.: ÖN SÖZ
ÖN SÖZ
PREFACE
Makale Dili: TR
Doğal Afetler Milyonlarca Çocuğu Etkiliyor
Her yıl milyonlarca çocuk doğal olarak oluşan ve insanların neden olduğu afetlerden etkilenmektedir. İnsanların neden olduğu afetlerin sıklığı kesin olarak bilinmemekle beraber, 2010 ile 2019 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan 119 afet, 1 milyar dolardan daha fazla maddi zarara yol açarken bir yandan da çocukların evlerini, okullarını ve toplu yaşadıkları ortamları etkilemiştir. Öte yandan ülkemizin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerde, geri kalmış birçok ülkede; depremler başta üzere sel baskınları, kuraklık, iklim değişikliği gibi birçok doğal ve insanların doğayı hoyratça kullanması sonucunda görülen afetler sonrasında, yıkıcı etkiler daha belirgin olmaktadır. 1980 ile 2019 yılları arasında gerçekleşen milyar dolarlık afetleri inceleyen bir derlemede; toplam ekonomik zararların yaklaşık %85'inin sel, kuraklık, sıcak hava dalgaları ve şiddetli fırtınalar gibi iklim değişikliği ile bağlantılı hava olaylarına bağlı olduğu; geri kalanının ise depremler gibi jeofiziksel olaylara bağlı olduğu ileri sürülmüştür. Bununla birlikte son 25 yılda, 17 Ağustos 1999 Gölcük merkezli Marmara depremi ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli Güneydoğu Anadolu depremlerinde ülkemizde birçok çocuk ya hayatını kaybetmiş ya da anne ve babasını kaybetmiştir. Bir taraftan da kronik hastalık ve bakım eksikliği ile karşı karşıya kalmışlardır.
Doğal Afetler Çocuklarda Fiziksel Sağlık, Ruh Sağlığı ve Öğrenme Sorunlarına Yol Açmaktadır
Yaşlılar ve 18 yaş altındaki çocuklar, doğal afetlere maruz kaldıklarında özellikle savunmasız bir nüfus grubunu oluşturmaktadır. Yetişkinlere kıyasla çocuklar, kilolarına göre daha fazla hava soludukları, daha ince bir deriye sahip oldukları, sıvı kaybı durumlarında daha yüksek risk taşıdıkları ve vücut ısılarını daha kolay kaybettikleri için afetlerden daha ciddi fiziksel etkiler yaşarlar. Ek olarak, doğal afetler; anne babaların ve çocuklarımıza bakım veren kurum ve kuruluşlarda çalışan öğretmen ve bakım veren diğer bireylerin kaybı ve okul, park diğer yaşam alanlarında oluşan yıkım ya da hizmet aksaması sonrası çocukların bakım, koruma ve destek sistemlerinin zayıflaması yoluyla dolaylı olarak da çocuklara zarar verebilir. Bu nedenle, afetlerin yol açtığı doğrudan travma ötesinde, çocuklar uzun erimli olarak fiziksel, psikolojik ve eğitsel kayıplar da yaşayabilmektedir.
İklim Değişikliği, Mevcut Kırılganlıkları Daha da Derinleştiriyor
İklim değişikli sonucu ortaya çıkan yangın, sel baskını gibi birçok doğa olayı ya da afet durumları, özellikle savunmasız olan çocuklarımızı daha çok etkilemektedir. Gelişmekte olan ülkelerde yönetimsel zayıflık, eğitim sistemlerindeki yetersizlikler, sağlık sistemlerinde var olan sorunlar ve çocukların destek sitemlerine ulaşmasındaki zorluklar nedeni ile, iklimle ilişkili sağlık riskleri (örneğin malnütrisyon, ishal, sıtma ve aşıya ulaşma) daha yaygın görülmektedir.
Bu kitabın ana amacı, çocuklarda ortaya çıkan bir dizi doğal ve insan kaynaklı zor durumun neler olduğunun tekrar gözden geçirilmesi; çocukların yarınlarını gözeten çocuk hakları temelli çözüm önerilerinin gözden geçirilmesidir. Sunulan kitapta bazı eksikliklerimiz olsa da değişik üniversitelerde çalışan 25 akademisyenin çok değerli katkıları ile;18 alt başlıkta zor durumlarda çocuk sağlığı tartışılmıştır.
Kitabımızın bir diğer amacı da; zaten kırılgan bir nüfus olan çocuklarımızın zor durumlardan en az etkilenerek, topluma kazandırılması, çocukların refahı ve gelişimi üzerinde afetlerin etkilerinin anlaşılması ve sağlık hizmeti sunucularının da bu konudaki bilgi düzeylerinin artırılmasıdır.
Saygılarımla.
Prof. Dr. Adem AYDIN
Editör
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sosyal Pediatri BD, İzmir, Türkiye
Her yıl milyonlarca çocuk doğal olarak oluşan ve insanların neden olduğu afetlerden etkilenmektedir. İnsanların neden olduğu afetlerin sıklığı kesin olarak bilinmemekle beraber, 2010 ile 2019 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan 119 afet, 1 milyar dolardan daha fazla maddi zarara yol açarken bir yandan da çocukların evlerini, okullarını ve toplu yaşadıkları ortamları etkilemiştir. Öte yandan ülkemizin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerde, geri kalmış birçok ülkede; depremler başta üzere sel baskınları, kuraklık, iklim değişikliği gibi birçok doğal ve insanların doğayı hoyratça kullanması sonucunda görülen afetler sonrasında, yıkıcı etkiler daha belirgin olmaktadır. 1980 ile 2019 yılları arasında gerçekleşen milyar dolarlık afetleri inceleyen bir derlemede; toplam ekonomik zararların yaklaşık %85'inin sel, kuraklık, sıcak hava dalgaları ve şiddetli fırtınalar gibi iklim değişikliği ile bağlantılı hava olaylarına bağlı olduğu; geri kalanının ise depremler gibi jeofiziksel olaylara bağlı olduğu ileri sürülmüştür. Bununla birlikte son 25 yılda, 17 Ağustos 1999 Gölcük merkezli Marmara depremi ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli Güneydoğu Anadolu depremlerinde ülkemizde birçok çocuk ya hayatını kaybetmiş ya da anne ve babasını kaybetmiştir. Bir taraftan da kronik hastalık ve bakım eksikliği ile karşı karşıya kalmışlardır.
Doğal Afetler Çocuklarda Fiziksel Sağlık, Ruh Sağlığı ve Öğrenme Sorunlarına Yol Açmaktadır
Yaşlılar ve 18 yaş altındaki çocuklar, doğal afetlere maruz kaldıklarında özellikle savunmasız bir nüfus grubunu oluşturmaktadır. Yetişkinlere kıyasla çocuklar, kilolarına göre daha fazla hava soludukları, daha ince bir deriye sahip oldukları, sıvı kaybı durumlarında daha yüksek risk taşıdıkları ve vücut ısılarını daha kolay kaybettikleri için afetlerden daha ciddi fiziksel etkiler yaşarlar. Ek olarak, doğal afetler; anne babaların ve çocuklarımıza bakım veren kurum ve kuruluşlarda çalışan öğretmen ve bakım veren diğer bireylerin kaybı ve okul, park diğer yaşam alanlarında oluşan yıkım ya da hizmet aksaması sonrası çocukların bakım, koruma ve destek sistemlerinin zayıflaması yoluyla dolaylı olarak da çocuklara zarar verebilir. Bu nedenle, afetlerin yol açtığı doğrudan travma ötesinde, çocuklar uzun erimli olarak fiziksel, psikolojik ve eğitsel kayıplar da yaşayabilmektedir.
İklim Değişikliği, Mevcut Kırılganlıkları Daha da Derinleştiriyor
İklim değişikli sonucu ortaya çıkan yangın, sel baskını gibi birçok doğa olayı ya da afet durumları, özellikle savunmasız olan çocuklarımızı daha çok etkilemektedir. Gelişmekte olan ülkelerde yönetimsel zayıflık, eğitim sistemlerindeki yetersizlikler, sağlık sistemlerinde var olan sorunlar ve çocukların destek sitemlerine ulaşmasındaki zorluklar nedeni ile, iklimle ilişkili sağlık riskleri (örneğin malnütrisyon, ishal, sıtma ve aşıya ulaşma) daha yaygın görülmektedir.
Bu kitabın ana amacı, çocuklarda ortaya çıkan bir dizi doğal ve insan kaynaklı zor durumun neler olduğunun tekrar gözden geçirilmesi; çocukların yarınlarını gözeten çocuk hakları temelli çözüm önerilerinin gözden geçirilmesidir. Sunulan kitapta bazı eksikliklerimiz olsa da değişik üniversitelerde çalışan 25 akademisyenin çok değerli katkıları ile;18 alt başlıkta zor durumlarda çocuk sağlığı tartışılmıştır.
Kitabımızın bir diğer amacı da; zaten kırılgan bir nüfus olan çocuklarımızın zor durumlardan en az etkilenerek, topluma kazandırılması, çocukların refahı ve gelişimi üzerinde afetlerin etkilerinin anlaşılması ve sağlık hizmeti sunucularının da bu konudaki bilgi düzeylerinin artırılmasıdır.
Saygılarımla.
Prof. Dr. Adem AYDIN
Editör
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sosyal Pediatri BD, İzmir, Türkiye
Natural Disasters Impact Millions of Children
Every year, natural and human-made disasters affect millions of children. While the exact frequency of human-caused disasters is not well-documented, 119 such disasters in the United States from 2010 to 2019 resulted in over $1 billion in material damage. These disasters have significant impacts on children's homes, schools, and the environments in which they live. In developing countries, including our own and many underdeveloped nations, the destructive effects of natural disasters are even more pronounced. Incidents like earthquakes, floods, droughts, and the impacts of climate change, as well as other disasters resulting from the irresponsible use of natural resources, have severe repercussions for children in these regions. A review of billion-dollar disasters between 1980 and 2019 suggests that about 85 percent of total economic losses are due to weather events linked to climate change, such as floods, droughts, heat waves, and severe storms, while the rest are due to geophysical events, such as earthquakes. However, in the last 25 years, many children in our country either lost their lives or lost their parents in the Marmara earthquake centered in Gölcük on 17 August 1999 and the Southeastern Anatolia earthquake centered in Kahramanmaraş on 6 February 2023. On the other hand, they have been faced with chronic diseases and a lack of care.
Natural Disasters Cause Physical Health, Mental Health and Learning Problems in Children
Children and the elderly are particularly vulnerable when faced with such events. Children often endure more severe physical consequences from disasters than adults. This is because children breathe more air relative to their body weight, have thinner skin, are more susceptible to dehydration, and lose body heat more rapidly. In addition, natural disasters can also harm children indirectly through the loss of parents, teachers, and other caregivers working in institutions and organizations that care for our children and through the weakening of children's care, protection, and support systems following the destruction or disruption of services in schools, parks, and other living spaces. Therefore, beyond the direct trauma caused by disasters, children may also experience long-term physical, psychological, and educational losses.
Climate Change Exacerbates Existing Vulnerabilities
Natural disasters such as fires and floods, intensified by climate change, disproportionately impact vulnerable children. In developing countries, climate-related health risks -such as malnutrition, diarrhea, malaria, and limited access to vaccines- are more prevalent. This is largely due to weak governance, inadequate education systems, problematic health care, and challenges in children's access to essential support services.
The primary purpose of this book is to review a series of natural and human-induced difficult situations that occur in children and to review child rights-based solution proposals that consider children's future. Although the present book has some deficiencies, with the valuable contributions of 25 academicians working in different universities, child health in difficult situations has been discussed under 18 subheadings.
Another aim of our book is to minimize the effects of disasters on children's welfare and development and to increase the level of knowledge of health service providers on this subject.
Sincerely.
Prof. Dr. Adem AYDIN
Editor
Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, Department of Social Pediatrics, İzmir, Türkiye
Every year, natural and human-made disasters affect millions of children. While the exact frequency of human-caused disasters is not well-documented, 119 such disasters in the United States from 2010 to 2019 resulted in over $1 billion in material damage. These disasters have significant impacts on children's homes, schools, and the environments in which they live. In developing countries, including our own and many underdeveloped nations, the destructive effects of natural disasters are even more pronounced. Incidents like earthquakes, floods, droughts, and the impacts of climate change, as well as other disasters resulting from the irresponsible use of natural resources, have severe repercussions for children in these regions. A review of billion-dollar disasters between 1980 and 2019 suggests that about 85 percent of total economic losses are due to weather events linked to climate change, such as floods, droughts, heat waves, and severe storms, while the rest are due to geophysical events, such as earthquakes. However, in the last 25 years, many children in our country either lost their lives or lost their parents in the Marmara earthquake centered in Gölcük on 17 August 1999 and the Southeastern Anatolia earthquake centered in Kahramanmaraş on 6 February 2023. On the other hand, they have been faced with chronic diseases and a lack of care.
Natural Disasters Cause Physical Health, Mental Health and Learning Problems in Children
Children and the elderly are particularly vulnerable when faced with such events. Children often endure more severe physical consequences from disasters than adults. This is because children breathe more air relative to their body weight, have thinner skin, are more susceptible to dehydration, and lose body heat more rapidly. In addition, natural disasters can also harm children indirectly through the loss of parents, teachers, and other caregivers working in institutions and organizations that care for our children and through the weakening of children's care, protection, and support systems following the destruction or disruption of services in schools, parks, and other living spaces. Therefore, beyond the direct trauma caused by disasters, children may also experience long-term physical, psychological, and educational losses.
Climate Change Exacerbates Existing Vulnerabilities
Natural disasters such as fires and floods, intensified by climate change, disproportionately impact vulnerable children. In developing countries, climate-related health risks -such as malnutrition, diarrhea, malaria, and limited access to vaccines- are more prevalent. This is largely due to weak governance, inadequate education systems, problematic health care, and challenges in children's access to essential support services.
The primary purpose of this book is to review a series of natural and human-induced difficult situations that occur in children and to review child rights-based solution proposals that consider children's future. Although the present book has some deficiencies, with the valuable contributions of 25 academicians working in different universities, child health in difficult situations has been discussed under 18 subheadings.
Another aim of our book is to minimize the effects of disasters on children's welfare and development and to increase the level of knowledge of health service providers on this subject.
Sincerely.
Prof. Dr. Adem AYDIN
Editor
Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, Department of Social Pediatrics, İzmir, Türkiye
.: İşlem Listesi