Amaç: Sportif performansın psikolojik boyutunda, zihinsel dayanıklılık ve hedef yöneliminin akıl dışı performans inançlarıyla ilişkisi son derece önemli görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, futbolcularda zihinsel dayanıklılık ve hedef yöneliminin akıl dışı performans inançları ile ilişkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini 2018-2019 sezonunda futbol oynayan 238 (Xyaş=23,37±5,50) futbolcu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; 'Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri', 'Sporda Görev ve Ego Yönelim Ölçeği' ve 'Akıldışı Performans İnançları Envanteri-2' kullanılmıştır. Verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra Pearson korelasyon katsayıları testi, bağımsız gruplar için t-testi ve çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Bulgular: Araştırmada, betimsel istatistikler ve futbolcuların yaşları ile zihinsel dayanıklılıkları, hedef yönelimleri ve akıl dışı performans inançları arasındaki ilişki incelenmiştir. Bunun yanı sıra araştırmada; zihinsel dayanıklılık, hedef yönelimi ve akıl dışı performans inançları arasındaki ilişkiler ve zihinsel dayanıklılık ve hedef yöneliminin akıl dışı performans inançları üzerinde yordayıcılığı incelenmiştir. Ayrıca bağımsız gruplar için t-testi uygulanmıştır. Sonuç: Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre futbolcuların zihinsel dayanıklılıklarının ve akıl dışı performans inançlarının orta düzeyde olduğu; hedef belirlemede ise görev yönelimli oldukları belirlenmiştir. Yaş ile zihinsel dayanıklılık ve akıl dışı performans inançları arasında düşük düzeyde anlamlı ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında zihinsel dayanıklılık ve görev yönelimi arasında düşük düzeyde anlamlı bir ilişki, akıl dışı performans inançları ve ego yönelimi arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki görülmüştür. Araştırmada, zihinsel dayanıklılıkta kontrol ve ego yöneliminin, akıl dışı performans inançları üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu saptanmıştır. Ayrıca zihinsel dayanıklılık, hedef yönelimi ve akıl dışı performans inançlarında profesyonel futbolcuların, amatör futbolculara göre yüksek ortalamalara sahip olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Zihinsel dayanıklılık; hedef yönelimi; akıl dışı performans inançları; futbolcu
Objective: In the psychological aspect of sportive performance, the relationship between mental toughness and goal orientation with irrational performance beliefs is considered to be extremely important. The aim of this study is to investigate the relationship between mental toughness and goal orientation with irrational performance beliefs in football players. Material and Methods: The sample of the study, which was carried out in the relational scanning model, consisted of 238 (Xage=23.37±5.50) football players who played football in the 2018-2019 season. In the study 'Sport Mental Toughness Questionnaire', 'Task and Ego Orientation in Sport Questionnaire', 'Irrational Performance Belief Inventory-2' were used as the data collection tool. In the analyze of data besides the descriptive statistics, Pearson correlation coefficient test, t-test for independent groups and multiple regression analyses were used. Results: In the study, descriptive statistics and the relationship between the ages of football players and their mental toughness, goal orientation and irrational performance beliefs were examined. In addition, the relationship between mental toughness, goal orientation and irrational performance beliefs, and the predictors of mental toughness and goal orientation on irrational performance beliefs were investigated. In addition, t-test was applied for independent groups. Conclusion: According to the results obtained from the research, it was determined that the mental toughness and irrational performance beliefs of the football players were moderate and they were task-oriented in goal setting. It was determined that there was a low-level significant relationship between age and mental toughness and irrational performance beliefs. In addition, there was a low-level significant relationship between mental toughness and task orientation, and a moderately significant relationship between irrational performance beliefs and ego orientation. In the study, it was determined that control and ego orientation in mental toughness were significant predictors of irrational performance beliefs. In addition, it was determined that professional football players have higher averages than amateur football players in mental toughness, goal orientation and irrational performance beliefs.
Keywords: Mental toughness; goal orientation; irrational performance beliefs; soccer players
- Crust L. A review and conceptual re-examination of mental toughness: implications for future researchers. Personality and Individual Differences. 2008;45(7):576-83. [Crossref]
- Mack MG, Ragan BG. Development of the mental, emotional, and bodily toughness inventory in collegiate athletes and nonathletes. J Athl Train. 2008;43(2):125-32. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Crust L, Clough PJ. Developing mental toughness: from research to practice. Journal of Sport Psychology in Action. 2011;2(1):21-32. [Crossref]
- Toros T. Sporda Görev ve Ego Yönelim Ölçeği-SGEYÖ-nin Türk sporcuları için güvenirlik ve geçerlik çalışması [Reliability and validity of Task and Ego Orientation in Sport Questlonnaire-TEOSQ-for Turkish athletes]. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi. 2004;15(3): 155-66. [Link]
- Nicholls JG, Cheung PC, Lauer J, Patashnick M. Individual differences in academic motivation: Perceived ability, goals, beliefs, and values. Learning and Individual Differences. 1989;1(1):63-84. [Crossref]
- Duda JL. Goal perspectives, participation and persistence in sport. International Journal of Sport Psychology. 1989;20:42-56. [Link]
- Urfa O, Aşçı FH. Akıldışı Performans İnançları Envanteri-2'nin psikometrik özelliklerinin sınanması [Examination of psychometric properties of the Irrational Performance Belief Inventory-2]. Studies in Psychology. 2018; 38(2):219-36. [Crossref]
- Gençtanırım D, Acar NV. Akılcı duygusal davranışçı yaklaşım ve Sezen Aksu şarkıları [Rational emotive behaviour therapy and of Sezen Aksu's songs]. Eğitim ve Bilim. 2007; 32(143):27-40. [Link]
- Yıldız Y. "Amerikan Güzeli' filminin Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi ve Bilişsel Terapi"nin bazı kavram ve görüşleri açısından incelenmesi [Analysis of "American Beauty" movie in terms of rational emotional behavioral therapy and some concepts and views of cognitive therapyc]. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020;16(1):219-32. [Crossref]
- Erdem AY, Bilge F. Lise öğrencileri için meslek seçimine ilişkin Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği'nin geliştirilmesi [Developing the Irrational Beliefs Scale regarding the choice of profession for high school students]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2008;29:95-110. [Link]
- Dryden W. First Steps in REBT: A Guide to Practicingr REBT in Peer Counseling. 1st ed. New York: Albert Ellis Institute; 2006. [Link]
- Türküm A. Akılcı Olmayan İnanç Ölçeğinin geliştirilmesi ve kısaltma çalışmaları [The development of Irrational Belief Scale and studies of minimizing the number of items]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2003;2(19):41-7. [Link]
- Urfa O, Aşçı FH. Spor yapan ve yapmayan ergenlerin akıldışı inançlarının incelenmesi [Comparison of irrational beliefs of adolescents athletes and non-athletes]. Journal of Physical Education and Sport Sciences. 2018; 20(2):41-52. [Link]
- Deen S, Turner MJ, Wong RSK. The effects of REBT, and the use of credos, on irrational beliefs and resilience qualities in athletes. Sport Psychologist. 2017;31(3):249-63. [Crossref]
- Turner M, Barker JB. Examining the efficacy of rational-emotive behavior therapy (REBT) on Irrational Beliefs and Anxiety in Elite Youth Cricketers. Journal of Applied Sport Psychology. 2013;25(1):131-47. [Crossref]
- Azadip Y. Comparison of irrational beliefs among both athlete and non-athlete scholars. International Journal of Research in Social Sciences. 2013;2(2):56-60. [Link]
- Sheard M, Golby J, Van Wersch A. Progress toward construct validation of the sports mental toughness questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment. 2009; 25(3):186-93. [Crossref]
- Altıntaş A, Koruç BP. Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri'nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (SZDE) [Examining psychometric properties of The Sport Mental Toughness Questionnaire-SMTQ]. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2017;27(4): 162-71. [Link]
- Duda JL. Motivation in sport settings: A goal perspective approach. In: Roberts GC, ed. Motivation in sport and exercise. Human Kinetics Books;1995. p.57-91. [Link]
- Turner MJ, Allen MS. Confirmatory factor analysis of the irrational performance beliefs inventory (IPBI) in a sample of amateur and semi-professional athletes. Psychology of Sport and Exercise. 2018;35:126-30. [Crossref]
- Turner MJ, Allen MS, Slater MJ, Barker JB, Woodcock C, Harwood CG, et al. The development and initial validation of the irrational performance beliefs inventory (IPBI). European Journal of Psychological Assessment. 2016;34(3):174-80. [Crossref]
- Yarayan YE, Yıldız AB, Gülşen DBA. Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi [Examination of mental toughness levels of athletes from individual and team sports at an elite level according to multiple variables]. Journal of International Social Research. 2018;11(57): 992-9. [Crossref]
- Temel V, Karharman A. Hentbol oyuncularının pozitif algı düzeylerinin, zihinsel dayanıklılık düzeylerine olan etkisinin incelenmesi [Investigation of the effects of handball athletes' positive perception levels to the mental toughness levels]. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2019;21(2):59-69. [Link]
- Ariburun B, Aşçı H. Amerikan futbolu oyuncularında hedef yönelimi ve algılanan güdüsel iklim [A study of goal orientation and motivational climate in American football]. Sport Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2005;III(3):111-4. [Crossref]
- Sarı İ, Sağ S, Demir AP. Sporda zihinsel dayanıklılık: taekwondo sporcularında bir inceleme [Mental toughness in sport: an examination in taekwondo athletes]. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2020;22(4). [Link]
- Ekmekçi N, Zekioğlu A, Dal N. Voleybol hakemlerinin ego ve görev yönelimleri bakımından öz yeterliklerinin incelenmesi [Examination of self-efficacy of voleyball referees in terms of ego and task orientations]. Journal of International Psychological Counseling and Guidance Researches. 2021;3(1):244-69. [Crossref]
- Genç N, Yıldırım Y, Müftüoğlu EN. Veteran badmintoncularda hedef yönelimleri ile yaşam doyumu ilişkisi [The relationship between goal orientations and life satisfaction in veteran badminton players]. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi. 2018:2(1);26-33. [Link]
- Vîslă A, Flückiger C, grosse Holtforth M, David D. Irrational beliefs and psychological distress: a meta-analysis. Psychother Psychosom. 2016;85(1):8-15. [Crossref] [PubMed]
- Aksoy HF, Aşçı H. Sporcularda optimal performans duygu durumu: ruminatif düşünce ve akıldışı inançların rolü üzerine bir çalışma [Flow in athletes: a study on the role of ruminative thought and irrational beliefs]. Hacet tepe Journal of Sport Sciences. 2021; 32(2): 53-63. [Crossref]
- Ong NC. Assessing objective achievement motivation in elite athletes: A comparison according to gender, sport type, and competitive level. International Journal of Sport and Exercise Psychology. 2019;17(4):397-409. [Crossref]
- Kristiansen E, Roberts GC, Abrahamsen FE. Achievement involvement and stress coping in elite wrestling. Scand J Med Sci Sports. 2008;18(4):526-38. [Crossref] [PubMed]
- Ayaş EB, Murathan F, Murathan G. Farklı liglerdeki futbolcuların zihinsel dayanıklılık özellikleri ile fiziksel uygunluk durumlarının incelenmesi [Investigation of physical fitness conditions with mental resistance features of soccer players in different leagues]. Kesit Akademi Dergisi. 2020;6(22):80-9. [Crossref]
- Golby J, Sheard M. Mental toughness and hardiness at different levels of rugby league. Personality and Individual Differences. 2004;37(5):933-45. [Crossref]
- Treasure DC, Carpenter PJ, Power KT. Relationship between achievement goal orientations and the perceived purposes of playing rugby union for professional and amateur players. J Sports Sci. 2000;18(8):571-7. [Crossref] [PubMed]
- Carpenter PJ, Yates B. Relationship between achievement goals and the perceived purposes of soccer for semiprofessional and amateur players. Journal of Sport & Exercise Psychology. 1997;19(3):302-11. [Crossref]
.: İşlem Listesi