Hiperlipidemi Özel Sayısı
Türk Erkek ve Kadınında Abdominal Obezite, İnsülin Direnci ve Dislipidemi
ABDOMINAL OBESITY,ıNSULIN RESISTANCE AND DYSLIPIDEMIA ıN TURKISH MEN AND WOMEN
Turkiye Klinikleri J Int Med Sci. 2006;2(7):30-8
Makale Dili: TR
ÖZET
İnsülin direnci tipi dislipidemiye odaklanan bu gözden geçiride, Türk yetişkinlerinde görülen abdominal obezite, insülin direncinin sıklık ve özellikleri ile bunların dislipidemiye etkileri TEKHARF çalışması verilerine dayanılarak özetlendi. Abdominal obezite sınır değeri olarak erkekte ³95 cm, kadında ³91'nin alınması uygundur. Erkekte belirli bir bel çevresinde beden kitle indeksi ne denli düşükse, o kadar daha yüksek viseral yağ dokusu alanının eşlik ettiği düşünülmelidir. Erkekte apo B ile (tersine) HDL-kolesterol, kadında HDL-kolesterol viseral yağ dokusu alanıyla bağımsız ilişki sergilemektedir. Glukoz regülasyonu normal olan her 10 erişkinimizin ikisinde tek başına MS, birinde tek başına insülin direnci bulunmaktadır. Halkımızda aterojen dislipideminin insülin direncinden daha az etkilendiği, buna karşılık viseral adipozitenin bu dirençle ilişkili olmayan yönlerinin rolünün daha büyük olduğunu gösteren kanıtlar açıklandı. Diyabetli erkeklerimizde serum trigliseridleri anlamlı ama ılımlı ölçüde artmakta, HDL-kolesterol ise azalma sergilememektedir. Göbekli ve diyabetli kadınlarımızda hiperkolesterolemi eşliği -erkeklere kıyasla- yarı yarıya yükselmektedir. Türk erkeklerinde trigliserid yüksekliği, HDL-kolesterolü de kapsayan geleneksel risk faktörlerinden, 2.28'lik nisbi riskle (%95CI 1.04; 4.97), anlamlı bağımsız bir kardiyovasküler risk faktörü olduğu saptanmıştır. Sigara içiminin, diğer etkenlerden bağımsız biçimde, HDL-kolesterol düzeyini ortalama 3 mg/dl düşürdüğü anlaşılmıştır. Beş milyonu aşkın yetişkinimizde varolduğu tahmin edilen dislipidemik hipertansiyon, geri kalan hipertansiyonlulara göre 1½ kat koroner risk yükler ve MS'e bağlı atfedilebilir kalp-damar riskinin yarısını tekbaşına bindirir. Sonuç olarak, halkımızda kalp-damar riskinde aslan payını oluşturan santral obezite ile insülin direnci aterojen dislipidemiye sıkı bir şekilde yol açmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Abdominal obezite, aterojen dislipidemi, kalp-damar hastalık riski, HDL-kolesterol, insülin direnci, Türk yetişkinleri
İnsülin direnci tipi dislipidemiye odaklanan bu gözden geçiride, Türk yetişkinlerinde görülen abdominal obezite, insülin direncinin sıklık ve özellikleri ile bunların dislipidemiye etkileri TEKHARF çalışması verilerine dayanılarak özetlendi. Abdominal obezite sınır değeri olarak erkekte ³95 cm, kadında ³91'nin alınması uygundur. Erkekte belirli bir bel çevresinde beden kitle indeksi ne denli düşükse, o kadar daha yüksek viseral yağ dokusu alanının eşlik ettiği düşünülmelidir. Erkekte apo B ile (tersine) HDL-kolesterol, kadında HDL-kolesterol viseral yağ dokusu alanıyla bağımsız ilişki sergilemektedir. Glukoz regülasyonu normal olan her 10 erişkinimizin ikisinde tek başına MS, birinde tek başına insülin direnci bulunmaktadır. Halkımızda aterojen dislipideminin insülin direncinden daha az etkilendiği, buna karşılık viseral adipozitenin bu dirençle ilişkili olmayan yönlerinin rolünün daha büyük olduğunu gösteren kanıtlar açıklandı. Diyabetli erkeklerimizde serum trigliseridleri anlamlı ama ılımlı ölçüde artmakta, HDL-kolesterol ise azalma sergilememektedir. Göbekli ve diyabetli kadınlarımızda hiperkolesterolemi eşliği -erkeklere kıyasla- yarı yarıya yükselmektedir. Türk erkeklerinde trigliserid yüksekliği, HDL-kolesterolü de kapsayan geleneksel risk faktörlerinden, 2.28'lik nisbi riskle (%95CI 1.04; 4.97), anlamlı bağımsız bir kardiyovasküler risk faktörü olduğu saptanmıştır. Sigara içiminin, diğer etkenlerden bağımsız biçimde, HDL-kolesterol düzeyini ortalama 3 mg/dl düşürdüğü anlaşılmıştır. Beş milyonu aşkın yetişkinimizde varolduğu tahmin edilen dislipidemik hipertansiyon, geri kalan hipertansiyonlulara göre 1½ kat koroner risk yükler ve MS'e bağlı atfedilebilir kalp-damar riskinin yarısını tekbaşına bindirir. Sonuç olarak, halkımızda kalp-damar riskinde aslan payını oluşturan santral obezite ile insülin direnci aterojen dislipidemiye sıkı bir şekilde yol açmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Abdominal obezite, aterojen dislipidemi, kalp-damar hastalık riski, HDL-kolesterol, insülin direnci, Türk yetişkinleri
ABSTRACT
In this review focusing on dyslipidemia of the insulin resistance (IR) type in Turkish adults, the prevalence and features of abdominal obesity and IR and their effects on dyslipidemia have been summarized, based on data of the Turkish Adult Risk Factor Study. As cutpoints for abdominal obesity, it was proposed to adopt a waist circumference of ?95 cm in men, ? 91 cm in women. At a given waist circumference in men, the lower the body mass index, the more likely is the association of a greater visceral adipose tissue area. Independent association exists between visceral adipose tissue area and apolipoprotein B and (inversely) HDL-cholesterol in men, and with HDL-cholesterol in women. In Turkish adults with normal glucose regulation, 2 and 1 of every 10 adults harbor the metabolic syndrome (MS) alone, or IR alone, respectively. Atherogenic dyslipidemia in this population is less affected by IR, as contrasted by aspects of visceral adiposity unrelated to IR. In diabetic men serum triglycerides are significantly, but only moderately elevated, and HDL-cholesterol levels are not diminished. In centrally obese women with diabetes, the prevalence of hypercholesterolemia is 1.5-fold as in men. Hypertriglyceridemia in Turkish men is a significant predictor of cardiovascular risk (at a relative risk 2.28), independent of traditional risk factors including HDL-cholesterol concentrations. HDL-cholesterol levels were found to decline in current smokers by a mean 3 mg/dl, independent of multiple confounders. Dyslipidemic hypertension, estimated to prevail in over 5 million Turkish adults, confers a 1.5-fold greater coronary risk than the remaining simple hypertensives, and confers alone half of all the population-attributable risk imparted by MS. To conclude, central obesity and IR which together represent among Turks the lion's share for cardiovascular risk, lead tightly to atherogenic dyslipidemia.
Keywords: Abdominal obesity, atherogenic dyslipidemia, cardiovascular disease risk, HDL-cholesterol, insulin resistance, Turkish adults
In this review focusing on dyslipidemia of the insulin resistance (IR) type in Turkish adults, the prevalence and features of abdominal obesity and IR and their effects on dyslipidemia have been summarized, based on data of the Turkish Adult Risk Factor Study. As cutpoints for abdominal obesity, it was proposed to adopt a waist circumference of ?95 cm in men, ? 91 cm in women. At a given waist circumference in men, the lower the body mass index, the more likely is the association of a greater visceral adipose tissue area. Independent association exists between visceral adipose tissue area and apolipoprotein B and (inversely) HDL-cholesterol in men, and with HDL-cholesterol in women. In Turkish adults with normal glucose regulation, 2 and 1 of every 10 adults harbor the metabolic syndrome (MS) alone, or IR alone, respectively. Atherogenic dyslipidemia in this population is less affected by IR, as contrasted by aspects of visceral adiposity unrelated to IR. In diabetic men serum triglycerides are significantly, but only moderately elevated, and HDL-cholesterol levels are not diminished. In centrally obese women with diabetes, the prevalence of hypercholesterolemia is 1.5-fold as in men. Hypertriglyceridemia in Turkish men is a significant predictor of cardiovascular risk (at a relative risk 2.28), independent of traditional risk factors including HDL-cholesterol concentrations. HDL-cholesterol levels were found to decline in current smokers by a mean 3 mg/dl, independent of multiple confounders. Dyslipidemic hypertension, estimated to prevail in over 5 million Turkish adults, confers a 1.5-fold greater coronary risk than the remaining simple hypertensives, and confers alone half of all the population-attributable risk imparted by MS. To conclude, central obesity and IR which together represent among Turks the lion's share for cardiovascular risk, lead tightly to atherogenic dyslipidemia.
Keywords: Abdominal obesity, atherogenic dyslipidemia, cardiovascular disease risk, HDL-cholesterol, insulin resistance, Turkish adults
.: İşlem Listesi