Bu araştırma, lisans eğitimi sürecinde eğitim ve danışmanlığın, hemşirelik öğrencilerinin mesleki değerleri ile bakım verici rollerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Boylamsal müdahale çalışması olarak yürütülen araştırma, 50 hemşirelik bölümü öğrencisi ile 2015-2020 yılları arasında tamamlanmıştır. Öğrenciler deney (n=26) ve kontrol (n=24) gruplarına rastgele dağıtılmış, deney grubunda yer alan öğrencilerin her eğitim-öğretim yılında mesleki değerleri ve bakım verici rollerini geliştirecek etkinliklere katılımı sağlanmıştır. Kontrol grubunda yer alan öğrencilere ise herhangi bir müdahale yapılmamıştır. Araştırmada veriler, öğrencilerin demografik özellikleri, Hemşirelerin Bakım Verici Rollerine İlişkin Tutumları Ölçeği ve Revize Edilen Hemşirelerin Mesleki Değerleri Ölçeğini içeren veri toplama formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, Mann-Whitney U test, varyans analizi, ki-kare ve Fisher kesin ki-kare testleri kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubunda yer alan öğrencilerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ve revize edilen mesleki değerleri ölçek toplam puan ortalamalarının dört yılda istatistiksel açıdan anlamlı derecede arttığı görüldü (p<0,05). Öğrencilerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçek puan ortalamalarında deney ve kontrol grubu arasında anlamlı bir fark görülmedi (p>0,05). Öğrencilerin mesleki değerleri ölçek puan ortalamalarında deney ve kontrol grubu arasında yalnızca ikinci sınıfta anlamlı farklılık olduğu görüldü (p<0,05). Hemşirelik öğrencilerinin bakım verici rollerine ilişkin tutumlarının ve mesleki değerleri algılama düzeylerinin dört yıllık lisans eğitimi sürecinde artış gösterdiği abelirlendi.
Anahtar Kelimeler: Bakım verici rol; hemşirelik öğrencisi; mesleki değer
This study was conducted to determine the effects of education and counseling on the professional values and caregiver roles of nursing students during the undergraduate education process. The research was completed as a longitudinal intervention study with 50 first-year nursing students between the years 2015-2020. The students were randomly divided to the experimental (n=26) and control (n=24) groups, and the students in the experimental group were allowed to participate in activities that would develop their professional values and caregiver roles in each academic year. No intervention was applied to the students in the control group. In the study, data were collected with a data collection form that included the demographic characteristics of the students, the Attitude Scale for Nurses in Caregiving Roles and the Reliability and Validity of Turkish Version of the Nurses Professional Values Scale-Revised. Mann-Whitney U test, analysis of variance, chi-square and Fisher exact chi-square tests were used for data analysis. It was observed that the mean scores of the students in the experimental and control groups regarding their caregiver roles and revised Professional values increased statistically significantly in four years (p<0.05). There was no significant difference between the experimental and control groups in the students' attitude scale mean scores regarding their caregiver roles (p>0.05). It was observed that there was a significant difference between the experimental and control groups in the mean scores of the students' professional values only in the second grade (p<0.05). It was determined that nursing students' attitudes towards their caregiver roles and their level of perception of professional values increased during the four-year undergraduate education period.
Keywords: Caregiver role; nursing student; professional value
- Baykara ZG, Eyikara E. Hemşirelik tanılarında tartışmalı konular. Çelik SŞ, Karadağ A, editörler. Hemşirelik Bakım Planları: Tanılar, Girişimler ve Sonuçlar. 1. Baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2019. p.8-12.
- Dündar T, Özsoy S, Toptaş B, Aksu H. Hemşirelikte mesleki değerler ve etkileyen faktörler [Professional values and influencing factors in nursing]. EGEHFD. 2019;35(1):11-9. [Link]
- Poorchangizi B, Borhani F, Abbaszadeh A, Mirzaee M, Farokhzadian J. The importance of professional values from nursing students' perspective. BMC Nurs. 2019;18:26. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Snellman I, Gedda KM. The value ground of nursing. Nurs Ethics. 2012;19(6):714-26. [Crossref] [PubMed]
- Altun İ. Etik ve değerler. Atabek Aştı T, Karadağ A, editörler. Hemşirelik Esasları Bilgiden Uygulamaya: Kavramlar-İlkeler-Beceriler. 2. Baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2019.p.87-88.
- Horton K, Tschudin V, Forget A. The value of nursing: a literature review. Nurs Ethics. 2007;14(6):716-40. [Crossref] [PubMed]
- Erkus G, Dinc L. Turkish nurses' perceptions of professional values. J Prof Nurs. 2018;34(3):226-32. [Crossref] [PubMed]
- Green G. Examining professional values among nursing students during education: a comparative study. Nurs Forum. 2020;55(4):589-94. [Crossref] [PubMed]
- Aktas YY, Karabulut N. Professional values in Turkish undergraduate nursing students and its reflection on caring behaviour. Kontakt. 2017;19(2);e116-e21. [Crossref]
- Gürdoğan EP, Aksoy B, Kınıcı E. Hemşirelik öğrencilerinin etik duyarlılık düzeyleri ve mesleki değerler ile ilişkisi [Ethical awareness of of nursing students, and their relationship with professional values]. SHYD. 2018;5(3):147-54. [Link]
- Rassin M. Nurses' professional and personal values. Nurs Ethics. 2008;15(5):614-30. [Crossref] [PubMed]
- Maben J, Latter S, Clark JM. The theory-practice gap: impact of professional-bureaucratic work conflict on newly-qualified nurses. J Adv Nurs. 2006;55(4):465-77. [Crossref] [PubMed]
- Kalender N, Tosun N, Çınar Fİ, Bağçivan G. Yaşar Z. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi [Assessing the attitudes and behaviors of nursing students according to Caring Nurse-Patient Interaction scale]. Gülhane Tıp Dergisi. 2016;58(3):277-81.
- Aupia A, Lee TT, Liu CY, Wu SV, Mills ME. Caring behavior perceived by nurses, patients and nursing students in Indonesia. J Prof Nurs. 2018;34(4):314-9. [Crossref] [PubMed]
- Koçak C, Albayrak SA, Büyükkayacı Duman N. Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Developing an attitude scale for nurses in caregiving roles: validity and reliability tests]. HEAD. 2014;11(3):16-21. [Link]
- Acaroğlu R. Revize edilen hemşirelerin mesleki değerleri ölçeği Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliği [Reliability and validity of Turkish version of the nurses professional values scale-revised]. FNJN. 2014;22(1):8-16.
- Çelik S, Durmaz Y, Karahan E. İntörn hemşirelerin yetkinlik durumları ile bakım verici rollerine ilişkin tutumları arasındaki ilişki [The relationship of competence status of intern nurses' attitudes towards to their caregiver roles]. J Health Nurs Manag. 2020;3(7):371-83. [Link]
- Subke J, Downing C, Kearns I. Practices of caring for nursing students: a clinical learning environment. Int J Nurs Sci. 2020;7(2):214-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Berman AT, Frandsen G, Snyder S. Kozier & Erb's Fundamentals of Nursing. 9th ed. Hoboken, New Jersey: Pearson Higher Ed.; 2019.
- Birimoğlu C, Ayaz S. Hemşirelik öğrencilerinin bakım davranışlarını algılamaları [Nursing students' perceptions of caring behaviors]. HUHEMFAD. 2015;2(3):40-8. [Link]
- Dığın F, Kızılcık Özkan Z. Hemşirelik öğrencilerinin duygusal emek davranışlarının belirlenmesi [Determination of emotional labor behavior of nursing students]. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2020;3(3):264-71. [Crossref]
- Kobe SC, Downing C, Poggenpoel M. Final-year student nurses' experiences of caring for patients. Curationis. 2020;43(1):e1-e9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kaya H, Işik B, Şenyuva E, Kaya N. Personal and professional values held by baccalaureate nursing students. Nurs Ethics. 2017;24(6):716-31. [Crossref] [PubMed]
- Kaya A, Dalgiç AI. It is possible to develop the professional values of nurses. Nurs Ethics. 2021;28(4):515-28. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi