.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
The Effect of Exercise Health Belief and Mental Well-Being Level on Physical Activity Level: Cross-Sectional Study
Egzersiz Sağlık İnancı ile Mental İyi Oluş Düzeyinin Fiziksel Aktivite Düzeyine Etkisi: Kesitsel Çalışma
Turkiye Klinikleri J Sports Sci. 2024;16(2):228-36
doi: 10.5336/sportsci.2024-102375
Makale Dili: EN
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ABSTRACT
Objective: The aim of the study is to investigate whether exercise health beliefs and mental well-being level affect physical activity level. Material and Methods: The study was carried out within the Faculty of Health Sciences of Çankırı Karatekin University. After the individuals' demographic information was questioned, the Health Belief Model Scale for Exercise (HBMS-E) was used for exercise health beliefs, the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale (WEMWBS) was used for mental well-being levels, and the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) short form was used to question physical activity levels. Results: 159 female and 35 male volunteers with an average age of 22.76±6.00 participated in the study. The HBMS-E total score average of the individuals participating in the study was 94.47±10.28, the WEMWBS average was 51.25±7.73 and the IPAQ average was 1854.61±1894.18. In IPAQ values, the activity levels of men (3119.01±2496.57) were statistically significantly higher than those of women (1576.28±1619.65) (U=-3.941; p=0.001). It was concluded that all sub-steps of the IPAQ scale except sitting (walking, medium physical activity and high physical activity) and all sub-steps of exercise health belief except the disadvantages of exercise sub-parameter, total score and mental well-being levels are related to each other from very weak to weak (r=0.145-0.483; p<0.05, p<0.001). Conclusion: According to the results of the study, it is seen that exercise health beliefs and mental well-being level affect the level of physical activity. Increasing health beliefs and mental wellbeing in the community can potentially enhance levels of physical activity.
Keywords: Physical activity; health beliefs model; mental health
Objective: The aim of the study is to investigate whether exercise health beliefs and mental well-being level affect physical activity level. Material and Methods: The study was carried out within the Faculty of Health Sciences of Çankırı Karatekin University. After the individuals' demographic information was questioned, the Health Belief Model Scale for Exercise (HBMS-E) was used for exercise health beliefs, the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale (WEMWBS) was used for mental well-being levels, and the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) short form was used to question physical activity levels. Results: 159 female and 35 male volunteers with an average age of 22.76±6.00 participated in the study. The HBMS-E total score average of the individuals participating in the study was 94.47±10.28, the WEMWBS average was 51.25±7.73 and the IPAQ average was 1854.61±1894.18. In IPAQ values, the activity levels of men (3119.01±2496.57) were statistically significantly higher than those of women (1576.28±1619.65) (U=-3.941; p=0.001). It was concluded that all sub-steps of the IPAQ scale except sitting (walking, medium physical activity and high physical activity) and all sub-steps of exercise health belief except the disadvantages of exercise sub-parameter, total score and mental well-being levels are related to each other from very weak to weak (r=0.145-0.483; p<0.05, p<0.001). Conclusion: According to the results of the study, it is seen that exercise health beliefs and mental well-being level affect the level of physical activity. Increasing health beliefs and mental wellbeing in the community can potentially enhance levels of physical activity.
Keywords: Physical activity; health beliefs model; mental health
ÖZET
Amaç: Çalışmanın amacı, egzersiz sağlık inancı ile mental iyi oluş düzeyinin fiziksel aktivite düzeyini etkileyip etkilemediğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi bünyesinde gerçekleştirildi. Bireylerin demografik bilgileri sorgulandıktan sonra egzersiz sağlık inançları için Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği (ESİMÖ), mental iyi oluş düzeyleri için Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği (WEMİOÖ) ve fiziksel aktivite düzeylerini sorgulamak için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA) kısa formu kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalamaları 22,76±6,00 olan 159 kadın ve 35 erkek gönüllü katıldı. Çalışmaya katılan bireylerin ESİMÖ toplam puan ortalamaları 94,47±10,28, WEMİOÖ ortalamaları 51,25±7,73 ve UFAA ortalamaları 1854,61±1894,18 idi. UFAA değerlerinde erkeklerin aktivite düzeylerinin (3119,01±2496,57), kadınlarınkinden (1576,28±1619,65) istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek olduğu görüldü (U=-3,941; p=0,001). UFAA ölçeğinin oturma hariç tüm (yürüme, orta şiddetli fiziksel aktivite ve şiddetli fiziksel aktivite) alt basamakları ile egzersiz sağlık inancının egzersizin sakıncaları alt parametresi hariç tüm alt basamakları, toplam puanı ve mental iyi oluş düzeylerinin çok zayıftan zayıfa doğru birbiri ile ilişkili olduğu sonucu ortaya çıktı (r=0,145-0,483; p<0,05, p<0,001). Sonuç: Yapılan çalışmanın sonucuna göre egzersiz sağlık inancının ve mental iyi oluş düzeyinin fiziksel aktivite düzeyini etkilediği görülmektedir. Toplumda sağlık inançlarının ve mental iyi oluşun artırılması, potansiyel olarak fiziksel aktivite düzeylerini artırabilir.
Anahtar Kelimeler: Fiziksel aktivite; sağlık inanç modeli; mental sağlık
Amaç: Çalışmanın amacı, egzersiz sağlık inancı ile mental iyi oluş düzeyinin fiziksel aktivite düzeyini etkileyip etkilemediğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi bünyesinde gerçekleştirildi. Bireylerin demografik bilgileri sorgulandıktan sonra egzersiz sağlık inançları için Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği (ESİMÖ), mental iyi oluş düzeyleri için Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği (WEMİOÖ) ve fiziksel aktivite düzeylerini sorgulamak için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA) kısa formu kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalamaları 22,76±6,00 olan 159 kadın ve 35 erkek gönüllü katıldı. Çalışmaya katılan bireylerin ESİMÖ toplam puan ortalamaları 94,47±10,28, WEMİOÖ ortalamaları 51,25±7,73 ve UFAA ortalamaları 1854,61±1894,18 idi. UFAA değerlerinde erkeklerin aktivite düzeylerinin (3119,01±2496,57), kadınlarınkinden (1576,28±1619,65) istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek olduğu görüldü (U=-3,941; p=0,001). UFAA ölçeğinin oturma hariç tüm (yürüme, orta şiddetli fiziksel aktivite ve şiddetli fiziksel aktivite) alt basamakları ile egzersiz sağlık inancının egzersizin sakıncaları alt parametresi hariç tüm alt basamakları, toplam puanı ve mental iyi oluş düzeylerinin çok zayıftan zayıfa doğru birbiri ile ilişkili olduğu sonucu ortaya çıktı (r=0,145-0,483; p<0,05, p<0,001). Sonuç: Yapılan çalışmanın sonucuna göre egzersiz sağlık inancının ve mental iyi oluş düzeyinin fiziksel aktivite düzeyini etkilediği görülmektedir. Toplumda sağlık inançlarının ve mental iyi oluşun artırılması, potansiyel olarak fiziksel aktivite düzeylerini artırabilir.
Anahtar Kelimeler: Fiziksel aktivite; sağlık inanç modeli; mental sağlık
REFERANSLAR:
- Khodaveisi M, Azizpour B, Jadidi A, Mohammadi Y. Education based on the health belief model to improve the level of physical activity. Phys Act Nutr. 2021;25(4):17-23. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Aktaş R, Basat O. The effects of exercise on health belief and health anxiety. Nam Kem Med J. 2022;10(3):248-54. [Crossref]
- Merom D, Phongsavan P, Wagner R, Chey T, Marnane C, Steel Z, et al. Promoting walking as an adjunct intervention to group cognitive behavioral therapy for anxiety disorders--a pilot group randomized trial. J Anxiety Disord. 2008;22(6):959-68. [Crossref] [PubMed]
- Uğurlu MF, Şakar M, Bingöl E. Spor yapan ve spor yapmayan üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ ve mutluluk düzeylerinin karşılaştırılması [Comparison of emotional intelligence and happiness levels of university students who are exercising and sedentary]. The Journal of Academic Social Science. 2015;3(17):461-9. [Crossref]
- Van Dijk M, De Groot R, Savelberg H, Van Acker F, Kirschner PA. Physical activity, cognitive performance, and academic achievement: an observational study in Dutch adolescents using accelerometers. ICO National Fall School. 2013. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bullo V, Bergamin M, Gobbo S, Sieverdes JC, Zaccaria M, Neunhaeuserer D, et al. The effects of Pilates exercise training on physical fitness and wellbeing in the elderly: A systematic review for future exercise prescription. Prev Med. 2015;75:1-11. [Crossref] [PubMed]
- Egesoy H, Gümüşdağ H, Ünver F, Çelik E. Physical activity and wellness. J Int Anatolia Sport Sci. 2021;6(1):1-8. [Crossref]
- Monninkhof EM, Elias SG, Vlems FA, van der Tweel I, Schuit AJ, Voskuil DW, et al; TFPAC. Physical activity and breast cancer: a systematic review. Epidemiology. 2007;18(1):137-57. [Crossref] [PubMed]
- Nocon M, Hiemann T, Müller-Riemenschneider F, Thalau F, Roll S, Willich SN. Association of physical activity with all-cause and cardiovascular mortality: a systematic review and meta-analysis. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil. 2008;15(3):239-46. [Crossref] [PubMed]
- Villar OA, Montañez-Alvarado P, Gutiérrez-Vega M, Carrillo-Saucedo IC, Gurrola-Peña GM, Ruvalcaba-Romero NA, et al. Factor structure and internal reliability of an exercise health belief model scale in a Mexican population. BMC Public Health. 2017;17(1):229. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sadeghi R, Hesary FB, Khanjani N. A systematic review about educational interventions based on the health belief model (HBM) aimed to prevent and control diabetes in Iran. International Journal of Ayurvedic Medicine. 2020;11(1):15-22. [Crossref]
- Wu S, Feng X, Sun X. Development and evaluation of the health belief model scale for exercise. Int J Nurs Sci. 2020;7(Suppl 1):S23-S30. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Çiftci N, Kadıoğlu H. The effect of the health belief model-based educational program on physical activity beliefs and behaviors of university students. J Public Health. 2023;31(12):1981-8. [Crossref]
- Kartal A, Yılmaz MD. Egzersiz sağlık inanç modeli ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması [Validity and reliability study of exercise health belief model scale]. Journal of Life Long Nursing. 2021;2(1):42-61. [Crossref]
- Tennant R, Hiller L, Fishwick R, Platt S, Joseph S, Weich S, et al. The Warwick-Edinburgh Mental Well-being Scale (WEMWBS): development and UK validation. Health Qual Life Outcomes. 2007;5:63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Keldal G. Warwick-Edinburgh mental iyi oluş ölçeği'nin Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Turkish Version of the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale: A validity and reliability study]. The Journal of Happiness & Well-Being. 2015;3(1):103-15. [Link]
- Saglam M, Arikan H, Savci S, Inal-Ince D, Bosnak-Guclu M, Karabulut E, et al. International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Percept Mot Skills. 2010;111(1):278-84. [Crossref] [PubMed]
- Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007;39(2):175-91. [Crossref] [PubMed]
- Kraemer HC, Morgan GA, Leech NL, Gliner JA, Vaske JJ, Harmon RJ. Measures of clinical significance. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2003;42(12):1524-9. [Crossref] [PubMed]
- Kline P. A Handbook of Test Construction: Introduction to Psychometric Design. 1st ed. New York: Methuen; 1986.
- Öztek Z, Üner S, Eren N. Halk Sağlığı kavramı ve gelişmesi. Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler: Halk Sağlığı Kavramı. 1. Baskı Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2012. p.2-24.
- Sheng J, Gong L, Zhou J. Exercise health belief model mediates the relationship between physical activity and peer support among Chinese college students: A cross-sectional survey. Front Psychol. 2023;14:1103109. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Keyes CL, Shmotkin D, Ryff CD. Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. J Pers Soc Psychol. 2002;82(6):1007-22. [Crossref] [PubMed]
- Demir GT, Namlı S, Hazar Z, Türkeli A, Cicioğlu Hİ. Bireysel ve takım sporcularının karar verme stilleri ve mental iyi oluş düzeyleri [Investigation of individual and team athletes' decision making styles and the level of mental well-being]. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018;13(1):176-91. [Link]
- Yılmaz MÇ. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık algıları ile fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişki [The relationship Between Nursing Students' health perceptions and physical activity level]. Journal of Human Rhythm. 2019;5(4):323-38. [Link]
- Mäkelä P, Raitasalo K, Wahlbeck K. Mental health and alcohol use: a cross-sectional study of the Finnish general population. Eur J Public Health. 2015;25(2):225-31. [Crossref] [PubMed]
- Paljärvi T, Koskenvuo M, Poikolainen K, Kauhanen J, Sillanmäki L, Mäkelä P. Binge drinking and depressive symptoms: a 5-year population-based cohort study. Addiction. 2009;104(7):1168-78. [Crossref] [PubMed]
- Ünal A, Çelik A, Tıkaç G, Altuğ F. Genç yetişkinlerde egzersiz inanışları, fiziksel aktivite düzeyi ve egzersiz motivasyonu arasındaki ilişki [Relationship between exercise beliefs, physical activity level, and exercise motivation in young adults]. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;5(7):163-70. [Crossref]
- Yılmaz A, Ağgön E. Aktif spor yapan üniversite öğrencilerinin beden memnuniyeti, mental iyi oluş ve özgüven düzeylerinin incelenmesi [Investigation of body satisfaction, mental being and self confidence levels of university students with active sports]. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. 2023;14(1):31-42. [Crossref]
- Uca M, Sivrikaya K, Özivgen H. Serbest zamanlarında düzenli egzersiz yapan ve sedanter kişilerin sağlık inançlarının incelenmesi [Investigation of health beliefs of those engaging in regular exercise and with sedentary lifestyle]. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2022;17(2):180-93. [Link]
- Webber SC, Ripat JD, Pachu NS, Strachan SM. Exploring physical activity and sedentary behaviour: perspectives of individuals with osteoarthritis and knee arthroplasty. Disabil Rehabil. 2020;42(14):1971-8. [Crossref] [PubMed]
- Sudholz B, Salmon J, Mussap AJ. Workplace health beliefs concerning physical activity and sedentary behaviour. Occup Med (Lond). 2018;68(9):631-4. [Crossref] [PubMed]
- Çakır G, Ergin R. Fiziksel aktivite ve iyi oluş ilişkisi [The relationship between physical activity and well-being]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(3):1367-74. [Crossref]
.: İşlem Listesi