Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi

.: DERLEME
The Effects of Drugs Used by Children with Chronic Systemic Diseases on the Oral Cavity: Traditional Review
Kronik Sistemik Hastalığı Olan Çocukların Kullandığı İlaçların Oral Kavite Üzerindeki Etkileri: Geleneksel Derleme
Özge BEKTAŞa
aProgram of Oral and Dental Health, İstanbul Gelişim University Vocational School of Health Service, İstanbul, Türkiye
Turkiye Klinikleri J Pediatr. 2023;32(3):135-43
doi: 10.5336/pediatr.2023-95235
Makale Dili: EN
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ABSTRACT
 Children with chronic diseases are prescribed various drugs by pediatricians. In children with chronic systemic disease, daily use of pediatric liquid form medications may be routine. Drugs such as analgesics, antibiotics, antihistamines, antiepileptics, multivitamins and antitussives are chronically prescribed to children. Sweeteners and sugars are added to make the flavors of the drugs prescribed by pediatricians in suspension forms acceptable to pediatric patients. The high sugars such as sucrose and glucose in the content of these drugs cause the dissolution of tooth enamel by lowering the pH of the dental biofilm as a result of bacterial fermentation. These drugs can cause tooth erosion due to their acidic properties and reducing saliva flow as a side effect. In addition to their corrosive and cariogenic properties, pediatric drugs also have side effects such as periodontal disease, changing orthodontic tooth movement, decreasing or increasing saliva flow, and causing tooth discoloration. Various recommendations can be made to parents, dentists and pharmaceutical companies in terms of preventive measures related to chronic drug use. In children with chronic drug use, rinsing the mouth with water after taking these drugs may not be enough to prevent tooth damage. Regular topical fluoride applications and the addition of calcium, fluoride or phosphate to drug formulations can be recommended for these patients as reduce the risk of dental caries and erosion. The aim of this review is to evaluate the effects of frequently used drugs on oral and dental health in pediatric patients based on current literature research.

Keywords: Child; drug; chronic disease; oral health
ÖZET
 Kronik hastalıkları olan çocuklara pediatristler tarafından çeşitli ilaçlar reçete edilmektedir. Kronik sistemik hastalığı olan çocuklarda günlük olarak pediatrik sıvı formdaki ilaçların kullanımı bir rutin olabilir. Analjezikler, antibiyotikler, antihistaminikler, antiepileptikler, multivitaminler ve antitusifler gibi ilaçlar kronik olarak çocuklara reçete edilmektedir. Pediatristlerin süspansiyon formlarda reçete ettikleri ilaçların tatlarının kabul edilmesi ve çocuk hastalar tarafından daha rahat kullanılması için içerisine etken maddelerin dışında tatlandırıcılar ve şekerler eklenmektedir. Bu ilaçların içeriğindeki yüksek sükroz ve glikoz gibi şekerler, bakteriyel fermantasyonun bir sonucu olarak diş biyofilminin pH'sini düşürerek diş minesinin çözünmesine neden olmaktadır. Bu ilaçlar asidik özellikleri ve yan etki olarak tükürük akışını azaltması nedeniyle diş erozyonuna yol açabilir. Pediatrik ilaçların aşındırıcı ve karyojenik özelliklerinin yanı sıra periodontal hastalık, ortodontik diş hareketini değiştirme, tükürük akışını azaltma veya artırma, dişlerde renklenmelere neden olma gibi yan etkileri de vardır. Kronik ilaç kullanımı ile ilgili önleyici tedbirler açısından ebeveynlere, diş hekimlerine ve ilaç firmalarına çeşitli önerilerde bulunulabilir. Kronik ilaç kullanımı olan çocuklarda bu ilaçlar alındıktan sonra ağzın suyla çalkalanması diş hasarını önlemede yeterli olmayabilir. Diş çürüğü ve erozyon riskini azaltmak için bu hastalara düzenli topikal florür uygulamaları ve ilaç formülasyonlarına kalsiyum, florür veya fosfat eklenmesi önerilebilir. Bu derlemenin amacı, güncel literatür araştırmalarına dayanarak çocuk hastalarda sık kullanılan ilaçların ağız ve diş sağlığına etkilerini değerlendirmektir.

Anahtar Kelimeler: Çocuk; ilaç; kronik hastalık; ağız sağlığı
REFERANSLAR:
  1. Sangeetha K, Sagar B, Reddy V, Chour R, Talathi R, Shilpa S. Effects of different children health drinks on stainability of anterior tooth colored restorative materials-an in vitro study. J Pediatr Dent. 2015;3(3):92-6. [Crossref] 
  2. Pani SC, Alenazi FM, Alotain AM, Alanazi HD, Alasmari AS. Extrinsic tooth staining potential of high dose and sustained release iron syrups on primary teeth. BMC Oral Health. 2015;15:90. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  3. Mistry P, Batchelor H; SPaeDD-UK project (Smart Paediatric Drug Development - UK). Evidence of acceptability of oral paediatric medicines: a review. J Pharm Pharmacol. 2017;69(4):361-76. [Crossref]  [PubMed] 
  4. Nirmala SV, Popuri VD, Chilamakuri S, Nuvvula S, Veluru S, Minor Babu MS. Oral health concerns with sweetened medicaments: Pediatricians' acuity. J Int Soc Prev Community Dent. 2015;5(1):35-9. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  5. Passos IA, Sampaio FC, Martínez CR, Freitas CH. Sucrose concentration and pH in liquid oral pediatric medicines of long-term use for children. Rev Panam Salud Publica. 2010;27(2):132-7. [Crossref]  [PubMed] 
  6. Babu KL, Doddamani GM, Naik LR, Jagadeesh KN. Pediatric liquid medicaments - Are they cariogenic? An in vitro study. J Int Soc Prev Community Dent. 2014;4(2):108-12. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  7. Brigic A, Kobaslija S, Zukanovic A. Cariogenic potential of inhaled antiasthmatic drugs. Med Arch. 2015;69(4):247-50. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  8. Al-Majed I, Maguire A, Murray JJ. Risk factors for dental erosion in 5-6 year old and 12-14 year old boys in Saudi Arabia. Community Dent Oral Epidemiol. 2002;30(1):38-46. [Crossref]  [PubMed] 
  9. Babu KL, Rai K, Hedge AM. Pediatric liquid medicaments--do they erode the teeth surface? An in vitro study: part I. J Clin Pediatr Dent. 2008;32(3):189-94. [Crossref]  [PubMed] 
  10. Scatena C, de Mesquita-Guimarães KSF, Galafassi D, Palma-Dibb RG, Borsatto MC, Serra MC. Effects of a potentially erosive antiasthmatic medicine on the enamel and dentin of primary teeth: An in situ study. Microsc Res Tech. 2018;81(9):1077-83. [Crossref]  [PubMed] 
  11. Low IM, Duraman N, Mahmood U. Mapping the structure, composition and mechanical properties of human teeth. Mater Sci Eng C. 2008;28(2):243-7. [Crossref] 
  12. Costa CC, Almeida IC, Costa Filho LC. Erosive effect of an antihistamine-containing syrup on primary enamel and its reduction by fluoride dentifrice. Int J Paediatr Dent. 2006;16(3):174-80. [Crossref]  [PubMed] 
  13. Evans WE, McLeod HL. Pharmacogenomics--drug disposition, drug targets, and side effects. N Engl J Med. 2003;348(6):538-49. [Crossref]  [PubMed] 
  14. Adcock KG, Hogan SM. Extrinsic iron staining in infant teeth from iron-fortified formula and rice cereal. J Pediatr Pharmacol Ther. 2008;13(3):162-5. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  15. Iron fortification of infant formulas. American Academy of Pediatrics. Committee on Nutrition. Pediatrics. 1999;104(1 Pt 1):119-23. [Crossref]  [PubMed] 
  16. Pasdar N, Alaghehmand H, Mottaghi F, Tavassoli M. Experimental study of iron and multivitamin drops on enamel microhardness of primary tooth. J Int Soc Prev Community Dent. 2015;5(6):518-24. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  17. James PM, Parfitt GJ. Local effects of certain medicaments on the teeth. Br Med J. 1953;2(4848):1252-3. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  18. Hekmatfar S, Piraneh H, Jafari K. Evaluation of the relationship between pH and titrable acidity of five different of iron supplements with the absorption of iron ions in the anterior primary teeth (an in vitro study). Dent Res J (Isfahan). 2018;15(5):367-71. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  19. Martinhon CC, Italiani Fde M, Padilha Pde M, Bijella MF, Delbem AC, Buzalaf MA. Effect of iron on bovine enamel and on the composition of the dental biofilm formed "in situ". Arch Oral Biol. 2006;51(6):471-5. [Crossref]  [PubMed] 
  20. Hamasha AA, Zawaideh FI, Al-Hadithy RT. Risk indicators associated with dental erosion among Jordanian school children aged 12-14 years of age. Int J Paediatr Dent. 2014;24(1):56-68. [Crossref]  [PubMed] 
  21. Sales-Peres SH, Pessan JP, Buzalaf MA. Effect of an iron mouthrinse on enamel and dentine erosion subjected or not to abrasion: an in situ/ex vivo study. Arch Oral Biol. 2007;52(2):128-32. [Crossref]  [PubMed] 
  22. Başak ZB. Erken çocukluk döneminde kullanılan vitamin ve demir preparatlarının eroziv etkilerinin değerlendirilmesi [Doktora Tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2013. [Link] 
  23. Pushpanjali K, Khanal SS, Niraula SR. The relationship of dental extrinsic stains with the concentration of trace elements in water sources in a district of Nepal. Oral Health Prev Dent. 2004;2(1):33-7. [PubMed] 
  24. Miguel JC, Bowen WH, Pearson SK. Influence of iron alone or with fluoride on caries development in desalivated and intact rats. Caries Res. 1997;31(3):244-8. [Crossref]  [PubMed] 
  25. Kwan P, Brodie MJ. Early identification of refractory epilepsy. N Engl J Med. 2000;342(5):314-9. [Crossref]  [PubMed] 
  26. Hadjiloizou SM, Bourgeois BF. Antiepileptic drug treatment in children. Expert Rev Neurother. 2007;7(2):179-93. [Crossref]  [PubMed] 
  27. Iapadre G, Balagura G, Zagaroli L, Striano P, Verrotti A. Pharmacokinetics and drug interaction of antiepileptic drugs in children and adolescents. Paediatr Drugs. 2018;20(5):429-53. [Crossref]  [PubMed] 
  28. Jacobsen PE, Henriksen TB, Haubek D, Ostergaard JR. Developmental enamel defects in children prenatally exposed to anti-epileptic drugs. PLoS One. 2013;8(3):e58213. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  29. Jacobsen PE, Henriksen TB, Haubek D, Østergaard JR. Prenatal exposure to antiepileptic drugs and dental agenesis. PLoS One. 2014;9(1):e84420. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  30. Patil RB, Urs P, Kiran S, Bargale SD. Global developmental delay with sodium valproate-induced gingival hyperplasia. BMJ Case Rep. 2014;2014:bcr2013200672. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  31. Joshi NH, Deshpande AN, Deshpande NC, Rathore AS. Comparative evaluation of oral hygiene status and gingival enlargement among epileptic and healthy children as related to various antiepileptic drugs. J Indian Soc Periodontol. 2017;21(2):125-9. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  32. Nayyar AS, Khan M, Vijayalakshmi KR, Suman B, Subhas GT, Nataraju B, et al. Phenytoin, folic acid and gingival enlargement: Breaking myths. Contemp Clin Dent. 2014;5(1):59-66. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  33. Rocha S, Ferraz R, Prudêncio C, Fernandes MH, Costa-Rodrigues J. Differential effects of antiepileptic drugs on human bone cells. J Cell Physiol. 2019;234(11):19691-701. [Crossref]  [PubMed] 
  34. Burrow SJ, Sammon PJ, Tuncay OC. Effects of diazepam on orthodontic tooth movement and alveolar bone cAMP levels in cats. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 1986;90(2):102-5. [Crossref]  [PubMed] 
  35. Kumandas S, Koklu E, Gümüs H, Koklu S, Kurtoglu S, Karakukcu M, et al. Effect of carbamezapine and valproic acid on bone mineral density, IGF-I and IGFBP-3. J Pediatr Endocrinol Metab. 2023;19(4):529-34. [Crossref]  [PubMed] 
  36. Akhoundi MSA, Sheikhzadeh S, Mirhashemi A, Ansari E, Kheirandish Y, Allaedini M, et al. Decreased bone density induced by antiepileptic drugs can cause accelerated orthodontic tooth movement in male Wistar rats. Int Orthod. 2018;16(1):73-81. [Crossref]  [PubMed] 
  37. Tan H, Gürbüz T, Dağsuyu IM. Gingival enlargement in children treated with antiepileptics. J Child Neurol. 2004;19(12):958-63. [Crossref]  [PubMed] 
  38. Craig TJ, Richardson MA, Pass R, Haugland G. Impairment of the gag reflex in schizophrenic inpatients. Compr Psychiatry. 1983;24(6):514-20. [Crossref]  [PubMed] 
  39. Friedlander AH, Friedlander IK, Marder SR. Bipolar I disorder: psychopathology, medical management and dental implications. J Am Dent Assoc. 2002;133(9):1209-17. [Crossref]  [PubMed] 
  40. Clark DC. Dental care for the patient with schizophrenia. Can J Dent Hyg. 2008;42(1):17-24.
  41. Günay S, Sarıaydın M, Yılmaz Demirci N. KOAH tedavisinde yeni bronkodilatörler ve Kombinasyonları [New bronchodilators and combinations in COPD treatment]. Tuberk Toraks. 2016;64(3):240-5. Turkish. [Crossref]  [PubMed] 
  42. Browne GJ, Penna AS, Phung X, Soo M. Randomised trial of intravenous salbutamol in early management of acute severe asthma in children. Lancet. 1997;349(9048):301-5. [Crossref]  [PubMed] 
  43. Carhuamaca-Salvador M, Bustos de la Cruz J, Chávez-Rimache L, Chumpitaz-Cerrate V. Riesgo de caries dental en pacientes pediátricos asmáticos en tratamiento con la terapia inhalatoria de salbutamol y budesonida, Perú []Risk of dental caries in pediatric asthmatic patients undergoing treatment with salbutamol and budesonide inhalation therapy, Peru.]]. Rev Fac Cien Med Univ Nac Cordoba. 2019;76(4):222-6. Spanish. [Crossref]  [PubMed] 
  44. Taşkın M, Hazar Bodrumlu E. Astım hastalığı ve çocuklarda ağız diş sağlığı [Asthma and oral health in children]. J Int Dent Sci. 2017;2(1):1-4. [Crossref] 
  45. Chellaih P, Sivadas G, Chintu S, Vaishnavi Vedam VK, Arunachalam R, Sarsu M. Effect of anti-asthmatic drugs on dental health: A comparative study. J Pharm Bioallied Sci. 2016;8(Suppl 1):S77-S80. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  46. Bateman ED, Hurd SS, Barnes PJ, Bousquet J, Drazen JM, FitzGerald JM, et al. Global strategy for asthma management and prevention: GINA executive summary. Eur Respir J. 2008;31(1):143-78. Erratum in: Eur Respir J. 2018;51(2). [PubMed] 
  47. Scatena C, Galafassi D, Gomes-Silva JM, Borsatto MC, Serra MC. In vitro erosive effect of pediatric medicines on deciduous tooth enamel. Braz Dent J. 2014;25(1):22-7. [Crossref]  [PubMed] 
  48. Paganini M, Dezan CC, Bichaco TR, de Andrade FB, Neto AC, Fernandes KB. Dental caries status and salivary properties of asthmatic children and adolescents. Int J Paediatr Dent. 2011;21(3):185-91. [Crossref]  [PubMed] 
  49. Guergolette RP, Dezan CC, Frossard WT, Ferreira FB, Cerci Neto A, Fernandes KB. Prevalence of developmental defects of enamel in children and adolescents with asthma. J Bras Pneumol. 2009;35(4):295-300. English, Portuguese. [Crossref]  [PubMed] 
  50. Janson C, Chinn S, Jarvis D, Burney P. Physician-diagnosed asthma and drug utilization in the European Community Respiratory Health Survey. Eur Respir J. 1997;10(8):1795-802. [Crossref]  [PubMed] 
  51. Hobbins S, Chapple IL, Sapey E, Stockley RA. Is periodontitis a comorbidity of COPD or can associations be explained by shared risk factors/behaviors? Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017;12:1339-49. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  52. Lopez-de-Andrés A, Vazquez-Vazquez L, Martinez-Huedo MA, Hernández-Barrera V, Jimenez-Trujillo I, Tapias-Ledesma MA, et al. Is COPD associated with periodontal disease? A population-based study in Spain. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13:3435-45. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  53. Wu FY, Liu JF. Asthma medication increases dental caries among children in Taiwan: An analysis using the National Health Insurance Research Database. J Dent Sci. 2019;14(4):413-8. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  54. Chumpitaz-Cerrate V, Bellido-Meza JA, Chávez-Rimache L, Rodríguez-Vargas C. Impact of inhaler use on dental caries in asthma pediatrics patients: A case-control study. Arch Argent Pediatr. 2020;118(1):38-46. English, Spanish. [Crossref]  [PubMed] 
  55. Yaghobee S, Paknejad M, Khorsand A. Association between asthma and periodontal disease. Front Dent. 2008;5(2):47-51. [Link] 
  56. GINA 2019: a fundamental change in asthma management. Updated 2019. Erişim tarihi: 28.12.2023 Erişim linki: [Link] 
  57. Karaman D, Kara K, Durukan İ. Çocuk ve ergen psikiyatrisi polikliniğine başvuran hastalara tedavi uygulamaları [Treatment practices for patients applying to the child and adolescent psychiatry outpatient clinic]. Anatol J Clin Investig. 2012;6(4):225-30. [Link] 
  58. Kumar M, Chandu GN, Shafiulla MD. Oral health status and treatment needs in institutionalized psychiatric patients: one year descriptive cross sectional study. Indian J Dent Res. 2006;17(4):171-7. [Crossref]  [PubMed] 
  59. Gurbuz O, Altinbas K, Kurt E. Psikiyatrik hastalarda ağız sağlığı [Oral health in psychiatric patients]. Curr Approaches Psychiatry. 2011;3(4):628-46. [Crossref] 
  60. Fitzsimons R, van der Poel LA, Thornhill W, du Toit G, Shah N, Brough HA. Antihistamine use in children. Arch Dis Child Educ Pract Ed. 2015;100(3):122-31. [Crossref]  [PubMed] 
  61. Del Cuvillo A, Sastre J, Montoro J, Jáuregui I, Ferrer M, Dávila I, et al. Use of antihistamines in pediatrics. J Investig Allergol Clin Immunol. 2007;17 Suppl 2:28-40. [PubMed] 
  62. Hellwig E, Lussi A. Oral hygiene products, medications and drugs - hidden aetiological factors for dental erosion. Monogr Oral Sci. 2014;25:155-62. [Crossref]  [PubMed] 
  63. Neves BG, Farah A, Lucas E, de Sousa VP, Maia LC. Are paediatric medicines risk factors for dental caries and dental erosion? Community Dent Health. 2010;27(1):46-51. [PubMed] 
  64. Cavalcanti AL, de Oliveira KF, Xavier AF, Pinto DS, Vieira FF. Evaluation of total soluble solids content (TSSC) and endogenous pH in antimicrobials of pediatric use. Indian J Dent Res. 2013;24(4):498-501. [Crossref]  [PubMed] 
  65. Hartling L, Ali S, Dryden DM, Chordiya P, Johnson DW, Plint AC, et al. How safe are common analgesics for the treatment of acute pain for children? A systematic review. Pain Res Manag. 2016;2016:5346819. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  66. Brislin RP, Rose JB. Pediatric acute pain management. Anesthesiol Clin North Am. 2005;23(4):789-814, x. [Crossref]  [PubMed] 
  67. Maguire A, Baqir W, Nunn JH. Are sugars-free medicines more erosive than sugars-containing medicines? An in vitro study of paediatric medicines with prolonged oral clearance used regularly and long-term by children. Int J Paediatr Dent. 2007;17(4):231-8. [Crossref]  [PubMed] 
  68. Xavier AF, Moura EF, Azevedo WF, Vieira FF, Abreu MH, Cavalcanti AL. Erosive and cariogenicity potential of pediatric drugs: study of physicochemical parameters. BMC Oral Health. 2013;13:71. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  69. Saeed S, Bshara N, Trak J, Mahmoud G. An in vitro analysis of the cariogenic and erosive potential of pediatric liquid analgesics. J Indian Soc Pedod Prev Dent. 2015;33(2):143-6. [Crossref]  [PubMed] 
  70. Nazifova A, Georgieva G, Milkov M. The effect of nutrients on oral dental health. Scr Sci Medica. 2022;54(Suppl 1):10-2. [Crossref] 
  71. Lukaski HC. Vitamin and mineral status: effects on physical performance. Nutrition. 2004;20(7-8):632-44. [Crossref]  [PubMed] 
  72. Mittal S, Singh BP, Sharma AK, Mittal K, Justa A, Vaid P. Surface changes of primary tooth enamel by commonly used pediatric liquid medicaments: a scanning electron microscope study. J Pediatr Dent. 2017;5(1):14-20. [Crossref] 
  73. Tupalli AR, Satish B, Shetty BR, Battu S, Kumar JP, Nagaraju B. Evaluation of the erosive potential of various pediatric liquid medicaments: an in-vitro study. J Int Oral Health. 2014;6(1):59-65. [PubMed]  [PMC] 

.: Güncel

Giriş

 Parolanızı mı unuttunuz?

 Yeni Kullanıcı  

İletişim

Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.

.: Adres

Türkocağı Caddesi No:30 06520 Balgat / ANKARA
Telefon: +90 312 286 56 56
Faks: +90 312 220 04 70
E-posta: info@turkiyeklinikleri.com

.: Yazı İşleri Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 2
E-posta: yaziisleri@turkiyeklinikleri.com

.: İngilizce Dil Redaksiyonu

Telefon: +90 312 286 56 56/ 145
E-posta: tkyayindestek@turkiyeklinikleri.com

.: Reklam Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 142
E-posta: reklam@turkiyeklinikleri.com

.: Abone ve Halkla İlişkiler Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: abone@turkiyeklinikleri.com

.: Müşteri Hizmetleri

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: satisdestek@turkiyeklinikleri.com

1. KULLANIM KOŞULLARI

1.1. http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından ulaşılan internet sayfalarını (Hepsi birden kısaca "SİTE" olarak anılacaktır) kullanmak için lütfen aşağıda yazılı koşulları okuyunuz. Bu koşulları kabul etmediğiniz takdirde "SİTE"yi kullanmaktan vazgeçiniz. "SİTE" sahibi bu "SİTE"de yer alan veya alacak olan bilgileri, formları, içeriği, "SİTE"'yi, "SİTE" kullanma koşullarını dilediği zaman değiştirme hakkını saklı tutmaktadır.

1.2. Bu "SİTE"'nin sahibi Türkocağı cad. No:30, 06520 Balgat Ankara adresinde ikamet eden Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir (bundan böyle kısaca "Türkiye Klinikleri" olarak anılacaktır). "SİTE"'de sunulan hizmetler "Türkiye Klinikleri" tarafından sağlanmaktadır.

1.3. Bu "SİTE"'de sunulan hizmetlerden belirli bir bedel ödeyerek ya da bedelsiz olarak yararlananlar veya herhangi bir şekilde "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi aşağıdaki kullanım koşullarını kabul etmiş sayılmaktadır. İşbu sözleşme içinde belirtilen koşulları "Türkiye Klinikleri" dilediği zaman değiştirebilir. Bu değişiklikler periyodik olarak "SİTE"'da yayınlanacak ve yayınlandığı tarihte geçerli olacaktır. "Türkiye Klinikleri" tarafından işbu sözleşme hükümlerinde yapılan her değişikliği "SİTE" hizmetlerinden yararlanan ve "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi önceden kabul etmiş sayılmaktadır.

1.4. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" 30.03.2014 tarihinde en son değişiklik yapılarak ve web sitesi üzerinden yayınlanarak; "SİTE"yi kullanan her kişi tarafından erişimi mümkün kılınıp yürürlülüğe konmuştur. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" ayrıca, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerinden belli bir bedel ödeyerek veya ödemeden yararlanacak olan kullanıcılarla yapılmış ve/veya yapılacak olan her türlü "KULLANICI Sözleşmesi"nin de ayrılmaz bir parçasıdır.

2. TANIMLAR

2.1. "SİTE" : "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenen çerçeve içerisinde çeşitli hizmetlerin ve içeriklerin sunulduğu çevrimiçi (on-line) ortamdan http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından ve/veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından erişimi mümkün olan web sitesi.

2.2. KULLANICI : "SİTE"ye çevrimiçi (on-line) ortamdan erişen her gerçek ve tüzel kişi.

2.3. LİNK : "SİTE" üzerinden bir başka web sitesine, dosyalara, içeriğe veya başka bir web sitesinden "SİTE"ye, dosyalara ve içeriğe erişimi mümkün kılan bağlantı.

2.4. İÇERİK : "Türkiye Klinikleri" "SİTE"yi ve/veya herhangi bir web sitesinden yayınlanan veya erişimi mümkün olan her türlü bilgi, dosya, resim, rakam, fiyat v.b görsel, yazınsal ve işitsel imgeler.

2.5. "KULLANICI SÖZLEŞMESİ" : "Türkiye Klinikleri"nin sunacağı özel nitelikteki hizmetlerden yararlanacak olan gerçek ve/veya tüzel kişilerle "Türkiye Klinikleri" arasında elektronik ortamda akdedilen sözleşme.

3. HİZMETLERİN KAPSAMI

3.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden sunacağı hizmetlerin kapsamını ve niteliğini belirlemekte tamamen serbesttir.

3.2. "Türkiye Klinikleri" "SİTE" bünyesinde sunulacak servislerden yararlanabilmek için, "KULLANICI"nın "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenecek özellikleri taşıması gereklidir. "Türkiye Klinikleri", bu gerekliliği tek taraflı olarak dilediği zaman değiştirebilir.

3.3. "Türkiye Klinikleri"nin "SİTE" üzerinden belirli bir ücret karşılığı veya ücretsiz olarak vereceği hizmetler sınırlı sayıda olmamak üzere;

- Sağlık sektörüne yönelik bilimsel makaleler, kitaplar ve bilgilendirici yayınları sağlamak.

- - Bilimsel dergilere yönelik makale hazırlama aşamasında biçimsel, istatistikî ve editöryal destek sağlamak.

4. GENEL HÜKÜMLER

4.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde erişime açtığı hizmetler ve içeriklerden hangisinin ücrete tabi olacağını belirlemekte tamamen serbesttir.

4.2. "Türkiye Klinikleri"'nin sunduğu hizmetlerden yararlananlar ve siteyi kullananlar, yalnızca hukuka uygun ve şahsi amaçlarla "SİTE" üzerinde işlem yapabilirler. Kullanıcıların, "SİTE" dâhilinde yaptığı her işlem ve eylemdeki hukuki ve cezai sorumluluk kendilerine aittir. Her KULLANICI, "Türkiye Klinikleri"nin ve/veya başka bir üçüncü şahsın haklarına tecavüz teşkil edecek nitelikteki herhangi bir iş ve eylemde bulunmayacağını; yazılı, görsel ve işitsel bilgileri açıklamayacağını, "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği her türlü yazılı, görsel ve işitsel bilginin "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği sırada her türlü biçimde kullanılması, işlenmesi, saklanması, açıklanması ve üçüncü kişilere karşı ifşa edilmesi konusunda münhasır hak sahibi olduğunu kabul, beyan ve taahhüt eder. "KULLANICI" "SİTE" dâhilinde bulunan resimleri, metinleri, görsel ve işitsel imgeleri, video klipleri, dosyaları, veritabanları, katalogları ve listeleri çoğaltmayacağı, kopyalamayacağı, dağıtmayacağı, işlemeyeceğini, gerek bu eylemleri ile gerekse de başka yollarla "Türkiye Klinikleri" ile doğrudan ve/veya dolaylı olarak rekabete girmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.3. "SİTE" dâhilinde üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerden ve yayınlanan içeriklerden dolayı "Türkiye Klinikleri"nin, işbirliği içinde bulunduğu kurumların, "Türkiye Klinikleri" çalışanlarının ve yöneticilerinin, "Türkiye Klinikleri" yetkili satıcılarının sorumluluğu bulunmamaktadır. Herhangi bir üçüncü kişi tarafından sağlanan ve yayınlanan bilgilerin, içeriklerin, görsel ve işitsel imgelerin doğruluğu ve hukuka uygunluğunun taahhüdü bütünüyle bu eylemleri gerçekleştiren üçüncü kişilerin sorumluluğundadır. "Türkiye Klinikleri", üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerin ve içeriklerin güvenliğini, doğruluğunu ve hukuka uygunluğunu taahhüt ve garanti etmemektedir.

4.4. "KULLANICI"lar, "SİTE"yi kullanarak, "Türkiye Klinikleri"nin, diğer "KULLANICI"ların ve üçüncü kişilerin aleyhine hiçbir faaliyette bulunamazlar. "KULLANICI"ların işbu "SİTE Kullanım Koşulları" hükümlerine ve hukuka aykırı olarak gerçekleştirdikleri "SİTE" üzerindeki faaliyetler nedeniyle üçüncü kişilerin uğradıkları veya uğrayabilecekleri zararlardan dolayı "Türkiye Klinikleri"nin doğrudan ve/veya dolaylı hiçbir sorumluluğu yoktur.

4.5. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde kendileri tarafından sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğru ve hukuka uygun olduğunu kabul ve taahhüt etmektedirler. "Türkiye Klinikleri", "KULLANICI"lar tarafından "Türkiye Klinikleri"ne iletilen veya "SİTE" üzerinden kendileri tarafından yüklenen, değiştirilen ve sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğruluğunu araştırma; bu bilgi ve içeriklerin güvenli, doğru ve hukuka uygun olduğunu taahhüt ve garanti etmekle yükümlü ve sorumlu değildir.

4.6. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca haksız rekabete yol açacak faaliyetlerde bulunmayacağını, "Türkiye Klinikleri"nin ve üçüncü kişilerin şahsi ve ticari itibarı sarsacak, kişilik haklarına tecavüz ve taarruz edecek fiilleri gerçekleştirmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.7. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde sunulan hizmetleri ve içerikleri her zaman değiştirebilme hakkını saklı tutmaktadır. "Türkiye Klinikleri", bu hakkını hiçbir bildirimde bulunmadan ve önel vermeden kullanabilir. "KULLANICI"lar, "Türkiye Klinikleri"nin talep ettiği değişiklik ve/veya düzeltmeleri ivedi olarak yerine getirmek zorundadırlar. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme istekleri gerekli görüldüğü takdirde "Türkiye Klinikleri" tarafından yapılabilir. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme taleplerinin, "KULLANICI"lar tarafından zamanında yerine getirilmemesi sebebiyle doğan veya doğabilecek zararlar, hukuki ve cezai sorumluluklar tamamen kullanıcılara aittir.

4.8. "SİTE" üzerinden, "Türkiye Klinikleri"nin kendi kontrolünde olmayan ve başkaca üçüncü kişilerin sahip olduğu ve işlettiği başka web sitelerine ve/veya "İÇERİK"lere ve/veya dosyalara link verebilir. Bu link'ler sadece referans kolaylığı nedeniyle sağlanmış olup ilgili web sitesini veya işleten kişiyi desteklemek amacıyla veya web sitesi veya içerdiği bilgilere yönelik herhangi bir türde bir beyan veya garanti niteliği taşımamaktadır. "SİTE" üzerindeki linkler vasıtasıyla erişilen web siteleri, dosyalar ve içerikler, bu linkler vasıtasıyla erişilen web sitelerinden sunulan hizmetler veya ürünler veya bunların içeriği hakkında "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir sorumluluğu yoktur.

4.9. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden "KULLANICILAR" tarafından kendisine iletilen bilgileri "Gizlilik Politikası" ve "KULLANICI Sözleşmesi" hükümleri doğrultusunda kullanabilir. Bu bilgileri işleyebilir, bir veritabanı üzerinde tasnif edip muhafaza edebilir. "Türkiye Klinikleri" aynı zamanda; KULLANICI veya ziyaret edenin kimliği, adresi, elektronik posta adresi, telefonu, IP adresi, "SİTE"nin hangi bölümlerini ziyaret ettiği, domain tipi, tarayıcı (browser) tipi, tarih ve saat gibi bilgileri de istatistiki değerlendirme ve kişiye yönelik hizmetler sunma gibi amaçlarla kullanabilir.

5. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI

5.1. Bu "SİTE" dâhilinde erişilen veya hukuka uygun olarak kullanıcılar tarafından sağlanan bilgiler ve bu "SİTE"nin (sınırlı olmamak kaydıyla tasarım, metin, imge, html kodu ve diğer kodlar) tüm elemanları (Hepsi birden "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmaları olarak anılacaktır) "Türkiye Klinikleri"ne aittir. Kullanıcılar, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerini, "Türkiye Klinikleri" bilgilerini ve "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını yeniden satmak, işlemek, paylaşmak, dağıtmak, sergilemek veya başkasının "Türkiye Klinikleri"nin hizmetlerine erişmesi veya kullanmasına izin vermek hakkına sahip değildirler. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten izin verilen durumlar haricinde "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını çoğaltamaz, işleyemez, dağıtamaz veya bunlardan türemiş çalışmalar yapamaz veya hazırlayamaz.

5.2. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten yetki verilmediği hallerde "Türkiye Klinikleri"; "Türkiye Klinikleri" hizmetleri, "Türkiye Klinikleri" bilgileri, "Türkiye Klinikleri" telif haklarına tabi çalışmaları, "Türkiye Klinikleri" ticari markaları, "Türkiye Klinikleri" ticari görünümü veya bu SİTE vasıtasıyla sağladığı başkaca varlık ve bilgilere yönelik tüm haklarını saklı tutmaktadır.

6. SİTE KULLANIM KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİKLER

"Türkiye Klinikleri", tamamen kendi takdirine bağlı olarak işbu "SİTE Kullanım Koşulları"nı herhangi bir zamanda "SİTE"'da ilan ederek değiştirebilir. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları"nın değişen hükümleri, ilan edildikleri tarihte geçerlilik kazanacaktır. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" kullanıcının tek taraflı beyanları ile değiştirilemez.

7. MUCBİR SEBEPLER

Hukuken mücbir sebep sayılan tüm durumlarda, "Türkiye Klinikleri" işbu "SİTE Kullanım Koşulları", gizlilik politikası ve "KULLANICI Sözleşmesi"nden herhangi birini geç ifa etme veya ifa etmeme nedeniyle yükümlü değildir. Bu ve bunun gibi durumlar, "Türkiye Klinikleri" açısından, gecikme veya ifa etmeme veya temerrüt addedilmeyecek veya bu durumlar için "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir tazminat yükümlülüğü doğmayacaktır. "Mücbir sebep" terimi, ilgili tarafın makul kontrolü haricinde ve "Türkiye Klinikleri"nin gerekli özeni göstermesine rağmen önleyemediği olaylar olarak yorumlanacaktır. Bunu yanında sınırlı olmamak koşuluyla, doğal afet, isyan, savaş, grev, iletişim sorunları, altyapı ve internet arızaları, elektrik kesintisi ve kötü hava koşulları gibi durumlar mücbir sebep olaylarına dâhildir.

8. UYGULANACAK HUKUK VE YETKİ

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" uygulanmasında, yorumlanmasında ve bu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde doğan hukuki ilişkilerin yönetiminde yabancılık unsuru bulunması durumunda Türk kanunlar ihtilafı kuralları hariç olmak üzere Türk Hukuku uygulanacaktır. İşbu sözleşmeden dolayı doğan veya doğabilecek her türlü ihtilafın hallinde Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.

9. YÜRÜRLÜLÜK VE KABUL

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" "Türkiye Klinikleri" tarafından "SİTE" içersinde ilan edildiği tarihte yürürlülük kazanır. Kullanıcılar, işbu sözleşme hükümlerini "SİTE"yi kullanmakla kabul etmiş olmaktadırlar. "Türkiye Klinikleri", dilediği zaman iş bu sözleşme hükümlerinde değişikliğe gidebilir ve değişiklikler sürüm numarası ve değişiklik tarihi belirtilerek "SİTE" üzerinde yayınlandığı tarihte yürürlülüğe girer.

30.03.2014

Gizlilik Bildirimi

→  Sitemizi ziyaret etmeden önce aşağıda yazılı kullanım ilkelerini mutlaka okumanızı öneririz. Bu şartları kabul etmeniz halinde sitemizden faydalanırken kurallarımıza uymanız yararınıza olacaktır. Lütfen Kullanım İlkelerimizin tamamını okuyunuz.

→  www.turkiyeklinikleri.com Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait hekimleri sağlık alanında bilgilendirmeye yönelik hazırlanmış bir web sitesidir.

→  www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılarının kimliklerine, adreslerine, hizmet sağlayıcılarına ve benzeri bilgilerine erişemez. Bu bilgileri kullanıcılar isterse formlar yoluyla siteye gönderebilirler. Ancak, www.turkiyeklinikleri.com donanım ve yazılım bilgilerinizi toplayabilir. Bu bilgiler arasında şunlar yer alır: IP adresiniz, tarayıcı türü, işletim sistemi, etki alan adı, erişim süreleri ve ilgili web adresleri. www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılardan aldığı kişisel bilgileri (isminiz, elektronik posta adresiniz, ev ve iş adresiniz, telefon numaranız, vb.) üçüncü bir kuruma satamaz, kamuoyuna yayınlayamaz, site içinde tutamaz. Alınan bilgiler sitenin ziyaretçi profili, raporlama ve hizmetlerin tanıtımına kaynak olması için yönlendirici özellik taşır.

→  www.turkiyeklinikleri.com sizden aldığı bilgileri şu amaçlar için kullanır:

-Web sitesini iyileştirmek,geliştirmek ve kaliteyi korumak,

-Ziyaretçi profili ve genel istatistik veriler oluşturmak,

-Ziyaretçilerin sitemizi nasıl kullandığı ile ilgili eğilimlerini belirlemek,

-Asılı yayınlar/yazışmalar göndermek,

-Elektronik posta yoluyla basın bültenleri veya bildirimler göndermek,

-Etkinlik ya da yarışma için liste oluşturmak.

→  www.turkiyeklinikleri.com adresini kullanmakla;

-Herhangi bir kullanıcının yasal ve ahlaki olmayan davranışlarından Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin sorumlu tutulamayacağını,

-Kullanım ilkelerinin zaman zaman değiştirebileceğini,

-Diğer bağlantı sağladığı ama denetleyemediği sitelerin içeriklerinden veya bilgisayarınıza verecek zararlardan sorumlu olmadığını kabul etmiş sayılırsınız.

→  Aşağıda belirtilen durumlarda Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. sitesini kullanıcılara kapatabilir:

-Yanlış, eksik, yanıltıcı ve genel ahlak kurallarına uygun olmayan ifadeleri içeren bilgilerin siteye kaydedilmesi durumunda,

-İstenilen bilgilerin içine ilan, reklam, duyuru, özel veya tüzel kişiliklere hakaret içeren ifadeler kullanıldığında,

-Çeşitli yollarla siteye yapılan saldırılar sırasında

-Virüs nedeniyle sitenin yapısının bozulması durumunda.

→  Kod ve yazılım da dahil, sitede yer alan yazılı, görüntülü ve sesli fikir ürünleri Telif Hakları ile ilgili yasal mevzuat uyarınca güvence altındadır.

→  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.in yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değiştirilemez, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.

→  Sitede bulunan yazılım ve tasarımların her hakkı Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye aittir.

→  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. kullanım ilkelerimizle ilgili yorumlarınızı almaktan memnuniyet duyacaktır. Sitemizi zenginleştirebileceğini düşündüğünüz konuları ya da sitemizle ilgili yaşadığınız bir problem olursa lütfen bizimle paylaşın.

info@turkiyeklinikleri.com

04.04.2014