal injury induced by cutaneous application of Atractylis gummifera L. Clin Toxicol (Phila). 2010;48(7):752-4. [Crossref]  [PubMed] 
  13. Georgiou M, Biol D, Sianidou L, Hatzis T, Papadatos J, Koutselinis A. Hepatotoxcity due to atractylis gummifera-L. Clinical Toxicology. 1988;26(7):487-93. [Crossref] 
  14. Gloro R, Hourmand-Ollivier I, Mosquet B, Mosquet L, Rousselot P, Salamé E, et al. Fulminant hepatitis during self-medication with hydroalcoholic extract of green tea. Eur J Gastroenterol Hepatol. 2005;17(10):1135-7. [Crossref]  [PubMed] 
  15. Arzenton E, Magro L, Paon V, Capra F, Apostoli P, Guzzo F, et al. Acute hepatitis caused by green tea infusion: a case report. Adv Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2014;3(4):1-5. [Link] 
  16. Mazzanti G, Menniti-Ippolito F, Moro PA, Cassetti F, Raschetti R, Santuccio C, et al. Hepatotoxicity from green tea: a review of the literature and two unpublished cases. Eur J Clin Pharmacol. 2009;65(4):331-41. [Crossref]  [PubMed] 
  17. Dara L, Hewett J, Lim JK. Hydroxycut hepatotoxicity: a case series and review of liver toxicity from herbal weight loss supplements. World J Gastroenterol. 2008;14(45):6999-7004. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  18. Whitsett M, Marzio DH, Rossi S. SlimQuick?-associated hepatotoxicity resulting in fulminant liver failure and orthotopic liver transplantation. ACG Case Rep J. 2014;1(4):220-2. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  19. Vanderperren B, Rizzo M, Angenot L, Haufroid V, Jadoul M, Hantson P. Acute liver failure with renal impairment related to the abuse of senna anthraquinone glycosides. Ann Pharmacother. 2005;39(7-8):1353-7. [Crossref]  [PubMed] 
  20. Beuers U, Spengler U, Pape GR. Hepatitis after chronic abuse of senna. Lancet. 1991; 337(8737):372-3. [Crossref]  [PubMed] 
  21. Jorge OA, Jorge AD. [Hepatotoxicity associated with the ingestion of Centella asiatica]. Rev Esp Enferm Dig. 2005;97(2):115-24. [Crossref]  [PubMed] 
  22. Dantuluri S, North-Lewis P, Karthik SV. Gotu Kola induced hepatotoxicity in a child - need for caution with alternative remedies. Dig Liver Dis. 2011;43(6):500. [Crossref]  [PubMed] 
  23. Stickel F, Pöschl G, Seitz HK, Waldherr R, Hahn EG, Schuppan D. Acute hepatitis induced by Greater Celandine (Chelidonium majus). Scand J Gastroenterol. 2003;38(5):565-8. [Crossref]  [PubMed] 
  24. Franco DL, Kale S, Lam-Himlin DM, Harrison ME. Black cohosh hepatotoxicity with autoimmune hepatitis presentation. Case Rep Gastroenterol. 2017;11(1):23-8. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  25. Muqeet Adnan M, Khan M, Hashmi S, Hamza M, AbdulMujeeb S, Amer S. Black cohosh and liver toxicity: is there a relationship? Case Rep Gastrointest Med. 2014;2014:860614. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  26. Levitsky J, Alli TA, Wisecarver J, Sorrell MF. Fulminant liver failure associated with the use of black cohosh. Dig Dis Sci. 2005;50(3):538-9. Erratum in: Dig Dis Sci. 2008;53(3):869. [Crossref]  [PubMed] 
  27. Lim TY, Considine A, Quaglia A, Shawcross DL. Subacute liver failure secondary to black cohosh leading to liver transplantation. BMJ Case Rep. 2013;2013:bcr2013009325. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  28. Chow EC, Teo M, Ring JA, Chen JW. Liver failure associated with the use of black cohosh for menopausal symptoms. Med J Aust. 2008; 188(7):420-2. [Crossref]  [PubMed] 
  29. Lyford CL, Vergara GG, Moeller DD. Hepatic veno-occlusive disease originating in Ecuador. Gastroenterology. 1976;70(1):105-8. [Crossref]  [PubMed] 
  30. Lin K, Lin AN, Linn S, Hlaing PP, Vasudevan V, Reddy M. Ginseng-related drug-induced liver ınjury. Case Rep Gastroenterol. 2018;12(2):439-46. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  31. Anderson IB, Mullen WH, Meeker JE, Khojasteh-Bakht SC, Oishi S, Nelson SD, et al. Pennyroyal toxicity: measurement of toxic metabolite levels in two cases and review of the literature. Ann Intern Med. 1996;124(8):726-34. [Crossref]  [PubMed] 
  32. Sullivan JB Jr, Rumack BH, Thomas H Jr, Peterson RG, Bryson P. Pennyroyal oil poisoning and hepatotoxicity. JAMA. 1979;242(26):2873-4. [Crossref]  [PubMed] 
  33. Humberston CL, Akhtar J, Krenzelok EP. Acute hepatitis induced by kava kava. J Toxicol Clin Toxicol. 2003;41(2):109-13. [Crossref]  [PubMed] 
  34. Christl SU, Seifert A, Seeler D. Toxic hepatitis after consumption of traditional kava preparation. J Travel Med. 2009;16(1):55-6. [Crossref]  [PubMed] 
  35. LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury [Internet]. Bethesda (MD): National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 2012-. [PubMed] 
  36. Panis B, Wong DR, Hooymans PM, De Smet PA, Rosias PP. Recurrent toxic hepatitis in a Caucasian girl related to the use of Shou-Wu-Pian, a Chinese herbal preparation. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2005;41(2):256-8. [Crossref]  [PubMed] 
  37. Li CY, He Q, Gao D, Li RY, Zhu Y, Li HF, et al. Idiosyncratic drug-induced liver injury linked to Polygonum multiflorum: a case study by pharmacognosy. Chin J Integr Med. 2017;23(8):625-30. [Crossref]  [PubMed] 
  38. Park GJ, Mann SP, Ngu MC. Acute hepatitis induced by Shou-Wu-Pian, a herbal product derived from Polygonum multiflorum. J Gastroenterol Hepatol. 2001;16(1):115-7. [Crossref]  [PubMed] 
  39. Nadir A, Reddy D, Van Thiel DH. Cascara sagrada-induced intrahepatic cholestasis causing portal hypertension: case report and review of herbal hepatotoxicity. Am J Gastroenterol. 2000;95(12):3634-7. [Crossref]  [PubMed] 
  40. Yang L, Aronsohn A, Hart J, Jensen D. Herbal hepatoxicity from Chinese skullcap: a case report. World J Hepatol. 2012;4(7):231-3. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  41. Papafragkakis C, Ona MA, Reddy M, Anand S. Acute hepatitis after ingestion of a preparation of Chinese skullcap and black catechu for joint pain. Case Reports in Hepatology. 2016;2016: 4356749. [Crossref] 
  42. Barcelos STA, Dall'Oglio VM, de Araújo A, Cerski CTS, Álvares-da-Silva MR. Sinusoidal obstruction syndrome secondary the intake of Senecio brasiliensis: a case report. Ann Hepatol. 2021;20:100138. [Crossref]  [PubMed] 
  43. Fox DW, Hart MC, Bergeson PS, Jarrett PB, Stillman AE, Huxtable RJ. Pyrrolizidine (Senecio) intoxication mimicking Reye syndrome. J Pediatr. 1978;93(6):980-2. [Crossref]  [PubMed] 
  44. Lapi F, Gallo E, Giocaliere E, Vietri M, Baronti R, Pieraccini G, et al. Acute liver damage due to Serenoa repens: a case report. Br J Clin Pharmacol. 2010;69(5):558-60. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  45. Jibrin I, Erinle A, Saidi A, Aliyu ZY. Saw palmetto-induced pancreatitis. South Med J. 2006;99(6):611-2. [Crossref]  [PubMed] 
  46. Yeong ML, Swinburn B, Kennedy M, Nicholson G. Hepatic veno-occlusive disease associated with comfrey ingestion. J Gastroenterol Hepatol. 1990;5(2):211-4. [Crossref]  [PubMed] 
  47. Ural O, Satılmış Ö, Ural G, Dikici N. A case: acute hepatitis associated with herbal (Teucrium chamaedrys) ingestion. Turk Hij Den Biyol Derg. 2011;68(3):135-8. [Crossref] 
  48. Gori L, Galluzzi P, Mascherini V, Gallo E, Lapi F, Menniti-Ippolito F, et al. Two contemporary cases of hepatitis associated with Teucrium chamaedrys L. decoction use. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2011;109(6):521-26. [Crossref] 
  49. Poon WT, Chau TL, Lai CK, Tse KY, Chan YC, Leung KS, et al. Hepatitis induced by Teucrium viscidum. Clin Toxicol (Phila). 2008;46(9):819-22. [Crossref]  [PubMed] 
  50. Savvidou S, Goulis J, Giavazis I, Patsiaoura K, Hytiroglou P, Arvanitakis C. Herb-induced hepatitis by Teucrium polium L.: report of two cases and review of the literature. Eur J Gastroenterol Hepatol. 2007;19(6):507-11. [Crossref]  [PubMed] 
  51. Dağ M, Öztürk Z, Aydınlı M, Koruk İ, Kadayıfçı A. Postpartum hepatotoxicity due to herbal medicine Teucrium polium. Ann Saudi Med. 2014;34(6):541-43. [Crossref] 
  52. Dourakis SP, Papanikolaou IS, Tzemanakis EN, Hadziyannis SJ. Acute hepatitis associated with herb (Teucrium capitatum L.) administration. Eur J Gastroenterol Hepatol. 2002;14(6):693-5. [Crossref]  [PubMed] 
  53. Cohen DL, Del Toro Y. A case of valerian-associated hepatotoxicity. J Clin Gastroenterol. 2008;42(8):961-2. [Crossref]  [PubMed] 
  54. Vassiliadis T, Anagnostis P, Patsiaoura K, Giouleme O, Katsinelos P, Mpoumponaris A, et al. Valeriana hepatotoxicity. Sleep Med. 2009;10(8):935. [Crossref]  [PubMed] 
  55. Kia YH, Alexander S, Dowling D, Standish R. A case of steroid-responsive valerian-associated hepatitis. Intern Med J. 2016;46(1):118-9. [Crossref]  [PubMed] 
  56. Lourdusamy V, Albers C, Malespin M, Kemmer N, Agrawal S, Syed R. Drug-induced autoimmune hepatitis from valerian root tea. American Journal of Gastroenterology. 2019;114 (Supplement):S1268. [Crossref] 
  57. European Scientific Cooperative on Phytotherapy: ESCOP Monographs: The Scientific Foundation for Herbal Medical Products. 2nd ed. Exeter, UK: ESCOP; 2003. p.79-91. [Link] 
  58. Daniele C, Dahamna S, Firuzi O, Sekfali N, Saso L, Mazzanti G. Atractylis gummifera L. poisoning: an ethnopharmacological review. J Ethnopharmacol. 2005;97(2):175-81. [Crossref]  [PubMed] 
  59. Obatomi DK, Brant S, Anthonypillai V, Bach PH. Toxicity of atractyloside in precision-cut rat and porcine renal and hepatic tissue slices. Toxicol Appl Pharmacol. 1998;148(1):35-45. [Crossref]  [PubMed] 
  60. European Medicines Agency [İnternet]. © 1995-2021 European Medicines Agency. Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC). Erişim linki: [Link] 
  61. Lambert JD, Kennett MJ, Sang S, Reuhl KR, Ju J, Yang CS. Hepatotoxicity of high oral dose (-)-epigallocatechin-3-gallate in mice. Food Chem Toxicol. 2010;48(1):409-16. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  62. Yu Z, Samavat H, Dostal AM, Wang R, Torkelson CJ, Yang CS, et al. Effect of green tea supplements on liver enzyme elevation: results from a randomized ıntervention study in the United States. Cancer Prev Res (Phila). 2017;10(10):571-9. [Crossref]  [PubMed] 
  63. Bunchorntavakul C, Reddy KR. Review article: herbal and dietary supplement hepatotoxicity. Aliment Pharmacol Ther. 2013;37(1):3-17. [Crossref]  [PubMed] 
  64. Mazzanti G, Di Sotto A, Franchitto A, Mammola CL, Mariani P, Mastrangelo S, et al. Chelidonium majus is not hepatotoxic in Wistar rats, in a 4 weeks feeding experiment. J Ethnopharmacol. 2009;126(3):518-24. [Crossref]  [PubMed] 
  65. Enbom ET, Le MD, Oesterich L, Rutgers J, French SW. Mechanism of hepatotoxicity due to black cohosh (Cimicifuga racemosa): histological, immunohistochemical and electron microscopy analysis of two liver biopsies with clinical correlation. Exp Mol Pathol. 2014;96(3):279-83. [Crossref]  [PubMed] 
  66. Gordon P, Khojasteh SC. A decades-long investigation of acute metabolism-based hepatotoxicity by herbal constituents: a case study of pennyroyal oil. Drug Metab Rev. 2015;47(1):12-20. [Crossref]  [PubMed] 
  67. Gordon WP, Forte AJ, McMurtry RJ, Gal J, Nelson SD. Hepatotoxicity and pulmonary toxicity of pennyroyal oil and its constituent terpenes in the mouse. Toxicol Appl Pharmacol. 1982;65(3):413-24. [Crossref]  [PubMed] 
  68. Blumenthal M. The Complate German Commision E Monographs: Theraputic Guide to Herbal Medicine. Austin, TX: American Botanical Council. 1998. p.498. [Link] 
  69. Jung KA, Min HJ, Yoo SS, Kim HJ, Choi SN, Ha CY, et al. Drug-induced liver injury: twenty five cases of acute hepatitis following ıngestion of polygonum multiflorum thunb. Gut Liver. 2011;5(4):493-9. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  70. Ma J, Zheng L, He YS, Li HJ. Hepatotoxic assessment of Polygoni Multiflori Radix extract and toxicokinetic study of stilbene glucoside and anthraquinones in rats. J Ethnopharmacol. 2015;162:61-8. [Crossref]  [PubMed] 
  71. Chen Z, Huo JR. Hepatic veno-occlusive disease associated with toxicity of pyrrolizidine alkaloids in herbal preparations. Neth J Med. 2010;68(6):252-60. [PubMed] 
  72. Hirono I, Mori H, Haga M. Carcinogenic activity of Symphytum officinale. J Natl Cancer Inst. 1978;61(3):865-9. [PubMed] 
  73. Stickel F, Seitz HK. The efficacy and safety of comfrey. Public Health Nutr. 2000;3(4A):501-8. [Crossref]  [PubMed] 
  74. Bahramikia S, Yazdanparast R. Phytochemistry and medicinal properties of Teucrium polium L. (Lamiaceae). Phytother Res. 2012;26(11):1581-93. [Crossref]  [PubMed] 
  75. Shahraki MR, Arab MR, Mirimokaddam E, Palan MJ. The effect of Teucrium polium (Calpoureh) on liver function, serum lipids and glucose in diabetic male rats. Iran Biomed J. 2007;11(1):65-8. [PubMed] 

.: Güncel

Giriş



İletişim


Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.

.: Adres

Türkocağı Caddesi No:30 06520 Balgat / ANKARA
Telefon: +90 312 286 56 56
Faks: +90 312 220 04 70
E-posta: info@turkiyeklinikleri.com

.: Yazı İşleri Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 2
E-posta: yaziisleri@turkiyeklinikleri.com

.: İngilizce Dil Redaksiyonu

Telefon: +90 312 286 56 56/ 145
E-posta: tkyayindestek@turkiyeklinikleri.com

.: Reklam Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 142
E-posta: reklam@turkiyeklinikleri.com

.: Abone ve Halkla İlişkiler Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: abone@turkiyeklinikleri.com

.: Müşteri Hizmetleri

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: satisdestek@turkiyeklinikleri.com

1. KULLANIM KOŞULLARI

1.1. http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından ulaşılan internet sayfalarını (Hepsi birden kısaca "SİTE" olarak anılacaktır) kullanmak için lütfen aşağıda yazılı koşulları okuyunuz. Bu koşulları kabul etmediğiniz takdirde "SİTE"yi kullanmaktan vazgeçiniz. "SİTE" sahibi bu "SİTE"de yer alan veya alacak olan bilgileri, formları, içeriği, "SİTE"'yi, "SİTE" kullanma koşullarını dilediği zaman değiştirme hakkını saklı tutmaktadır.

1.2. Bu "SİTE"'nin sahibi Türkocağı cad. No:30, 06520 Balgat Ankara adresinde ikamet eden Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir (bundan böyle kısaca "Türkiye Klinikleri" olarak anılacaktır). "SİTE"'de sunulan hizmetler "Türkiye Klinikleri" tarafından sağlanmaktadır.

1.3. Bu "SİTE"'de sunulan hizmetlerden belirli bir bedel ödeyerek ya da bedelsiz olarak yararlananlar veya herhangi bir şekilde "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi aşağıdaki kullanım koşullarını kabul etmiş sayılmaktadır. İşbu sözleşme içinde belirtilen koşulları "Türkiye Klinikleri" dilediği zaman değiştirebilir. Bu değişiklikler periyodik olarak "SİTE"'da yayınlanacak ve yayınlandığı tarihte geçerli olacaktır. "Türkiye Klinikleri" tarafından işbu sözleşme hükümlerinde yapılan her değişikliği "SİTE" hizmetlerinden yararlanan ve "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi önceden kabul etmiş sayılmaktadır.

1.4. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" 30.03.2014 tarihinde en son değişiklik yapılarak ve web sitesi üzerinden yayınlanarak; "SİTE"yi kullanan her kişi tarafından erişimi mümkün kılınıp yürürlülüğe konmuştur. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" ayrıca, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerinden belli bir bedel ödeyerek veya ödemeden yararlanacak olan kullanıcılarla yapılmış ve/veya yapılacak olan her türlü "KULLANICI Sözleşmesi"nin de ayrılmaz bir parçasıdır.

2. TANIMLAR

2.1. "SİTE" : "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenen çerçeve içerisinde çeşitli hizmetlerin ve içeriklerin sunulduğu çevrimiçi (on-line) ortamdan http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından ve/veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından erişimi mümkün olan web sitesi.

2.2. KULLANICI : "SİTE"ye çevrimiçi (on-line) ortamdan erişen her gerçek ve tüzel kişi.

2.3. LİNK : "SİTE" üzerinden bir başka web sitesine, dosyalara, içeriğe veya başka bir web sitesinden "SİTE"ye, dosyalara ve içeriğe erişimi mümkün kılan bağlantı.

2.4. İÇERİK : "Türkiye Klinikleri" "SİTE"yi ve/veya herhangi bir web sitesinden yayınlanan veya erişimi mümkün olan her türlü bilgi, dosya, resim, rakam, fiyat v.b görsel, yazınsal ve işitsel imgeler.

2.5. "KULLANICI SÖZLEŞMESİ" : "Türkiye Klinikleri"nin sunacağı özel nitelikteki hizmetlerden yararlanacak olan gerçek ve/veya tüzel kişilerle "Türkiye Klinikleri" arasında elektronik ortamda akdedilen sözleşme.

3. HİZMETLERİN KAPSAMI

3.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden sunacağı hizmetlerin kapsamını ve niteliğini belirlemekte tamamen serbesttir.

3.2. "Türkiye Klinikleri" "SİTE" bünyesinde sunulacak servislerden yararlanabilmek için, "KULLANICI"nın "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenecek özellikleri taşıması gereklidir. "Türkiye Klinikleri", bu gerekliliği tek taraflı olarak dilediği zaman değiştirebilir.

3.3. "Türkiye Klinikleri"nin "SİTE" üzerinden belirli bir ücret karşılığı veya ücretsiz olarak vereceği hizmetler sınırlı sayıda olmamak üzere;

- Sağlık sektörüne yönelik bilimsel makaleler, kitaplar ve bilgilendirici yayınları sağlamak.

- - Bilimsel dergilere yönelik makale hazırlama aşamasında biçimsel, istatistikî ve editöryal destek sağlamak.

4. GENEL HÜKÜMLER

4.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde erişime açtığı hizmetler ve içeriklerden hangisinin ücrete tabi olacağını belirlemekte tamamen serbesttir.

4.2. "Türkiye Klinikleri"'nin sunduğu hizmetlerden yararlananlar ve siteyi kullananlar, yalnızca hukuka uygun ve şahsi amaçlarla "SİTE" üzerinde işlem yapabilirler. Kullanıcıların, "SİTE" dâhilinde yaptığı her işlem ve eylemdeki hukuki ve cezai sorumluluk kendilerine aittir. Her KULLANICI, "Türkiye Klinikleri"nin ve/veya başka bir üçüncü şahsın haklarına tecavüz teşkil edecek nitelikteki herhangi bir iş ve eylemde bulunmayacağını; yazılı, görsel ve işitsel bilgileri açıklamayacağını, "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği her türlü yazılı, görsel ve işitsel bilginin "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği sırada her türlü biçimde kullanılması, işlenmesi, saklanması, açıklanması ve üçüncü kişilere karşı ifşa edilmesi konusunda münhasır hak sahibi olduğunu kabul, beyan ve taahhüt eder. "KULLANICI" "SİTE" dâhilinde bulunan resimleri, metinleri, görsel ve işitsel imgeleri, video klipleri, dosyaları, veritabanları, katalogları ve listeleri çoğaltmayacağı, kopyalamayacağı, dağıtmayacağı, işlemeyeceğini, gerek bu eylemleri ile gerekse de başka yollarla "Türkiye Klinikleri" ile doğrudan ve/veya dolaylı olarak rekabete girmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.3. "SİTE" dâhilinde üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerden ve yayınlanan içeriklerden dolayı "Türkiye Klinikleri"nin, işbirliği içinde bulunduğu kurumların, "Türkiye Klinikleri" çalışanlarının ve yöneticilerinin, "Türkiye Klinikleri" yetkili satıcılarının sorumluluğu bulunmamaktadır. Herhangi bir üçüncü kişi tarafından sağlanan ve yayınlanan bilgilerin, içeriklerin, görsel ve işitsel imgelerin doğruluğu ve hukuka uygunluğunun taahhüdü bütünüyle bu eylemleri gerçekleştiren üçüncü kişilerin sorumluluğundadır. "Türkiye Klinikleri", üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerin ve içeriklerin güvenliğini, doğruluğunu ve hukuka uygunluğunu taahhüt ve garanti etmemektedir.

4.4. "KULLANICI"lar, "SİTE"yi kullanarak, "Türkiye Klinikleri"nin, diğer "KULLANICI"ların ve üçüncü kişilerin aleyhine hiçbir faaliyette bulunamazlar. "KULLANICI"ların işbu "SİTE Kullanım Koşulları" hükümlerine ve hukuka aykırı olarak gerçekleştirdikleri "SİTE" üzerindeki faaliyetler nedeniyle üçüncü kişilerin uğradıkları veya uğrayabilecekleri zararlardan dolayı "Türkiye Klinikleri"nin doğrudan ve/veya dolaylı hiçbir sorumluluğu yoktur.

4.5. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde kendileri tarafından sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğru ve hukuka uygun olduğunu kabul ve taahhüt etmektedirler. "Türkiye Klinikleri", "KULLANICI"lar tarafından "Türkiye Klinikleri"ne iletilen veya "SİTE" üzerinden kendileri tarafından yüklenen, değiştirilen ve sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğruluğunu araştırma; bu bilgi ve içeriklerin güvenli, doğru ve hukuka uygun olduğunu taahhüt ve garanti etmekle yükümlü ve sorumlu değildir.

4.6. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca haksız rekabete yol açacak faaliyetlerde bulunmayacağını, "Türkiye Klinikleri"nin ve üçüncü kişilerin şahsi ve ticari itibarı sarsacak, kişilik haklarına tecavüz ve taarruz edecek fiilleri gerçekleştirmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.7. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde sunulan hizmetleri ve içerikleri her zaman değiştirebilme hakkını saklı tutmaktadır. "Türkiye Klinikleri", bu hakkını hiçbir bildirimde bulunmadan ve önel vermeden kullanabilir. "KULLANICI"lar, "Türkiye Klinikleri"nin talep ettiği değişiklik ve/veya düzeltmeleri ivedi olarak yerine getirmek zorundadırlar. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme istekleri gerekli görüldüğü takdirde "Türkiye Klinikleri" tarafından yapılabilir. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme taleplerinin, "KULLANICI"lar tarafından zamanında yerine getirilmemesi sebebiyle doğan veya doğabilecek zararlar, hukuki ve cezai sorumluluklar tamamen kullanıcılara aittir.

4.8. "SİTE" üzerinden, "Türkiye Klinikleri"nin kendi kontrolünde olmayan ve başkaca üçüncü kişilerin sahip olduğu ve işlettiği başka web sitelerine ve/veya "İÇERİK"lere ve/veya dosyalara link verebilir. Bu link'ler sadece referans kolaylığı nedeniyle sağlanmış olup ilgili web sitesini veya işleten kişiyi desteklemek amacıyla veya web sitesi veya içerdiği bilgilere yönelik herhangi bir türde bir beyan veya garanti niteliği taşımamaktadır. "SİTE" üzerindeki linkler vasıtasıyla erişilen web siteleri, dosyalar ve içerikler, bu linkler vasıtasıyla erişilen web sitelerinden sunulan hizmetler veya ürünler veya bunların içeriği hakkında "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir sorumluluğu yoktur.

4.9. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden "KULLANICILAR" tarafından kendisine iletilen bilgileri "Gizlilik Politikası" ve "KULLANICI Sözleşmesi" hükümleri doğrultusunda kullanabilir. Bu bilgileri işleyebilir, bir veritabanı üzerinde tasnif edip muhafaza edebilir. "Türkiye Klinikleri" aynı zamanda; KULLANICI veya ziyaret edenin kimliği, adresi, elektronik posta adresi, telefonu, IP adresi, "SİTE"nin hangi bölümlerini ziyaret ettiği, domain tipi, tarayıcı (browser) tipi, tarih ve saat gibi bilgileri de istatistiki değerlendirme ve kişiye yönelik hizmetler sunma gibi amaçlarla kullanabilir.

5. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI

5.1. Bu "SİTE" dâhilinde erişilen veya hukuka uygun olarak kullanıcılar tarafından sağlanan bilgiler ve bu "SİTE"nin (sınırlı olmamak kaydıyla tasarım, metin, imge, html kodu ve diğer kodlar) tüm elemanları (Hepsi birden "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmaları olarak anılacaktır) "Türkiye Klinikleri"ne aittir. Kullanıcılar, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerini, "Türkiye Klinikleri" bilgilerini ve "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını yeniden satmak, işlemek, paylaşmak, dağıtmak, sergilemek veya başkasının "Türkiye Klinikleri"nin hizmetlerine erişmesi veya kullanmasına izin vermek hakkına sahip değildirler. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten izin verilen durumlar haricinde "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını çoğaltamaz, işleyemez, dağıtamaz veya bunlardan türemiş çalışmalar yapamaz veya hazırlayamaz.

5.2. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten yetki verilmediği hallerde "Türkiye Klinikleri"; "Türkiye Klinikleri" hizmetleri, "Türkiye Klinikleri" bilgileri, "Türkiye Klinikleri" telif haklarına tabi çalışmaları, "Türkiye Klinikleri" ticari markaları, "Türkiye Klinikleri" ticari görünümü veya bu SİTE vasıtasıyla sağladığı başkaca varlık ve bilgilere yönelik tüm haklarını saklı tutmaktadır.

6. SİTE KULLANIM KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİKLER

"Türkiye Klinikleri", tamamen kendi takdirine bağlı olarak işbu "SİTE Kullanım Koşulları"nı herhangi bir zamanda "SİTE"'da ilan ederek değiştirebilir. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları"nın değişen hükümleri, ilan edildikleri tarihte geçerlilik kazanacaktır. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" kullanıcının tek taraflı beyanları ile değiştirilemez.

7. MUCBİR SEBEPLER

Hukuken mücbir sebep sayılan tüm durumlarda, "Türkiye Klinikleri" işbu "SİTE Kullanım Koşulları", gizlilik politikası ve "KULLANICI Sözleşmesi"nden herhangi birini geç ifa etme veya ifa etmeme nedeniyle yükümlü değildir. Bu ve bunun gibi durumlar, "Türkiye Klinikleri" açısından, gecikme veya ifa etmeme veya temerrüt addedilmeyecek veya bu durumlar için "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir tazminat yükümlülüğü doğmayacaktır. "Mücbir sebep" terimi, ilgili tarafın makul kontrolü haricinde ve "Türkiye Klinikleri"nin gerekli özeni göstermesine rağmen önleyemediği olaylar olarak yorumlanacaktır. Bunu yanında sınırlı olmamak koşuluyla, doğal afet, isyan, savaş, grev, iletişim sorunları, altyapı ve internet arızaları, elektrik kesintisi ve kötü hava koşulları gibi durumlar mücbir sebep olaylarına dâhildir.

8. UYGULANACAK HUKUK VE YETKİ

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" uygulanmasında, yorumlanmasında ve bu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde doğan hukuki ilişkilerin yönetiminde yabancılık unsuru bulunması durumunda Türk kanunlar ihtilafı kuralları hariç olmak üzere Türk Hukuku uygulanacaktır. İşbu sözleşmeden dolayı doğan veya doğabilecek her türlü ihtilafın hallinde Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.

9. YÜRÜRLÜLÜK VE KABUL

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" "Türkiye Klinikleri" tarafından "SİTE" içersinde ilan edildiği tarihte yürürlülük kazanır. Kullanıcılar, işbu sözleşme hükümlerini "SİTE"yi kullanmakla kabul etmiş olmaktadırlar. "Türkiye Klinikleri", dilediği zaman iş bu sözleşme hükümlerinde değişikliğe gidebilir ve değişiklikler sürüm numarası ve değişiklik tarihi belirtilerek "SİTE" üzerinde yayınlandığı tarihte yürürlülüğe girer.

30.03.2014

Gizlilik Bildirimi

  Sitemizi ziyaret etmeden önce aşağıda yazılı kullanım ilkelerini mutlaka okumanızı öneririz. Bu şartları kabul etmeniz halinde sitemizden faydalanırken kurallarımıza uymanız yararınıza olacaktır. Lütfen Kullanım İlkelerimizin tamamını okuyunuz.

  www.turkiyeklinikleri.com Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait hekimleri sağlık alanında bilgilendirmeye yönelik hazırlanmış bir web sitesidir.

  www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılarının kimliklerine, adreslerine, hizmet sağlayıcılarına ve benzeri bilgilerine erişemez. Bu bilgileri kullanıcılar isterse formlar yoluyla siteye gönderebilirler. Ancak, www.turkiyeklinikleri.com donanım ve yazılım bilgilerinizi toplayabilir. Bu bilgiler arasında şunlar yer alır: IP adresiniz, tarayıcı türü, işletim sistemi, etki alan adı, erişim süreleri ve ilgili web adresleri. www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılardan aldığı kişisel bilgileri (isminiz, elektronik posta adresiniz, ev ve iş adresiniz, telefon numaranız, vb.) üçüncü bir kuruma satamaz, kamuoyuna yayınlayamaz, site içinde tutamaz. Alınan bilgiler sitenin ziyaretçi profili, raporlama ve hizmetlerin tanıtımına kaynak olması için yönlendirici özellik taşır.

  www.turkiyeklinikleri.com sizden aldığı bilgileri şu amaçlar için kullanır:

-Web sitesini iyileştirmek,geliştirmek ve kaliteyi korumak,

-Ziyaretçi profili ve genel istatistik veriler oluşturmak,

-Ziyaretçilerin sitemizi nasıl kullandığı ile ilgili eğilimlerini belirlemek,

-Asılı yayınlar/yazışmalar göndermek,

-Elektronik posta yoluyla basın bültenleri veya bildirimler göndermek,

-Etkinlik ya da yarışma için liste oluşturmak.

  www.turkiyeklinikleri.com adresini kullanmakla;

-Herhangi bir kullanıcının yasal ve ahlaki olmayan davranışlarından Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin sorumlu tutulamayacağını,

-Kullanım ilkelerinin zaman zaman değiştirebileceğini,

-Diğer bağlantı sağladığı ama denetleyemediği sitelerin içeriklerinden veya bilgisayarınıza verecek zararlardan sorumlu olmadığını kabul etmiş sayılırsınız.

  Aşağıda belirtilen durumlarda Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. sitesini kullanıcılara kapatabilir:

-Yanlış, eksik, yanıltıcı ve genel ahlak kurallarına uygun olmayan ifadeleri içeren bilgilerin siteye kaydedilmesi durumunda,

-İstenilen bilgilerin içine ilan, reklam, duyuru, özel veya tüzel kişiliklere hakaret içeren ifadeler kullanıldığında,

-Çeşitli yollarla siteye yapılan saldırılar sırasında

-Virüs nedeniyle sitenin yapısının bozulması durumunda.

  Kod ve yazılım da dahil, sitede yer alan yazılı, görüntülü ve sesli fikir ürünleri Telif Hakları ile ilgili yasal mevzuat uyarınca güvence altındadır.

  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.in yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değiştirilemez, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.

  Sitede bulunan yazılım ve tasarımların her hakkı Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye aittir.

  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. kullanım ilkelerimizle ilgili yorumlarınızı almaktan memnuniyet duyacaktır. Sitemizi zenginleştirebileceğini düşündüğünüz konuları ya da sitemizle ilgili yaşadığınız bir problem olursa lütfen bizimle paylaşın.

info@turkiyeklinikleri.com

04.04.2014