.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Majör Depresyon Hastaları İçin "Aşırı Besin İsteği" Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması
Adaptation of "Food Craving Questionnaire" for Major Depression Patients into Turkish Culture: A Validity and Reliability Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2017;2(1):13-22
doi: 10.5336/healthsci.2016-54418
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışma; majör depresyon tanısı almış hastalarda kullanılmak üzere "Food Craving Questionnare (FCQ)" ölçeğinin Türkçe'ye uyarlaması için geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapmak amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Çalışma 3 psikiyatri merkezinde, majör depresyon tanısı almış, yaşları 20-64 yıl arasında, toplam 203 (144 kadın, 59 erkek) hasta üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya katılan hastalara 2 bölümden oluşan bir anket formu uygulanmıştır. İlk bölümde hastaların demografik özellikleri sorgulanırken; 2. bölümde ise FCQ'nun Türkçeye çevrilmiş formu olan, 9 faktör ve 39 maddeden oluşan Aşırı Besin İsteği Ölçeği (ABİS) yer almıştır. Bulgular: Çalışmada faktör analizinin ön koşulu olan maddeler arasında korelasyon olup olmadığı Bartlett Küresellik Testi (χ2=6609; p=0,00) ile örneklem büyüklüğünün yeterliliği ise Kaiser-Meyer-Olkin (KMO=0,94) ile incelenmiştir. Buna göre sonuçlar örneklem büyüklüğünün yeterli olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada kullanılan ki-kare iyi uyum indeksi, düzeltilmiş iyi uyum indeksi, yaklaşık hataların ortalama karakökü ve tahmini ortalama karekök hatası değerleri göz önünde bulundurulduğunda ölçeğin mükemmel bir uyuma sahip olduğu görülmektedir. ABİS ölçeğinin maddeleri arasındaki iç tutarlılığının ne düzeyde olduğu, madde toplam korelasyonları (>0,40) ve Cronbach alpha iç tutarlılık katsayıları (0.97) ile incelenmiş ve ölçeğin bir bütün olarak aşırı besin isteğini ölçebileceği saptanmıştır. ABİS ölçeğinin tekrar test güvenirliliğinin korelasyon katsayısı 0,98 olarak bulunmuştur. Bu değer ABİS ölçeğinin mükemmel derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. Sonuç: Yapılan tüm istatistiksel analizler sonucunda elde edilen bulgular FCQ-T'den Türkçeye uyarlanan ABİS ölçeğinin Türkiye'de kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. ABİS'in aşırı yemek yeme isteğinin araştırılmasına yönelik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Depresyon; aşırı beslenme; konu olarak validasyon çalışmaları
Amaç: Bu çalışma; majör depresyon tanısı almış hastalarda kullanılmak üzere "Food Craving Questionnare (FCQ)" ölçeğinin Türkçe'ye uyarlaması için geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapmak amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Çalışma 3 psikiyatri merkezinde, majör depresyon tanısı almış, yaşları 20-64 yıl arasında, toplam 203 (144 kadın, 59 erkek) hasta üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya katılan hastalara 2 bölümden oluşan bir anket formu uygulanmıştır. İlk bölümde hastaların demografik özellikleri sorgulanırken; 2. bölümde ise FCQ'nun Türkçeye çevrilmiş formu olan, 9 faktör ve 39 maddeden oluşan Aşırı Besin İsteği Ölçeği (ABİS) yer almıştır. Bulgular: Çalışmada faktör analizinin ön koşulu olan maddeler arasında korelasyon olup olmadığı Bartlett Küresellik Testi (χ2=6609; p=0,00) ile örneklem büyüklüğünün yeterliliği ise Kaiser-Meyer-Olkin (KMO=0,94) ile incelenmiştir. Buna göre sonuçlar örneklem büyüklüğünün yeterli olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada kullanılan ki-kare iyi uyum indeksi, düzeltilmiş iyi uyum indeksi, yaklaşık hataların ortalama karakökü ve tahmini ortalama karekök hatası değerleri göz önünde bulundurulduğunda ölçeğin mükemmel bir uyuma sahip olduğu görülmektedir. ABİS ölçeğinin maddeleri arasındaki iç tutarlılığının ne düzeyde olduğu, madde toplam korelasyonları (>0,40) ve Cronbach alpha iç tutarlılık katsayıları (0.97) ile incelenmiş ve ölçeğin bir bütün olarak aşırı besin isteğini ölçebileceği saptanmıştır. ABİS ölçeğinin tekrar test güvenirliliğinin korelasyon katsayısı 0,98 olarak bulunmuştur. Bu değer ABİS ölçeğinin mükemmel derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. Sonuç: Yapılan tüm istatistiksel analizler sonucunda elde edilen bulgular FCQ-T'den Türkçeye uyarlanan ABİS ölçeğinin Türkiye'de kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. ABİS'in aşırı yemek yeme isteğinin araştırılmasına yönelik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Depresyon; aşırı beslenme; konu olarak validasyon çalışmaları
ABSTRACT
Objective: This study was planned and conducted to study the reliability and validity of the Food Craving Questionnaire (FCQ) scale for use in Turkish patients diagnosed with major depression. Material Methods: The study was conducted on 203 (144 women, 59 men) patients, aged 20-64 years, who were diagnosed with major depression at three psychiatry centers. A 2-part questionnaire form was applied to the patients who participated in the study. In the first part, the demographic characteristics of the patients were questioned; Extreme Nutrition Requirement Scale (ENRS), consisting of 9 factors and 39 items, which is the Turkish-translated form of FCQ was involved in the second part. Results: Bartlett Globality Test (χ2 = 6609; p = 0.00) was used to exami-ne whether there was a correlation between the items prerequisite for factor analysis, and the adequacy of sample size was examined by Kaiser-Meyer-Olkin (KMO = 0.94). The results show that the sample size is adequate. In this study, it was determined that the 39-item ENRS scale was collected under 9 factors (dimension) as originally stated. Considering the chi-square good compliance index, corrected good compliance index, approximate failure average capability and estimated mean square error values used in this study, the scale seems to have a perfect fit. The level of internal consistency between the items of the ENRS scale was examined by item total correlations (>0.40) and Cronbach alpha internal consistency coefficients (0.97), and it was determined that the scale could measure extreme food demand as a whole. In order to find the repeat test reliability of the ENRS scale and re-administered for the total score of the scale, the correlation coefficient between before and after the test was found to be 0.98. This value indicates that the ENRS scale is perfectly reliable. Conclusion: Findings obtained as a result of all the statistical analyses showed that ENRS scale adapted to Turkish from FCQ-T is a valid and reliable measurement tool that can be used in Turkey. It is believed that the ENRS will contribute to the studies on the desire of overeating.
Keywords: Depression; overnutrition; validation studies as topic
Objective: This study was planned and conducted to study the reliability and validity of the Food Craving Questionnaire (FCQ) scale for use in Turkish patients diagnosed with major depression. Material Methods: The study was conducted on 203 (144 women, 59 men) patients, aged 20-64 years, who were diagnosed with major depression at three psychiatry centers. A 2-part questionnaire form was applied to the patients who participated in the study. In the first part, the demographic characteristics of the patients were questioned; Extreme Nutrition Requirement Scale (ENRS), consisting of 9 factors and 39 items, which is the Turkish-translated form of FCQ was involved in the second part. Results: Bartlett Globality Test (χ2 = 6609; p = 0.00) was used to exami-ne whether there was a correlation between the items prerequisite for factor analysis, and the adequacy of sample size was examined by Kaiser-Meyer-Olkin (KMO = 0.94). The results show that the sample size is adequate. In this study, it was determined that the 39-item ENRS scale was collected under 9 factors (dimension) as originally stated. Considering the chi-square good compliance index, corrected good compliance index, approximate failure average capability and estimated mean square error values used in this study, the scale seems to have a perfect fit. The level of internal consistency between the items of the ENRS scale was examined by item total correlations (>0.40) and Cronbach alpha internal consistency coefficients (0.97), and it was determined that the scale could measure extreme food demand as a whole. In order to find the repeat test reliability of the ENRS scale and re-administered for the total score of the scale, the correlation coefficient between before and after the test was found to be 0.98. This value indicates that the ENRS scale is perfectly reliable. Conclusion: Findings obtained as a result of all the statistical analyses showed that ENRS scale adapted to Turkish from FCQ-T is a valid and reliable measurement tool that can be used in Turkey. It is believed that the ENRS will contribute to the studies on the desire of overeating.
Keywords: Depression; overnutrition; validation studies as topic
.: İşlem Listesi