.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Reliability and Validity of the Turkish Version of Virtual Reality Sickness Questionnaire: Methodological Study
Sanal Gerçeklik Rahatsızlığı Anketinin Türkçe Versiyonunun Güvenilirlik ve Geçerliği: Metodolojik Çalışma
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2024;9(1):108-17
doi: 10.5336/healthsci.2023-99370
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: This study aimed to investigate reliability and validity of the Turkish version of Virtual Reality Sickness Questionnaire (VRSQ). Material and Methods: Hundred participants, between the ages of 18-30, were included in this study (57 female, 43 male). All participants experienced virtual reality (VR) for 20 minutes. VRSQ and Graybiel Scale scores were asked five times; before VR, at 1st, 10th, 20th and 60th mins-after VR. Cronbach's alpha for the internal consistency, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and Bartlet't tests for confirmatory analysis, the correlation efficient for concurrent validity were performed. Results: The Cronbach-α values indicated moderate internal consistency for VRSQ at the 1st and 10th mins-after VR (α=0.674, α=0.633). KMO (0.653) and Bartlett tests showed that data is adequate. The correlations between VRSQ and Graybiel Scale were very good at the 1st and 10th mins-after VR (r=0.786, r=0.657). Conclusion: This study presents the Turkish version of VRSQ is reliable and valid for evaluating motion sickness in the VR environment. To assess motion sickness with an objective measurement tool can improve the quality of studies about VR. The inclusion of the Turkish version of this questionnaire to the literature can be a guide for many researchers who will investigate VR.
Keywords: Virtual reality; motion sickness; reproducibility of results; physical therapy modalities; surveys and questionnaires
Objective: This study aimed to investigate reliability and validity of the Turkish version of Virtual Reality Sickness Questionnaire (VRSQ). Material and Methods: Hundred participants, between the ages of 18-30, were included in this study (57 female, 43 male). All participants experienced virtual reality (VR) for 20 minutes. VRSQ and Graybiel Scale scores were asked five times; before VR, at 1st, 10th, 20th and 60th mins-after VR. Cronbach's alpha for the internal consistency, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and Bartlet't tests for confirmatory analysis, the correlation efficient for concurrent validity were performed. Results: The Cronbach-α values indicated moderate internal consistency for VRSQ at the 1st and 10th mins-after VR (α=0.674, α=0.633). KMO (0.653) and Bartlett tests showed that data is adequate. The correlations between VRSQ and Graybiel Scale were very good at the 1st and 10th mins-after VR (r=0.786, r=0.657). Conclusion: This study presents the Turkish version of VRSQ is reliable and valid for evaluating motion sickness in the VR environment. To assess motion sickness with an objective measurement tool can improve the quality of studies about VR. The inclusion of the Turkish version of this questionnaire to the literature can be a guide for many researchers who will investigate VR.
Keywords: Virtual reality; motion sickness; reproducibility of results; physical therapy modalities; surveys and questionnaires
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Sanal Gerçeklik Rahatsızlığı Anketi'nin (SGRA) Türkçe versiyonunun güvenilirlik ve geçerliliğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmaya 18-30 yaş arası 100 katılımcı (57 kadın, 43 erkek) dâhil edildi. Tüm katılımcılar 20 dk boyunca sanal gerçeklik (SG) deneyimi yaşadı. SGRA ve Graybiel Ölçeği puanları SG'den önce, SG'den sonra 1, 10, 20 ve 60. dk'larda olmak üzere 5 kez sorgulandı. İç tutarlılık için Cronbach alfa, doğrulayıcı faktör analizi için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett testleri, eş zamanlı geçerliliği için korelasyon etkililiği uygulandı. Bulgular: Cronbach-α değerleri SGRA için SG sonrası 1 ve 10. dk iç tutarlılığının orta düzeyde olduğunu gösterdi (α=0,674, α=0,633). KMO (0,653) ve Bartlett testleri ise verilerin yeterli olduğunu gösterdi. SGRA ile Graybiel Ölçeği arasındaki korelasyonlar SG sonrası 1 ve 10. dk'larda çok iyiydi (r=0,786, r=0,657). Sonuç: Bu çalışma, SGRA'nın Türkçe versiyonunun SG ortamında hareket hastalığını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Hareket hastalığını objektif bir ölçüm aracı ile değerlendirmek, SG ile ilgili çalışmaların kalitesini artırabilir. Bu anketin, Türkçe versiyonunun literatüre dâhil edilmesi SG konusunda çalışma yapacak birçok araştırmacı için yol gösterici olabilir.
Anahtar Kelimeler: Sanal gerçeklik; hareket tutması; sonuçların tekrarlanabilirliği; fizik tedavi modaliteleri; sörveyler ve anketler
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Sanal Gerçeklik Rahatsızlığı Anketi'nin (SGRA) Türkçe versiyonunun güvenilirlik ve geçerliliğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmaya 18-30 yaş arası 100 katılımcı (57 kadın, 43 erkek) dâhil edildi. Tüm katılımcılar 20 dk boyunca sanal gerçeklik (SG) deneyimi yaşadı. SGRA ve Graybiel Ölçeği puanları SG'den önce, SG'den sonra 1, 10, 20 ve 60. dk'larda olmak üzere 5 kez sorgulandı. İç tutarlılık için Cronbach alfa, doğrulayıcı faktör analizi için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett testleri, eş zamanlı geçerliliği için korelasyon etkililiği uygulandı. Bulgular: Cronbach-α değerleri SGRA için SG sonrası 1 ve 10. dk iç tutarlılığının orta düzeyde olduğunu gösterdi (α=0,674, α=0,633). KMO (0,653) ve Bartlett testleri ise verilerin yeterli olduğunu gösterdi. SGRA ile Graybiel Ölçeği arasındaki korelasyonlar SG sonrası 1 ve 10. dk'larda çok iyiydi (r=0,786, r=0,657). Sonuç: Bu çalışma, SGRA'nın Türkçe versiyonunun SG ortamında hareket hastalığını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Hareket hastalığını objektif bir ölçüm aracı ile değerlendirmek, SG ile ilgili çalışmaların kalitesini artırabilir. Bu anketin, Türkçe versiyonunun literatüre dâhil edilmesi SG konusunda çalışma yapacak birçok araştırmacı için yol gösterici olabilir.
Anahtar Kelimeler: Sanal gerçeklik; hareket tutması; sonuçların tekrarlanabilirliği; fizik tedavi modaliteleri; sörveyler ve anketler
REFERANSLAR:
- Keefe FJ, Huling DA, Coggins MJ, Keefe DF, Rosenthal MZ, Herr NR, et al. Virtual reality for persistent pain: a new direction for behavioral pain management. Pain. 2012;153(11):2163-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tejera DM, Beltran-Alacreu H, Cano-de-la-Cuerda R, Leon Hernández JV, Martín-Pintado-Zugasti A, Calvo-Lobo C, et al. Effects of virtual reality versus exercise on pain, functional, somatosensory and psychosocial outcomes in patients with non-specific chronic neck pain: a randomized clinical trial. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(16):5950. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Trost Z, Zielke M, Guck A, Nowlin L, Zakhidov D, France CR, et al. The promise and challenge of virtual gaming technologies for chronic pain: the case of graded exposure for low back pain. Pain Manag. 2015;5(3):197-206. [Crossref] [PubMed]
- Li L, Yu F, Shi D, Shi J, Tian Z, Yang J, et al. Application of virtual reality technology in clinical medicine. Am J Transl Res. 2017;9(9):3867-80. [PubMed] [PMC]
- Massetti T, da Silva TD, Crocetta TB, Guarnieri R, de Freitas BL, Bianchi Lopes P, et al. The clinical utility of virtual reality in neurorehabilitation: a systematic review. J Cent Nerv Syst Dis. 2018;10:1179573518813541. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Berton A, Longo UG, Candela V, Fioravanti S, Giannone L, Arcangeli V, et al. Virtual Reality, Augmented Reality, Gamification, and Telerehabilitation: Psychological Impact on Orthopedic Patients' Rehabilitation. J Clin Med. 2020;9(8):2567. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Boian R, Sharma A, Han C, Merians A, Burdea G, Adamovich S, et al. Virtual reality-based post-stroke hand rehabilitation. Stud Health Technol Inform. 2002;85:64-70. [PubMed]
- Cetin H, Kose N, Oge HK. Virtual reality and motor control exercises to treat chronic neck pain: A randomized controlled trial. Musculoskelet Sci Pract. 2022;62:102636. [Crossref] [PubMed]
- Moss JD, Muth ER. Characteristics of head-mounted displays and their effects on simulator sickness. Hum Factors. 2011;53(3):308-19. [Crossref] [PubMed]
- Chattha UA, Janjua UI, Anwar F, Madni TM, Cheema MF, Janjua SI. Motion sickness in virtual reality: An empirical evaluation. IEEE Access. 2020;8:130486-99. [Crossref]
- Gianaros PJ, Muth ER, Mordkoff JT, Levine ME, Stern RM. A questionnaire for the assessment of the multiple dimensions of motion sickness. Aviat Space Environ Med. 2001;72(2):115-9. [PubMed] [PMC]
- Keshavarz B, Ramkhalawansingh R, Haycock B, Shahab S, Campos J. Comparing simulator sickness in younger and older adults during simulated driving under different multisensory conditions. Transp. Res. F: Traffic Psychol. 2018;54:47-62. [Crossref]
- Kim HK, Park J, Choi Y, Choe M. Virtual reality sickness questionnaire (VRSQ): Motion sickness measurement index in a virtual reality environment. Appl Ergon. 2018;69:66-73. [Crossref] [PubMed]
- Graybiel A, Wood CD, Miller EF, Cramer DB. Diagnostic criteria for grading the severity of acute motion sickness. Aerosp Med. 1968;39(5):453-5. [PubMed]
- Bilgen C, Kirazli T. Hareket hastaliğinda elektronistagmografinin değeri [Validity of electronistagmography in motion sickness]. KBB ve BBC Dergisi. 2002;10(3):125-30. [Link]
- French CT, Irwin RS, Fletcher KE, Adams TM. Evaluation of a cough-specific quality-of-life questionnaire. Chest. 2002;121(4):1123-31. [Crossref] [PubMed]
- Bahkia AS, Awang Z, Afthanorhan A, Ghazali PL, Foziah H, editors. Exploratory factor analysis on occupational stress in context of Malaysian sewerage operations. AIP Conference Proceedings; 2019: AIP Publishing LLC. Available from: [Crossref]
- Özdamar K. Bölüm 8: Yapısal Eşitlik Modellemesi SEM'e Giriş. Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi. 1. Baskı. Eskişehir: Nisan Kitabevi; 2016. p.183.
- Shrout PE, Fleiss JL. Intraclass correlations: uses in assessing rater reliability. Psychol Bull. 1979;86(2):420-8. [Crossref] [PubMed]
- Taber KS. The use of Cronbach's alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in science education. 2018;48:1273-96. [Crossref]
- McIver J, Carmines E. Analyzing models with unobserved variables: analysis of covariance structures. Social measurement: current issues. 1981:65-115. [Link]
- Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 1951;16(3):297-334. [Crossref]
- Kousoulis P, Pantes A, Alevetsovitis G, Fydanaki O. Psychometric properties of the Greek version of the gianaros motion sickness assessment questionnaire. Aerosp Med Hum Perform. 2016;87(11):954-7. [Crossref] [PubMed]
- Kourtesis P, Linnell J, Amir R, Argelaguet F, MacPherson SE, editors. Cybersickness in virtual reality questionnaire (csq-vr): A validation and comparison against ssq and vrsq. Virtual Worlds. 2023;2(1):16-35. [Crossref]
- Alpar R. Bölüm 13: Geçerlik ve Güvenirlik. Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik: Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle. 7. baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2010. p.629.
.: İşlem Listesi