.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Submandibular Fossa Derinliği ile Kemik Kalınlığı Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi Çalışması
Evaluation of the Relationship Between Submandibular Fossa Depth and Bone Thickness: a Cone-Beam Computed Tomography Study
Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2021;27(2):217-23
doi: 10.5336/dentalsci.2020-76856
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Submandibular fossa, başta implant uygulamaları olmak üzere birçok cerrahi girişim öncesinde dikkatle değerlendirilmesi gereken bir anatomik oluşumdur. Bu çalışmada, submandibular fossa derinliğinin belirlenmesi ve fossanın en derin izlendiği kesitte mandibular kanalın bukkal ve lingualinde ölçülen kemik kalınlıkları ile fossa derinliği arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, yaşları 18-77 arasında değişen 203 bireye ait konik ışınlı bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak seçilerek dâhil edildi. Bütün görüntüler bilateral olarak değerlendirildi ve fossa derinliği her yarım çene için submandibular fossayı oluşturan konkavitenin en derin olduğu noktadan en dış alt ve üst noktalarına çizilen teğete olan dik mesafe olarak ölçüldü. Kemik kalınlıkları ise mandibular kanalın bukkal ve lingual dış sınırının orta noktasından mandibular kemiğin bukkal ve lingual dış sınırına olan mesafe olarak belirlendi. Derinlik ile kemik kalınlıkları arasındaki korelasyon istatistiksel olarak analiz edildi. Bulgular: Submandibular fossanın ortalama derinliği 1,73±0,68 mm idi. Erkeklerde ortalama derinlik (1,87±0,71 mm) kadınlardan (1,54±0,6 mm) daha fazla olarak belirlenmiştir (p=0,00). Fossa derinliğinin istatistiksel olarak yaşla ilişkili olmadığı (p=0,083), kemik kalınlıkları ile arasında ise zayıf ve orta düzeylerde negatif korelasyon olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmanın sonuçlarına göre submandibular fossa derinliğinin artmasıyla, kemik kalınlığının azaldığı görülmüştür. Mandibular posterior bölgedeki cerrahi girişimler öncesinde olası komplikasyonları önlemek için 3 boyutlu değerlendirme yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bölgesel anatomi; diş implantı; konik ışınlı bilgisayarlı tomografi; submandibular fossa
Amaç: Submandibular fossa, başta implant uygulamaları olmak üzere birçok cerrahi girişim öncesinde dikkatle değerlendirilmesi gereken bir anatomik oluşumdur. Bu çalışmada, submandibular fossa derinliğinin belirlenmesi ve fossanın en derin izlendiği kesitte mandibular kanalın bukkal ve lingualinde ölçülen kemik kalınlıkları ile fossa derinliği arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, yaşları 18-77 arasında değişen 203 bireye ait konik ışınlı bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak seçilerek dâhil edildi. Bütün görüntüler bilateral olarak değerlendirildi ve fossa derinliği her yarım çene için submandibular fossayı oluşturan konkavitenin en derin olduğu noktadan en dış alt ve üst noktalarına çizilen teğete olan dik mesafe olarak ölçüldü. Kemik kalınlıkları ise mandibular kanalın bukkal ve lingual dış sınırının orta noktasından mandibular kemiğin bukkal ve lingual dış sınırına olan mesafe olarak belirlendi. Derinlik ile kemik kalınlıkları arasındaki korelasyon istatistiksel olarak analiz edildi. Bulgular: Submandibular fossanın ortalama derinliği 1,73±0,68 mm idi. Erkeklerde ortalama derinlik (1,87±0,71 mm) kadınlardan (1,54±0,6 mm) daha fazla olarak belirlenmiştir (p=0,00). Fossa derinliğinin istatistiksel olarak yaşla ilişkili olmadığı (p=0,083), kemik kalınlıkları ile arasında ise zayıf ve orta düzeylerde negatif korelasyon olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmanın sonuçlarına göre submandibular fossa derinliğinin artmasıyla, kemik kalınlığının azaldığı görülmüştür. Mandibular posterior bölgedeki cerrahi girişimler öncesinde olası komplikasyonları önlemek için 3 boyutlu değerlendirme yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bölgesel anatomi; diş implantı; konik ışınlı bilgisayarlı tomografi; submandibular fossa
ABSTRACT
Objective: The submandibular fossa is an anatomical formation that should be carefully evaluated before many surgical interventions, especially implant applications. In this study, it was aimed to determine the depth of the submandibular fossa and to evaluate the relationship between the bone thickness measured in the buccal and lingual of the mandibular canal and the depth of the submandibular fossa in the deepest section of the fossa. Material and Methods: Cone beam computed tomography images of 203 individuals aged between 18-77 were selected retrospectively. All images were evaluated bilaterally and the depth of the fossa was measured as perpendicular distance to the tangent drawn from the point where the submandibular fossa concavity was deepest to the outermost lower and upper points for each hemimandible. Bone thickness was determined as the distance from the midpoint of the buccal and lingual outer boundary of the mandibular canal to the buccal and lingual outer boundary of the mandibular bone. The correlation between depth and bone thickness was analyzed statistically. Results: The average depth of the submandibular fossa was 1.73±0.68 mm. The mean depth in men (1.87±0.71 mm) was determined to be higher than in women (1.54±0.6 mm) (p=0.00). It was found that fossa depth was not statistically related to age (p=0.083), and there was a weak and moderate negative correlation with bone thickness. Conclusion: According to the results of the study, it was observed that the bone thickness decreased with increasing the depth of the submandibular fossa. Threedimensional evaluation is recommended to prevent possible complications before surgical interventions in the posterior mandibular region.
Keywords: Regional anatomy; dental implants; cone beam computed tomography; submandibular fossa
Objective: The submandibular fossa is an anatomical formation that should be carefully evaluated before many surgical interventions, especially implant applications. In this study, it was aimed to determine the depth of the submandibular fossa and to evaluate the relationship between the bone thickness measured in the buccal and lingual of the mandibular canal and the depth of the submandibular fossa in the deepest section of the fossa. Material and Methods: Cone beam computed tomography images of 203 individuals aged between 18-77 were selected retrospectively. All images were evaluated bilaterally and the depth of the fossa was measured as perpendicular distance to the tangent drawn from the point where the submandibular fossa concavity was deepest to the outermost lower and upper points for each hemimandible. Bone thickness was determined as the distance from the midpoint of the buccal and lingual outer boundary of the mandibular canal to the buccal and lingual outer boundary of the mandibular bone. The correlation between depth and bone thickness was analyzed statistically. Results: The average depth of the submandibular fossa was 1.73±0.68 mm. The mean depth in men (1.87±0.71 mm) was determined to be higher than in women (1.54±0.6 mm) (p=0.00). It was found that fossa depth was not statistically related to age (p=0.083), and there was a weak and moderate negative correlation with bone thickness. Conclusion: According to the results of the study, it was observed that the bone thickness decreased with increasing the depth of the submandibular fossa. Threedimensional evaluation is recommended to prevent possible complications before surgical interventions in the posterior mandibular region.
Keywords: Regional anatomy; dental implants; cone beam computed tomography; submandibular fossa
REFERANSLAR:
- Benson BW, Shetty V. Dental implants. In: White SC, Pharaoh MJ, eds.Oral Radiology: Principles and Interpretation. 6th ed. St. Louis: Mosby-Elsevier; 2009. p.597-610.
- Greenstein G, Cavallaro J, Tarnow D. Practical application of anatomy for the dental implant surgeon. J Periodontol. 2008;79(10):1833-46. [Crossref] [PubMed]
- Bayrak S, Demirturk-Kocasarac H, Yaprak E, Ustaoglu G, Noujeim M. Correlation between the visibility of submandibular fossa and mandibular canal cortication on panoramic radiographs and submandibular fossa depth on CBCT. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2018;23(1):e105-e111. [PubMed] [PMC]
- Kamburoğlu K, Acar B, Yüksel S, Paksoy CS. CBCT quantitative evaluation of mandibular lingual concavities in dental implant patients. Surg Radiol Anat. 2015;37(10):1209-15. [Crossref] [PubMed]
- Harazono Y. Anatomy and variations of the submandibular fossa. In: Iwanaga J, Tubbs RS, eds. Anatomical Variations in Clinical Dentistry. 1st ed. Cham: Springer; 2019. p.137-46. [Crossref]
- Borahan MO, Dönmez FG, Ulay G, Sadıkoğlu ANY, Namdar Pekiner F. Assesment of submandibular fossa depth using cone beam computed tomography. 7tepe Klinik. 2018;14(2): 51-6. [Crossref]
- Sumer AP, Zengin AZ, Uzun C, Karoz TB, Sumer M, Danacı M. Evaluation of submandibular fossa using computed tomography and panoramic radiography. Oral Radiology. 2015;31:23-7. [Crossref]
- de Souza LA, Souza Picorelli Assis NM, Ribeiro RA, Pires Carvalho AC, Devito KL. Assessment of mandibular posterior regional landmarks using cone-beam computed tomography in dental implant surgery. Ann Anat. 2016;205:53-9. [Crossref] [PubMed]
- Parnia F, Fard EM, Mahboub F, Hafezeqoran A, Gavgani FE. Tomographic volume evaluation of submandibular fossa in patients requiring dental implants. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2010;109(1):e32-6. [Crossref] [PubMed]
- Safi Y, Vasegh Z, Kadkhodazadeh M, Hadian H, Bahemmat N. Different methods to evaluate mandibular alveolar ridge in cone-beam computed tomography images in pre-implant surgery assessments. Int J Med Res Health Sci. 2016;5(11):134-42. [Link]
- Rajput BS, Merita S, Parihar AS, Vyas T, Kaur P, Chansoria S. Assessment of lingual concavities in submandibular fossa region in patients requiring dental implants-a cone beam computed tomography study. J Contemp Dent Pract. 2018;19(11):1329-33. [Crossref] [PubMed]
- American Academy of Implant Dentistry. Glossary of implant terms. J Oral Implantol. 1986;12(2):284-94. [PubMed]
- Greenstein G, Cavallaro J, Tarnow D. Practical application of anatomy for the dental implant surgeon. J Periodontol. 2008;79(10):1833-46. [Crossref] [PubMed]
- Yildiz S, Bayar GR, Guvenc I, Kocabiyik N, Cömert A, Yazar F. Tomographic evaluation on bone morphology in posterior mandibular region for safe placement of dental implant. Surg Radiol Anat. 2015;37(2):167-73. [Crossref] [PubMed]
- Panjnoush M, Eil N, Kheirandish Y, Mofidi N, Shamshiri AR. Evaluation of the concavity depth and inclination in jaws using CBCT. Caspian J Dent Res. 2016;5:17-23. [Link]
- Braut V, Bornstein MM, Kuchler U, Buser D. Bone dimensions in the posterior mandible: a retrospective radiographic study using cone beam computed tomography. Part 2--analysis of edentulous sites. Int J Periodontics Restorative Dent. 2014;34(5):639-47. [Crossref] [PubMed]
- Haghanifar S, Arbabzadegan N, Moudi E, Bijani A, Nozari F. Evaluation of lingual mandibular depression of the submandibular salivary glands using cone-beam computed tomography. J Res Med Dent Sci. 2018;6(2):563-67. [Link]
.: İşlem Listesi