Endokrinolojik Aciller Özel Sayısı
Endokrin Acillerde Hipokalsemi ve Akut Hipokalsemik Kriz Tedavisi
HYPOCALCEMIA ıN ENDOCRINE EMERGENCY AND TREATMENT OF ACUTE HYPOCALCEMIC CRISIS
Turkiye Klinikleri J Surg Med Sci. 2006;2(7):50-6
Makale Dili: TR
ÖZET
Normal koşullarda serum kalsiyumu 8,5-10,5 mg/dL gibi oldukça dar sınırlarda tutulur. Hücre fonksiyonları, nöral ileti, membran stabilitesi, kemik yapısı, kan koagulasyonu ve intraselluler sinyalizasyonda kalsiyum kritik rol oynar. Serum iyonize kalsiyumunun 4,2 mg/dl'nin altında olmasına hipokalsemi denir. Hipokalsemi nedenleri arasında hipoalbuminemi, hipomagnezemi, hiperfosfatemi, cerrahi girişim, PTH eksikliği ya da rezistansı, vitamin D eksikliği veya vitamin D rezistansı sayılabilir. Tümüyle asemptomatik olabileceği gibi, akut hipokalsemik krizde artmış nöromuskuler irritabiliteye bağlı tetani, konvülziyonlar, parmaklarda ve ağız çevresinde parestezi karpopedal spazm (ebe eli, balerin ayağı görünümü), spontan ağrılı kas krampları ve bronkospazm, senkop, konjestif kalp yetersizliği, anjina pektoris, laringeal stridor, hipotansiyon ve aritmi ortaya çıkabilir. Hafif hipokalsemi (iyonize kalsiyum 3.2-4.2 mg/dl) yaşamı tehdit etmez, bu nedenle iyonize kalsiyumun ölçülmesi ve diğer laburatuar tetkiklerinin yapılması için yeterli zaman vardır. Tedavide genellikle poliklinik koşullarında uygulanan 1-3 gr/gün elementel kalsiyumun oral replasmanı yeterlidir. Şiddetli hipokalsemi (iyonize kalsiyum<3.2 mg/dl) ise yaşamı tehdit edebileceğinden acil olarak tedavi edilmesi gerekir. Şiddetli olgularda 100-300 mg elementer kalsiyum 5-10 dakikadan daha uzun bir sürede kalp sesleri dinlenerek intravenöz yoldan verilmelidir. Bu tedavi iyonize kalsiyum düzeyini yaklaşık olarak 2-3 mg artırır, etkisi 1-2 saat içinde sonlanacağından, 0,5 mg/kg/saat dozunda kalsiyum infüzyonuna devam edilmelidir. Ven irritasyonundan kaçınmak için infüzyon serum fizyolojik ya da dekstroz ile seyreltilerek yapılmalıdır. Oral 1-3 g/gün elementer kalsiyum ve gerekirse vitamin D tedaviye eklenmelidir. Her hipokalsemi olgusunda hipomagnezeminin eşlik edebileceği akılda tutulmalı ve magnezyum eksikliği bulunanlarda magnezyum sülfatla magnezyum tedavisine başlanır.
Anahtar Kelimeler: Hipokalsemi, tetani, iyonize kalsiyum, hiperfosfatemi
Normal koşullarda serum kalsiyumu 8,5-10,5 mg/dL gibi oldukça dar sınırlarda tutulur. Hücre fonksiyonları, nöral ileti, membran stabilitesi, kemik yapısı, kan koagulasyonu ve intraselluler sinyalizasyonda kalsiyum kritik rol oynar. Serum iyonize kalsiyumunun 4,2 mg/dl'nin altında olmasına hipokalsemi denir. Hipokalsemi nedenleri arasında hipoalbuminemi, hipomagnezemi, hiperfosfatemi, cerrahi girişim, PTH eksikliği ya da rezistansı, vitamin D eksikliği veya vitamin D rezistansı sayılabilir. Tümüyle asemptomatik olabileceği gibi, akut hipokalsemik krizde artmış nöromuskuler irritabiliteye bağlı tetani, konvülziyonlar, parmaklarda ve ağız çevresinde parestezi karpopedal spazm (ebe eli, balerin ayağı görünümü), spontan ağrılı kas krampları ve bronkospazm, senkop, konjestif kalp yetersizliği, anjina pektoris, laringeal stridor, hipotansiyon ve aritmi ortaya çıkabilir. Hafif hipokalsemi (iyonize kalsiyum 3.2-4.2 mg/dl) yaşamı tehdit etmez, bu nedenle iyonize kalsiyumun ölçülmesi ve diğer laburatuar tetkiklerinin yapılması için yeterli zaman vardır. Tedavide genellikle poliklinik koşullarında uygulanan 1-3 gr/gün elementel kalsiyumun oral replasmanı yeterlidir. Şiddetli hipokalsemi (iyonize kalsiyum<3.2 mg/dl) ise yaşamı tehdit edebileceğinden acil olarak tedavi edilmesi gerekir. Şiddetli olgularda 100-300 mg elementer kalsiyum 5-10 dakikadan daha uzun bir sürede kalp sesleri dinlenerek intravenöz yoldan verilmelidir. Bu tedavi iyonize kalsiyum düzeyini yaklaşık olarak 2-3 mg artırır, etkisi 1-2 saat içinde sonlanacağından, 0,5 mg/kg/saat dozunda kalsiyum infüzyonuna devam edilmelidir. Ven irritasyonundan kaçınmak için infüzyon serum fizyolojik ya da dekstroz ile seyreltilerek yapılmalıdır. Oral 1-3 g/gün elementer kalsiyum ve gerekirse vitamin D tedaviye eklenmelidir. Her hipokalsemi olgusunda hipomagnezeminin eşlik edebileceği akılda tutulmalı ve magnezyum eksikliği bulunanlarda magnezyum sülfatla magnezyum tedavisine başlanır.
Anahtar Kelimeler: Hipokalsemi, tetani, iyonize kalsiyum, hiperfosfatemi
ABSTRACT
Serum calcium levels maintain a narrow range that 8,5-10,5 mg/dL under the normal conditions. Calcium is critical for normal cell fonction, neural transmission, membran stability, bone structure, blood coagulation, and intracelluler signaling. Hypocalcemia is defined as serum ionised calcium level less than 4,2 mg/dl. The causes of hypocalcemia are hypoalbuminemia, hyperphosphathemia, hypomagnesemia, surgerical effect, PTH deficiency or PTH resistance, vitamin D deficiency or resistance. Hypocalcemic patients may be completely asymptomatic or, tetany and convulsions due to increased neuromuscular irritability, paresthesias of peroral area, fingertips, carpopedal spasm, spontan painly muscle cramps, bronchospasm, syncop, congestive heart failure, angina pectoris, laringeal stridor, hypotension, and arrhythmia may occur in acute hypocalcemic chrisis. Mild hypocalcemia (ionised calcium levels are 3.2-4.2 mg/dl ) is not life threatening. There is adeqeate time to measurment of ionised calcium and performe other laboratory tests. Elemental calcium is usually sufficient in outpatient conditions that recommended dose is 1-3 gr/d orally. But, severe hypocalcemia (ionised calcium levels are <3,2) is life-treatening, emergency treatment should requare. In patients with symptomes of severe hypocalcemia, intravenous replacement doses of 100-300 mg of elemental calcium should be given over 5-10 minute togather with listen to heart sounds. This dosage raises the ionised calcium levels to 2-3 mg. Calcium infusions drips should be maintained to 0,5 mg/kg/ hour due to this effect last 1-2 hours. Calcium for infusion should be diluted in saline or dextrose solution to avoid vein irritation. Oral elemental calcium with 1-3 g/d or vitamin D neccecarily should be added treatment with calcium infusion. To remmember that hypomagnesemia will accampanied with every hypocalcemic case, magnesium sulphate sould be given in patients with magnesium defficiency.
Keywords: Hypocalcemia, tetany, ionised calcium, hyperphosphatemia
Serum calcium levels maintain a narrow range that 8,5-10,5 mg/dL under the normal conditions. Calcium is critical for normal cell fonction, neural transmission, membran stability, bone structure, blood coagulation, and intracelluler signaling. Hypocalcemia is defined as serum ionised calcium level less than 4,2 mg/dl. The causes of hypocalcemia are hypoalbuminemia, hyperphosphathemia, hypomagnesemia, surgerical effect, PTH deficiency or PTH resistance, vitamin D deficiency or resistance. Hypocalcemic patients may be completely asymptomatic or, tetany and convulsions due to increased neuromuscular irritability, paresthesias of peroral area, fingertips, carpopedal spasm, spontan painly muscle cramps, bronchospasm, syncop, congestive heart failure, angina pectoris, laringeal stridor, hypotension, and arrhythmia may occur in acute hypocalcemic chrisis. Mild hypocalcemia (ionised calcium levels are 3.2-4.2 mg/dl ) is not life threatening. There is adeqeate time to measurment of ionised calcium and performe other laboratory tests. Elemental calcium is usually sufficient in outpatient conditions that recommended dose is 1-3 gr/d orally. But, severe hypocalcemia (ionised calcium levels are <3,2) is life-treatening, emergency treatment should requare. In patients with symptomes of severe hypocalcemia, intravenous replacement doses of 100-300 mg of elemental calcium should be given over 5-10 minute togather with listen to heart sounds. This dosage raises the ionised calcium levels to 2-3 mg. Calcium infusions drips should be maintained to 0,5 mg/kg/ hour due to this effect last 1-2 hours. Calcium for infusion should be diluted in saline or dextrose solution to avoid vein irritation. Oral elemental calcium with 1-3 g/d or vitamin D neccecarily should be added treatment with calcium infusion. To remmember that hypomagnesemia will accampanied with every hypocalcemic case, magnesium sulphate sould be given in patients with magnesium defficiency.
Keywords: Hypocalcemia, tetany, ionised calcium, hyperphosphatemia
.: İşlem Listesi