Sığırlarda Suni Tohumlama ve Embriyo Transferinin Önemi Saha Uygulamalarında Sıkça Görülen Hatalar Ve Çözüm Önerileri Özel Sayısı
.: DERLEME
Suni Tohumlama Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar, Çözüm Önerileri ve Sabit Zamanlı Tohumlama
Problems Encountered in Artificial Insemination Applications, Solution Proposals and Fixed-Time Insemination
Turkiye Klinikleri J Reprod Artif Insemin-Special Topics. 2017;3(1):1-21
Makale Dili: TR
ÖZET
İneklerdeki suni tohumlama (ST) uygulamalarını sınırlayan en önemli faktörler ostrus belirleme oranlarının düşük olması ve gönüllü bekleme suresinin sonunda anostrusun yaygın olmasıdır. Sığırcılık işletmelerindeki geleneksel üreme yönetimi stratejisi, genellikle ostrusun belirlenmesi ve sabah-akşam kuralına göre suni tohumlama yapılması temeline dayanmaktadır. Fakat üreme performansı göz ardı edilerek yapılan süt üretimine yönelik yoğun seleksiyon, zamanla süt üretimi ile üreme arasında sıkı bir zıt ilişki oluşmasına büyük katkı sağlamıştır. Bu nedenle ostrusun takibi ve hayvanların bireysel olarak tespit edilmesi, suru büyüklüğü ve süt üretiminin artışına paralel olarak giderek daha zor hale gelmektedir. Ostrus tespit oranlarının ve belirlenen ostrusta yapılan tohumlamaların gebelik oranlarının düşük olması, sütçü işletmeler için ciddi problem oluşturmaktadır. Suru büyüklüklerinin giderek artması, üreme yönetimi için daha sistematik programların geliştirilmesini gerekli kılmıştır. Yüksek süt veriminin ostrus davranışlarının sergilenmesini olumsuz etkilemesi nedeniyle, sabit zamanlı suni tohumlama (SZT) yüksek verimli işletmelerde üreme yönetiminin önemli bir parçası haline gelmiştir. Sabit zamanlı tohumlama programlarının yaygın olarak kullanılması, ST başına gebelik oranlarında azalma olmaksızın ABD'deki ortalama buzağılama aralığının 21 gün kısalmasını sağlamıştır. Son 20 yıl içinde çok sayıda SZT programı geliştirilmiştir. Ne var ki henüz tüm sığır işletmelerinde başarılı bir şekilde uygulanabilecek bir SZT protokolü oluşturulamamıştır. Çeşitli fizyolojik durumlar, besleme, hayvan refahı ve genel sağlık koşulları gibi pek çok faktör bu programların başarısını etkilemektedir. Sabit zamanlı tohumlama protokollerinin işletme koşulları, olanakları, hedefleri ve personel yapısı ile uyumlu olacak şekilde uygulanması, elde edilecek başarı acısından en önemli faktördür. Bu nedenlerle sunulan derlemede, SZT programlarının gebelik oranlarını etkileyen faktörler değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Sığır; östrus senkronizasyonu; üreme yönetimi; sabit zamanlı tohumlama
İneklerdeki suni tohumlama (ST) uygulamalarını sınırlayan en önemli faktörler ostrus belirleme oranlarının düşük olması ve gönüllü bekleme suresinin sonunda anostrusun yaygın olmasıdır. Sığırcılık işletmelerindeki geleneksel üreme yönetimi stratejisi, genellikle ostrusun belirlenmesi ve sabah-akşam kuralına göre suni tohumlama yapılması temeline dayanmaktadır. Fakat üreme performansı göz ardı edilerek yapılan süt üretimine yönelik yoğun seleksiyon, zamanla süt üretimi ile üreme arasında sıkı bir zıt ilişki oluşmasına büyük katkı sağlamıştır. Bu nedenle ostrusun takibi ve hayvanların bireysel olarak tespit edilmesi, suru büyüklüğü ve süt üretiminin artışına paralel olarak giderek daha zor hale gelmektedir. Ostrus tespit oranlarının ve belirlenen ostrusta yapılan tohumlamaların gebelik oranlarının düşük olması, sütçü işletmeler için ciddi problem oluşturmaktadır. Suru büyüklüklerinin giderek artması, üreme yönetimi için daha sistematik programların geliştirilmesini gerekli kılmıştır. Yüksek süt veriminin ostrus davranışlarının sergilenmesini olumsuz etkilemesi nedeniyle, sabit zamanlı suni tohumlama (SZT) yüksek verimli işletmelerde üreme yönetiminin önemli bir parçası haline gelmiştir. Sabit zamanlı tohumlama programlarının yaygın olarak kullanılması, ST başına gebelik oranlarında azalma olmaksızın ABD'deki ortalama buzağılama aralığının 21 gün kısalmasını sağlamıştır. Son 20 yıl içinde çok sayıda SZT programı geliştirilmiştir. Ne var ki henüz tüm sığır işletmelerinde başarılı bir şekilde uygulanabilecek bir SZT protokolü oluşturulamamıştır. Çeşitli fizyolojik durumlar, besleme, hayvan refahı ve genel sağlık koşulları gibi pek çok faktör bu programların başarısını etkilemektedir. Sabit zamanlı tohumlama protokollerinin işletme koşulları, olanakları, hedefleri ve personel yapısı ile uyumlu olacak şekilde uygulanması, elde edilecek başarı acısından en önemli faktördür. Bu nedenlerle sunulan derlemede, SZT programlarının gebelik oranlarını etkileyen faktörler değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Sığır; östrus senkronizasyonu; üreme yönetimi; sabit zamanlı tohumlama
ABSTRACT
Most important components limiting insemination of cows are poor estrus detection and prevalence of anestrus at the end of the voluntary waiting period. Traditional reproductive management strategy of the cattle farms that generally relied on detection of estrus and the am-pm artificial insemination rule. However, intensive genetic selection for milk production without attention to reproductive performance has contributed to an inverse relationship between milk production and reproduction. Therefore, estrus detection and animal identification have become increasingly difficult in dairy herds because of rising herd size and milk production. Poor estrus detection and low fertility to insemination at a detected estrus are severe problems for dairy farms. The increasing size of herds necessitated the development of more systematic programs for the management of reproduction. Because of the impact of high milk production on reduced expression of estrus, timed artificial insemination (TAI) has become an important component of management of reproduction in high-producing herds. With the use of TAI, the average calving interval in USA has been reduced by 21 days over the last decade without any decrease in pregnancy rate per AI. Over the past 20 years, numerous fixed-time AI programs have been developed. However, a TAI protocol has not yet been developed that can be successfully implemented in all dairy farms. Many physiologic, nutritional, cow comfort, and health issues can affect the success of these programs. Matching the use of TAI programs with the farm conditions, goals and staff structure is probably most critical for success of these protocols on specific dairy farms. Therefore, this review will summarise the factors affecting pregnancy rates of TAI programs.
Keywords: Cattle; estrus synchronization; reproductive management; fixed-time insemination
Most important components limiting insemination of cows are poor estrus detection and prevalence of anestrus at the end of the voluntary waiting period. Traditional reproductive management strategy of the cattle farms that generally relied on detection of estrus and the am-pm artificial insemination rule. However, intensive genetic selection for milk production without attention to reproductive performance has contributed to an inverse relationship between milk production and reproduction. Therefore, estrus detection and animal identification have become increasingly difficult in dairy herds because of rising herd size and milk production. Poor estrus detection and low fertility to insemination at a detected estrus are severe problems for dairy farms. The increasing size of herds necessitated the development of more systematic programs for the management of reproduction. Because of the impact of high milk production on reduced expression of estrus, timed artificial insemination (TAI) has become an important component of management of reproduction in high-producing herds. With the use of TAI, the average calving interval in USA has been reduced by 21 days over the last decade without any decrease in pregnancy rate per AI. Over the past 20 years, numerous fixed-time AI programs have been developed. However, a TAI protocol has not yet been developed that can be successfully implemented in all dairy farms. Many physiologic, nutritional, cow comfort, and health issues can affect the success of these programs. Matching the use of TAI programs with the farm conditions, goals and staff structure is probably most critical for success of these protocols on specific dairy farms. Therefore, this review will summarise the factors affecting pregnancy rates of TAI programs.
Keywords: Cattle; estrus synchronization; reproductive management; fixed-time insemination
.: İşlem Listesi