Mekanik Dolaşım Destek Sistemleri Özel Sayısı
.: EDİTÖRDEN
Sayı Editöründen
Editorials
Makale Dili: TR
lk kalp transplantasyonu ameliyatından bu yana 50 yıla yakın bir süre geçmiş olmasına rağmen, kalp yetmezliğinin tedavisinde arzu edilen seviyeye ulaşılamadı. Bunun iki önemli sebebi olduğunu biliyoruz. Birincisi kalp yetmezlikli hasta sayısının giderek artması, diğeri donör sayısının yetersizliğidir. Ülkenin nüfusunun %2'sinde konjestif kalp yetmezliği olduğu bilinmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün raporlarına göre dünyadaki mortalitenin %30'u kalp yetmezliğinden olmaktadır. Hastaneye ilk yatıştan sonraki 5 yılda mortalite %75 olarak bildirilmiştir. Bu, kanser türlerinin çoğundan daha yüksek bir mortalite demektir. Türkiye'de 1.4 milyon hasta olduğu tahmin edilmektedir. Konjestif kalp yetmezlikli hastaların%10'unda klinik durum kötüleşerek, her yıl son dönem kalp yetmezliğine ilerler. Bu hastaların da %50'si bir yıl içerisinde kaybedilir. Konjestif kalp yetmezlikli hasta sayısı her 10 senede yaklaşık%30 oranında artmaktadır. Buna karşılık bağışlanan organ ve yapılan transplantasyon sayısı oldukça yetersiz kalmaktadır. Bunun sonucu
olarak, kalp bekleyen hasta sayısı ve organ beklerken hayatını kaybeden insan sayısı giderek artmaktadır. Türkiye'de bu durum organ bağışının batı ülkelerine göre oldukça geride olması nedeniyle daha da ciddidir. 2016 yılında ülkemizde şu ana kadar 730 kalp bekleyen hasta varken, sadece 67 kalp transplantasyonu yapılabilmiştir, bunun yanı sıra kalp nakli bekleyen 206 kişi hayatını kaybetmiştir. Önceleri uygun donör bulunana kadar hastaların hayatta kalmalarını sağlamak (bridge to transplantation) veya düzeltmek (bridge to recovery) amacıyla kullanılan ventrikül destek cihazları (Ventricular Assist Device, VAD), son yıllarda daha çok kalıcı tedavi olarak (destination therapy) kullanılmaktadır. 2008-2011 yılları arasında kalıcı tedavi amacıyla yapılan VAD oranı %28,6 iken, 2014 yılında %45,7'ye yükselmiştir. VAD kullanımındaki son yıllardaki artışın nedenleri, son dönem kalp yetmezliğindeki hasta sayısının artması yanında, gelişen teknolojiye paralel olarak daha küçük, vücut ile daha uyumlu yeni nesil cihazların üretilmesi, klinik sonuçların giderek iyileşmesi, güvenilirliklerinin artmasıdır.
Ventrikül destek cihazlarının kullanılacağı merkezler daha önceden bir kalp yetmezliği programını başlatmış olmalıdır. Böyle bir merkezde VAD yanı sıra Kalp Transplantasyonu (Tx), Ekstrakorporeal Membran Oksijenasyon (ECMO), Total Yapay Kalp (Total Artificial Heart, TAH) yapabilecek ekip ve ekipman bulunmalıdır. Oluşturulan kalp yetmezliği ekibinin bir arada, uyum içinde çalışması önemlidir. Bu ekipte olması tavsiye edilenler; kardiyovasküler cerrahlar, kardiyologlar, anestezistler, perfüzyonistler, koordinatörler (Tx ve VAD), enfeksiyon hastalıkları, hematoloji, nefroloji, psikiatri uzmanları, fizyoterapist ve biyomedikal mühendislerdir.
Ekibin ulusal ve uluslararası referans merkezlerinde ve çalıştıkları hastanelerde düzenli olarak eğitilmeleri gerekir. Hasta seçimi kardiyolog ve cerrah tarafından özenle yapılmalıdır. Başarının anahtarı hasta seçimi ve implantasyonun zamanlamasıdır. Multi organ yetmezliği başlamadan ve sağ kalp yetmezliği ilerlemeden yapılan uygulamalar iyi sonuç vermektedir. Kalp yetmezliği sınıflamasına göre INTERMACS 1-2'de yapılan implantasyonlardamortalite oranı, INTERMACS 3-4'e göre%44 daha fazladır. Hastaların operasyon öncesi optimal şartlarda ameliyata hazırlanması, intraoperatif ve postoperatif dikkatle takibinin ve tedavisinin yapılması, iyi bir lojistik hizmeti ve taburculuk sonrası bu takibin titizlikle sürdürülmesi tatminkâr bir sonuç alınabilmesi için gereklidir. Ayrıca hasta ve yakınlarının cihazla ilgili parametreler, sterilite, alarmlar, yara
pansumanı, antikoagülan ilaçlar ve INR takibi bakımından eğitilmesi gerekir. Hastaların VAD koordinatörü ve kendisini takip eden doktorları ile iletişimi düzenli olarak sürdürülmelidir.
"Mekanik Dolaşım Destek Sistemleri" ile ilgili olan bu özel sayının meslektaşlarımız için yararlı olacağına inanıyorum. Özel sayının hazırlanmasında katkısı olan, her bir konuyu özenle hazırlayan değerli
yazarlarımıza ve yayımlanmasında emeği geçen Dr. Umut Köksel'e teşekkürlerimi sunarım. Sağlık ve iyilik dileklerimle.
Prof.Dr. Ömer BAYEZİD
Sayı Editörü
olarak, kalp bekleyen hasta sayısı ve organ beklerken hayatını kaybeden insan sayısı giderek artmaktadır. Türkiye'de bu durum organ bağışının batı ülkelerine göre oldukça geride olması nedeniyle daha da ciddidir. 2016 yılında ülkemizde şu ana kadar 730 kalp bekleyen hasta varken, sadece 67 kalp transplantasyonu yapılabilmiştir, bunun yanı sıra kalp nakli bekleyen 206 kişi hayatını kaybetmiştir. Önceleri uygun donör bulunana kadar hastaların hayatta kalmalarını sağlamak (bridge to transplantation) veya düzeltmek (bridge to recovery) amacıyla kullanılan ventrikül destek cihazları (Ventricular Assist Device, VAD), son yıllarda daha çok kalıcı tedavi olarak (destination therapy) kullanılmaktadır. 2008-2011 yılları arasında kalıcı tedavi amacıyla yapılan VAD oranı %28,6 iken, 2014 yılında %45,7'ye yükselmiştir. VAD kullanımındaki son yıllardaki artışın nedenleri, son dönem kalp yetmezliğindeki hasta sayısının artması yanında, gelişen teknolojiye paralel olarak daha küçük, vücut ile daha uyumlu yeni nesil cihazların üretilmesi, klinik sonuçların giderek iyileşmesi, güvenilirliklerinin artmasıdır.
Ventrikül destek cihazlarının kullanılacağı merkezler daha önceden bir kalp yetmezliği programını başlatmış olmalıdır. Böyle bir merkezde VAD yanı sıra Kalp Transplantasyonu (Tx), Ekstrakorporeal Membran Oksijenasyon (ECMO), Total Yapay Kalp (Total Artificial Heart, TAH) yapabilecek ekip ve ekipman bulunmalıdır. Oluşturulan kalp yetmezliği ekibinin bir arada, uyum içinde çalışması önemlidir. Bu ekipte olması tavsiye edilenler; kardiyovasküler cerrahlar, kardiyologlar, anestezistler, perfüzyonistler, koordinatörler (Tx ve VAD), enfeksiyon hastalıkları, hematoloji, nefroloji, psikiatri uzmanları, fizyoterapist ve biyomedikal mühendislerdir.
Ekibin ulusal ve uluslararası referans merkezlerinde ve çalıştıkları hastanelerde düzenli olarak eğitilmeleri gerekir. Hasta seçimi kardiyolog ve cerrah tarafından özenle yapılmalıdır. Başarının anahtarı hasta seçimi ve implantasyonun zamanlamasıdır. Multi organ yetmezliği başlamadan ve sağ kalp yetmezliği ilerlemeden yapılan uygulamalar iyi sonuç vermektedir. Kalp yetmezliği sınıflamasına göre INTERMACS 1-2'de yapılan implantasyonlardamortalite oranı, INTERMACS 3-4'e göre%44 daha fazladır. Hastaların operasyon öncesi optimal şartlarda ameliyata hazırlanması, intraoperatif ve postoperatif dikkatle takibinin ve tedavisinin yapılması, iyi bir lojistik hizmeti ve taburculuk sonrası bu takibin titizlikle sürdürülmesi tatminkâr bir sonuç alınabilmesi için gereklidir. Ayrıca hasta ve yakınlarının cihazla ilgili parametreler, sterilite, alarmlar, yara
pansumanı, antikoagülan ilaçlar ve INR takibi bakımından eğitilmesi gerekir. Hastaların VAD koordinatörü ve kendisini takip eden doktorları ile iletişimi düzenli olarak sürdürülmelidir.
"Mekanik Dolaşım Destek Sistemleri" ile ilgili olan bu özel sayının meslektaşlarımız için yararlı olacağına inanıyorum. Özel sayının hazırlanmasında katkısı olan, her bir konuyu özenle hazırlayan değerli
yazarlarımıza ve yayımlanmasında emeği geçen Dr. Umut Köksel'e teşekkürlerimi sunarım. Sağlık ve iyilik dileklerimle.
Prof.Dr. Ömer BAYEZİD
Sayı Editörü
.: İşlem Listesi