.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Morning Affect, Eveningness, and Amplitude Distinctness: Associations with Sleep Parameters, Eating Habits,Dietary Intakes and Diet Quality of University Students: A Cross-Sectional Study
Sabah Etkisi, Akşamcılık ve Genlik Farklılığı: Üniversite Öğrencilerinin Uyku Parametreleri, Beslenme Alışkanlıkları, Diyet Alımları ve Diyet Kaliteleri ile İlişkisi: Kesitsel Bir Çalışma
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(3):395-402
doi: 10.5336/healthsci.2023-96432
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: Studies in the literature evaluated the association between personality traits, sleep quality, and negative emotionality, and the circadian rhythm components of morning affect, eveningness, and amplitude of diurnal variation (distinctness). Associations between sleep parameters, eating habits, dietary intake, and diet quality, and circadian rhythm components were explored in the current study. Material and Methods: A sample of 605 Turkish university students participated in this study and completed a preliminary questionnaire related to sociodemographic characteristics, sleep parameters, and eating habits, and The Morningness-Eveningness Stability Scale improved. Also, their dietary intake was assessed with 24-hour dietary recall method. Results: Morning affect was positively correlated with number of main meals and snacks, energy, protein, total fat, saturated fatty acids, monounsaturated fatty acids intakes, and consumption of eggs and nuts and negatively correlated with time to fall asleep during weekends, wake up time on weekdays and weekends. Distinctness generally showed the opposite associations. Eveningness exhibited positive associations with wake up time on weekdays and weekends, and negative associations with number of main meals and egg consumption. No statistically significant association was established between circadian rhythm components of morning affect, eveningness and amplitude of diurnal variation (distinctness), and diet quality of university students. Conclusion: Circadian rhythm components of morning affect and distinctness may both be more strongly related to dietary intakes of university students. Further research is needed to confirm these findings and establish the directions of possible causal relationships, which may help to develop personalised nutrition advice for university students.
Keywords: Morning affect; eveningness; distinctness; sleep; diet quality
Objective: Studies in the literature evaluated the association between personality traits, sleep quality, and negative emotionality, and the circadian rhythm components of morning affect, eveningness, and amplitude of diurnal variation (distinctness). Associations between sleep parameters, eating habits, dietary intake, and diet quality, and circadian rhythm components were explored in the current study. Material and Methods: A sample of 605 Turkish university students participated in this study and completed a preliminary questionnaire related to sociodemographic characteristics, sleep parameters, and eating habits, and The Morningness-Eveningness Stability Scale improved. Also, their dietary intake was assessed with 24-hour dietary recall method. Results: Morning affect was positively correlated with number of main meals and snacks, energy, protein, total fat, saturated fatty acids, monounsaturated fatty acids intakes, and consumption of eggs and nuts and negatively correlated with time to fall asleep during weekends, wake up time on weekdays and weekends. Distinctness generally showed the opposite associations. Eveningness exhibited positive associations with wake up time on weekdays and weekends, and negative associations with number of main meals and egg consumption. No statistically significant association was established between circadian rhythm components of morning affect, eveningness and amplitude of diurnal variation (distinctness), and diet quality of university students. Conclusion: Circadian rhythm components of morning affect and distinctness may both be more strongly related to dietary intakes of university students. Further research is needed to confirm these findings and establish the directions of possible causal relationships, which may help to develop personalised nutrition advice for university students.
Keywords: Morning affect; eveningness; distinctness; sleep; diet quality
ÖZET
Amaç: Literatürde yer alan araştırmalar, kişilik özellikleri, uyku kalitesi ve negatif duygusallık ile sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi, akşamcılık ve günlük varyasyon genliği (farklılık) arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Bu çalışmada, uyku parametreleri, beslenme alışkanlıkları, diyet alımları ve diyet kalitesi ile sirkadiyen ritim bileşenleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmaya 605 üniversite öğrencisi katılmış olup; öğrenciler sosyodemografik özellikler, uyku parametreleri ve beslenme alışkanlıkları ile ilgili bir ön anket ve Sabahçı-Akşamcı Stabilite Ölçeği-Geliştirilmiş'i yanıtlamıştır. Ayrıca 24 saatlik geri hatırlama yöntemi ile öğrencilerin besin alımları değerlendirilmiştir. Bulgular: Sabah etkisi, ana ve ara öğün sayısı, enerji, protein, toplam yağ, doymuş yağ asidi ile tekli doymamış yağ asidi alımı ve yumurta ve yağlı tohum tüketimiyle pozitif ilişki; hafta sonu uykuya dalma süresi, hafta içi ve hafta sonu uyanma saati ile negatif ilişki göstermiştir. Farklılık ise genellikle sabah etkisine zıt yönde korelasyonlar göstermiştir. Akşamcılık, hafta içi ve hafta sonu uyanma saatleri ile pozitif ilişki, ana öğün sayısı ve yumurta tüketimi ile negatif ilişki göstermiştir. Sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi, akşamcılık ve günlük varyasyon genliği (farklılığının) ile öğrencilerin diyet kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç: Sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi ve farklılık ile üniversite öğrencilerinin diyet alımları arasındaki ilişki daha güçlü bulunmuştur. Bu bulguların doğrulanması ve üniversite öğrencilerine kişiye özgü beslenme tavsiyelerinde bulunulmasına yardımcı olacak olası ilişkilerin hangi yönde olduğunun ortaya konması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sabah etkisi; akşamcılık; farklılık; uyku; diyet kalitesi
Amaç: Literatürde yer alan araştırmalar, kişilik özellikleri, uyku kalitesi ve negatif duygusallık ile sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi, akşamcılık ve günlük varyasyon genliği (farklılık) arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Bu çalışmada, uyku parametreleri, beslenme alışkanlıkları, diyet alımları ve diyet kalitesi ile sirkadiyen ritim bileşenleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmaya 605 üniversite öğrencisi katılmış olup; öğrenciler sosyodemografik özellikler, uyku parametreleri ve beslenme alışkanlıkları ile ilgili bir ön anket ve Sabahçı-Akşamcı Stabilite Ölçeği-Geliştirilmiş'i yanıtlamıştır. Ayrıca 24 saatlik geri hatırlama yöntemi ile öğrencilerin besin alımları değerlendirilmiştir. Bulgular: Sabah etkisi, ana ve ara öğün sayısı, enerji, protein, toplam yağ, doymuş yağ asidi ile tekli doymamış yağ asidi alımı ve yumurta ve yağlı tohum tüketimiyle pozitif ilişki; hafta sonu uykuya dalma süresi, hafta içi ve hafta sonu uyanma saati ile negatif ilişki göstermiştir. Farklılık ise genellikle sabah etkisine zıt yönde korelasyonlar göstermiştir. Akşamcılık, hafta içi ve hafta sonu uyanma saatleri ile pozitif ilişki, ana öğün sayısı ve yumurta tüketimi ile negatif ilişki göstermiştir. Sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi, akşamcılık ve günlük varyasyon genliği (farklılığının) ile öğrencilerin diyet kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç: Sirkadiyen ritim bileşenleri sabah etkisi ve farklılık ile üniversite öğrencilerinin diyet alımları arasındaki ilişki daha güçlü bulunmuştur. Bu bulguların doğrulanması ve üniversite öğrencilerine kişiye özgü beslenme tavsiyelerinde bulunulmasına yardımcı olacak olası ilişkilerin hangi yönde olduğunun ortaya konması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sabah etkisi; akşamcılık; farklılık; uyku; diyet kalitesi
REFERANSLAR:
- Adan A, Archer SN, Hidalgo MP, Di Milia L, Natale V, Randler C. Circadian typology: a comprehensive review. Chronobiol Int. 2012;29(9):1153-75. [Crossref] [PubMed]
- Horne JA, Ostberg O. A self-assessment questionnaire to determine morningness-eveningness in human circadian rhythms. Int J Chronobiol. 1976;4(2):97-110. [PubMed]
- Roenneberg T, Wirz-Justice A, Merrow M. Life between clocks: daily temporal patterns of human chronotypes. J Biol Rhythms. 2003;18(1):80-90. [Crossref] [PubMed]
- Tavernier R, Munroe M, Willoughby T. Perceived morningness-eveningness predicts academic adjustment and substance use across university, but social jetlag is not to blame. Chronobiol Int. 2015;32(9):1233-45. [Crossref] [PubMed]
- Kanerva N, Kronholm E, Partonen T, Ovaskainen ML, Kaartinen NE, Konttinen H, et al. Tendency toward eveningness is associated with unhealthy dietary habits. Chronobiol Int. 2012;29(7):920-7. [Crossref] [PubMed]
- Teixeira GP, Mota MC, Crispim CA. Eveningness is associated with skipping breakfast and poor nutritional intake in Brazilian undergraduate students. Chronobiol Int. 2018;35(3):358-67. [Crossref] [PubMed]
- Arslan M, Ayhan NY, Çolak H, Sarıyer ET, Çevik E. The effect of chronotype on addictive eating behavior and BMI among university students: a cross-sectional study. Nutrients. 2022;14(14):2907. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Teixeira GP, Barreto ACF, Mota MC, Crispim CA. Caloric midpoint is associated with total calorie and macronutrient intake and body mass index in undergraduate students. Chronobiol Int. 2019;36(10):1418-28. [Crossref] [PubMed]
- Teixeira GP, Guimarães KC, Soares AGNS, Marqueze EC, Moreno CRC, Mota MC, et al. Role of chronotype in dietary intake, meal timing, and obesity: a systematic review. Nutr Rev. 2022;81(1):75-90. [Crossref] [PubMed]
- Zimmermann LK. Chronotype and the transition to college life. Chronobiol Int. 2011;28(10):904-10. [Crossref] [PubMed]
- Sprake EF, Russell JM, Cecil JE, Cooper RJ, Grabowski P, Pourshahidi LK, et al. Dietary patterns of university students in the UK: a cross-sectional study. Nutr J. 2018;17(1):90. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dosseville F, Laborde S, Lericollais R. Validation of a chronotype questionnaire including an amplitude dimension. Chronobiol Int. 2013;30(5):639-48. [Crossref] [PubMed]
- Carciofo R. Morning affect, eveningness, and amplitude distinctness: associations with negative emotionality, including the mediating roles of sleep quality, personality, and metacognitive beliefs. Chronobiol Int. 2020;37(11):1565-79. [Crossref] [PubMed]
- Carciofo R. Morning affect, eveningness, and amplitude distinctness: Associations with behavioural indicators of conscientiousness. Chronobiol Int. 2022;39(12):1590-600. [Crossref] [PubMed]
- Maukonen M, Kanerva N, Partonen T, Kronholm E, Konttinen H, Wennman H, et al. The associations between chronotype, a healthy diet and obesity. Chronobiol Int. 2016;33(8):972-81. [Crossref] [PubMed]
- Serdar CC, Cihan M, Yücel D, Serdar MA. Sample size, power and effect size revisited: simplified and practical approaches in pre-clinical, clinical and laboratory studies. Biochem Med (Zagreb). 2021;31(1):010502. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Randler C, Díaz-Morales JF, Rahafar A, Vollmer C. Morningness-eveningness and amplitude - development and validation of an improved composite scale to measure circadian preference and stability (MESSi). Chronobiol Int. 2016;33(7):832-48. [Crossref] [PubMed]
- Demirhan E, Önder İ, Horzum MB, Masal E, Beşoluk Ş. Adaptation of the Morningness-Eveningness Stability Scale improved (MESSi) into Turkish. Chronobiol Int. 2019;36(3):427-38. [Crossref] [PubMed]
- Shim JS, Oh K, Kim HC. Dietary assessment methods in epidemiologic studies. Epidemiol Health. 2014;36:e2014009. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rakıcıoglu N, Tek Acar N, Ayaz A, Pekcan G. Yemek ve Besin Fotoğraf Kataloğu Ölçü ve Miktarlar. 4. Baskı. Ankara, Türkiye: Ata Ofset Matbaacılık; 2009.
- Beslenme Bilgi Sistemi. Versiyon 8. Ebispro for Windows, Stuttgart, Germany; Turkish version BeBiS, Versiyon 8; Data bases 2010. Bundeslebenmittelschlüssel (BLS), 11.3 and other sources. Erişim tarihi: 05.10.2022 [Link]
- Krebs-Smith SM, Pannucci TE, Subar AF, Kirkpatrick SI, Lerman JL, Tooze JA, et al. Update of the Healthy Eating Index: HEI-2015. J Acad Nutr Diet. 2018;118(9):1591-602. Erratum in: J Acad Nutr Diet. 2019 Aug 20. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nowakowska-Domagała K, Juraś-Darowny M, Pietras T, Stecz P, Mokros Ł. Chronotype and poor sleep quality in young adults - a pilot study on the role of rumination. Sleep Med. 2022;100:206-11. [Crossref] [PubMed]
- Carciofo R. Morning affect, eveningness, and amplitude of diurnal variation: associations with parent adult-child relationships, and adult attachment style. Chronobiol Int. 2021;38(4):501-8. [Crossref] [PubMed]
- Schlarb AA, Kulessa D, Gulewitsch MD. Sleep characteristics, sleep problems, and associations of self-efficacy among German university students. Nat Sci Sleep. 2012;4:1-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Çakır Y, Toktaş N, Karabudak E. Üniversite öğrencilerinde kronotipe göre besin tüketiminin değerlendirilmesi [Evaluation of food consumption according to chronotype in university students]. Bes ve Diy Derg. 2018;46(2):136-46. [Crossref]
- Rosi A, Lotti S, Vitale M, Pagliai G, Madarena MP, Bonaccio M, et al. Association between chronotype, sleep pattern, and eating behaviours in a group of Italian adults. Int J Food Sci Nutr. 2022;73(7):981-8. [Crossref] [PubMed]
- Zeraattalab-Motlagh S, Lesani A, Majdi M, Shab-Bidar S. Association of chronotype with eating habits and anthropometric measures in a sample of Iranian adults. Br J Nutr. 2022:1-9. [Crossref] [PubMed]
- Yang CL, Tucker RM. Snacking behavior differs between evening and morning chronotype individuals but no differences are observed in overall energy intake, diet quality, or food cravings. Chronobiol Int. 2022;39(5):616-25. [Crossref] [PubMed]
- Islam Z, Nanri A, Akter S, Kuwahara K, Miki T, Van Hoang D, et al. Relationship of chronotype and social jetlag with adherence to the Japanese dietary guidelines among workers. Chronobiol Int. 2022;39(9):1195-205. [Crossref] [PubMed]
- Mota MC, Waterhouse J, De-Souza DA, Rossato LT, Silva CM, Araújo MB, et al. Association between chronotype, food intake and physical activity in medical residents. Chronobiol Int. 2016;33(6):730-9. [Crossref] [PubMed]
- Silva CM, Mota MC, Miranda MT, Paim SL, Waterhouse J, Crispim CA. Chronotype, social jetlag and sleep debt are associated with dietary intake among Brazilian undergraduate students. Chronobiol Int. 2016;33(6):740-8. [Crossref] [PubMed]
- Mizrak C, Durmuş İ, Kamanli S, Demirtaş ŞE, Kalebaşı S, Karademir E, et al. Determination of egg consumption and consumer habits in Turkey. Turk J Vet Anim Sci. 2012;36(6):592-601. [Crossref]
- Baysal A. Beslenme. 13. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınları; 2011.
- Dikmen D. Sert kabuklu kuruyemişler ve sağlık üzerine etkileri [Health effects of nuts]. Bes ve Diy Derg. 2015;43(2):174-82. [Link]
.: İşlem Listesi