.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Relationship Between Attitudes of Married Women Towards Fertility and Family Planning, and Their Intention to Use Contraceptive Methods: Descriptive and Cross-Sectional Study
Evli Kadınların Doğurganlığa ve Aile Planlamasına Yönelik Tutumları ile Kontraseptif Yöntem Kullanma Niyetleri Arasındaki İlişki: Tanımlayıcı ve Kesitsel Çalışma
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2023;15(1):72-80
doi: 10.5336/nurses.2022-89701
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: The purpose of this study is to determine the attitudes of married women towards fertility and family planning (FP), their intentions to use contraceptive method and the relationship between them. Material and Methods: This descriptive and cross-sectional study was carried out in a province located in the Central East Anatolia Region of Türkiye between April 2018 and June 2019. A total of 610 married women who applied to the family health centers in the central districts of the relevant province and met the inclusion criteria were included in the study. The Descriptive Characteristics Form, Attitudes of Women towards Fertility Scale, Family Planning Attitude Scale and Contraceptive Intent Questionnaire were used for the data collection. Results: The total mean score of the Attitudes towards Fertility Scale was 70.49±9.73, while the corresponding values for the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intent Questionnaire were 111.89±21.21 and 4.53±3.55, respectively. A statistically significant, negative and weak relationship was found between the total mean scores of the Attitude towards Fertility Scale, the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intention Scale (p <0.001). A statistically significant, positive and weak relationship was found between the total mean scores of the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intent Questionnaire (p<0.001). Conclusion: It was determined that the attitudes of the women participants towards fertility and FP were moderately good, and their intentions to use contraceptive methods were low. The positive attitudes of the women towards FP and their intentions to use a contraceptive method expectedly decreased as their positive attitudes towards fertility increased. In the same vein, the intentions of the women to use contraceptive methods increased as their positive attitudes towards FP increased.
Keywords: Attitude; contraception; family planning services; fertility; intention; nursing
Objective: The purpose of this study is to determine the attitudes of married women towards fertility and family planning (FP), their intentions to use contraceptive method and the relationship between them. Material and Methods: This descriptive and cross-sectional study was carried out in a province located in the Central East Anatolia Region of Türkiye between April 2018 and June 2019. A total of 610 married women who applied to the family health centers in the central districts of the relevant province and met the inclusion criteria were included in the study. The Descriptive Characteristics Form, Attitudes of Women towards Fertility Scale, Family Planning Attitude Scale and Contraceptive Intent Questionnaire were used for the data collection. Results: The total mean score of the Attitudes towards Fertility Scale was 70.49±9.73, while the corresponding values for the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intent Questionnaire were 111.89±21.21 and 4.53±3.55, respectively. A statistically significant, negative and weak relationship was found between the total mean scores of the Attitude towards Fertility Scale, the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intention Scale (p <0.001). A statistically significant, positive and weak relationship was found between the total mean scores of the Family Planning Attitude Scale and the Contraceptive Intent Questionnaire (p<0.001). Conclusion: It was determined that the attitudes of the women participants towards fertility and FP were moderately good, and their intentions to use contraceptive methods were low. The positive attitudes of the women towards FP and their intentions to use a contraceptive method expectedly decreased as their positive attitudes towards fertility increased. In the same vein, the intentions of the women to use contraceptive methods increased as their positive attitudes towards FP increased.
Keywords: Attitude; contraception; family planning services; fertility; intention; nursing
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı, evli kadınların doğurganlık ve aile planlamasına (AP) yönelik tutumlarını, gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerini ve aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, Nisan 2018-Haziran 2019 tarihleri arasında Türkiye'nin Orta Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ilde gerçekleştirilmiştir. İlgili ile bağlı merkez ilçelerdeki aile sağlığı merkezlerine başvuran ve araştırmaya alınma kriterlerini karşılayan toplam 610 evli kadın araştırmaya dâhil edilmiştir. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Kadınların Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği, Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların, Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği toplam puan ortalaması 70,49±9,73 iken Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği puan ortalamaları sırasıyla 111,89±21,21 ve 4,53±3,55'tir. Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği, Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (p< 0,001). Aile Planlaması Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Kontraseptif Niyet Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (p<0,001). Sonuç: Katılımcıların doğurganlık ve AP'ye yönelik tutumlarının orta düzeyde iyi olduğu, gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerinin düşük olduğu belirlenmiştir. Kadınların doğurganlığa yönelik olumlu tutumları arttıkça, AP'ye yönelik olumlu tutumları ve doğum kontrol yöntemi kullanma niyetlerinin azaldığı saptanmıştır. Aynı şekilde kadınların AP'ye yönelik olumlu tutumları arttıkça gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerinin de arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tutum; doğum kontrolü; aile planlaması hizmetleri; fertilite; niyet; hemşirelik
Amaç: Bu çalışmanın amacı, evli kadınların doğurganlık ve aile planlamasına (AP) yönelik tutumlarını, gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerini ve aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, Nisan 2018-Haziran 2019 tarihleri arasında Türkiye'nin Orta Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ilde gerçekleştirilmiştir. İlgili ile bağlı merkez ilçelerdeki aile sağlığı merkezlerine başvuran ve araştırmaya alınma kriterlerini karşılayan toplam 610 evli kadın araştırmaya dâhil edilmiştir. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Kadınların Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği, Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların, Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği toplam puan ortalaması 70,49±9,73 iken Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği puan ortalamaları sırasıyla 111,89±21,21 ve 4,53±3,55'tir. Doğurganlığa Yönelik Tutum Ölçeği, Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Kontraseptif Niyet Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (p< 0,001). Aile Planlaması Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Kontraseptif Niyet Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (p<0,001). Sonuç: Katılımcıların doğurganlık ve AP'ye yönelik tutumlarının orta düzeyde iyi olduğu, gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerinin düşük olduğu belirlenmiştir. Kadınların doğurganlığa yönelik olumlu tutumları arttıkça, AP'ye yönelik olumlu tutumları ve doğum kontrol yöntemi kullanma niyetlerinin azaldığı saptanmıştır. Aynı şekilde kadınların AP'ye yönelik olumlu tutumları arttıkça gebeliği önleyici yöntem kullanma niyetlerinin de arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tutum; doğum kontrolü; aile planlaması hizmetleri; fertilite; niyet; hemşirelik
REFERANSLAR:
- Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 17. Baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2021.
- Aygör H, Ege E. Doğurganlığın düzenlenmesi. Nazik E, editörler. Doğum Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2022. p.433-50.
- Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Dairesi Başkanlığı, TÜBİTAK. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü; 2019. [Link]
- Bostancı MS. Doğu Anadolu Bölgesindeki bir ilçede kadınların kullandıkları kontraseptif yöntemleri için bilgi kaynakları ve istenmeyen gebeliklerle ilişkisi [Sources of information related to contraceptive methods and their relationship with unwanted pregnancies in women in a district of Eastern Anatolia]. Dicle Medical Journal. 2011;38(2):202-7. [Link]
- Göz F, Babadağlı B, Altınsoy N, Yıldızoğlu İ. Evlilik öncesi dönemdeki genç kızların aile planlaması ile ilgili bilgi ve düşünceleri [Knowledge and thoughts of young girls about family planning before marriage]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2005;8(3):47-55. [Link]
- Hotun Şahin N. Aile Planlaması ve İnfertilite. Coşkun AM, editör. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı. 1. Baskı. İstanbul: Koç Üniversitesi; 2012. p.349-84.
- Chamberlain G, Fairley DH, eds. Has R, çeviri editörü. Obstetrik ve Jinekoloji. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2006.
- Kutlu R, Sayın S, Uçar M, Aslan R, Demirbaş O. Kadınların sosyodemografik özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri [Contraceptive method usage according to women's socio demographic characteristics and the reasons for choice of methods]. Turkish Journal of Family Practice. 2014;18(3):134-41. [Link]
- Örsal Ö, Kubilay G. Aile Planlaması Tutum Ölçeğinin geliştirilmesi [Developing Family Planning Attitude Scale]. İstanbul University Florance Nightingale School of Nursing Journal. 2007;15(60):155-64. [Link]
- Ayaz S, Efe SY. Family planning attitudes of women and affecting factors. J Turk Ger Gynecol Assoc. 2009;10(3):137-41. [PubMed] [PMC]
- Ejder Apay S, Nazik E, Özdemir F, Pasinlioğlu T. Kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi [Determining women's attitudes towards family planning]. Anadolu Journal of Nursing and Health Sciences. 2010;13(3):1-7. [Link]
- Arslan Gürcüoğlu E, Uzun Aksoy M, Pelit Aksu S, Kan A. Kadınların Doğurganlığına Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. I. Uluslarası ve II. Ulusal Kadın Hastalıkları ve Ana Çocuk Sağlığı Kongresi; 7-8 Ekim 2016; İzmir; 2016. [Link]
- Raine-Bennett TR, Rocca CH. Development of a brief questionnaire to assess contraceptive intent. Patient Educ Couns. 2015;98(11):1425-30. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Suid NR, Pasinlioğlu T. Kontraseptif Niyet Ölçeği'nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Reliability and validity Study of the Contraceptive Intention Questionnaire]. J Midwifery and Health Sci. 2021;4(2):101-10. [Link]
- Karaoğlan S, Duman ZM. Dini inanç ve tutumların doğurganlık üzerindeki etkileri (Van ili örneği) [The effects of religious beliefs and attitudes on fertility (Van province example)]. International Journal of Social Research. 2017;10(50):391-404. [Crossref]
- İlkkaracan P. Doğurganlık Hakları, Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı [Fertility Rights. Turkey Family Health and Planning Foundation]. 2012. Erişim tarihi: 13.07.2019 [Link]
- Özbay F. Kadının durumu ve doğurganlık. Arat N, editör. Türkiye'de Kadın Olgusu. 1. Baskı. İstanbul: Say Yayınları; 1992. p.147-65.
- TÜİK, 2017 [Turkey Statistical Institute]. Erişim tarihi: 10.07.2019 [Link]
- Demirdirek H, Şener Ü. 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi. Ankara: Matsa Basımevi; 2014. [Link]
- Gözükara F, Kabalcıoğlu F, Ersin F. Şanlıurfa ilinde kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi [Determining the attitudes of woman towards family planning in Şanlıurfa]. Journal of Harran University Medical Faculty. 2015;12(1):9-16. [Link]
- Nazik F, Mumcu Ş, Sönmez M, Yılmaz AN, Doğan Yüksekol Ö. 15-49 yaş evli kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi [Determination of attitudes of 15-49 age married women towards family planning]. Ordu University Journal of Nursing Studies. 2021;4(3):326-36. [Crossref]
- Gavas E, Inal S. Türkiye'de kadınların aile planlaması yöntemleri kullanma durumları ve tutumları: sistematik derleme [The family planning methods using status and attitudes of women in Turkey: a systematic review]. Journal of Health and Life Science. 2019;1(2):37-43. [Crossref]
- Altay B, Gönener D. Evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerini bilme ve kullanma durumları ve etkileyen faktörler [Recognize and utilization of the family planning method among married males and the factors that affect the utilization of these services]. Fırat Medical Journal. 2009;14(1):56-64. [Link]
.: İşlem Listesi