.: DERLEME
Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik Kapsamında Türkiye'de Sağlık Hizmetleri: Bir Geleneksel Derleme Çalışması
Healthcare Services in Türkiye Pursuant to the Regulation on Provision of Remote Healthcare Services: A Traditional Compilation Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(3):514-22
doi: 10.5336/healthsci.2022-94390
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] pandemisinin taşıdığı fiziksel temasla bulaş riski, birçok ülkede sağlık bilişimi sistemlerinin ve uzaktan sağlık hizmetlerinin önemini artırmıştır. Türkiye'de de uzaktan sağlık hizmetleri konusunda benzer bir eğilim gözlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, ülkede önceden yalnızca seyir halindeki deniz ve hava taşıtlarında acil durumlar ile sınırlı olarak sunulan uzaktan sağlık hizmetlerini COVID19 hastalarını ve bu kişiler ile temaslı olduğu için risk grubunda olanları kapsayacak şekilde genişletmiştir. Bu yolla hem salgının yayılmasının önlenmesi hem de kişilerin dünya genelinde yaşanmakta olan olağanüstü koşullarda sağlık hizmetlerine erişiminin sağlanması için bir çözüm üretilmesi sağlanmıştır. COVID-19 ile mücadele döneminde edinilen tecrübe ve alınan faydalı sonuçların gözlemlenmesiyle uzaktan sağlık hizmetinin Türkiye'de pandemi sonrasında da kalıcı bir model olacağı öngörülerek bu alanda politikalar geliştirilmiştir Sağlık Bakanlığı, uzaktan sağlık hizmetlerinin sunumunu düzenlemek üzere çalışmalara başlamış, ''Uzaktan Sağlık Hizmeti Sunumu Hakkında Yönetmelik'' 10.02.2022 tarihli ve 31746 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır. Yönetmelikle birlikte sağlıkta bilişim teknolojilerinin kullanımına yepyeni bir alan eklenmiş olup vatandaşlar, sağlık çalışanları, sağlık tesisleri ve tüm paydaşlar açısından katma değer üreten bir dönemin başlayacağı düşünülmektedir. Makalede, Yönetmelik içeriğinin belirlenme yöntemi, Yönetmeliğin yürürlüğe girme süreci ile benzer dünya örnekleri açıklanacak, Yönetmelik maddeleri değerlendirilecektir. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ve sahada uygulanmaya başlamasıyla bu çalışmanın kapsam ve uygulama ilkeleri açısından kullanıcılara yol gösterecek aydınlatıcı bir içerik olması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Uzaktan sağlık hizmetleri; telesağlık, dijital sağlık; Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik; Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı
Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] pandemisinin taşıdığı fiziksel temasla bulaş riski, birçok ülkede sağlık bilişimi sistemlerinin ve uzaktan sağlık hizmetlerinin önemini artırmıştır. Türkiye'de de uzaktan sağlık hizmetleri konusunda benzer bir eğilim gözlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, ülkede önceden yalnızca seyir halindeki deniz ve hava taşıtlarında acil durumlar ile sınırlı olarak sunulan uzaktan sağlık hizmetlerini COVID19 hastalarını ve bu kişiler ile temaslı olduğu için risk grubunda olanları kapsayacak şekilde genişletmiştir. Bu yolla hem salgının yayılmasının önlenmesi hem de kişilerin dünya genelinde yaşanmakta olan olağanüstü koşullarda sağlık hizmetlerine erişiminin sağlanması için bir çözüm üretilmesi sağlanmıştır. COVID-19 ile mücadele döneminde edinilen tecrübe ve alınan faydalı sonuçların gözlemlenmesiyle uzaktan sağlık hizmetinin Türkiye'de pandemi sonrasında da kalıcı bir model olacağı öngörülerek bu alanda politikalar geliştirilmiştir Sağlık Bakanlığı, uzaktan sağlık hizmetlerinin sunumunu düzenlemek üzere çalışmalara başlamış, ''Uzaktan Sağlık Hizmeti Sunumu Hakkında Yönetmelik'' 10.02.2022 tarihli ve 31746 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır. Yönetmelikle birlikte sağlıkta bilişim teknolojilerinin kullanımına yepyeni bir alan eklenmiş olup vatandaşlar, sağlık çalışanları, sağlık tesisleri ve tüm paydaşlar açısından katma değer üreten bir dönemin başlayacağı düşünülmektedir. Makalede, Yönetmelik içeriğinin belirlenme yöntemi, Yönetmeliğin yürürlüğe girme süreci ile benzer dünya örnekleri açıklanacak, Yönetmelik maddeleri değerlendirilecektir. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ve sahada uygulanmaya başlamasıyla bu çalışmanın kapsam ve uygulama ilkeleri açısından kullanıcılara yol gösterecek aydınlatıcı bir içerik olması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Uzaktan sağlık hizmetleri; telesağlık, dijital sağlık; Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik; Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı
ABSTRACT
Risk of transmission through physical contact due to the coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic has increased the importance of health informatics systems and remote healthcare services across the globe. Türkiye has experience a similar trend in remote healthcare services. In Türkiye, remote health services, previously offered only in emergencies in sailing vessels and aircraft, have been expanded by the Ministry of Health of Türkiye to include COVID-19 patients and risk groups which have contacted COVID-19 patients in contact. In this way, a solution was created both to prevent the spread of the pandemic and to ensure that people access healthcare services even in these extraordinary conditions experienced globally. With the experience gained in this period of fighting with COVID-19 and the observing beneficial results obtained, it was predicted that remote healthcare service would be a permanent model in Türkiye even after the pandemic. Hence, new healthcare policies have been developed accordingly. The Ministry of Health established a working party and the Regulation on Remote Healthcare Service Delivery came into effect after being published in the Official Gazette numbered 31746 on February 10, 2022. It is believed that with the Regulation, a brand-new field has been added in the use of information technologies in healthcare which will create added value for citizens, healthcare workers, healthcare facilities and all stakeholders. In the study, information will be given about the methods of determining the content of the Regulation and its entry into force, as well as similar international examples, and the articles of the Regulation will be evaluated. As the regulation came into force and started to be implemented in the field; the aim of this study is to be an enlightening content that will guide users in terms of scope, content and application principles.
Keywords: Remote healthcare services; telehealth, digital health; the Regulation on Remote Healthcare Service Delivery; the Ministry of Health of Turkish Republic
Risk of transmission through physical contact due to the coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic has increased the importance of health informatics systems and remote healthcare services across the globe. Türkiye has experience a similar trend in remote healthcare services. In Türkiye, remote health services, previously offered only in emergencies in sailing vessels and aircraft, have been expanded by the Ministry of Health of Türkiye to include COVID-19 patients and risk groups which have contacted COVID-19 patients in contact. In this way, a solution was created both to prevent the spread of the pandemic and to ensure that people access healthcare services even in these extraordinary conditions experienced globally. With the experience gained in this period of fighting with COVID-19 and the observing beneficial results obtained, it was predicted that remote healthcare service would be a permanent model in Türkiye even after the pandemic. Hence, new healthcare policies have been developed accordingly. The Ministry of Health established a working party and the Regulation on Remote Healthcare Service Delivery came into effect after being published in the Official Gazette numbered 31746 on February 10, 2022. It is believed that with the Regulation, a brand-new field has been added in the use of information technologies in healthcare which will create added value for citizens, healthcare workers, healthcare facilities and all stakeholders. In the study, information will be given about the methods of determining the content of the Regulation and its entry into force, as well as similar international examples, and the articles of the Regulation will be evaluated. As the regulation came into force and started to be implemented in the field; the aim of this study is to be an enlightening content that will guide users in terms of scope, content and application principles.
Keywords: Remote healthcare services; telehealth, digital health; the Regulation on Remote Healthcare Service Delivery; the Ministry of Health of Turkish Republic
REFERANSLAR:
- World Health Organization. Telemedicine: opportunities and developments in member states. Report on the second global survey on eHealth. Switzerland: World Health Organization; 2010. [Link]
- Tuckson RV, Edmunds M, Hodgkins ML. Telehealth. N Engl J Med. 2017;377(16):1585-92. [Crossref] [PubMed]
- Küçükparlak İ, Karaş H. TELESAĞLIK Temel Başvuru Kitabı. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2021.
- Doğramacı YG. Teletıp, sağlık turizmi ve uzaktan sağlık hizmetleri: mesafeli sözleşmeler [Telemedicine, health tourism and remote health services: distance contracts]. İstanbul Hukuk Mecmuası. 2020;78(2):657-710. [Crossref]
- T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Elektif İşlemlerin Ertelenmesi ve Diğer Alınacak Tedbirler. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2020. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. Erişim linki: [Link]
- Feyzioğlu SB, Sebik NB, Ülgü MM. Tele Sağlık Hizmetlerine Hukuki Bakış: Bilişim Hukuku Kapsamında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler. Alpkoçak A, Dicle O, Karakülah G, Özmen M, Aydın Son Y, Şenol U, editörler. 13. Tıp Bilişimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Tıp Bilişimi Derneği; 2021. p.83. [Link]
- Karaca A, Örsal Ö, Duru P. Sağlık personellerinin tele-sağlık uygulamalarını benimsemesinde kolaylaştırıcılar ve engeller [Facilitators and barriers to healthcare professionals' adoption of tele-health interventions]. Journal of Nursology. 2022;25(3):168-76. [Crossref]
- Magnusson RS. Rethinking global health challenges: towards a 'global compact' for reducing the burden of chronic disease. Public Health. 2009;123(3):265-74. [Crossref] [PubMed]
- Pomerleau J, Knai C, Nolte E. The burden of chronic disease in Europe. In: Nolte E, McKee M, eds. Caring for People with Chronic Disease: A Health System Perspective. 1st ed. Berkshire: McGraw Hill Open University Press; 2008. p.15.
- Uyanık Y. Nüfus yaşlanmasının iş gücü piyasaları üzerindeki etkileri [The effects of population ageing on labor markets]. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2017;19(1):72-94. [Link]
- Gürsoy Çuhadar S, Lordoğlu K. Demografik dönüşüm sürecinde Türkiye'de yaşlanma ve sorunlar [Ageing and related problems in the process of demographic transformation in Turkey]. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 2016;54:63-80. [Link]
- Yaşar L, Ekin M, Cengiz H, Kaya C, Süzen S. Robotik radikal histerektomi: da Vinci Robotik cerrahi sistemi ile ilk deneyim [Robotic radical hysterectomy: Initial experience with the "da Vinci Robotic surgical system]. Göztepe Tıp Dergisi. 2012;27(2):77-9. [Crossref]
- Prasad SM, Prasad SM, Maniar HS, Chu C, Schuessler RB, Damiano RJ Jr. Surgical robotics: impact of motion scaling on task performance. J Am Coll Surg. 2004;199(6):863-8. [Crossref] [PubMed]
- Demirci Ş. Giyilebilir teknolojilerin sağlık hizmetlerine ve sağlık hizmet kullanıcılarına etkileri [The effects of wearable technology on health services and health service users]. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018;6(6):985-92. [Link]
- Aladağ CE, Kurtarangil E, Bahtiyar Ş. Medikal bilgi sistemlerinde güvenlik, mahremiyet ve kimlik doğrulama. Akgül M, Çağlayan U, Derman E, Özgit A, editörler. XVI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. Mersin: İnternet Teknolojileri Derneği; 2014. p.313. [Link]
- Kişisel Verileri Koruma Kurumu. Kişisel Veri Güvenliği Rehberi (Teknik ve İdari Tedbirler). Ankara: Kişisel Verileri Koruma Kurumu; 2018. [Link]
- Kişisel Verileri Koruma Kurumu [İnternet]. [Erişim tarihi: 5 Kasım 2021]. Kamuoyu Duyurusu (Belediyeler). Erişim linki: [Link]
- Mengi BT. Sağlık hizmetlerinde meydana gelebilecek hileleri önlemeye yönelik bir uygulama olarak biyometrik kimlik doğrulama sistemlerinin kullanımı [Usage of biometric identity systems for preventing healthcare fraud]. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2013;(60):39-50. [Link]
- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. 2014 İnsani Gelişme Raporu İnsani İlerlemeyi Sürdürmek: Kırılganlıkları Azaltmak ve Dayanıklılık Oluşturmak. New York: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı; 2014. [Link]
- United Nations [Internet]. [Cited: February 10, 2020]. Ensure healthy lives and promote well-being for allat all ages. Available from: [Link]
- Toygar ŞA. E-sağlık uygulamaları [E-health applications]. Yasama Dergisi. 2018;(37):101-23. [Link]
- Richardson E, Aissat D, Williams GA, Fahy N. Keeping what works: remote consultations during the COVID-19 pandemic. Eurohealth. 2020;26(2):73-6. [Link]
- Sebik NB, Feyzioğlu SB, Ülgü MM. COVID-19 Pandemisinde Türkiye'de Tele Sağlık Hizmetleri. Alpkoçak A, Dicle O, Karakülah G, Özmen M, Aydın Son Y, Şenol U, editörler. 13. Tıp Bilişimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Tıp Bilişimi Derneği; 2021. p.21. [Link]
- Fisk M, Livingstone A, Pit SW. Telehealth in the context of COVID-19: changing perspectives in Australia, the United Kingdom, and the United States. J Med Internet Res. 2020;22(6):e19264. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Global News [Internet]. ©2023 Global News, A Division of Corus Entertainment Inc. Coronavirus outbreak: Trump announces expansion of medicare telehealth services amid pandemic. Available: 20.08.2022 [Link]
- Güzel K. Cerrahi Bilimlerde İnovatif Yaklaşımlar. 1. Baskı. Ankara: İksad Yayınevi; 2021.
- Avcı K, Ağaoğlu S. Türkiye'de sağlık insan kaynakları planlaması [Planning of health human resources in Turkey]. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2014;7(1):83-94. [Link]
- Spagnolo AB, Pratt CW, Jia Y, DeMasi M, Cronise R, Gill K. The competencies of telehealth peer support: perceptions of peer support specialists and supervisors during the COVID-19 pandemic. Community Ment Health J. 2022;58(7):1386-92. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi