.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Tip 2 Diyabet Hastalarında Damgalama Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Validity and Reliability Study of the Turkish Version of the Stigma Assessment Scale in Type 2 Diabetes Patients
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2021;13(3):667-75
doi: 10.5336/nurses.2020-78878
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Tip 2 Diyabet Damgalama Değerlendirme Ölçeği'nin (DDDÖ-2) Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliğini test etmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın evrenini Tip 2 diyabet tanısıyla endokrinoloji ve metabolik hastalıklar kliniğine izleme ve kontrol amacıyla başvuran 125 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında 'Sosyodemografik Anket' ve 'DDDÖ-2' kullanılmıştır. Ölçeğin, geçerlik-güvenirlik analizinde dil ve içerik geçerliliği, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, Cronbach alfa katsayısı, madde-toplam puan korelasyonu, yarı yarıya güvenirlik analizi, taban ve tavan etkileri ve test-tekrar test güvenirlik yöntemleri kullanılmıştır. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi kullanılarak, DDDÖ-2'nin 3 faktöre sahip olduğu bulunmuştur. Ölçeğin 3 faktörlü yapısı, doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak doğrulanmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0,902'dir. Ayrıca ölçeğin madde-ölçek toplam korelasyonu ve testtekrar test analizi yüksek korelasyona sahiptir. Sonuç: DDDÖ-2'nin Türkçe versiyonunun güvenilir ve geçerli bir araç olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Geçerlik; güvenirlik; Tip 2 diyabet; damgalama
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Tip 2 Diyabet Damgalama Değerlendirme Ölçeği'nin (DDDÖ-2) Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliğini test etmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın evrenini Tip 2 diyabet tanısıyla endokrinoloji ve metabolik hastalıklar kliniğine izleme ve kontrol amacıyla başvuran 125 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında 'Sosyodemografik Anket' ve 'DDDÖ-2' kullanılmıştır. Ölçeğin, geçerlik-güvenirlik analizinde dil ve içerik geçerliliği, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, Cronbach alfa katsayısı, madde-toplam puan korelasyonu, yarı yarıya güvenirlik analizi, taban ve tavan etkileri ve test-tekrar test güvenirlik yöntemleri kullanılmıştır. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi kullanılarak, DDDÖ-2'nin 3 faktöre sahip olduğu bulunmuştur. Ölçeğin 3 faktörlü yapısı, doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak doğrulanmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0,902'dir. Ayrıca ölçeğin madde-ölçek toplam korelasyonu ve testtekrar test analizi yüksek korelasyona sahiptir. Sonuç: DDDÖ-2'nin Türkçe versiyonunun güvenilir ve geçerli bir araç olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Geçerlik; güvenirlik; Tip 2 diyabet; damgalama
ABSTRACT
Objective: The aim of this study was to test the validity and reliability of the Turkish version of the Type 2 Diabetes Stigma Assessment Scale (DSAS-2). Material and Methods: The population of the study consisted of 125 patients who applied in monitoring and controls to Endocrinology and Metabolic diseases clinic with the diagnosis of Type 2 diabetes. 'Social-demographics Questionnaire' and 'DSAS-2' were used for data collection. In the validity-reliability analysis of the scale, language and content validity, explanatory and confirmatory factor analysis, Cronbach's Alpha coefficient, item-total score correlation, split-half reliability analysis, floor and ceiling effects, and test-retest reliability methods were used. Results: Using exploratory factor analysis, it was found that the DSAS-2 has three factors. Its threefactor structure was confirmed using confirmatory factor analysis. The Cronbach's alpha values of scales were 0.902. In addition, item subscale total correlations and test-retest analysis of the scale had a high correlation. Conclusion: It was concluded that the Turkish version of the DSAS-2 is a reliable and valid instrument.
Keywords: Validity; reliability; Type 2 diabetes; stigma
Objective: The aim of this study was to test the validity and reliability of the Turkish version of the Type 2 Diabetes Stigma Assessment Scale (DSAS-2). Material and Methods: The population of the study consisted of 125 patients who applied in monitoring and controls to Endocrinology and Metabolic diseases clinic with the diagnosis of Type 2 diabetes. 'Social-demographics Questionnaire' and 'DSAS-2' were used for data collection. In the validity-reliability analysis of the scale, language and content validity, explanatory and confirmatory factor analysis, Cronbach's Alpha coefficient, item-total score correlation, split-half reliability analysis, floor and ceiling effects, and test-retest reliability methods were used. Results: Using exploratory factor analysis, it was found that the DSAS-2 has three factors. Its threefactor structure was confirmed using confirmatory factor analysis. The Cronbach's alpha values of scales were 0.902. In addition, item subscale total correlations and test-retest analysis of the scale had a high correlation. Conclusion: It was concluded that the Turkish version of the DSAS-2 is a reliable and valid instrument.
Keywords: Validity; reliability; Type 2 diabetes; stigma
REFERANSLAR:
- TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2017. 9. Baskı. Ankara: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti; 2017. [Link]
- American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes-2014. Diabetes Care. 2014;37(1):14-80. [Crossref] [PubMed]
- Guariguata L, Whiting DR, Hambleton I, Beagley J, Linnenkamp U, Shaw JE. Global estimates of diabetes prevalence for 2013 and projections for 2035. Diabetes Res Clin Pract. 2014;103(2):137-49. [Crossref] [PubMed]
- Abdoli S, Doosti Irani M, Hardy LR, Funnell M. A discussion paper on stigmatizing features of diabetes. Nurs Open. 2018;5(2):113-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gredig D, Bartelsen-Raemy A. Diabetes-related stigma affects the quality of life of people living with diabetes mellitus in Switzerland: implications for healthcare providers. Health Soc Care Community. 2017;25(5):1620-33. [Crossref] [PubMed]
- Schabert J, Browne JL, Mosely K, Speight J. Social stigma in diabetes : a framework to understand a growing problem for an increasing epidemic. Patient. 2013;6(1):1-10. [Crossref] [PubMed]
- Browne JL, Ventura A, Mosely K, Speight J. 'I'm not a druggie, I'm just a diabetic': a qualitative study of stigma from the perspective of adults with type 1 diabetes. BMJ Open. 2014;4:1-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Arda Sürücü H, Baran Durmaz G, Turan E. Does Type 1 Diabetic Adolescents' Fear of Stigmatization Predict a Negative Perception Insulin Treatment? Clin Nurs Res. 2020;29(4):235-42. [Crossref] [PubMed]
- Tak-Ying Shiu A, Kwan JJ, Wong RY. Social stigma as a barrier to diabetes self-management: implications for multi-level interventions. J Clin Nurs. 2003;12(1):149-50. [Crossref] [PubMed]
- Polonsky WH, Fisher L, Guzman S, Villa-Caballero L, Edelman SV. Psychological insulin resistance in patients with type 2 diabetes: the scope of the problem. Diabetes Care. 2005;28(10):2543-5. [Crossref] [PubMed]
- Browne JL, Ventura A, Mosely K, Speight J. 'I call it the blame and shame disease': a qualitative study about perceptions of social stigma surrounding type 2 diabetes. BMJ Open. 2013;3:1-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- International Diabetes Federation (IDF): Global Diabetes Plan 2011-2021. 2011, Belgium: International Diabetes Federation, Accessed 25th June 2020. [Link]
- Teixeira ME, Budd GM. Obesity stigma: a newly recognized barrier to comprehensive and effective type 2 diabetes management. J Am Acad Nurse Pract. 2010;22(10):527-33. [Crossref] [PubMed]
- Kato A, Fujimaki Y, Fujimori S, et al. Psychological and behavioural patterns of stigma among patients with type 2 diabetes: a cross-sectional study. . BMJ Open 2017;7:e013425. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Liu NF, Brown AS, Folias AE, Younge MF, Guzman SJ, Close KL, et al. Stigma in People With Type 1 or Type 2 Diabetes. Clin Diabetes. 2017;35(1):27-34. Erratum in: Clin Diabetes. 2017;35(4):262. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Browne JL, Ventura AD, Mosely K, Speight J. Measuring the stigma surrounding type 2 diabetes: development and validation of the type 2 diabetes stigma assessment scale (dsas-2). Diabetes Care. 2016;39(12):2141-8. Erratum in: Diabetes Care. 2017;40(6):808. [Crossref] [PubMed]
- Aksayan S, Gözüm S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması [Intercultural Scale Adaptation Stages, Language and Culture Adaptation: Updated Guideline]. Hemşirelikte Araştırma Dergisi. 2003:3-14. [Link]
- DeVellis RF. Scale Development: Theory and Applications. 4th ed. ABD: SAGE publications; 2016. [Link]
- Johnson RB, Christensen L. Educational Research: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches. 7th ed. ABD: SAGE Publications, Incorporated; 2019.
- Seçer İ. Psikolojik Test Geliştirme Ve Uyarlama Süreci. 1. Baskı. Ankara: Anı Yayınları; 2015. [Link]
- Alpar R. Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik-Güvenilirlik. 6. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2018. [Link]
- Polit DF, Beck CT. The content validity index: are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Res Nurs Health. 2006;29(5):489-97. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization. Process of translation and adaptation of instruments. Published online 2016. (Erişim tarihi: 06.06.2020). [Link]
- Grove SK, Burns N, Gray J. The Practice of Nursing Research: Appraisal, Synthesis, and Generation of Evidence. 7th ed. Elsevier Health Sciences; 2012. [Link]
- Karagöz Y. SPSS and AMOS 23 Applied Statistical Analysis. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2016. [Link]
- Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS Ile Veri Analizi. 6. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2019. [Link]
- Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. 1. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık Sanayi ve Ticaret A. Ş; 2005. [Link]
.: İşlem Listesi