.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Sigara Bırakamama Nedenleri ve İlişkili Faktörler: Kesitsel Tek Merkezli Çalışma
Reasons for Inability to Quit Smoking and Related Factors: Cross-Sectional Single-Center Study
Turkiye Klinikleri Arch Lung. 2024;23(1):9-15
doi: 10.5336/archlung.2024-103977
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Tütün kullanımı dünyada önlenebilir ölüm nedenlerinin en önemlisidir. Bugüne kadar yapılan çalışmalar sigara bırakma başarısı ve başarı ile ilişkili faktörler üzerine yoğunlaşmıştır. Çalışmamızda hastanemiz sigara bırakma polikliniğinden danışmanlık hizmeti almış ancak sigarayı bırakamamış kişilerde bırakamama nedenlerini ve ilişkili faktörleri araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma gözlemsel ve kesitsel bir anket çalışmasıdır. Çalışmaya son 1 yıl içinde sigara bırakma polikliniğine başvuran ve sigara bırakma denemesi başarısız olmuş, 18 yaş ve üzeri gönüllüler dâhil edildi. Demografik ve sosyal özellikleri, sigara alışkanlıkları ile ilgili bilgileri ve Fagerström bağımlılık anketini içeren olgu rapor formu her bir gönüllü için telefon viziti ile dolduruldu. Sigara bırakmak için daha önce kullandığı tedaviler, sigarayı bırakamama nedenleri, tekrar bırakma istekleri sorgulandı ve kaydedildi. Bulgular: Çalışmamıza yaş ortalaması 43,5±12,3 yıl ve 105'i (%52,5) erkek olan 200 gönüllü dâhil edildi. Sigara bırakma başarısızlığının en önemli nedenleri sırasıyla stres (%36,5), şiddetli içme dürtüsü (%31,5), yetersiz motivasyonel destek (%18,5) ve farmakolojik tedavinin yan etkileri (%7,5) idi. Sigara bırakamama nedenleri ile katılımcıların Fagerström bağımlılık puanı, sosyodemografik ve klinik özellikleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Katılımcıların %80,5'inin hâlen sigarayı bırakmak ve tekrar danışmanlık hizmeti almak konusunda istekli oldukları gözlemlendi. Sonuç: Sigara bırakma denemesinin başarısız olduğu durumlarda, öncelikle danışan ile başarısızlık nedenlerinin görüşülmesinin ve sigara bıraktırma programının bu nedenler göz önünde bulundurularak kişiye özgü planlanmasının nüks sonrası başarı oranlarını artırılabileceği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Sigara; sigara bırakma; tütün kullanımı bozuklukları; tedavi başarısızlığı; sigara içme
Amaç: Tütün kullanımı dünyada önlenebilir ölüm nedenlerinin en önemlisidir. Bugüne kadar yapılan çalışmalar sigara bırakma başarısı ve başarı ile ilişkili faktörler üzerine yoğunlaşmıştır. Çalışmamızda hastanemiz sigara bırakma polikliniğinden danışmanlık hizmeti almış ancak sigarayı bırakamamış kişilerde bırakamama nedenlerini ve ilişkili faktörleri araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma gözlemsel ve kesitsel bir anket çalışmasıdır. Çalışmaya son 1 yıl içinde sigara bırakma polikliniğine başvuran ve sigara bırakma denemesi başarısız olmuş, 18 yaş ve üzeri gönüllüler dâhil edildi. Demografik ve sosyal özellikleri, sigara alışkanlıkları ile ilgili bilgileri ve Fagerström bağımlılık anketini içeren olgu rapor formu her bir gönüllü için telefon viziti ile dolduruldu. Sigara bırakmak için daha önce kullandığı tedaviler, sigarayı bırakamama nedenleri, tekrar bırakma istekleri sorgulandı ve kaydedildi. Bulgular: Çalışmamıza yaş ortalaması 43,5±12,3 yıl ve 105'i (%52,5) erkek olan 200 gönüllü dâhil edildi. Sigara bırakma başarısızlığının en önemli nedenleri sırasıyla stres (%36,5), şiddetli içme dürtüsü (%31,5), yetersiz motivasyonel destek (%18,5) ve farmakolojik tedavinin yan etkileri (%7,5) idi. Sigara bırakamama nedenleri ile katılımcıların Fagerström bağımlılık puanı, sosyodemografik ve klinik özellikleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Katılımcıların %80,5'inin hâlen sigarayı bırakmak ve tekrar danışmanlık hizmeti almak konusunda istekli oldukları gözlemlendi. Sonuç: Sigara bırakma denemesinin başarısız olduğu durumlarda, öncelikle danışan ile başarısızlık nedenlerinin görüşülmesinin ve sigara bıraktırma programının bu nedenler göz önünde bulundurularak kişiye özgü planlanmasının nüks sonrası başarı oranlarını artırılabileceği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Sigara; sigara bırakma; tütün kullanımı bozuklukları; tedavi başarısızlığı; sigara içme
ABSTRACT
Objective: Tobacco use is the most important preventable cause of death in the world. Studies conducted to date have focused on smoking cessation success and the factors associated with success. In our study, we aimed to investigate the reasons and related factors for not being able to quit smoking of people who received counseling services from our hospital's smoking cessation clinic but could not quit smoking. Material and Methods: This study is an observational and cross-sectional survey study. Volunteers aged 18 and over who applied to the smoking cessation clinic in the last a year and who had unsuccessfully tried to quit smoking were included in the study. A case report form, including demographic and social characteristics, information about smoking habits, and the Fagerström addiction questionnaire, was filled out through the communication by call for each volunteer. Previous treatments used to quit smoking, reasons for not being able to quit smoking and desires to quit again were questioned and recorded. Results: 200 volunteers, with an average age of 43.5±12.3 years and 105 (52.5%) of whom were male, were included in our study. The most important reasons for failure to quit smoking are, respectively; stress (36.5%), severe impulse of drinking (31.5%), insufficient motivational support (18.5%) and side effects of pharmacological treatment (7.5%). No significant relationship was found between the reasons for not being able to quit smoking and the participants' Fagerström addiction score, socio-demographic and clinical characteristics. It was observed that 80.5% of the participants were still willing to quit smoking and receive counseling services again. Conclusion: In cases where smoking cessation attempts are unsuccessful, we think that first discussing the reasons for failure with the client and planning the smoking cessation program individually by taking these reasons into consideration may increase the success rates after relapse.
Keywords: Smoke; smoking cessation; tobacco use disorder; treatment failure; smoking
Objective: Tobacco use is the most important preventable cause of death in the world. Studies conducted to date have focused on smoking cessation success and the factors associated with success. In our study, we aimed to investigate the reasons and related factors for not being able to quit smoking of people who received counseling services from our hospital's smoking cessation clinic but could not quit smoking. Material and Methods: This study is an observational and cross-sectional survey study. Volunteers aged 18 and over who applied to the smoking cessation clinic in the last a year and who had unsuccessfully tried to quit smoking were included in the study. A case report form, including demographic and social characteristics, information about smoking habits, and the Fagerström addiction questionnaire, was filled out through the communication by call for each volunteer. Previous treatments used to quit smoking, reasons for not being able to quit smoking and desires to quit again were questioned and recorded. Results: 200 volunteers, with an average age of 43.5±12.3 years and 105 (52.5%) of whom were male, were included in our study. The most important reasons for failure to quit smoking are, respectively; stress (36.5%), severe impulse of drinking (31.5%), insufficient motivational support (18.5%) and side effects of pharmacological treatment (7.5%). No significant relationship was found between the reasons for not being able to quit smoking and the participants' Fagerström addiction score, socio-demographic and clinical characteristics. It was observed that 80.5% of the participants were still willing to quit smoking and receive counseling services again. Conclusion: In cases where smoking cessation attempts are unsuccessful, we think that first discussing the reasons for failure with the client and planning the smoking cessation program individually by taking these reasons into consideration may increase the success rates after relapse.
Keywords: Smoke; smoking cessation; tobacco use disorder; treatment failure; smoking
REFERANSLAR:
- World Health Organization [Internet]. [Cited: 14.01.2024]. Tobacco. Available from: [Link]
- Ezzati M, Lopez AD. Estimates of global mortality attributable to smoking in 2000. Lancet. 2003;362(9387):847-52. [Crossref] [PubMed]
- Bilir N. DSÖ Küresel Tütün Salgını Raporu, 2008. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2008. [Link]
- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü Sağlık İstatistikleri Yıllığı. 2021. [Link]
- How Tobacco Smoke Causes Disease: The Biology and Behavioral Basis for Smoking-Attributable Disease: A Report of the Surgeon General; Atlanta (GA): Centers for Disease Control and Prevention (US); 2010
- Türk Toraks Derneği [İnternet]. [Erişim tarihi: 17 Eylül 2023]. Sigara Bırakma Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu (2014). Erişim linki: [Link]
- Türkiye Psikiyatri Derneği [İnternet]. [Erişim tarihi: 4 Nisan 2022]. Nikotin (Sigara) Bağımlılığı. Erişim linki: [Link]
- Kiter G, Başer S, Akdağ B, Ekinci A, Ünal N, Öztürk E. Göğüs hastalıkları polikliniğine başvuran olguların sigara içme özellikleri [The characteristics of smoking habit among patients evaluated at our outpatient clinic]. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2008;56(1):30-6. [Link]
- Fı̇dan F, Pala E, Ünlü M, Sezer M, Kara Z. Sigara bırakmayı etkileyen faktörler ve uygulanan tedavilerin başarı oranları [Factors affecting smoking cessation and success rates of the treatment methods used]. Kocatepe Tıp Dergisi. 2005;6(3):27-34. [Link]
- Uzaslan EK, Özyardımcı N, Karadag M, et al. Thephysician's intervention in smoking cessation: Results of thefiveyears of smoking cessation clinic. Ann Med Sci. 2000;9:63-9. Erişim tarihi: 28.01.2024. [Link]
- Demir T, Tutluoğlu B, Koç N, Bilgin L. Sigara bırakma polikliniğimizin bir yıllık izlem sonuçları [One-year follow up results of smoking cessation outpatient clinic]. Tüberküloz ve Toraks. 2004;52(1):63-8. [Link]
- Örsel O, Örsel S, Alpar S, Uçar N, Şipit T,Kurt B. Sigarayı bırakmada nikotin replasman tedavisi ve davranış eğitimi yöntemlerinin karşılaştırılması: doğal izlem çalışması [The comparison of nicotine replacement therapy and behavioral education in smoking cessation: A study of naturalistic follow-up]. Tüberküloz ve Toraks. 2005;53(4):354-61. [Link]
- Xie J, Zhong R, Zhu L, Chang X, Chen J, Wang W, et al. Smoking cessation rate and factors affecting the success of quitting in a smoking cessation clinic using telephone follow-up. Tob Induc Dis. 2021;19:99. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Üzer F, Uzun R. Sigara Bırakma polikliniğine başvuran kişilerin genel sağlık durumları ve sigara bırakma oranları [General health status and smoking cessation rates of individuals presenting to the smoking cessation outpatient clinic]. Akd Tıp D. 2020;6(1):100-5. [Crossref]
- Berkeşoğlu Ç, Sercan Özgür E, Demir AU. Sigara bırakma başarısını etkileyen faktörler [Factors affecting the success of smoking cessation]. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2018;11(3):355-65. [Crossref]
- Heatherton TF, Kozlowski LT, Frecker RC, Fagerström KO. The Fagerström Test for Nicotine Dependence: a revision of the Fagerström Tolerance Questionnaire. Br J Addict. 1991;86(9):1119-27. [Crossref] [PubMed]
- Kocakaya D, Şenol H, Aslan S, Çırakoğlu AM, Çakır Fidan MN, Telci H, et al. Sigara bırakma polikliniğine başvuran bireylerde tedavi başarısını etkileyen faktörler [Factors affecting treatment success in individuals applying to a smoking cessation outpatient clinic]. Bağımlılık Dergisi. 2022;23(1):69-77. [Crossref]
- Önen ZP, Şen E, Eriş Gülbay B, Öztürk A, Akkoca Yıldız Ö, Acıcan T, et al. Farklı tedavi yöntemlerinin sigara bırakma başarısı üzerine etkileri [Comparing the effectiveness of different treatment modalities on the smoking cessation rates]. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2010;58(4):385-92. [Link]
- Yaşar Z, Kurt Ö, Talay F, Kargı A. Bir yıllık sigara bırakma poliklinik sonuçlarımız: sigara bırakmada etkili olan faktörler [One-year follow up results of smoking cessation outpatient clinic: factors affecting the cessation of smoking]. Eurasian J Pulmonol. 2014;16(2):99-104. [Crossref]
- Janson C, Künzli N, de Marco R, Chinn S, Jarvis D, Svanes C, et al. Changes in active and passive smoking in the European Community Respiratory Health Survey. Eur Respir J. 2006;27(3):517-24. [Crossref] [PubMed]
- Jin QY, Li XM, Liu H, Ma HQ, Qiao K, Ali A. An Analysis on Failure Reasons of Quit Smoking among Smokers in Beijing Communities-Based on a Cross-Sectional Study. Biomed Environ Sci. 2022;35(1):84-8. [PubMed]
- Irfan M, Haque AS, Shahzad H, Samani ZA, Awan S, Khan JA. Reasons for failure to quit: a cross-sectional survey of tobacco use in major cities in Pakistan. Int J Tuberc Lung Dis. 2016;20(5):673-8. [Crossref] [PubMed]
- Azevedo RC, Fernandes RF. Factors relating to failure to quit smoking: a prospective cohort study. Sao Paulo Med J. 2011;129(6):380-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Zhang S, Ding Q, Shen J, Qu H, Meng X. A 28-day challenge to help quit smoking using telephone follow-ups combined with the WeChat app: the impact of the humanistic approach on smoking cessation. J Addict Nurs. 2021;32(3):211-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hawari F, Obeidat N, Beano H, Dawahrah S, Al-Rimawi D, Ghonimat I. Smoking abstinence rates and reasons for failure to quit smoking in cancer patients in Jordan. Respiration. 2012;83(3):233-8. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi