.: ÖN SÖZ
ÖN SÖZ
PREFACE
Makale Dili: TR
Dünya insan nüfusu artmaktadır. Türkiye nüfusu da artmaktadır. Bu nüfus içinde çocuklar ve gençler hatırı sayılır bir kitle oluşturmaktadır. Genç nüfusa sunulacak sağlık hizmetleri içinde ruh sağlığını ilgilendiren olanakların nitelik ve nicelik yetkinliğinin sağlanması büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde toplumsal gelişim ile birlikte çocuk ruh sağlığına yönelik farkında oluş da artmakta ve bu tür hizmetler daha fazla talep edilmektedir. Ancak, dünyanın en gelişmiş bölgeleri bile istisna olmamak üzere, eksiklikler sıklıkla kendini hissettirmektedir. Kentleşme, göç, silahlı çatışmalar ve COVID19 gibi pandemi dönemleri, ruh sağlığı alanında artan hizmet talebi ile hizmet kapasitelerini zorlayabilmektedir.
Artan gereksinimin daha belirgin görüldüğü alanlardan biri de çocuk ve gençlere verilen acil ruh sağlığı hizmetleridir. Çocuk ve gençler, hem kendi yaş dönemlerinde sık görülen sorunlar, hem de erken başlangıçlı yetişkin yaş dönemine özgü sorunlar nedeniyle acil değerlendirmeye getirilebilirler. Çocuklarda erken yaşların nörogelişime özgü, zaman duyarlı çeşitli 'pencere' dönemleriyle dolu olması, bu döneme ait pek çok sorunun ivedi olarak ele alınmasını gerekli kılar. Bütün çağdaş çocuk psikiyatrisi kliniklerinde 0-5 yaş çocuk başvuruları öncelikli kabul edilir. Genel anlamda çocuklarda ve ergenlerde görülen bütün davranışsal ve duygusal sorunlar aile içi kaygıyı aşırı derecede artırdığı için, acil durum algısı ile hareket edilmesine yol açabilir. Çocuk ve gençlerde bazı psikiyatrik acil durumlar yaşamı tehdit eder nitelikte olup hızlı ve etkin müdahale edilmesi gerekir. Özkıyım girişimleri, öldürüm riski, çocuk istismarı, bazı yeme bozuklukları, madde kullanımında doz aşımı gibi durumlar, bu öbek içinde sayılabilir
Gençlerde özkıyım ve öldürüm olguları en sık ölüm nedenleri arasındadır. Nörogelişimsel bozuklukların hemen hepsi acil/ivedi başvuru nedeni olabilirler. Kaygı bozuklukları kümesi çocuk ve genç yaş grubunda en sık rastlanan psikiyatrik sorun kümesi olup belli klinik görünümleri acil/ivedi başvuruyu zorunlu kılar. Çocuk ve ergenlerde istismar ve ihmal özel uzmanlaşma gerektiren merkezlerde ele alınması gereken acil/ivedi durumların tipik örneğidir. Çocuk kliniklerinden hizmet alan çocukların konsültasyon-liyezon psikiyatrisi bağlamında ele alınması ve değerlendirilmesi de çoğu kez hızlı davranılması gereken durumlar arasındadır. Bütün bu klinik durumların yurt düzleminde ele alınıp tanıdan tedaviye düzelmenin sağlanması karmaşık bir süreç gerektirmektedir. İşte Türkiye Klinikleri'nin bu kitabında bu alandaki hizmetlere kolaylık sağlamak için katkı sunmuş yazar arkadaşlarımızın makalelerini bulacaksınız. Tümü seçkin kliniklerde eğitim almış ve çalışmakta olan yazar arkadaşlarımız bir bütünlük sağlayacak şekilde çocuk ve ergen psikiyatrisinde sık karşılaşılan acil sorunları yaklaşım, değerlendirme, tanı ve müdahale dizgesi içerisinde anlattılar. Bu nedenle, topluma ve çocuklara karşı sorumluluklarını yerine getiren bütün yazar arkadaşlarıma yürekten teşekkür ederim.
Prof. Dr. Osman SABUNCUOĞLU
Editör
Artan gereksinimin daha belirgin görüldüğü alanlardan biri de çocuk ve gençlere verilen acil ruh sağlığı hizmetleridir. Çocuk ve gençler, hem kendi yaş dönemlerinde sık görülen sorunlar, hem de erken başlangıçlı yetişkin yaş dönemine özgü sorunlar nedeniyle acil değerlendirmeye getirilebilirler. Çocuklarda erken yaşların nörogelişime özgü, zaman duyarlı çeşitli 'pencere' dönemleriyle dolu olması, bu döneme ait pek çok sorunun ivedi olarak ele alınmasını gerekli kılar. Bütün çağdaş çocuk psikiyatrisi kliniklerinde 0-5 yaş çocuk başvuruları öncelikli kabul edilir. Genel anlamda çocuklarda ve ergenlerde görülen bütün davranışsal ve duygusal sorunlar aile içi kaygıyı aşırı derecede artırdığı için, acil durum algısı ile hareket edilmesine yol açabilir. Çocuk ve gençlerde bazı psikiyatrik acil durumlar yaşamı tehdit eder nitelikte olup hızlı ve etkin müdahale edilmesi gerekir. Özkıyım girişimleri, öldürüm riski, çocuk istismarı, bazı yeme bozuklukları, madde kullanımında doz aşımı gibi durumlar, bu öbek içinde sayılabilir
Gençlerde özkıyım ve öldürüm olguları en sık ölüm nedenleri arasındadır. Nörogelişimsel bozuklukların hemen hepsi acil/ivedi başvuru nedeni olabilirler. Kaygı bozuklukları kümesi çocuk ve genç yaş grubunda en sık rastlanan psikiyatrik sorun kümesi olup belli klinik görünümleri acil/ivedi başvuruyu zorunlu kılar. Çocuk ve ergenlerde istismar ve ihmal özel uzmanlaşma gerektiren merkezlerde ele alınması gereken acil/ivedi durumların tipik örneğidir. Çocuk kliniklerinden hizmet alan çocukların konsültasyon-liyezon psikiyatrisi bağlamında ele alınması ve değerlendirilmesi de çoğu kez hızlı davranılması gereken durumlar arasındadır. Bütün bu klinik durumların yurt düzleminde ele alınıp tanıdan tedaviye düzelmenin sağlanması karmaşık bir süreç gerektirmektedir. İşte Türkiye Klinikleri'nin bu kitabında bu alandaki hizmetlere kolaylık sağlamak için katkı sunmuş yazar arkadaşlarımızın makalelerini bulacaksınız. Tümü seçkin kliniklerde eğitim almış ve çalışmakta olan yazar arkadaşlarımız bir bütünlük sağlayacak şekilde çocuk ve ergen psikiyatrisinde sık karşılaşılan acil sorunları yaklaşım, değerlendirme, tanı ve müdahale dizgesi içerisinde anlattılar. Bu nedenle, topluma ve çocuklara karşı sorumluluklarını yerine getiren bütün yazar arkadaşlarıma yürekten teşekkür ederim.
Prof. Dr. Osman SABUNCUOĞLU
Editör
The world human population is on the rise. The same is also true for the population in Turkey. Children and young people constitute a considerable amount in this population. It is of great importance to ensure the quality and quantity of the mental health services among the health services to be offered to the young population. In our country, with the social development, awareness of child mental health also increases and such services are much more demanded. However, even the most developed regions of the world are no exception, limitations often make themselves felt. Urbanization, migration, armed conflicts and pandemic periods like COVID-19 can strain service capacities with increasing service demand in the field of mental health.
One of the areas where the growing need is more evident is the emergency mental health services provided to children and young people. Children and young people may be brought to urgent evaluation because of problems common in their own age and problems specific to early-onset psychiatric disorders of adult age. The early ages of children comprise various time-sensitive "window" periods specific to neurodevelopment, making it necessary to urgently address many of the problems of this period. In all modern child psychiatry clinics, applications for children aged 0-5 are given priority. In general, all behavioral and emotional problems seen in children and adolescents can lead to an emergency perception as they increase family anxiety excessively. Some psychiatric emergencies in children and adolescents are life-threatening and require rapid and effective intervention. Suicide attempts, homicide risk, child abuse, some eating disorders, and overdose in substance use can be included in this group.
Suicide and homicide cases are among the most common causes of death in young people. Almost all neurodevelopmental disorders can be a reason for urgent admission. Anxiety disorders cluster is the most common psychiatric problem cluster in children and young age groups, and certain clinical manifestations necessitate urgent/emergency referral. Abuse and neglect in children and adolescents are typical examples of emergency situations that need to be addressed in centers that require special expertise. The handling and evaluation of children who receive services from pediatric clinics in the context of consultation-liaison psychiatry are among the situations that should be acted on quickly. Addressing all these clinical conditions at the national level and ensuring improvement from diagnosis to treatment requires a complex process. Here, in this book of the Türkiye Klinikleri, you will find the articles of our author friends who contributed to the services in this field. The contributing authors, all of whom were trained and working in outstanding clinics, addressed the common emergency problems in child and adolescent psychiatry in a way that would provide an integrity in the approach, evaluation, diagnosis and intervention system. For this reason, I would like to thank all the authors who fulfill their responsibilities towards society and children.
Prof. Dr.Osman SABUNCUOĞLU
Editor
One of the areas where the growing need is more evident is the emergency mental health services provided to children and young people. Children and young people may be brought to urgent evaluation because of problems common in their own age and problems specific to early-onset psychiatric disorders of adult age. The early ages of children comprise various time-sensitive "window" periods specific to neurodevelopment, making it necessary to urgently address many of the problems of this period. In all modern child psychiatry clinics, applications for children aged 0-5 are given priority. In general, all behavioral and emotional problems seen in children and adolescents can lead to an emergency perception as they increase family anxiety excessively. Some psychiatric emergencies in children and adolescents are life-threatening and require rapid and effective intervention. Suicide attempts, homicide risk, child abuse, some eating disorders, and overdose in substance use can be included in this group.
Suicide and homicide cases are among the most common causes of death in young people. Almost all neurodevelopmental disorders can be a reason for urgent admission. Anxiety disorders cluster is the most common psychiatric problem cluster in children and young age groups, and certain clinical manifestations necessitate urgent/emergency referral. Abuse and neglect in children and adolescents are typical examples of emergency situations that need to be addressed in centers that require special expertise. The handling and evaluation of children who receive services from pediatric clinics in the context of consultation-liaison psychiatry are among the situations that should be acted on quickly. Addressing all these clinical conditions at the national level and ensuring improvement from diagnosis to treatment requires a complex process. Here, in this book of the Türkiye Klinikleri, you will find the articles of our author friends who contributed to the services in this field. The contributing authors, all of whom were trained and working in outstanding clinics, addressed the common emergency problems in child and adolescent psychiatry in a way that would provide an integrity in the approach, evaluation, diagnosis and intervention system. For this reason, I would like to thank all the authors who fulfill their responsibilities towards society and children.
Prof. Dr.Osman SABUNCUOĞLU
Editor
.: İşlem Listesi