SEER (Surveillance Epidemiology and End Results) 1975-2002 verilerine göre baş-boyun kanserleri 5 yıllık genel sağkalım oranlarında %5-8'lik yükselme söz konusudur. Bu gelişme orofarenks kanserleri ile ilişkilendirilebilir; zira bu dönem zarfında orofarenks kanserlerinin görülme sıklığındaki artış, bu orana paraleldir.1 Bu kanserlerin önemli bölümü insan papilloma virüsüne (HPV) bağlı olarak gelişmekte, daha genç yaşlarda görülmekte, ve daha iyi prognoz göstermektedir.2-4 Ebstein Barr virüsü bağlantılı nazofarenks kanserinden sonra HPV bağlantılı orofarenks (özellikle tonsil) kanserlerinin de karsinogenez, tedavi ve prognoz olarak ''skuamöz hücreli baş-boyun kanseri'nden farklılaşma göstermesi tedavi açısından ''skuamöz hücreli baş-boyun kanseri'' kavramından uzaklaşılacağı, ayrıca çok merkezli çalışma gerçekleştirme kapasitesinin arttığı göz önünde bulundurulursa önümüzdeki yıllarda klinik alt bölge çalışmaların gelişeceği öngörülebilir.
SEER'in 1975 ile 2005 arası verileri çarpıcıdır; 1975-1988 arasında larenks kanseri görülme sıklığı değişim oranı %0.1 iken, bu oran 1988-2005 arasında -%2.8'dir. Bu düşüş sigara kullanımındaki azalmaya bağlı olarak değerlendirilmektedir.
Tanı, evreleme, tedavi, tedavi cevabının değerlendirilmesi çalışmaları sürdürülmekte bu arada radyo(kemo)terapi sonrası pozitron emisyon tomografisinin (PET/PET-BT) zamanlaması,5 parelel olarak nod pozitif hastalarda radyo(kemo)terapi sonrası adjuvan tedavi ve planlı boyun diseksiyonu netleşmektedir.6 Bir tartışma alanı da yeniden güncelleşen indüksiyon tedavisidir. Baş-boyun kanserlerinde kemoradyoterapi çalışmaları arttıkça ortaya çıkan meta analizler yönlendirici olmuş, ilk iki meta-analizde daha fazla sayıda olan indüksiyon çalışmaları azalmış, konkomitan kemoradyoterapi çalışmaları ağırlık kazanmıştır.7-9 Konkomitan tedaviler, özellikle lokorejyonel hastalık kontrolünde sağlanan iyileşmelere bağlı olarak standart tedavi yaklaşımı olmuş, bununla birlikte tedavi başarısızlığı nedeni olarak öne çıkan uzak hastalık oranlarındaki yükseklik, indüksiyon tedavilerinin özellikle taksanlı rejimlerle yeniden ele alınmasına yol açmıştır.10,11 Uygun ve etkili rejimlerle yapıldığında indüksiyon tedavilerinin organ korunması ve sağkalım oranlarında iyileştirme sağlama potansiyelinde olduğu görülmektedir. Epidermal büyüme faktörü reseptörlerinin (EGFR) baş-boyun kanserlerinde yüksek oranda (>%95) üretilmesi anti-EGFR antikorların tedaviye dahil edilmelerini indüklemiş, metastatik/rekürren ve lokal ileri hastalıkta ciddi olumlu sonuçlar ortaya çıkmıştır.12-14 Halen klinik araştırmalar moleküler/biyolojik hedeflenmiş tedavilerle kombine konkomitan kemoradyoterapi15 ve indüksiyon kemoterapisini izleyen moleküler/biyolojik hedeflenmiş tedavilerle kombine konkomitan kemoradyoterapi çalışmaları ile sürmektedir.16
Ağırlıklı olarak indüksiyon tedavisi uygulamalarından gelişmiş olan ''organ koruyucu tedavi'' yerine ''fonksiyonel organ koruyucu tedavi'' daha uygun ve anlamlı görünmektedir.17 Tümörün özellikle organın çatısını destrükte ettiği durumlarda organı RT±KT ile korumanın yararı yoktur, ayrıca ciddi komplikasyon riski (örneğin nekroz) mevcuttur. Hastalığın yok edilmesi ve fonksiyonun restorasyonu için rekonstrüksiyon ile desteklenen cerrahi en uygun yaklaşım olabilir; bu açıdan lokal ileri hastalıkta tedavinin bireyselleştirilmesi önemli görünmektedir.18-22
Prof.Dr. Musa ALTUN
Sayı Editörü
KAYNAKLAR
1. http://seer.cancer.gov/statfacts/html/laryn.html
2. Gillison ML, Koch WM, Capone RB, Spafford M, Westra WH, Wu L, et al. Evidence for a causal association between human paplloma virus and a subset of head and cancers. J Natl Cancer Inst 2000;92(9):709-20.
3. Mork J, Lie AK, Glattre E, Hallmans G, Jellum E, Koskela P, et al. Human papilloma virus infection as a risk factor for squamous-cell carcinoma of the head and neck. N Engl J Med 2001;344(15):1125-31.
4. Chung CH, Gillison ML. Human papillomavirus in head and neck cancer: its role in pathogenesis and clinical implications.. Clin Cancer Res. 2009;15(22):6758-62.
5. Bar-Shalom R, Yefremov N, Guralnik L, Gaitini D, Frenkel A, Kuten A, et al. Clinical performance of PET/CT in evaluation of cancer:additional value for diagnostic imaging and patient management. J Nucl Med 2003;44(8):1200-9.
6. Lango MN, Myers JN, Adam SG. Controversies in surgical management of the node positive neck after chemoradiation Semin Radiat Oncol 2009;19(1):24-8.
7. Munro AJ. An overview of randomized controlled trials of adjuvant chemotherapy in head and neck cancer. Br J Cancer 1995;71(1):83-91.
8. El Sayed S, Nelson N. Adjuvant and adjunctive chemotherapy in the management of the head and neck region. A meta-analysis of prospective and randomized trials. J Clin Oncol 1996;14(3):838-47.
9. Pignon JP, Bourhis J, Domenge C, Désigné L, on behalf of the MACH-NC Collaborative Group. Chemotherapy added to locoregional treatment for head and neck squamous-cell carcinoma: three meta-analysis of updated individual data. Lancet 2000;355(9208):949-55.
10. Vermorken JB, Remenar E, van Herpen C, Gorlia T, Mesia R, Degardin M, et al. Cisplatin, fluorouracil, and docetaxel in unresectable head and neck cancer. N Engl J Med 2007;357(17):1695-704.
11. Posner MR, Hershock DM, Blajman CR, Mickiewicz E, Winquist E, Gorbounova V, et al. Cisplatin and fluorouracil alone or with docetaxel in head and neck cancer. N Engl J Med 2007;357(17):1705-15.
12. Vermorken JB, Mesia R, Rivera F, Remenar E, Kawecki A, Rottey S, et al. Platinum-based chemotherapy plus cetuximab in head and neck cancer. N Engl J Med. 2008;359(11):1116-27.
13. Bonner JA, Harari PM, Giralt J, Azarnia N, Shin DM, Cohen RB, et al. Radiotherapy plus cetuximab for squmaus cell carcinoma of the head and neck. N Engl J Med 2006;354(6):567-78.
14. Bonner JA, Harari PM, Giralt J, Cohen RB, Jones CU, Sur RK, et al. Radiotherapy plus cetuximab for locoregionally advanced head and neck cancer: 5-year survival data from a phase 3 randomised trial, and relation between cetuximab-induced rash and survival. Lancet Oncol 2010; 11(1):21-8.
15. http://www.rtog.org. (RTOG 0522)
16. Lefebvre J, Pointreau Y, Rolland F, etal. Sequential chemoradiotherapy (SCRT) for larynx preservation (LP): Preliminary results of the randomized phase II study J Clin Oncol 2009;27:15s (suppl; abstr 6010).
17. Brizel DM. Head and neck cancer. Introduction. Semin Radiat Oncol 2009;19(1):1-2.
18. Scher RL, Esclamado RM. Organ and function preservation: The role of surgery as the optimal primary modality or as salvage after chemoradiation failure. Semin Radiat Oncol 2009;19(1):17-23.
19. Olsen KD. Reexamining the treatment of advanced laryngeal cancer. Head Neck 2010;32(1):1-7.
20. Wolf GT. Commentary: Reexamining the treatment of advanced laryngeal cancer : The VA laryngeal cancer revisited. Head Neck 2010;32(1):7-14.
21. Forastiere AA. Larynx preservation and survival trends: Should there be concern? Head Neck 2010;32(1):14-7.
22. American Society of Clinical Oncology, Pfister DG, Laurie SA, Weinstein GS, Mendenhall WM, Adelstein DJ, Ang KK, et al. American Society of Clinical Oncology clinical practice guideline for the use of larynx-preservation strategies in the treatment of laryngeal cancer. J Clin Oncol 2006;24(22):3693-704.
.: İşlem Listesi