Erken Mide Kanseri Özel Sayısı
.: EDİTÖRDEN
Sayı Editöründen
Editorials
Makale Dili: TR
Mide Kanserinde Erken Tanı Pilot Projesi
Öğrenciliğimizden beri bildiğimiz halka mal olmuş doğru bir mesaj var: ''Kanserden korkma, geç kalmaktan kork.'' Sözün doğruluk derecesi ne yazık ki toplumda aynı derecede etkili olamıyor. Kentli-köylü, okumuş-yazmış, toplumun her kesiminden sözün doğruluğu tekrarlanır ama, erken tanı için yine de ''vurdum duymaz'' davranılır. Bu durum, sadece bizim toplumumuza özgü bir nitelik değil. Diğer gelişmiş-gelişmemiş ülkelerde de böyle. Gelişmiş ülkelerde, hastalıkların erken tanısı insanların vurdumduymazlıklarına bırakılmamış, altyapı kavramının yönlendirici niteliğine bağlanmıştır. Toplumun sağlığını korumayı amaçlayan bilimsel nitelikli projeler, bir sağlık sorununa kilitlenip, bıkmadan-usanmadan hedefe varıncaya kadar çaba gösterilerek, bir süre sonra, altyapının gerçekleşmesini sağlamaktadır. Ülkemizde sıtma, tüberküloz, bu tür çalışmalarla kontrole alınmıştır. Meme kanseri ve rahim ağzı kanserine ilişkin projeler de erken kanseri yakalama adına desteklenmesi gereken projelerdir.
Günümüzdeki teknolojik imkanlarla, tüm kanserleri klinik olarak erken aşamada yakalamak ne yazık ki mümkün olmuyor. Yine de uzmanına danıştığımız zaman hastalığın erken farkına varmayı bize öğretebilir. Mide kanseri, ülkemizin en büyük sorunlarından biri. Sık rastlanan bir hastalık. 40 yaşından sonra sıklığı artıyor. Yemek-içmek fonksiyonu ile ilgili bir organı tuttuğu için insan hayatının ''tadını'' bozuyor. Ne yazık ki hastalar hastalıklarına anlam vermeye başlayıp, doktora müracaat ettikleri âna kadar ortalama 6 ay kaybetmektedirler. Bu süre de hastalığın ilerlemesine yetmektedir. Doktorun mide kanseri için endoskopi yaptırıp, biyopsi sonucu gelinceye kadar ülkemiz koşullarında kaybedilen zaman ortalama 3 ay olmaktadır. Hasta ve yakınlarının, teşhis konduktan sonra tedavi için ameliyat kararına varıncaya kadar da ortalama 3 ay kaybedilmektedir. Bütün bu süreçler mide kanserli hastaların tedaviyi geciktirmesi için geriye dönüşü olmayan kaybedilen anlardır. 40 yaşından sonra mide şikayetleri nedeniyle doktora giden hastalara endoskopi yapmadan, şikayetlerini ilaçla gidermeye çalışan doktorların ''hatası'' da kaybedilen zamana en büyük olumsuz katkıyı sağlamaktadır.
Mide kanserinin altın standardı olan tedavi yöntemi kanserli midenin çevresinde bulunan lenf nodlarıyla birlikte çıkarılmasıdır. Bunun için hastalar kanser cerrahisi ile özel olarak uğraşan bir cerrah bulamamışsa bu da zaman ve radikal tedavi kaybına ilave olabilmektedir.
Mide kanserli hastalar ilerlemiş aşamada doktora geldiklerinde tedavileri zor, pahalı, başarı oranı düşük ve ümitsiz olmakta, erken aşamada geldiklerinde tedavileri kolay, ucuz, başarılı ve umutlu olmaktadır. Bu yüzden ilk yapılması gereken iş, potansiyel risk taşıyan 40-70 yaş arasındaki kadın-erkek insanlarımızın endoskopi birimi olan sağlık kurumlarına müracaat ederek tetkikten geçmelerinin sağlanmasıdır. Bu amaçla Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi-Cerrahi Onkoloji Bilim Dalının gerçekleştirdiği ''Mide Kanseri Erken Tanı Pilot Projesi'' ülkemizde ilk çalışmayı başlatmıştır. Amaçlanan, 40 yaşından sonraki insanlarımızın gönüllü olarak, ücretsiz teşhislerini koymak, mide ile ilgili kanser riski taşıyıp taşımadıklarını tarama yöntemiyle saptamaktır. Bu proje için Cerrahi Onkoloji Polikliniğinde kurulan sadece mide hastalıklarını teşhis amacıyla, başka hiçbir amaç için kullanılmayan endoskopi birimi, çağımızın teknolojik olarak son aşamaya gelmiş cihazlarıyla donatılmıştır.
Ayrıca her müracaat eden birey için hepatit B, C ve HIV virüslerini tespit eden modern bir laboratuvar entegre edilmiştir. İki yıl sürecek olan pilot çalışma öncelikle Ankara'da Yenimahalle, Altındağ ve Mamak ilçelerimizi kapsamaktadır. Sonra da tüm ülkemiz il ve ilçelerine yaygınlaştırılacaktır. Ayrıca halkımızın konu ile ilgili bilinçlendirilmesini sağlayan eğitim çalışmaları yapılacaktır. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi, Ankara Sağlık Müdürlüğüne bağlı hekimlerin katılımı ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'nın koordinatörlüğünde ortaklaşa halk eğitimi çalışmaları sürdürülecektir. Programın uygulanmasında hizmet akışı şu şekilde gerçekleşecektir.
1. Sağlık ocakları, nüfusuna göre 40 yaşını geçmiş vatandaşlarımızdan örnek seçeceklerdir ve kendilerini davet ederek programa katılmalarını sağlayacaklardır. Midesiyle sorunu olan ve 40 yaşını aşmış isteyen gönüllü vatandaşlar da bu programa girebileceklerdir.
2. Bu kişiler sağlık ocaklarına başvurduklarında, görevli sağlık ocağı hekimi ya da personeli tarafından Cerrahi Onkoloji Mide Kanseri Erken Tanı Endoskopi Biriminden randevu alacaktır.
3. Randevu günü saat 9.00'da Endoskopi biriminde hazır bulunacak, 10 dk. süren kayıt işleminden sonra kanı alınacaktır.
4. Kan tetkikleri aynı yerdeki PCR laboratuvarında sonuçlandırılacak ve bu sonuçlarla aynı gün veya ertesi gün endoskopik tetkik yapılacaktır.
5. Endoskopi tetkiki 10-20 dakika arasında sonuçlanacaktır.
6. Endoskopi ile birlikte biyopsi alınması gereken hastalar, patolojik teşhis sonucu bilgilendirilecektir.
7. Biyopsi alınmayan hastalar endoskopi sonucunda bilgilendirilecektir.
8. Endoskopi esnasında gerekli olan ve isteyen hastalara uyutularak uygulama yapılacaktır.
9. Genellikle uyutulma işlemine ihtiyaç duyulmayan uygulama tercih edilecektir.
10. Erken teşhis konulan hastalar tercih ettikleri hastane ve doktora müracaat edebileceklerdir.
Ayrıca Yenimahalle, Altındağ, Mamak Belediyelerinin desteği ve yardımıyla konferans salonlarında ve eğitim kurumlarının salonlarında sürekli kanserin erken tanısı ile ilgili bilim insanlarımız tarafından konferanslar verilecektir.
Hastaneye ve konferanslara ulaşım için kaydını yaptıranlara ulaşım aracı temin edilecektir.
Gruplar halinde hastaneye gelecek insanlarımıza taşıma aracı sağlanacaktır. Endoskopi birimi sabah saat 9.00'dan akşam 8.00'e kadar hizmeti sürdürecektir.
Bilgi için (312) 595 72 48 numaralı telefonla iletişim kurulabilir.
Prof.Dr. Hikmet AKGÜL
Öğrenciliğimizden beri bildiğimiz halka mal olmuş doğru bir mesaj var: ''Kanserden korkma, geç kalmaktan kork.'' Sözün doğruluk derecesi ne yazık ki toplumda aynı derecede etkili olamıyor. Kentli-köylü, okumuş-yazmış, toplumun her kesiminden sözün doğruluğu tekrarlanır ama, erken tanı için yine de ''vurdum duymaz'' davranılır. Bu durum, sadece bizim toplumumuza özgü bir nitelik değil. Diğer gelişmiş-gelişmemiş ülkelerde de böyle. Gelişmiş ülkelerde, hastalıkların erken tanısı insanların vurdumduymazlıklarına bırakılmamış, altyapı kavramının yönlendirici niteliğine bağlanmıştır. Toplumun sağlığını korumayı amaçlayan bilimsel nitelikli projeler, bir sağlık sorununa kilitlenip, bıkmadan-usanmadan hedefe varıncaya kadar çaba gösterilerek, bir süre sonra, altyapının gerçekleşmesini sağlamaktadır. Ülkemizde sıtma, tüberküloz, bu tür çalışmalarla kontrole alınmıştır. Meme kanseri ve rahim ağzı kanserine ilişkin projeler de erken kanseri yakalama adına desteklenmesi gereken projelerdir.
Günümüzdeki teknolojik imkanlarla, tüm kanserleri klinik olarak erken aşamada yakalamak ne yazık ki mümkün olmuyor. Yine de uzmanına danıştığımız zaman hastalığın erken farkına varmayı bize öğretebilir. Mide kanseri, ülkemizin en büyük sorunlarından biri. Sık rastlanan bir hastalık. 40 yaşından sonra sıklığı artıyor. Yemek-içmek fonksiyonu ile ilgili bir organı tuttuğu için insan hayatının ''tadını'' bozuyor. Ne yazık ki hastalar hastalıklarına anlam vermeye başlayıp, doktora müracaat ettikleri âna kadar ortalama 6 ay kaybetmektedirler. Bu süre de hastalığın ilerlemesine yetmektedir. Doktorun mide kanseri için endoskopi yaptırıp, biyopsi sonucu gelinceye kadar ülkemiz koşullarında kaybedilen zaman ortalama 3 ay olmaktadır. Hasta ve yakınlarının, teşhis konduktan sonra tedavi için ameliyat kararına varıncaya kadar da ortalama 3 ay kaybedilmektedir. Bütün bu süreçler mide kanserli hastaların tedaviyi geciktirmesi için geriye dönüşü olmayan kaybedilen anlardır. 40 yaşından sonra mide şikayetleri nedeniyle doktora giden hastalara endoskopi yapmadan, şikayetlerini ilaçla gidermeye çalışan doktorların ''hatası'' da kaybedilen zamana en büyük olumsuz katkıyı sağlamaktadır.
Mide kanserinin altın standardı olan tedavi yöntemi kanserli midenin çevresinde bulunan lenf nodlarıyla birlikte çıkarılmasıdır. Bunun için hastalar kanser cerrahisi ile özel olarak uğraşan bir cerrah bulamamışsa bu da zaman ve radikal tedavi kaybına ilave olabilmektedir.
Mide kanserli hastalar ilerlemiş aşamada doktora geldiklerinde tedavileri zor, pahalı, başarı oranı düşük ve ümitsiz olmakta, erken aşamada geldiklerinde tedavileri kolay, ucuz, başarılı ve umutlu olmaktadır. Bu yüzden ilk yapılması gereken iş, potansiyel risk taşıyan 40-70 yaş arasındaki kadın-erkek insanlarımızın endoskopi birimi olan sağlık kurumlarına müracaat ederek tetkikten geçmelerinin sağlanmasıdır. Bu amaçla Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi-Cerrahi Onkoloji Bilim Dalının gerçekleştirdiği ''Mide Kanseri Erken Tanı Pilot Projesi'' ülkemizde ilk çalışmayı başlatmıştır. Amaçlanan, 40 yaşından sonraki insanlarımızın gönüllü olarak, ücretsiz teşhislerini koymak, mide ile ilgili kanser riski taşıyıp taşımadıklarını tarama yöntemiyle saptamaktır. Bu proje için Cerrahi Onkoloji Polikliniğinde kurulan sadece mide hastalıklarını teşhis amacıyla, başka hiçbir amaç için kullanılmayan endoskopi birimi, çağımızın teknolojik olarak son aşamaya gelmiş cihazlarıyla donatılmıştır.
Ayrıca her müracaat eden birey için hepatit B, C ve HIV virüslerini tespit eden modern bir laboratuvar entegre edilmiştir. İki yıl sürecek olan pilot çalışma öncelikle Ankara'da Yenimahalle, Altındağ ve Mamak ilçelerimizi kapsamaktadır. Sonra da tüm ülkemiz il ve ilçelerine yaygınlaştırılacaktır. Ayrıca halkımızın konu ile ilgili bilinçlendirilmesini sağlayan eğitim çalışmaları yapılacaktır. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi, Ankara Sağlık Müdürlüğüne bağlı hekimlerin katılımı ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'nın koordinatörlüğünde ortaklaşa halk eğitimi çalışmaları sürdürülecektir. Programın uygulanmasında hizmet akışı şu şekilde gerçekleşecektir.
1. Sağlık ocakları, nüfusuna göre 40 yaşını geçmiş vatandaşlarımızdan örnek seçeceklerdir ve kendilerini davet ederek programa katılmalarını sağlayacaklardır. Midesiyle sorunu olan ve 40 yaşını aşmış isteyen gönüllü vatandaşlar da bu programa girebileceklerdir.
2. Bu kişiler sağlık ocaklarına başvurduklarında, görevli sağlık ocağı hekimi ya da personeli tarafından Cerrahi Onkoloji Mide Kanseri Erken Tanı Endoskopi Biriminden randevu alacaktır.
3. Randevu günü saat 9.00'da Endoskopi biriminde hazır bulunacak, 10 dk. süren kayıt işleminden sonra kanı alınacaktır.
4. Kan tetkikleri aynı yerdeki PCR laboratuvarında sonuçlandırılacak ve bu sonuçlarla aynı gün veya ertesi gün endoskopik tetkik yapılacaktır.
5. Endoskopi tetkiki 10-20 dakika arasında sonuçlanacaktır.
6. Endoskopi ile birlikte biyopsi alınması gereken hastalar, patolojik teşhis sonucu bilgilendirilecektir.
7. Biyopsi alınmayan hastalar endoskopi sonucunda bilgilendirilecektir.
8. Endoskopi esnasında gerekli olan ve isteyen hastalara uyutularak uygulama yapılacaktır.
9. Genellikle uyutulma işlemine ihtiyaç duyulmayan uygulama tercih edilecektir.
10. Erken teşhis konulan hastalar tercih ettikleri hastane ve doktora müracaat edebileceklerdir.
Ayrıca Yenimahalle, Altındağ, Mamak Belediyelerinin desteği ve yardımıyla konferans salonlarında ve eğitim kurumlarının salonlarında sürekli kanserin erken tanısı ile ilgili bilim insanlarımız tarafından konferanslar verilecektir.
Hastaneye ve konferanslara ulaşım için kaydını yaptıranlara ulaşım aracı temin edilecektir.
Gruplar halinde hastaneye gelecek insanlarımıza taşıma aracı sağlanacaktır. Endoskopi birimi sabah saat 9.00'dan akşam 8.00'e kadar hizmeti sürdürecektir.
Bilgi için (312) 595 72 48 numaralı telefonla iletişim kurulabilir.
Prof.Dr. Hikmet AKGÜL
.: İşlem Listesi