.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması
Validity and Reliability Study of Turkish Form of Hospital Food Services Patient Satisfaction Scale
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2018;3(3):187-94
doi: 10.5336/healthsci.2018-60053
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Hastanede yatarak tedavi gören hastalarda kullanılmak üzere "Acute Care Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questinnaire (ACHFPSQ)" ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirliliğinin yapılması amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Araştırma Nisan 2016-Eylül 2016 tarihleri arasında, Ankara'da özel bir hastanede yatarak tedaviye alınan 18 yaş üstü gönüllü bireylerden oluşmaktadır. Yatan hastaların 57'si kadın 43'ü erkek olmak üzere araştırmaya toplam da 100 hasta katılmıştır. Hastaların demografik bilgileri ile birlikte ACHFPSQ'nun Türkçe'ye çevrilmiş formu olan ve orijinalinde 21 maddeden oluşan "Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) Ölçeği" uygulanarak veriler toplanmıştır. Bulgular: Çalışmada Açıklayıcı Faktör Analizinin ön koşulu olan maddeler arasında korelasyon olup olmadığı Bartlett küresellik testi (χ2=813,9; p=0,00) ile örneklem büyüklüğünün yeterliliği ise Kaiser-Meyer-Olkin (KMO=0,72) ile incelenmiştir. Buna göre sonuçlar örneklem büyüklüğünün yeterli olduğunu göstermektedir. Hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin yapısal geçerliliğinin sağlandığını göstermiştir. Orijinal ölçekte de olduğu gibi bu çalışmada da 1 madde, negatif etkiye sahip olduğu ve ölçeğin bütünlüğünü bozduğu için ölçekten çıkarılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin orijinalinde olduğu gibi beş boyutlu ve faktör yüklerinin 0,40'ın üzerinde olduğu sonucuna varılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi ile modelin uyumunun değerlendirilmesinde kullanılan tüm indeks değerleri (ki-kare İyi Uyum İndeksi, Düzeltilmiş İyi Uyum İndeksi, Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü ve Tahmini Ortalama Karekök Hatası) ölçeğin yeterli uyuma sahip olduğunu göstermiştir. Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) ölçeğinin maddeleri arasındaki iç tutarlılığının ne düzeyde olduğu, madde toplam korelasyonları (>0,40) ve Cronbach Alfa İç Tutarlılık Katsayıları (0,74) ile incelenmiş ve ölçeğin bir bütün olarak hastane yiyecek hizmetleri hasta memnuniyetini ölçebileceği saptanmıştır. Sonuç: Geçerlilik ve güvenirlilik analizleri sonucunda elde edilen bulgular ACHFPSQ'den Türkçe'ye uyarlanan Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) Ölçeği'nin yatarak tedavi gören hastalar için Türkiye'de kullanılabilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Bu ölçeğin, hastanede yatan hastaların nutrisyonel durumlarına yönelik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hastane yiyecek hizmetleri; hasta memnuniyeti; faktör analizi; geçerlilik ve güvenirlilik analizi; cronbach alfa katsayısı
Amaç: Hastanede yatarak tedavi gören hastalarda kullanılmak üzere "Acute Care Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questinnaire (ACHFPSQ)" ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirliliğinin yapılması amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Araştırma Nisan 2016-Eylül 2016 tarihleri arasında, Ankara'da özel bir hastanede yatarak tedaviye alınan 18 yaş üstü gönüllü bireylerden oluşmaktadır. Yatan hastaların 57'si kadın 43'ü erkek olmak üzere araştırmaya toplam da 100 hasta katılmıştır. Hastaların demografik bilgileri ile birlikte ACHFPSQ'nun Türkçe'ye çevrilmiş formu olan ve orijinalinde 21 maddeden oluşan "Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) Ölçeği" uygulanarak veriler toplanmıştır. Bulgular: Çalışmada Açıklayıcı Faktör Analizinin ön koşulu olan maddeler arasında korelasyon olup olmadığı Bartlett küresellik testi (χ2=813,9; p=0,00) ile örneklem büyüklüğünün yeterliliği ise Kaiser-Meyer-Olkin (KMO=0,72) ile incelenmiştir. Buna göre sonuçlar örneklem büyüklüğünün yeterli olduğunu göstermektedir. Hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin yapısal geçerliliğinin sağlandığını göstermiştir. Orijinal ölçekte de olduğu gibi bu çalışmada da 1 madde, negatif etkiye sahip olduğu ve ölçeğin bütünlüğünü bozduğu için ölçekten çıkarılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin orijinalinde olduğu gibi beş boyutlu ve faktör yüklerinin 0,40'ın üzerinde olduğu sonucuna varılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi ile modelin uyumunun değerlendirilmesinde kullanılan tüm indeks değerleri (ki-kare İyi Uyum İndeksi, Düzeltilmiş İyi Uyum İndeksi, Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü ve Tahmini Ortalama Karekök Hatası) ölçeğin yeterli uyuma sahip olduğunu göstermiştir. Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) ölçeğinin maddeleri arasındaki iç tutarlılığının ne düzeyde olduğu, madde toplam korelasyonları (>0,40) ve Cronbach Alfa İç Tutarlılık Katsayıları (0,74) ile incelenmiş ve ölçeğin bir bütün olarak hastane yiyecek hizmetleri hasta memnuniyetini ölçebileceği saptanmıştır. Sonuç: Geçerlilik ve güvenirlilik analizleri sonucunda elde edilen bulgular ACHFPSQ'den Türkçe'ye uyarlanan Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) Ölçeği'nin yatarak tedavi gören hastalar için Türkiye'de kullanılabilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Bu ölçeğin, hastanede yatan hastaların nutrisyonel durumlarına yönelik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hastane yiyecek hizmetleri; hasta memnuniyeti; faktör analizi; geçerlilik ve güvenirlilik analizi; cronbach alfa katsayısı
ABSTRACT
Objective: This study was planned and conducted to confirm the validity and reliability of the Turkish version of "the Acute Care Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questionnaire (ACHFPSQ)" for use in hospitalized patients. Material and Methods: Study population comprised of volunteers over the age of 18 years who were hospitalized in a private hospital located in Ankara Province of Turkey between April 2016-September 2016. A total of 100 hospitalized patients were included in the study and 57 of them were females and 43 of them were males. Data were collected by using the Turkish version of the ACHFPSQ and "Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questionnaire (HFPSQ)" including 21 items in its original version together with demographic characteristics of the patients. Results: In the study, Bartlett globality test (χ2=813.9; p=0.00) was used to examine whether there was a correlation between the items (a prerequisite for explanatory factor analysis), and Kaiser-Meyer-Olkin test (KMO=0.72) was used to examine the adequacy of sample size. Accordingly, the results showed that the sample size was adequate. Both the results of explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis indicated that the construct validity of the scale was ensured. As it was also in the original scale, 1 item was removed from the scale since it had a negative impact and destroyed the integrity of the scale. In consequence of explanatory factor analysis, it was concluded that the Turkish version of the scale had five dimensions as the original scale and the factor loading values were over 0.40. The values of all indices (Chi-Square Good Compliance Index, Corrected Good Compliance Index, Root Mean Square Error of Approximation and Estimated Mean Square Error Values) used for evaluation compliance of the model showed that the scale had a sufficient compliance. The level of internal consistency between the items of the HFPSQ scale was examined by using item total correlations (>0.40) and Cronbach Alpha Internal Consistency Coefficients (0.74), and it was determined that the scale could measure Hospital Foodservice Patient Satisfaction as a whole. Conclusion: The results obtained in consequence of the validity and reliability analyses indicated that HFPSQ scale (the Turkish adaptation of ACHFPSQ) was an available measuring tool for hospitalized patients in Turkey. It is considered that this scale may make a contribution to the studies related to the nutritional status of hospitalized patients.
Keywords: Hospital food service; patient satisfaction; factor analysis; validity and reliability analysis; cronbach's alpha coefficient
Objective: This study was planned and conducted to confirm the validity and reliability of the Turkish version of "the Acute Care Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questionnaire (ACHFPSQ)" for use in hospitalized patients. Material and Methods: Study population comprised of volunteers over the age of 18 years who were hospitalized in a private hospital located in Ankara Province of Turkey between April 2016-September 2016. A total of 100 hospitalized patients were included in the study and 57 of them were females and 43 of them were males. Data were collected by using the Turkish version of the ACHFPSQ and "Hospital Foodservice Patient Satisfaction Questionnaire (HFPSQ)" including 21 items in its original version together with demographic characteristics of the patients. Results: In the study, Bartlett globality test (χ2=813.9; p=0.00) was used to examine whether there was a correlation between the items (a prerequisite for explanatory factor analysis), and Kaiser-Meyer-Olkin test (KMO=0.72) was used to examine the adequacy of sample size. Accordingly, the results showed that the sample size was adequate. Both the results of explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis indicated that the construct validity of the scale was ensured. As it was also in the original scale, 1 item was removed from the scale since it had a negative impact and destroyed the integrity of the scale. In consequence of explanatory factor analysis, it was concluded that the Turkish version of the scale had five dimensions as the original scale and the factor loading values were over 0.40. The values of all indices (Chi-Square Good Compliance Index, Corrected Good Compliance Index, Root Mean Square Error of Approximation and Estimated Mean Square Error Values) used for evaluation compliance of the model showed that the scale had a sufficient compliance. The level of internal consistency between the items of the HFPSQ scale was examined by using item total correlations (>0.40) and Cronbach Alpha Internal Consistency Coefficients (0.74), and it was determined that the scale could measure Hospital Foodservice Patient Satisfaction as a whole. Conclusion: The results obtained in consequence of the validity and reliability analyses indicated that HFPSQ scale (the Turkish adaptation of ACHFPSQ) was an available measuring tool for hospitalized patients in Turkey. It is considered that this scale may make a contribution to the studies related to the nutritional status of hospitalized patients.
Keywords: Hospital food service; patient satisfaction; factor analysis; validity and reliability analysis; cronbach's alpha coefficient
.: İşlem Listesi