.: ÖN SÖZ
ÖN SÖZ
PREFACE
Makale Dili: TR
Diyabet prevalansı, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmaya devam etmektedir. Ülkemizde 2021 yılı itibarıyla 9 milyonun üzerinde diyabetik olduğu tahmin edilmektedir. Diyabetik hasta sayısının artışına paralel olarak komplike diyabetik olgular da artmaktadır. Diyabetik hastalarda, motor, duyusal, otonomik nöropati, vasküler yetmezlik, kan şekeri yüksekliği, ayakta ülser gelişimini hazırlayan faktörlerdir. Diyabetik ayak yarası ve diyabetik ayak enfeksiyonları, gelişmiş ülkelerde, az gelişmiş ülkelere kıyasla daha az görülmektedir. Hastanın yaşının ileri olması, diyabet süresinin uzunluğu, kötü glisemik kontrol, sigara kullanımı, beslenme durumu, böbrek yetersizliği gibi ek hastalığının olması, dislipidemi, periferik arter hastalığı, periferik diyabetik nöropati ve ayak deformitelerinin varlığı, ayak bakımının iyi olmaması, uygun ayakkabı kullanmama gibi faktörler diyabetik ayak yarası oluşma riskini artırmaktadır. Diyabetik hastada ayak yarası gelişimi için risklerin tanımlanması ve kontrol altına alınması, hastanın bu süreçlere uyumu, takip sıklığının belirlenmesi ve hastanın önlemlere uyumundaki sürekliliği yara gelişiminin önlenmesinde ve gelişen yaraların enfekte olmadan erken tedavisinde kritik öneme sahiptir. Tedavi sonrası kontrol önlemlerinin uygulanmaması nedeniyle olguların yaklaşık yarısında yeniden yara oluştuğu bildirilmektedir. Diyabetlilerde alt ekstremite ampütasyonlarının 3/4'ü ayak yarası nedeniyle uygulanmakta ve bunlarda beş yıllık mortalite %70'in üzerine çıkmaktadır. Tüm bu sebeplerle diyabette ayak yarasına yol açan faktörlerin bilinmesi ve riskli hastaların yakın takibi son derece önemlidir. Diyabetik ayak enfeksiyonunun gelişmesi hâlinde tedaviye mümkün olduğunca hızlı başlanması; antibiyotik tedavisinin yanı sıra metabolik kontrol, enfekte dokunun debridmanı ve uygun yara bakımı, kanlanmanın değerlendirilmesi ve gerekli vasküler müdahaleler, ayağı yükten kurtarma ve ardından işlev kazandırılması ile ilgili müdahaleler için interdisipliner bir yaklaşımı gerektirir. İnterdisipliner yaklaşımın uygulanması, ampütasyonları azaltmada etkilidir. Unutulmamalıdır ki, diyabetik ayak enfeksiyonları ne kadar etkin tedavi edilirse edilsin gelişimindeki risk faktörleri için uygun önlemler oluşturulup hastanın bu sürece uyumu sağlanmazsa, yeni gelişen diyabetik ayak yaraları ve enfeksiyonları ile karşılaşılacaktır.
Diyabetik hastalarda, koruyucu hekimlik uygulamaları ile birlikte ayak yarası gelişiminin engellenmesi için hasta, hasta yakını ve tıbbi ekibin iş birliği içinde olması ve düzenli eğitimi gereklidir.
Bu kitabın, diyabetik hasta takibinde görev alan sağlık çalışanlarına faydalı olacağı umudunu taşımaktayız.
Prof. Dr. Ayten KADANALI
Editör
Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, İstanbul, Türkiye
Diyabetik hastalarda, koruyucu hekimlik uygulamaları ile birlikte ayak yarası gelişiminin engellenmesi için hasta, hasta yakını ve tıbbi ekibin iş birliği içinde olması ve düzenli eğitimi gereklidir.
Bu kitabın, diyabetik hasta takibinde görev alan sağlık çalışanlarına faydalı olacağı umudunu taşımaktayız.
Prof. Dr. Ayten KADANALI
Editör
Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, İstanbul, Türkiye
The prevalence of diabetes continues to rise globally, including in our country. As of 2021, it is estimated that there are over 9 million diabetics in Türkiye. Along with the increase in the number of diabetic patients, the number of complicated diabetic cases is also rising. Motor, sensory, and autonomic neuropathy, vascular insufficiency, and hyperglycemia are factors predisposing diabetic patients to ulcer formation. Diabetic foot ulcers and infections are less prevalent in developed countries compared to developing nations. Factors such as advanced age, prolonged diabetes duration, poor glycemic control, smoking, nutritional status, comorbidities (e.g., renal failure, dyslipidemia), peripheral artery disease, peripheral diabetic neuropathy, foot deformities, poor foot hygiene, and improper footwear increase the risk of diabetic foot ulcers. The identification and management of risk factors for foot ulcer development, patient compliance with these processes, determination of follow-up frequency, and continuous patient adherence to preventive measures are crucial for preventing ulceration and early treatment of developing ulcers before infection occurs. Approximately half of cases reportedly develop new ulcers due to the lack of post-treatment control measures. Three-quarters of lower extremity amputations in diabetics are attributed to foot ulcers, with a five-year mortality rate exceeding 70%. Therefore, it is crucial to understand the factors leading to diabetic foot ulcers and to closely monitor high-risk patients. In the event of diabetic foot infection, prompt initiation of treatment is essential. This requires an interdisciplinary approach involving metabolic control, debridement of infected tissue, appropriate wound care, assessment of circulation, necessary vascular interventions, offloading the foot, and subsequent restoration of function. Implementing an interdisciplinary approach is effective in reducing amputations. It should be noted that, no matter how effectively diabetic foot infections are treated, without appropriate measures for the risk factors for their development and ensuring the patient's compliance with this process, new diabetic foot ulcers and infections will occur.
Collaboration between patients, their families, and the medical team, along with regular education, is necessary to prevent the development of foot ulcers in diabetic patients.
We hope that this book will be beneficial to healthcare professionals involved in the care of diabetic patients.
Prof. Dr. Ayten KADANALI
Editor
Biruni University Faculty of Medicine, Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, İstanbul, Türkiye
Collaboration between patients, their families, and the medical team, along with regular education, is necessary to prevent the development of foot ulcers in diabetic patients.
We hope that this book will be beneficial to healthcare professionals involved in the care of diabetic patients.
Prof. Dr. Ayten KADANALI
Editor
Biruni University Faculty of Medicine, Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, İstanbul, Türkiye
.: İşlem Listesi