Amaç: Sağlık alanındaki ve sağlık alanı dışındaki bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin, engelliğe bakış açısını ve engellilik farkındalığını değerlendirmek ve karşılaştırmaktı. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden, Türkiye'de sağlık alanındaki bölümlerde okuyan 853 öğrenci ve sağlık alanı dışındaki bölümlerde okuyan 790 öğrenci olmak üzere toplam 1.643 üniversite öğrencisi dâhil edildi. Engelliliğe bakış açısı ve engellilik farkındalığını değerlendirmek üzere araştırmacılar tarafından hazırlanan 24 sorudan oluşan bir anket, karşılıklı görüşme yöntemi ve Google Formlar aracılığıyla üniversite öğrencilerine uygulandı. Elde edilen veriler SPSS 21.0 programı ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya dâhil edilen öğrencilerin 987 (%60,05)'si kadın, 656 (%39,95)'sı erkekti. Sağlık alanındaki bölümlerde okuyan öğrencilerden engellilik ve özürlülük kavramları arasındaki farkı bilenler 561 (%65,8), Dünya Engelliler Gününü bilenler ise 303 (%35,6) kişiydi. Sağlık alanı dışındaki bölümlerde okuyan öğrencilerden engellilik ve özürlülük kavramları arasındaki farkı bilenler 527 (%66,8) kişi, Dünya Engelliler Gününü bilenler ise 308 (%39) kişiydi. Öğrencilerin %38,5'i Türkiye'de engelli nüfusunun yüzdesini doğru yanıtlarken, sağlık alanı ve sağlık alanı dışında okuyan öğrencilerin cevapları benzerdi. ''Engellilerin en büyük sorunu nedir?'' sorusuna, sağlık alanında okuyan öğrencilerden 487 (%57,1)'i, sağlık alanı dışında okuyan öğrencilerden ise 449 (%56,8)'u 'toplumdaki bireylerin ön yargıları' olarak cevap verdi. Sonuç: Sağlık alanındaki ve sağlık alanı dışındaki bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin engellilik farkındalıklarının yetersiz olduğu ve çoğunlukla cevaplarının benzer olduğu bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin engellilikle ilgili bilgilerinin ve engellilik farkındalığının artırılması için eğitim-öğretim programında engellilik konusuna daha çok yer verilmesi gerektiği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Engelli kişiler; farkındalık; zihinsel engelli; fiziksel engelli; öğrenciler
Objective: To evaluate and compare the awareness and perspective about handicap of the university students studying in health and non-health departments. Material and Methods: A total of 1643 university students, including 853 students from health departments and 790 students from non-health departments in Turkey were included in the study. A questionnaire consisting of 24 questions prepared by the researchers to evaluate the handicap perspective and awareness was applied to university students by face to face interviews and Google Forms. The data obtained were evaluated with SPSS 21.0 program. Results: Of the students included in the study, 987 (60.05%) were female and 656 (39.95%) were male. 561 (65.8%) people who knew the difference between disability and disability concepts and 303 (35.6%) people who knew World Day of Disability were among the students studying in health departments. 527 (66.8%) people who knew the difference between disability and handicap and 308 (39%) people who knew "World Day of Disability" were among the students studying in the departments of non-health. While 38.5% of students answered correctly to the percentage of the population with disabilities in Turkey, the replies of university students studying in health and non-health departments were similar. The question of "What is the biggest problem of the disabled"? was answered by 487 (57.1%) students stuying in health and 449 (56.8%) students in non-health departments as "the prejudices of individuals in the community". Conclusion: It was found that handicap awareness of university students studying in health and nonhealth departments was inadequate and their answers were mostly similar. We believe that the issue of disability should be included more in the education curriculum in order to increase the knowledge and disability awareness of university students.
Keywords: Disabled persons; awareness; mentally disabled; physically disabled; students
- Subaşıoğlu F. [A Research on "Disability Awareness" in Information and Records Management Departments of Universities]. Information World. 2008;9(2):399-430.[Crossref]
- Sisman Y. [A general assessment upon the concepts used in the field of disability]. Journal of Social Policy Studies. 2012;7(28):69-85.[Link]
- Fichten CS, Hines J, Amsel R. Public awareness of physically disabled persons. Int J Rehabil Res. 1985;8(4):407-13.[Crossref] [PubMed]
- Oliver M. Theories in health care and research: theories of disability in health practice and research. BMJ. 1998;317(7170):1446-9.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Calik S. [Methodological approaches in the measurement of disability and 2002 Turkey disability survey]. Öz-Veri Dergisi. 2004;1(2):303-31.[Link]
- Miles S. [Engaging with the disability rights movement: The experience of community-based rehabilitation in southern Africa]. Disability & Society. 1996;11(4):501-18. [Crossref]
- Özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu, 2010.[Link]
- Erturk KL, Simsek AA, Songur DG, Sengul G. [Disability Awareness in Turkey and an Assessment about Accessibility of Web Pages Related to Justice by Disabled People]. Information World. 2014;15(2):375-95. [Crossref]
- Sezer F. [Preventive guidance work towards people with dısabilities to developing a positive attitude; an experimental application]. Education Sciences. 2012;7(1):16-26.[Link]
- Arikan C. [Approach to Disability Within the Framework of Social Model]. 2002.[Link]
- Ozturk M. [Türkiye'de engelli gerçeği]. In: Serenli A. İstanbul: Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği; 2011. p.105.[Link]
- Sisman Y. [Equaltiy, discrimination and right to education with regards to disabled people]. Journal of Social Policy Studies. 2014;32:57-85.[Link]
- Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni. TC Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ankara, Mayıs 2019.[Link]
- Ulas SC, Ucku R. [Disability and the Services for the Disabled in Turkey]. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2012;11:4.[Crossref]
- van de Ven L, Post M, de Witte L, van den Heuvel W. [It Takes Two to Tango: the Integration of People with Disabilities into Society]. Disability & Society. 2005;20(3):311-29.[Crossref]
- Arslan H, Altintas G. [The Suggestion a Model which Aims to Provide Social Integration of Disabilities through Increase Participation in the Work Life]. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014;5(2):165-86.[Link]
- Şen M. [Employment policies for disabled people in Turkey: problems and suggestions]. Journal of Social Security. 2018;8(2):129-52.[Link]
- Resmî Gazete (10.06.2003, Sayı: 25134) 4857 sayılı İş Kanunu; 2003. p.1.
- Görkem H. [Expenditures For Individuals With Disabilities As Part Of Public Social Protection Expenditures In Turkey: A Comparative Evaluation]. Social Sciences Studies Journal. 2019;5(36):2855-68.[Crossref]
- Arca M, Saka G. [Health Services Accessibility And Expectations of Disabled People] Euras J Fam Med. 2019;8(2):69-77.[Crossref]
.: İşlem Listesi