.: DERLEME
Otopsi Salonlarında Tıbbi ve Tehlikeli Atık Yönetimi: Çevrenin Otopsi Atıklarından Korunması
Medical and Hazardous Waste Management at Autopsy Rooms: Protecting the Environment from the Wastes of Autopsy: Review
Turkiye Klinikleri J Foren Med. 2013;10(1):19-28
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Türkiye'de tıbbi atık üreten birimler ''Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'ne tabidir. Bu yönetmelikte tıbbi atık kavramı ''sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfeksiyöz, patolojik ve kesici delici atıklar'' olarak tanımlanmaktadır. Morglar ve otopsi merkezleri yönetmelikte ''Orta Miktarda Atık Üreten Sağlık Kuruluşları'' sınıfında yer almaktadır. Otopsi salonlarında üretilen atıklar, diğer sağlık kuruluşlarında üretilenlerden daha farklı olarak enfeksiyöz, patolojik, kesici delici ve entomolojik atıklar ile otopsi salonundan ve laboratuvarlarından kaynaklanan tehlikeli atıklar olarak sınıflandırılabilir. Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 'nde, otopsi yapılan merkezler diğer sağlık kuruluşlarından ayrı tutularak yeni bir düzenleme getirilmeli ve yapılan ortalama otopsi sayısına, incelenen örnek sayısına göre bulundurulması gereken minimum koşullar belirlenmelidir. Yasal düzenlemenin yanında otopsi birimleri de otopsi protokollerinin bir bölümü olarak atık kontrol programlarını belirlemeli, personel arasında iş bölümünü yapmalıdır. Otopsi salonunda atığın oluşumundan, salon dışına nasıl taşınacağına, geçici depolama ünitelerinin yapısına ve yerleşimine ve en son olarak da bertaraf edecek birime teslimine kadar tüm aşamalar en ince ayrıntısına kadar düşünülüp protokoller oluşturulmalıdır. Uluslararası düzenlemelerde tehlikeli madde sınıflarında yer alan ve yapılan çalışmalarda insanlar başta olmak üzere tüm canlılar üzerindeki olumsuz etkileri gösterilmiş olan formaldehitin otopsi salonları ve laboratuvarlarda uygun şekilde depolanarak bertaraf edilmek üzere ilgili kurumlara teslim edilmesi gerekmektedir. Bunun için de yapılacak araştırma geliştirme çalışmaları ile, otopsi masaları ve laboratuvarların atık su gider sistemleri atık yönetimine uygun hâle getirilmelidir. Tüm bunlardan daha önemli olarak otopsi merkezi personelinin, atık yönetimini uymaları gereken kurallar zinciri olarak görmek yerine önemini anlayarak üzerine düşen görevleri yerine getirmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tıbbi atık; zararlı atık; otopsi
Türkiye'de tıbbi atık üreten birimler ''Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'ne tabidir. Bu yönetmelikte tıbbi atık kavramı ''sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfeksiyöz, patolojik ve kesici delici atıklar'' olarak tanımlanmaktadır. Morglar ve otopsi merkezleri yönetmelikte ''Orta Miktarda Atık Üreten Sağlık Kuruluşları'' sınıfında yer almaktadır. Otopsi salonlarında üretilen atıklar, diğer sağlık kuruluşlarında üretilenlerden daha farklı olarak enfeksiyöz, patolojik, kesici delici ve entomolojik atıklar ile otopsi salonundan ve laboratuvarlarından kaynaklanan tehlikeli atıklar olarak sınıflandırılabilir. Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 'nde, otopsi yapılan merkezler diğer sağlık kuruluşlarından ayrı tutularak yeni bir düzenleme getirilmeli ve yapılan ortalama otopsi sayısına, incelenen örnek sayısına göre bulundurulması gereken minimum koşullar belirlenmelidir. Yasal düzenlemenin yanında otopsi birimleri de otopsi protokollerinin bir bölümü olarak atık kontrol programlarını belirlemeli, personel arasında iş bölümünü yapmalıdır. Otopsi salonunda atığın oluşumundan, salon dışına nasıl taşınacağına, geçici depolama ünitelerinin yapısına ve yerleşimine ve en son olarak da bertaraf edecek birime teslimine kadar tüm aşamalar en ince ayrıntısına kadar düşünülüp protokoller oluşturulmalıdır. Uluslararası düzenlemelerde tehlikeli madde sınıflarında yer alan ve yapılan çalışmalarda insanlar başta olmak üzere tüm canlılar üzerindeki olumsuz etkileri gösterilmiş olan formaldehitin otopsi salonları ve laboratuvarlarda uygun şekilde depolanarak bertaraf edilmek üzere ilgili kurumlara teslim edilmesi gerekmektedir. Bunun için de yapılacak araştırma geliştirme çalışmaları ile, otopsi masaları ve laboratuvarların atık su gider sistemleri atık yönetimine uygun hâle getirilmelidir. Tüm bunlardan daha önemli olarak otopsi merkezi personelinin, atık yönetimini uymaları gereken kurallar zinciri olarak görmek yerine önemini anlayarak üzerine düşen görevleri yerine getirmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tıbbi atık; zararlı atık; otopsi
ABSTRACT
In Turkey, units that produce Medical Waste are subjected to the Regulation for Control of Medical Waste. According to this regulation, medical wastes are generated through the activities of health institutes and can be classified as infectious, pathological and sharp wastes. Morgues and Autopsy Centers were classified as ''Health Care Institutions that Generate Medical Waste in Medium Quantities'' with this regulation. Unlike the other health institutes, wastes originated from autopsy centers can be classified as infectious, pathological, sharp, entomological, and hazardous wastes that are originated from autopsy rooms and ancillary laboratories. Medical Waste Control Regulation should be revised with individualization of Autopsy Centers. Requirements should be determined according to mean number of performed autopsies and mean number of investigated specimens. Apart from the legislation revisions, autopsy centers should determine waste control protocols as a part of autopsy procedures and should also make work divisions among their staff. Every step of waste control programs should be discussed and protocols should be written. Formaldehyde, which was mentioned as a hazardous substance at international regulations and which has various types of negative effects on every living organism, should be stored with appropriate containers and be transported to disposal areas. With research and development studies autopsy tables and laboratory sink systems should be arranged according to the waste control regulations. What is more to the point is that staff of autopsy centers should not regard the waste management as the chain of rules, its importance should be well understood and responsibilities should be fulfilled accordingly.
Keywords: Medical waste; hazardous waste; autopsy
In Turkey, units that produce Medical Waste are subjected to the Regulation for Control of Medical Waste. According to this regulation, medical wastes are generated through the activities of health institutes and can be classified as infectious, pathological and sharp wastes. Morgues and Autopsy Centers were classified as ''Health Care Institutions that Generate Medical Waste in Medium Quantities'' with this regulation. Unlike the other health institutes, wastes originated from autopsy centers can be classified as infectious, pathological, sharp, entomological, and hazardous wastes that are originated from autopsy rooms and ancillary laboratories. Medical Waste Control Regulation should be revised with individualization of Autopsy Centers. Requirements should be determined according to mean number of performed autopsies and mean number of investigated specimens. Apart from the legislation revisions, autopsy centers should determine waste control protocols as a part of autopsy procedures and should also make work divisions among their staff. Every step of waste control programs should be discussed and protocols should be written. Formaldehyde, which was mentioned as a hazardous substance at international regulations and which has various types of negative effects on every living organism, should be stored with appropriate containers and be transported to disposal areas. With research and development studies autopsy tables and laboratory sink systems should be arranged according to the waste control regulations. What is more to the point is that staff of autopsy centers should not regard the waste management as the chain of rules, its importance should be well understood and responsibilities should be fulfilled accordingly.
Keywords: Medical waste; hazardous waste; autopsy
.: İşlem Listesi