.: DERLEME
Termal Deri Yanıklarında Yanık Derinliğinin Değerlendirilmesi
Burn Depth Assessment in Thermal Skin Burns: Review
Turkiye Klinikleri J Vet Sci. 2015;6(1):19-29
doi: 10.5336/vetsci.2014-40459
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Yanık derinliği, yanık yarasındaki sağlıklı ve nekrotik doku arasında gözlenen anatomik sınırın genişliği olarak tanımlanır. Yanık derinliğinin erken ve doğru bir şekilde belirlenmesi yanıklı hastaların tedavisi ve prognozu için çok önemlidir. Termal yanıklarda asıl önemli problem, yüzeysel ve derin dermal yanıklar arasındaki farklılığı ortaya koymaktır. Yanığın derinliği, etiyolojik ajanın ısı derecesi ve temas süresiyle ilişkili olarak dokulara transfer olan enerjiyle alakalıdır. Yüzeysel dermal yanıklar genellikle minimal skarlı reepitelizasyonla iyileşirken, daha derin yanıklar hipertrofik veya kontraktil skar dokusu ile iyileşebilmektedir. Derin dermal ve tam katman yanıkların tedavisi için genellikle greft uygulaması ve cerrahi eksizyon gereklidir. Buna ek olarak zamanında müdahale edilmezse, birçok yüzeysel yanık yarası daha derin yaralara dönüşebilir. Bu nedenle yanık derinliğinin çabuk ve doğru değerlendirilmesi yanıkların tedavisi için öncelikli bir durumdur. Yanık derinliğinin değerlendirilmesinde klinik veriler en yaygın kullanılan metot olmasına rağmen son teknolojik ilerlemelerle birlikte farklı değerlendirme metotları hem araştırılmaya hem de kullanılmaya başlanmıştır. Klinik değerlendirmeler dışında kullanılan diğer yöntemler; biyopsi ve histolojik değerlendirme, termografi, vital boyamalar, indosiyanin yeşil video anjiyografi ve lazer-Doppler gibi perfüzyon ölçme teknikleri ile geçerliliği henüz tam olarak kanıtlanmayan optik değerlendirme, nükleer görüntüleme ve tomografik yöntemlerden oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yanık derinliğinin değerlendirilmesinde geçmişten günümüze kullanılan yöntemler hakkında bilgiler vererek en uygun yöntem(in)lerin belirlenmesine ışık tutmaktır.
Anahtar Kelimeler: Yanıklar; ayırıcı tanı
Yanık derinliği, yanık yarasındaki sağlıklı ve nekrotik doku arasında gözlenen anatomik sınırın genişliği olarak tanımlanır. Yanık derinliğinin erken ve doğru bir şekilde belirlenmesi yanıklı hastaların tedavisi ve prognozu için çok önemlidir. Termal yanıklarda asıl önemli problem, yüzeysel ve derin dermal yanıklar arasındaki farklılığı ortaya koymaktır. Yanığın derinliği, etiyolojik ajanın ısı derecesi ve temas süresiyle ilişkili olarak dokulara transfer olan enerjiyle alakalıdır. Yüzeysel dermal yanıklar genellikle minimal skarlı reepitelizasyonla iyileşirken, daha derin yanıklar hipertrofik veya kontraktil skar dokusu ile iyileşebilmektedir. Derin dermal ve tam katman yanıkların tedavisi için genellikle greft uygulaması ve cerrahi eksizyon gereklidir. Buna ek olarak zamanında müdahale edilmezse, birçok yüzeysel yanık yarası daha derin yaralara dönüşebilir. Bu nedenle yanık derinliğinin çabuk ve doğru değerlendirilmesi yanıkların tedavisi için öncelikli bir durumdur. Yanık derinliğinin değerlendirilmesinde klinik veriler en yaygın kullanılan metot olmasına rağmen son teknolojik ilerlemelerle birlikte farklı değerlendirme metotları hem araştırılmaya hem de kullanılmaya başlanmıştır. Klinik değerlendirmeler dışında kullanılan diğer yöntemler; biyopsi ve histolojik değerlendirme, termografi, vital boyamalar, indosiyanin yeşil video anjiyografi ve lazer-Doppler gibi perfüzyon ölçme teknikleri ile geçerliliği henüz tam olarak kanıtlanmayan optik değerlendirme, nükleer görüntüleme ve tomografik yöntemlerden oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yanık derinliğinin değerlendirilmesinde geçmişten günümüze kullanılan yöntemler hakkında bilgiler vererek en uygun yöntem(in)lerin belirlenmesine ışık tutmaktır.
Anahtar Kelimeler: Yanıklar; ayırıcı tanı
ABSTRACT
Burn depth is defined as the size of anatomical boundary observed between healthy and necrotic tissue in the burn wound. Early and accurate determination of the depth of burn patients is very important for treatment and prognosis. The main problem is to reveal differences between superficial and deep dermal burns. Burn depth is related to the energy transferred to the tissue which is depend on the temperature and contact time of the etiologic agent. Superficial dermal burns can heal usually re-epithelialization with minimal scars, while deep dermal burns can heal with hypertrophic or contractile scar tissue. Treatment of deep dermal and full-thickness burns are required usually grafts and surgical excision. In addition, many superficial burn wound can turn into a deeper wound, if you not performed timely intervention. Therefore, a quick and proper assessment of burn depth is a priority situation for the treatment of burns. Although clinical evaluation is the most commonly used method in assessing burn depth, a lot of new assessment methods with the latest technological advances have begun to be investigated to be used. Other methods used other than clinical assessments consist of biopsy and histologic evaluation, thermography, vital dyes, indocyanine-green (ICG) video angiography and measurement of tissue perfusion techniques such as laser-doppler as well as validity not yet fully proven methods such as optical evaluation, nuclear imaging and tomography. Purpose of presented review was set light to be determined the most appropriate method(s) by giving information about methods used in the burn depth assessment past to present.
Keywords: Burns; differential diagnosis
Burn depth is defined as the size of anatomical boundary observed between healthy and necrotic tissue in the burn wound. Early and accurate determination of the depth of burn patients is very important for treatment and prognosis. The main problem is to reveal differences between superficial and deep dermal burns. Burn depth is related to the energy transferred to the tissue which is depend on the temperature and contact time of the etiologic agent. Superficial dermal burns can heal usually re-epithelialization with minimal scars, while deep dermal burns can heal with hypertrophic or contractile scar tissue. Treatment of deep dermal and full-thickness burns are required usually grafts and surgical excision. In addition, many superficial burn wound can turn into a deeper wound, if you not performed timely intervention. Therefore, a quick and proper assessment of burn depth is a priority situation for the treatment of burns. Although clinical evaluation is the most commonly used method in assessing burn depth, a lot of new assessment methods with the latest technological advances have begun to be investigated to be used. Other methods used other than clinical assessments consist of biopsy and histologic evaluation, thermography, vital dyes, indocyanine-green (ICG) video angiography and measurement of tissue perfusion techniques such as laser-doppler as well as validity not yet fully proven methods such as optical evaluation, nuclear imaging and tomography. Purpose of presented review was set light to be determined the most appropriate method(s) by giving information about methods used in the burn depth assessment past to present.
Keywords: Burns; differential diagnosis
.: İşlem Listesi