Amaç: Bu çalışmada, Sarcoptes cuniculi ile doğal enfeste olan tavşanlarda, klasik uyuz tedavisi yerine pasta formunda abamektin ve prazikuantel kullanılmış ve bu tedavinin başarılı olup olmadığı araştırmak amaçlanmıştır. Ayrıca tavşanlarda rutin uyuz tedavisinde kullanılan ilaçların yerine oral olarak kullanılan pasta formunda bu ilaç ile uygulama zorluklarını ortadan kaldırmak planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kırıkkale Üniversitesi Hüseyin Aytemiz Deneysel Araştırma ve Uygulama Laboratuvarında diş operasyonu yapılmak üzere bakılan 10 adet tavşanın 5'inde deri lezyonları saptanmış, yapılan deri muayenesinde S. cuniculi tespit edilmiştir. Tedavi amacıyla pozitif çıkan hayvanlara 2,5 mg dozda pasta formunda abamektin ve prazikuantel içeren ilaç oral yolla uygulanmıştır. Bulgular: Bir hafta sonra yapılan deri incelemesinde, uyuzlu bölgelerin iyileşmeye başladığı gözlemlenmiş, deri muayenesinde S. cuniculi'ye rastlanmamıştır. Diş operasyonu ile ilgili çalışmanın ilerleyen sürecinde, ilaç uygulamasından 1 ay sonra aynı hayvanlarda deri şikâyetleri tekrar ortaya çıkmıştır. Yürütülen çalışmadaki tavşanların opere olması nedeniyle immünsupresyon ortaya çıktığı ve tedavi edilmeyen hayvanların zayıf pozitifliğinin aktive olduğu düşünülerek, diş operasyon deney grubundaki tüm tavşanlara (n=10) 2,5 mg dozda ilaç oral olarak uygulanmıştır. On gün sonra derideki düzelmelere ve kazıntının uyuz açısından negatif olmasına rağmen 2. doz ilaçlama 2,5 mg dozda yapılarak, nüksler engellenmiştir. Sonuç: Çalışma ile abamektin ve prazikuantel içeren (Wormnil®) preparatın, oral yolla tek seferde 2,5 mg dozda kullanımının başarı sağladığı anlaşılmış, ancak yürütülen çalışmadaki tavşanların immünsupresyon ve stres altında olması sebebiyle nükslerin bu tür kombine ilaçlarla tedavisinde engellenmesi için periyodik olarak tekrar kullanılmasının daha faydalı olacağı sonucuna varılmıştır. Ayrıca oral yolla kullanılan pasta formundaki bu preparat ile uygulama kolaylığı sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tavşan; Sarcoptes cuniculi; abamektin; prazikuantel
Objective: In this study, abamectin and praziquantel in paste form were used instead of classical scabies treatment in rabbits naturally infected with Sarcoptes cuniculi and it was aimed to investigate whether this treatment was successful or not. In addition, it is planned to eliminate the difficulties of application with this drug in the form of a paste, which is used orally instead of the drugs used in the routine treatment of scabies in rabbits. Material and Methods: Skin lesions were detected in five of 10 rabbits that were cared for dental surgery in Kırıkkale University Hüseyin Aytemiz Experimental Research and Application Laboratory, and S. cuniculi was detected in the skin examination. The animals that were positive for treatment were administered orally with a 2.5 mg dose of a paste form of abamectin and praziquantel. Results: In the skin examination performed one week later, it was observed that the scabies started to heal, and no S. cuniculi was found in the skin examination. In the later process of the study on dental surgery, skin complaints reappeared in the same animals one month after drug administration. In the later process of the study on dental surgery, skin complaints reappeared in the same animals one month after the drug administration. 2.5 mg to all rabbits (10) in the dental operation experiment group, considering that immunosuppression occurred due to the operation of the rabbits in the study and the weak positivity of the untreated animals was activated. It was administered orally with a dose of medication. After ten days, although the skin was improved and the scratching was negative in terms of scabies, the second dose was applied at a dose of 2.5 mg to prevent recurrence. Conclusion: With the study, it was found that the preparation containing abamectin and praziquantel (Wormnil®) was successfully used in a single oral dose of 2.5 mg. However, it was concluded that periodic re-use would be more beneficial to prevent relapses in the treatment of such combined drugs, since the rabbits in the study were under immunosuppression and stress. In addition, this preparation in the form of a paste used orally provides ease of application.
Keywords: Rabbit; Sarcoptes cuniculi; abamectin; praziquantel
- Mimioğlu MM. Veteriner ve Tıbbi Artropodoloji. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları No: 295. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 1973.
- Merdivenci A. Medikal Entomoloji. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayın ları No:2811/74. İstanbul: Hilal Matbaacılık Kol. Şti; 1981.
- Çakmak A, Vatansever Z. Hayvanlarda uyuz hastalığı. Özcel MA, Daldal N, editörler. Parazitoloji'de Artropod Hastalıkları ve Vektörler. Türkiye Parazitoloji Derneği Yayın No: 13. İzmir: Türkiye Parazitoloji Derneği; 1997. p.317-37.
- Williams RE. Veterinary Entomology. 1st ed. Boca Raton: CRC Press; 2009.
- Anonim. Köpeklerde uyuz etkenleri. Erişim tarihi:14.06.2021. Erişim linki: [Link]
- Dik B. Veteriner Entomoloji.Konya: SÜ Basım evi; 2008.
- Tınar R, Umur Ş. Veteriner Parazitoloji. 1. baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 2015.
- Wall R, Shearer D. Veterinary Ectoparasites: Biology, Pathology and Control. 2nd ed. London: Blackwell Sci Ltd; 2001. [Crossref]
- Mullen GR, Durden LA. Medical and Veterinary Entomology. 1st ed. London: Academic Press Elsevier Science; 2002.
- Aslan MÖ, Sarı B. Astigmata. Karaer Z, Dumanlı N, editörler. Artropodoloji. Medisan Yayın Serisi: 81. Ankara: Medisan Yayıncılık; 2015. p.115-32.
- Georgi JR, Georgi ME. Parasitology for Veterinarians. 5th ed. London: Sounders Comp; 1990.
- İnci A, Değer S, Kar S. Artropod hasta lıklarında tedavi. Burgu A, Karaer Z, editörler. Parazit Hastalıklarında Tedavi. Türkiye Parazitoloji Derneği Yayın No: 19. İzmir: Türkiye Parazitoloji Derneği; 2005. p.277-85.
- Anonim. Merck Veterinary Manuel. Online kitap. Erişim tarihi: 14.06.2021. [Link]
- Dik B, Uslu U. Yeni Zelanda tavşanlarında sarkoptik uyuzun sağaltımında ivermectin, phoxim ve propetamfos+sipermetrin kombinasyonunun etkileri [Effects of ivermectln, phoxim and propetamphos+cypermethrin combination against sarcoptic mange in New Zealand rabbits]. Vet Bil Derg. 2006;22(3-4):97-102. [Link]
- Panigrahi PN, Mohanty BN, Gupta AR, Patra RC, Dey S. Concurrent infestation of Notoedres, Sarcoptic and Psoroptic acariosis in rabbit and its management. J Parasit Dis. 2016; 40(3):1091-3. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Arslan HH, Açici M, Umur S, Hökelek M. Dört tavşanda Psoroptes cuniculi enfestasyonu ve ivermektin ile tedavisi [Psoroptes cuniculi infestation in four rabbits and treatment with ivermectin]. Turkiye Parazitol Derg. 2008; 32(3):244-6. Turkish. [PubMed]
- Seddiek SA, Khater HF, El-Shorbagy MM, Ali AM. The acaricidal efficacy of aqueous neem extract and ivermectin against Sarcoptes scabiei var. cuniculi in experimentally infested rabbits. Parasitol Res. 2013;112(6):2319-30. [Crossref] [PubMed]
- Shang X, Guo X, Li B, Pan H, Zhang J, Zhang Y, et al. Microwave-assisted extraction of three bioactive alkaloids from Peganum harmala L. and their acaricidal activity against Psoroptes cuniculi in vitro. J Ethnopharmacol. 2016;192: 350-61. [Crossref] [PubMed]
- Kurtdede A, Karaer Z, Acar A, Guzel M, Cingi CC, Ural K, et al. Use of selamectin for the treatment of psoroptic and sarcoptic mite infestation in rabbits. Vet Dermatol. 2007;18(1): 18-22. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi