Kan Yoluyla Bulaşan Viral Enfeksiyonlar:Sağlık Çalışanları İçin Riskler ve Koruyucu Önlemler
INFECTIONS WITH BLOODBORNE PATHOGENS:Risk and Preventive Measures for Health Care Workers
Turkiye Klinikleri J Gastroenterohepatol. 1999;10(1):36-43
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Sağlık çalışanları, mesleki nedenlerle enfekte kan ve vücut sıvılarına maruz kalmayı takiben hepatit B, hepatit C ve insan immun yetmezlik virusuna (HIV) bağlı enfeksiyonlara yakalanma açısından önemli bir riske sahiptirler. Toplumda bu patojenlerin neden olduğu enfeksiyonların giderek artışına bağlı olarak sağlık çalışanlarının bu hastalıklarla karşılaşma riskleri de artmaktadır. Cerrahi girişimler sırasında keskin cisimlerle yaralanma oranı %1.3-15.4, mukokütanöz kan teması ise %6.4-50.4 arasında bildirilmektedir. Tüm perkutan yaralanmaların %95i iğne batması, %3.6sı bisturiyle kesi sonucu meydana gelmektedir. Enfekte hastanın kanıyla bir kez perkutan yoldan karşı karşıya kalış sonrası HBV, HCV ve HIV bulaşma riski, sırasıyla %6-30, %3.5-10 ve %0.18-0.46 arasında değişmektedir. Mukokutanöz kan teması sonrası enfeksiyon geçiş oranı daha düşüktür. Enfekte kanla temas ve perkütan yaralanma oranlarını azaltabilmek için güvenli medikal araç-gereçler geliştirilmeli, keskin araç-gereçlerin kullanımı azaltılmalı ve personel koruyucu malzemelerin rutin kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Cerrahi girişimlerde, ekip içi koordinasyonun geliştirilmesi, mutlaka çift eldiven giyilmesi ve mümkün olan her yerde künt araç-gereçlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Enfekte kana perkütan yolla maruz kalınmasını takiben, etkilenen kişi HBVye bağışık değilse aşı yapılmalı, gerekiyorsa immunglobülin uygulanmalıdır. Aşının koruyuculuğu %95in üzerindedir. Hasta AIDSli veya HIV(+) ise etkilenen sağlık çalışanı altı ay süreyle takibe alınarak HIV enfeksiyonu bulguları yönünden incelenmeli ve gerekiyorsa zidovudinle profilaksi uygulanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Sağlık çalışanları, HBV, HCV, HIV, Riskler ve önlemler
Sağlık çalışanları, mesleki nedenlerle enfekte kan ve vücut sıvılarına maruz kalmayı takiben hepatit B, hepatit C ve insan immun yetmezlik virusuna (HIV) bağlı enfeksiyonlara yakalanma açısından önemli bir riske sahiptirler. Toplumda bu patojenlerin neden olduğu enfeksiyonların giderek artışına bağlı olarak sağlık çalışanlarının bu hastalıklarla karşılaşma riskleri de artmaktadır. Cerrahi girişimler sırasında keskin cisimlerle yaralanma oranı %1.3-15.4, mukokütanöz kan teması ise %6.4-50.4 arasında bildirilmektedir. Tüm perkutan yaralanmaların %95i iğne batması, %3.6sı bisturiyle kesi sonucu meydana gelmektedir. Enfekte hastanın kanıyla bir kez perkutan yoldan karşı karşıya kalış sonrası HBV, HCV ve HIV bulaşma riski, sırasıyla %6-30, %3.5-10 ve %0.18-0.46 arasında değişmektedir. Mukokutanöz kan teması sonrası enfeksiyon geçiş oranı daha düşüktür. Enfekte kanla temas ve perkütan yaralanma oranlarını azaltabilmek için güvenli medikal araç-gereçler geliştirilmeli, keskin araç-gereçlerin kullanımı azaltılmalı ve personel koruyucu malzemelerin rutin kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Cerrahi girişimlerde, ekip içi koordinasyonun geliştirilmesi, mutlaka çift eldiven giyilmesi ve mümkün olan her yerde künt araç-gereçlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Enfekte kana perkütan yolla maruz kalınmasını takiben, etkilenen kişi HBVye bağışık değilse aşı yapılmalı, gerekiyorsa immunglobülin uygulanmalıdır. Aşının koruyuculuğu %95in üzerindedir. Hasta AIDSli veya HIV(+) ise etkilenen sağlık çalışanı altı ay süreyle takibe alınarak HIV enfeksiyonu bulguları yönünden incelenmeli ve gerekiyorsa zidovudinle profilaksi uygulanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Sağlık çalışanları, HBV, HCV, HIV, Riskler ve önlemler
ABSTRACT
Health care workers have an important risk of hepatitis B, hepatitis C and human immun deficiency virus infection after occupational exposure to infected blood or body fluids. Related to the gradual increases of the infection rate caused by these pathogens, exposure risk of health care workers also increases. The overall rate of sharp injury ranged from 1.3% to 15.4% and mucocutaneous blood contact from 6.4% to 50.4% of procedures in surgical studies. All percutaneous injuries occured to be during needle puncture in 95% and by sharp instruments in 3.6%. After a single percutaneous exposure with the blood of infected patients, HBV, HCV and HIV transmission risk are between 6-30%, 3.5-10% and 0.18-0.46% respectively. Prevention of occupational transmission of bloodborne pathogens requires a diversified approach to reduce blood contact and percutaneous injuries, including the development of improved engineering controls (e.g., safer medical devices), work practices (e.g., technique changes to reduces handling of sharp instruments), and personal protective equipment (e.g., gloves). Co-ordination within the surgical team must be developed. The surgical team must wear double glove and handle tissue with instruments only and minimize the use of fingers. Whenever possible, sharp instruments should be replaced by a blunt type. For any exposure of an health care worker not previously vaccinated, hepatitis B vaccination is recommended. If the source of exposure is determined to be HBsAg-positive, hepatitis B immune globulin should be given as soon as possible. Immunization rate of hepatitis B vaccine is over 95 percent. If the patient is AIDS or serologically HIV(+), the affected health worker should be followed up for 6 months and the infection manifestations should be examined, and if needed zidovudin prophylaxis should be applied.
Keywords: Health care workers, HBV, HCV, HIV, Risks and preventions
Health care workers have an important risk of hepatitis B, hepatitis C and human immun deficiency virus infection after occupational exposure to infected blood or body fluids. Related to the gradual increases of the infection rate caused by these pathogens, exposure risk of health care workers also increases. The overall rate of sharp injury ranged from 1.3% to 15.4% and mucocutaneous blood contact from 6.4% to 50.4% of procedures in surgical studies. All percutaneous injuries occured to be during needle puncture in 95% and by sharp instruments in 3.6%. After a single percutaneous exposure with the blood of infected patients, HBV, HCV and HIV transmission risk are between 6-30%, 3.5-10% and 0.18-0.46% respectively. Prevention of occupational transmission of bloodborne pathogens requires a diversified approach to reduce blood contact and percutaneous injuries, including the development of improved engineering controls (e.g., safer medical devices), work practices (e.g., technique changes to reduces handling of sharp instruments), and personal protective equipment (e.g., gloves). Co-ordination within the surgical team must be developed. The surgical team must wear double glove and handle tissue with instruments only and minimize the use of fingers. Whenever possible, sharp instruments should be replaced by a blunt type. For any exposure of an health care worker not previously vaccinated, hepatitis B vaccination is recommended. If the source of exposure is determined to be HBsAg-positive, hepatitis B immune globulin should be given as soon as possible. Immunization rate of hepatitis B vaccine is over 95 percent. If the patient is AIDS or serologically HIV(+), the affected health worker should be followed up for 6 months and the infection manifestations should be examined, and if needed zidovudin prophylaxis should be applied.
Keywords: Health care workers, HBV, HCV, HIV, Risks and preventions
.: İşlem Listesi