.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Turkish Adaptation of Sustainable and Healthy Eating Behavior Scale: A Validity and Reliability Study on Young Adults
Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışı Ölçeği'nin Türkçe Uyarlaması: Genç Erişkinlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2024;9(2):237-46
doi: 10.5336/healthsci.2023-99014
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: Increasing nutrition needs and overconsumption of animal-based products have led to an environmental burden threatening ecological balance, also chronic diseases, and increasing medical expenditures. Eco-friendly and sustainable diets require understanding consumers' attitudes towards health, nutrition, and the environment for their implementation. In this study, the aim is to adapt the Sustainable and Healthy Eating Behavior Scale to Turkish for young adults. Material and Methods: A reliability and validity study was conducted on students from three universities. A total of 847 voluntary participants, who met the research criteria and successfully responded to the qualifying question, were randomly selected. The dataset was randomly divided into 2 groups - training (n=347) set for reliability and validity tests, verification (n=500) set for verifying the validity of the model. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis (CFA) was conducted for validity and Cronbach's alfa value was taken into account for determining the reliability of the scale. Factor loadings of 0.500 or more for items, were accepted as reliable and valid for the adapted scale. The level of significance was taken as p<0.05. Results: Adapted scale had 7 factors with 22 items. Cronbach alfa value was 0.898 for the total scale score. Standardized estimates obtained by CFA were statistically significant in both training and verification sets, thus verifying the construct validity (p<0.001). Conclusion: The adapted scale was found to be a valid and reliable tool to measure Sustainable and Healthy Eating Behaviors in Turkish young adults.
Keywords: Sustainable nutrition; Sustainable Healthy Eating Scale; validity; reliability; Turkish scale
Objective: Increasing nutrition needs and overconsumption of animal-based products have led to an environmental burden threatening ecological balance, also chronic diseases, and increasing medical expenditures. Eco-friendly and sustainable diets require understanding consumers' attitudes towards health, nutrition, and the environment for their implementation. In this study, the aim is to adapt the Sustainable and Healthy Eating Behavior Scale to Turkish for young adults. Material and Methods: A reliability and validity study was conducted on students from three universities. A total of 847 voluntary participants, who met the research criteria and successfully responded to the qualifying question, were randomly selected. The dataset was randomly divided into 2 groups - training (n=347) set for reliability and validity tests, verification (n=500) set for verifying the validity of the model. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis (CFA) was conducted for validity and Cronbach's alfa value was taken into account for determining the reliability of the scale. Factor loadings of 0.500 or more for items, were accepted as reliable and valid for the adapted scale. The level of significance was taken as p<0.05. Results: Adapted scale had 7 factors with 22 items. Cronbach alfa value was 0.898 for the total scale score. Standardized estimates obtained by CFA were statistically significant in both training and verification sets, thus verifying the construct validity (p<0.001). Conclusion: The adapted scale was found to be a valid and reliable tool to measure Sustainable and Healthy Eating Behaviors in Turkish young adults.
Keywords: Sustainable nutrition; Sustainable Healthy Eating Scale; validity; reliability; Turkish scale
ÖZET
Amaç: Artan beslenme ihtiyacı ve hayvansal kaynaklı ürünlerin aşırı tüketimi, ekolojik dengeyi tehdit eden çevresel bir yüke, ayrıca kronik hastalıklara ve artan tıbbi harcamalara yol açmaktadır. Çevre dostu ve sürdürülebilir diyetlerin uygulanabilmesi için tüketicilerin sağlık, beslenme ve çevreye yönelik tutumlarını anlamak gereklidir. Bu çalışmada, Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışı Ölçeği'nin genç erişkinler için Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma 3 üniversiteden öğrenciler ile yürütülmüştür. Çalışma kriterlerini karşılayan ve eleme sorusuna başarılı bir şekilde cevap veren rastgele seçilmiş toplam 847 öğrenci çalışmaya dâhil edilmiştir. Veri seti geçerlik ve güvenirlik testleri için eğitim seti (n=347) ve modelin geçerliliğini doğrulamak için doğrulama seti (n=500) olarak rastgele ikiye ayrılmıştır. Geçerlik için açımlayıcı faktör analizleri ve doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) yapılmış ve ölçeğin güvenirliğinin belirlenmesinde Cronbach alfa değeri dikkate alınmıştır. Maddelerin faktör yüklerinin 0,500 ve üzeri olması uyarlanan ölçek için geçerli ve güvenilir kabul edilmiştir. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Bulgular: Uyarlanan ölçekte 22 madde ile 7 faktör bulunmaktadır. Ölçek toplam puanı için Cronbach alfa değeri 0,898'dir. DFA tarafından elde edilen standartlaştırılmış tahminler hem eğitim hem de doğrulama setlerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve yapı geçerliği doğrulanmıştır (p<0,001). Sonuç: Bu çalışmada, Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışı Ölçeği'nin Türkçe formunun genç erişkinler için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir beslenme; Sürdürülebilir Sağlıklı Beslenme Ölçeği; geçerlik; güvenirlik; Türkçe ölçek
Amaç: Artan beslenme ihtiyacı ve hayvansal kaynaklı ürünlerin aşırı tüketimi, ekolojik dengeyi tehdit eden çevresel bir yüke, ayrıca kronik hastalıklara ve artan tıbbi harcamalara yol açmaktadır. Çevre dostu ve sürdürülebilir diyetlerin uygulanabilmesi için tüketicilerin sağlık, beslenme ve çevreye yönelik tutumlarını anlamak gereklidir. Bu çalışmada, Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışı Ölçeği'nin genç erişkinler için Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma 3 üniversiteden öğrenciler ile yürütülmüştür. Çalışma kriterlerini karşılayan ve eleme sorusuna başarılı bir şekilde cevap veren rastgele seçilmiş toplam 847 öğrenci çalışmaya dâhil edilmiştir. Veri seti geçerlik ve güvenirlik testleri için eğitim seti (n=347) ve modelin geçerliliğini doğrulamak için doğrulama seti (n=500) olarak rastgele ikiye ayrılmıştır. Geçerlik için açımlayıcı faktör analizleri ve doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) yapılmış ve ölçeğin güvenirliğinin belirlenmesinde Cronbach alfa değeri dikkate alınmıştır. Maddelerin faktör yüklerinin 0,500 ve üzeri olması uyarlanan ölçek için geçerli ve güvenilir kabul edilmiştir. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Bulgular: Uyarlanan ölçekte 22 madde ile 7 faktör bulunmaktadır. Ölçek toplam puanı için Cronbach alfa değeri 0,898'dir. DFA tarafından elde edilen standartlaştırılmış tahminler hem eğitim hem de doğrulama setlerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve yapı geçerliği doğrulanmıştır (p<0,001). Sonuç: Bu çalışmada, Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışı Ölçeği'nin Türkçe formunun genç erişkinler için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir beslenme; Sürdürülebilir Sağlıklı Beslenme Ölçeği; geçerlik; güvenirlik; Türkçe ölçek
REFERANSLAR:
- Kostadinova E. Sustainable consumer behavior: Literature overview. Economic Alternatives. 2016;2:224-34. [Link]
- Hallström E, Carlsson-Kanyama A, Börjesson P. Environmental impact of dietary change: a systematic review. Journal of Cleaner Production. 2015;91:1-11. [Crossref]
- Aleksandrowicz L, Green R, Joy EJ, Smith P, Haines A. The Impacts of Dietary Change on Greenhouse Gas Emissions, Land Use, Water Use, and Health: A Systematic Review. PLoS One. 2016;11(11):e0165797. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Springmann M, Wiebe K, Mason-D'Croz D, Sulser TB, Rayner M, Scarborough P. Health and nutritional aspects of sustainable diet strategies and their association with environmental impacts: a global modelling analysis with country-level detail. Lancet Planet Health. 2018;2(10):e451-e61. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Willett W, Rockström J, Loken B, Springmann M, Lang T, Vermeulen S, et al. Food in the Anthropocene: the EAT-Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems. Lancet. 2019;393(10170):447-92. Erratum in: Lancet. 2019;393(10171):530. Erratum in: Lancet. 2019;393(10191):2590. Erratum in: Lancet. 2020;395(10221):338. Erratum in: Lancet. 2020;396(10256):e56. [PubMed]
- Macdiarmid JI, Kyle J, Horgan GW, Loe J, Fyfe C, Johnstone A, et al. Sustainable diets for the future: Can we contribute to reducing greenhouse gas emissions by eating a healthy diet? Am J Clin Nutr. 2012;96(3):632-9. [Crossref] [PubMed]
- Hallström E, Röös E, Börjesson P. Sustainable meat consumption: A quantitative analysis of nutritional intake, greenhouse gas emissions and land use from a Swedish perspective. Food Policy. 2014;47:81-90. [Crossref]
- WHO. Sustainable Healthy Diets: Guiding Principles. Food & Agriculture Org.; 2019. [Link]
- Burlingame B, Dernini S. Sustainable Diets and Biodiversity Directions and Solutions for Policy, Research and Action. Rome: FAO Headquarters; 2012. [Link]
- Horgan GW, Perrin A, Whybrow S, Macdiarmid JI. Achieving dietary recommendations and reducing greenhouse gas emissions: modelling diets to minimise the change from current intakes. Int J Behav Nutr Phys Act. 2016;13:46. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Friel S, Barosh LJ, Lawrence M. Towards healthy and sustainable food consumption: an Australian case study. Public Health Nutr. 2014;17(5):1156-66. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Edge MS. The balancing act-nutrition and sustainability: understanding the complexities, challenges, and opportunities. Nutrition Today. 2020;55(2):86-92. [Crossref]
- Brown KA, Timotijevic L, Barnett J, Shepherd R, Lähteenmäki L, Raats MM. A review of consumer awareness, understanding and use of food-based dietary guidelines. Br J Nutr. 2011;106(1):15-26. [Crossref] [PubMed]
- Pieniak Z, Pérez-Cueto F, Verbeke W. Association of overweight and obesity with interest in healthy eating, subjective health and perceived risk of chronic diseases in three European countries. Appetite. 2009;53(3):399-406. [Crossref] [PubMed]
- Tobler C, Visschers VH, Siegrist M. Eating green. Consumers' willingness to adopt ecological food consumption behaviors. Appetite. 2011;57(3):674-82. [Crossref] [PubMed]
- Verain MC, Dagevos H, Antonides G. Sustainable food consumption. Product choice or curtailment? Appetite. 2015;91:375-84. [Crossref] [PubMed]
- Weller KE, Greene GW, Redding CA, Paiva AL, Lofgren I, Nash JT, et al. Development and validation of green eating behaviors, stage of change, decisional balance, and self-efficacy scales in college students. J Nutr Educ Behav. 2014;46(5):324-33. [Crossref] [PubMed]
- Żakowska-Biemans S, Pieniak Z, Kostyra E, Gutkowska K. Searching for a Measure Integrating Sustainable and Healthy Eating Behaviors. Nutrients. 2019;11(1):95. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Osborne JW, Costello AB. Sample size and subject to item ratio in principal components analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation. 2004;9(1):11-8. [Link]
- Kline RB. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. 9th ed. New York: Guilford Publications; 2015.
- Streiner DL, Norman GR, Cairney J. Health Measurement Scales: A Practical Guide to Their Development and Use. 5th ed. USA: Oxford University Press; 2015. [Crossref]
- Dimitrov DM. Statistical Methods for Validation of Assessment Scale Data in Counseling and Related Fields. 1st ed. Hoboken: John Wiley & Sons; 2014.
- Brown TA. Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. 2nd ed. New York: Guilford Publications; 2015.
- Hu Lt, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal. 1999;6(1):1-55. [Crossref]
- Blondin SA, Mueller MP, Bakun PJ, Choumenkovitch SF, Tucker KL, Economos CD. Cross-Sectional Associations between Empirically-Derived Dietary Patterns and Indicators of Disease Risk among University Students. Nutrients. 2015;8(1):3. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Stok FM, Renner B, Clarys P, Lien N, Lakerveld J, Deliens T. Understanding Eating Behavior during the Transition from Adolescence to Young Adulthood: A Literature Review and Perspective on Future Research Directions. Nutrients. 2018;10(6):667. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Incedal Sonkaya Z, Balcı E, Ayar A. Üniversite öğrencilerinin gıda okuryazarlığı ve gıda güvenliği konusunda bilgi, tutum ve davranışları "Amasya Üniversitesi Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu örneği" [University students food literacy and food safety knowledge, attitudes and behaviors "Example of Amasya University Sabuncuoğlu Şerefeddin Health Services Vocational School]. Turkish Bulletin of Hygiene and Experimental Biology. 2018;75(1):53-64. [Crossref]
- Gözener B, Büyükbay EO, Sayılı M. Gıda güvenliği konusunda öğrencilerin bilgi düzeylerinin incelenmesi [Investigating knowledge level of students about the term of food safety]. GO Journal of the Faculty of Agriculture. 2009;26(2):45-53. [Link]
- Gorkem O. Üniversite öğrencilerinin hayvansal ürün tüketim alışkanlıkları: Siirt üniversitesi örneği [Livestock product consumption of university students: the case of Siirt university]. J Anim Prod. 2021;62(1):45-52. [Crossref]
- Pekcan G, Şanlıer N, Baş M, Başoğlu S, Acar Tek N. Türkiye Beslenme Rehberi 2015 (TÜBER). Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2016. [Link]
- OECD Data [Internet]. ©Organisation for Economic Co-operation and Development [Cited: January 12, 2023]. Meat consumption. Available from [Link]
- Fondazionebarilla [Internet]. [Cited: December 15, 2022] Food sustainability. Available from [Link]
- Engin S, Sevim Y. Lisans öğrencilerinin sürdürülebilir beslenme hakkındaki davranışları ve bilgi düzeyleri ile besin tercihleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: tek merkezli çalışma [The relationship between knowledge and behaviors on sustainable nutrition with food choices of undergraduate students: a single centre study]. European Journal of Science and Technology. 2022;(38):259-69. [Link]
- T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı [İnternet]. [Erişim tarihi: 25 Ekim 2022]. "Gıdanı Koru Sofrana Sahip Çık" Kampanyası Guinness Rekoru Kırdı. Erişim linki [Link]
- Toplu Yilmaz O. Türkiye'de sürdürülebilir mavi ekonomi için balıkçılık desteklerinin değerlendirilmesi [Evaluation of fisheries support in Turkiye for sustainable blue economy]. Omer Halisdemir University Journal of Economics and Administrative Sciences. 2021;14(3):906-23. [Crossref]
.: İşlem Listesi