Savaş Sürecinde Çocuk Olmak
Being A Child During the War
Deniz ME, Karaman H. Savaş sürecinde çocuk olmak. Öztürk E, editör. Savaş Psikolojisi. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2023. p.58-71.
Makale Dili: TR
ÖZET
Şiddetin uç bir formu olan savaşlar ve terör olayları insanlık tarihi boyunca toplumları derinden etkilemiş ve milyonlarca kişinin hayatının son bulmasına, yaralanmasına ve ruhsal travma yaşamasına neden olmuştur. Savaşlar insanlar için yaşamsal tehdit içermesinin yanı sıra sosyoekonomik şartların kötüleşmesi, zorunlu göç, günlük ihtiyaçların karşılanamaması ve kentlerin ve doğanın tahrip olması gibi zorlayıcı deneyimleri de beraberinde getirmektedir. Savaş veya terör saldırılarına maruz kalan çocuklarda en sık rastlanan psikopatolojiler travma sonrası stres bozukluğu, dissosiyatif bozukluklar, depresyon bozuklukları, anksiyete bozuklukları, psikosomatik bozukluklar ve uyku bozukluklarıdır. Düzensiz siyasi rejimin/iktidarın ve ekonomik istikrarsızlığın olduğu bölgelerdeki savaş ve terör olaylarında yetişkinler tarafından teşvik edilerek şiddet suçları işleyen ve asker olarak kullanılan fail durumundaki çocuklar olduğu bilinmektedir. Esasen kendileri de mağdur olan bu çocuklar tıpkı savaşa ve teröre maruz kalan diğer çocuklar gibi ağır travmatik deneyimlere bağlı birçok psikiyatrik hastalık yaşadıkları gibi içinde bulundukları örgütler tarafından da şiddetin pek çok türün maruz kalmakta ve cinsel istismara uğramaktadırlar. Savaş travmaları sadece belirli bir zaman diliminde insanları olumsuz etkilemekle kalmayarak kuşaklararası travma geçişi ve kuşaklararası psikopatoloji aktarımı ile uzun yıllar sonra bile çocuk ruh sağlığını etkileyebilmektedir. Şiddet ve korku kültürünün olduğu bir zeminde üst kuşağın travmalarının negatif yansımaları ile karşı karşıya kalan bir çocuk ise içselleştirdiği bu yaşam biçimini yetişkinlik dönemine taşıyarak çocukluk çağı travmalarına dayalı öfkesini şiddet olayları, savaş ve terör şeklinde dışa yansıtabilmektedir. Bu kısır döngü aracılığıyla şiddete dayalı travmalar uzun yıllardır dünyanın gündeminden düşmemektedir. Yani savaş sürecinde çocuk olmak hem travmatize olmak hem de bu travmayı gelecek kuşaklara taşımak demektir. Savaş ve terör saldırıları sonrası ebeveynlere ve çocuklara yönelik sosyal yardımlar ile travma odaklı psikoterapilerden oluşan güçlendirici müdahaleler mağdurların ruhsal açıdan tam bir iyilik haline kavuşmalarına katkı sağlayacaktır. Ancak şiddete dayalı tüm olayların kökten çözülmesi için çocukluk çağı travmalarının önlenmesi temel gerekliliktir. Bu çalışmada savaş ve terör olaylarının çocuk ruh sağlığı üzerindeki negatif etkileri geniş kapsamlı bir şekilde psikotravmatolojik ve dissoanalitik perspektifen ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Savaş; terör; çocuk; psikotravmatoloji; kuşaklararası travma geçişi; dissoanaliz; savaş travması; psikososyal müdahale
Şiddetin uç bir formu olan savaşlar ve terör olayları insanlık tarihi boyunca toplumları derinden etkilemiş ve milyonlarca kişinin hayatının son bulmasına, yaralanmasına ve ruhsal travma yaşamasına neden olmuştur. Savaşlar insanlar için yaşamsal tehdit içermesinin yanı sıra sosyoekonomik şartların kötüleşmesi, zorunlu göç, günlük ihtiyaçların karşılanamaması ve kentlerin ve doğanın tahrip olması gibi zorlayıcı deneyimleri de beraberinde getirmektedir. Savaş veya terör saldırılarına maruz kalan çocuklarda en sık rastlanan psikopatolojiler travma sonrası stres bozukluğu, dissosiyatif bozukluklar, depresyon bozuklukları, anksiyete bozuklukları, psikosomatik bozukluklar ve uyku bozukluklarıdır. Düzensiz siyasi rejimin/iktidarın ve ekonomik istikrarsızlığın olduğu bölgelerdeki savaş ve terör olaylarında yetişkinler tarafından teşvik edilerek şiddet suçları işleyen ve asker olarak kullanılan fail durumundaki çocuklar olduğu bilinmektedir. Esasen kendileri de mağdur olan bu çocuklar tıpkı savaşa ve teröre maruz kalan diğer çocuklar gibi ağır travmatik deneyimlere bağlı birçok psikiyatrik hastalık yaşadıkları gibi içinde bulundukları örgütler tarafından da şiddetin pek çok türün maruz kalmakta ve cinsel istismara uğramaktadırlar. Savaş travmaları sadece belirli bir zaman diliminde insanları olumsuz etkilemekle kalmayarak kuşaklararası travma geçişi ve kuşaklararası psikopatoloji aktarımı ile uzun yıllar sonra bile çocuk ruh sağlığını etkileyebilmektedir. Şiddet ve korku kültürünün olduğu bir zeminde üst kuşağın travmalarının negatif yansımaları ile karşı karşıya kalan bir çocuk ise içselleştirdiği bu yaşam biçimini yetişkinlik dönemine taşıyarak çocukluk çağı travmalarına dayalı öfkesini şiddet olayları, savaş ve terör şeklinde dışa yansıtabilmektedir. Bu kısır döngü aracılığıyla şiddete dayalı travmalar uzun yıllardır dünyanın gündeminden düşmemektedir. Yani savaş sürecinde çocuk olmak hem travmatize olmak hem de bu travmayı gelecek kuşaklara taşımak demektir. Savaş ve terör saldırıları sonrası ebeveynlere ve çocuklara yönelik sosyal yardımlar ile travma odaklı psikoterapilerden oluşan güçlendirici müdahaleler mağdurların ruhsal açıdan tam bir iyilik haline kavuşmalarına katkı sağlayacaktır. Ancak şiddete dayalı tüm olayların kökten çözülmesi için çocukluk çağı travmalarının önlenmesi temel gerekliliktir. Bu çalışmada savaş ve terör olaylarının çocuk ruh sağlığı üzerindeki negatif etkileri geniş kapsamlı bir şekilde psikotravmatolojik ve dissoanalitik perspektifen ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Savaş; terör; çocuk; psikotravmatoloji; kuşaklararası travma geçişi; dissoanaliz; savaş travması; psikososyal müdahale
ABSTRACT
Wars and terrorist incidents, which are an extreme form of violence, have deeply affected societies throughout human history and have caused millions of deaths, injuries and mental trauma. Wars not only threaten people's lives, but also bring with them compelling experiences such as worsening socio-economic conditions, forced migration, inability to meet daily needs, and destruction of cities and nature. The most common psychopathologies in children exposed to war or terrorist attacks are post-traumatic stress disorder, dissociative disorders, depression disorders, anxiety disorders, psychosomatic disorders and sleep disorders. It is known that there are children as perpetrators who commit violent crimes by being encouraged by adults and are used as soldiers in war and terrorist incidents in regions where there is an irregular political regime/power and economic instability. In fact, these children, who are victims themselves, are exposed to many types of violence and sexual abuse by the organizations they are involved in, as they experience many psychiatric illnesses due to severe traumatic experiences, just like other children who are exposed to war and terrorism. War traumas not only negatively affect people in a certain period of time, but also can affect children's mental health even after many years, with Intergenerational transmission of trauma and intergenerational transfer of psychopathology. A child who grows up with the negative reflections of the traumas of the upper generation on an axis with a culture of violence and fear can carry this internalized lifestyle into adulthood and reflect his anger based on childhood traumas in the form of violence, war and terror. For this reason, traumas based on violence have been on the agenda of the world for many years. In other words, being a child during the war means both being traumatized and carrying this trauma to future generations. Strengthening interventions consisting of social assistance for parents and children and trauma-focused psychotherapies after war and terrorist attacks will contribute to the mental well-being of the victims. However, the prevention of childhood traumas is the basic requirement for resolving all traumas based on violence. In this study, the negative effects of war and terror events on children's mental health are comprehensively discussed from a psychotraumatological and dissoanalytic perspective.
Keywords: War; terror; child; trauma; psychotraumatology; intergenerational trauma transmission; dissoanalysis; war trauma; psychosocial intervention
Wars and terrorist incidents, which are an extreme form of violence, have deeply affected societies throughout human history and have caused millions of deaths, injuries and mental trauma. Wars not only threaten people's lives, but also bring with them compelling experiences such as worsening socio-economic conditions, forced migration, inability to meet daily needs, and destruction of cities and nature. The most common psychopathologies in children exposed to war or terrorist attacks are post-traumatic stress disorder, dissociative disorders, depression disorders, anxiety disorders, psychosomatic disorders and sleep disorders. It is known that there are children as perpetrators who commit violent crimes by being encouraged by adults and are used as soldiers in war and terrorist incidents in regions where there is an irregular political regime/power and economic instability. In fact, these children, who are victims themselves, are exposed to many types of violence and sexual abuse by the organizations they are involved in, as they experience many psychiatric illnesses due to severe traumatic experiences, just like other children who are exposed to war and terrorism. War traumas not only negatively affect people in a certain period of time, but also can affect children's mental health even after many years, with Intergenerational transmission of trauma and intergenerational transfer of psychopathology. A child who grows up with the negative reflections of the traumas of the upper generation on an axis with a culture of violence and fear can carry this internalized lifestyle into adulthood and reflect his anger based on childhood traumas in the form of violence, war and terror. For this reason, traumas based on violence have been on the agenda of the world for many years. In other words, being a child during the war means both being traumatized and carrying this trauma to future generations. Strengthening interventions consisting of social assistance for parents and children and trauma-focused psychotherapies after war and terrorist attacks will contribute to the mental well-being of the victims. However, the prevention of childhood traumas is the basic requirement for resolving all traumas based on violence. In this study, the negative effects of war and terror events on children's mental health are comprehensively discussed from a psychotraumatological and dissoanalytic perspective.
Keywords: War; terror; child; trauma; psychotraumatology; intergenerational trauma transmission; dissoanalysis; war trauma; psychosocial intervention
.: İşlem Listesi