Amaç: Tanımlayıcı tipteki bu çalışmada, 1 Ocak 2015-30 Eylül 2020 tarihleri arasında Başkent Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine maksillofasiyal yaralanmayla başvuran 45 hastaya ait, Adli Tıp ABD tarafından düzenlenen adli raporlar retrospektif olarak incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, diş hekimlerini adli rapor düzenleme süreci konusunda bilgilendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Kayıtlar retrospektif olarak; yaş, cinsiyet, olay tipi, diş ve çene kırıkları yanı sıra yumuşak doku lezyon tipleri ve lokalizasyonları açısından incelendi. Elde edilen veriler, IBM SPSS 25 paket programına aktarılarak, tanıtıcı istatistikler elde edildi. Kategorik değişkenleri arasındaki bağımlılık durumu 'Pearson ki-kare testi' ve 'Fisher-Freeman-Halton kesin testi' kullanılarak analiz edildi. Tüm hipotez testlerinde I. Tip hata olasılığı α=0,05 olarak belirlendi. Bulgular: Olguların %31,1'i kadın, %68,9'u erkek, %66,7'si 19 yaş ve üzeri bireylerden oluşmaktadır. Yaralanma nedenleri arasında en sık düşme (%33,3), darp (%26,7) ve trafik kazası (%22,2) yer almaktadır. Olgularda, mandibula kırığı (%40), diş kırığı (%55,6) ve yumuşak doku lezyonları (%57,8) mevcuttur. Olay tipi ile cinsiyet arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Maksillofasiyal yaralanmaların nedenleri; kadınlarda düşme (%64,3), erkeklerde ise darp (%35,5) ve trafik kazasıdır (%25,8). Sonuç: Maksillofasiyal yaralanma olgularıyla sıklıkla karşılaşan diş hekimlerinin, tedavinin yanı sıra adli bildirim yapma ve adli rapor hazırlama sorumluluğu vardır. Bu nedenle diş hekimleri, lezyonları doğru şekilde kayıt altına almalı ve adli mercilere cevap niteliğindeki sonuç bölümünü rehbere göre düzenlemelidir.
Anahtar Kelimeler: Maksillofasiyal yaralanmalar; adli olgu; adli rapor; hukuki sorumluluk
Objective: In this descriptive study, forensic reports prepared by the Department of Forensic Medicine of 45 patients who applied to Başkent University Faculty of Dentistry with maxillofacial injury between January 1, 2015 and September 30, 2020 were retrospectively analyzed. The aim of this study is to inform dentists about the preparation process of forensic report. Material and Methods: Records were retrospectively examined by age, gender, event type, tooth and jaw fractures, as well as soft tissue lesion types and localizations. Descriptive stastics were obtained by data to IBM SPSS 25 package program. The dependency status among the categorical variables of the data was analyzed using the 'Pearson chi-square test' and 'Fisher-Freeman- Halton exact test'. In all hypothesis tests, Type I error probability was determined as α=0.05. Results: Of the cases, 31.1% were women, 68.9% were men, and 66.7% were individuals over the age of 19. Falling (33.3%), battering (26.7%) and traffic accident (22.2%) are the most common causes of injury. There were mandible fractures (40%), tooth fractures (55.6%) and soft tissue lesions (57.8%) in the cases. The relationship between event type and gender was statistically significant (p<0.05). Causes of maxillofacial injuries; falls in women (64.3%), assault in men (35.5%) and traffic accidents (25.8%). Conclusion: Dentists, who frequently encounter cases of maxillofacial injury, have the responsibility of making a forensic notification and preparing a forensic report in addition to treatment. For this reason, dentists should record the lesions correctly and arrange the conclusion part, which is a response to the judicial authorities, according to the guide.
Keywords: Maxillofacial injuries; forensic case; forensic report; legal responsibility
- Türkmen N, Akgöz S, Çoltu A, Ergin N. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi acil servisine başvuran adli olguların değerlendirilmesi [Evaluation of legal cases admitted to Uludağ University Medical School Emergency Department]. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005;1(1):25-9. [Link]
- Hancı İH. Hekimin Yasal Sorumlulukları ve Hakları. 2. Baskı. İzmir: Toprak Ofset Mat baacılık Ltd.Sti.; 1999. p.121-31. [Link]
- Güven MKF, Bütün C, Beyaztaş YF, Eren ŞH, Korkmaz İ. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesine başvuran adli olguların değerlendirilmesi [Evaluation of forensic cases admitted to Cumhuriyet University Hospital]. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;10(3):23-8. [Link]
- Aksoy E, Çoltu A, Ege B, Günaydın G, İnanıcı MA, Karali H, et al. Adli Travmatoloji. Birinci Basamak İçin Adli Tıp El Kitabı. 1. Baskı. Ankara: Türk Tabipler Birliği; 1999. p 83-5.
- Resmî Gazete (12.10.2004/25611), 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu. [Erişim tarihi: 14.08.2020]. Erişim linki: [Link]
- Resmî Gazete (14.4.1928, Sayı: 863) Tababet ve Şuabati San'atlarinin Tarzı İcrasına Dair Kanun. 1928. p.126. [Erişim tarihi: 14. 08.2020]. Erişim linki: [Link]
- Gündogmus ÜN, Hancı IH. Birinci basamakta adli hekimlik uygulamaları. Sürekli Tıp Egitimi Dergisi. 2003;12(9):341-3. [Link]
- Öztürk H, Koçak A, Aktaş EÖ, Çakır G. 2004-2010 Yılları arasında Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız-Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalına gelen çene kırığı olgularının incelenmesi ve bu tür travmalarda diş hekimlerinin yasal sorumluluklarının adli travmatoloji yönünden değerlendirilmesi [Evaluation of jaw fracture cases of Ege University Dentistry Faculty, Department of Oral-Maxillofacial surgery in between 2004-2010 retrospectively and a general view of dentists legal responsibilities in these cases as a point of forensic traumatology]. A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 2011;38(3): 103-15. [Crossref]
- Koçak A, Aktaş EÖ. Diş Hekimleri ve Diş Hekimliği Öğrencileri İçin Adli Tıp. İzmir: Okullar Yayınevi; 2011. p.1-90:69. ISBN: 97860561795.
- Yeşildal Yeter K, Karbeyaz K. Adli olgu olarak değerlendirilen travmatik diş yaralanmaları [Traumatic tooth injuries evaluated as forensic cases]. Mustafa Kemal Üniv Tıp Derg. 2017;8(31):1-6. [Link]
- Tümer AR, Keten A, Karacoğlu E. Adli olgu bildirimi ve adli raporlar [Declaration of legal event and legal reports]. Hacettepe Tıp Dergisi. 2010;41:128-34. [Link]
- Çiftçi ME, Aktan AM, İşman Ö, Aksu Ç. Diş hekimlerinin panoramik radyografide anatomik landmarkları değerlendirmedeki bilgi düzeyleri [Level of konowledge of dentists in evaluation of anatomic landmarks on panoramic radiography]. Atatürk Univ. Diş. Hek. Fak. Derg. 2015;25(2):160-4. [Link]
- Serinken M, Türkçüer I, Acar K, Ozen M. Acil servis hekimleri tarafından düzenlenen adli raporların eksiklik ve yanlışlıklar yönünden değerlendirilmesi [Evaluation of medicolegal reports written by physicians in the emergency unit with regard to deficiencies and mistakes]. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2011;17(1):23-8. Turkish. [Crossref] [PubMed]
- Pekince A, Çakur B. Adli olgularda rapor hazırlanması ve diş hekiminin sorumlulukları [In forensic cases report preparation and responsibilities of the dentist]. Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2019;25(1):81-9. [Crossref]
- Balcı Y, Çolak B, Gürpınar K, Anolay NN. Türk Ceza Kanunu'nda tanımlanan yaralama suçlarının adli tıp açısından değerlendirilmesi rehberi. Adli Tıp Uzmanları Derneği, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı, Adli Tıp Derneği; 2019. [Erişim tarihi: 18.12.2020]. Erişim linki: [Link]
- Yaşar ZF, Büken E. Tooth coding (numbering) systems. ADO Journal of Clinical Sciences. 2012;6(2):1166-72. [Link]
- Özükoç C, Kanat A. Traumatic dental injuries evaluation in preschool children. International Journal of Medical and Biomedical Studies. 2019;3(8):261-7. [Crossref]
- Turla A, Karaarslan EŞ, Karaarslan B. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'ne başvuran adli nitelikteki olguların dağılımı (1994-2006) [The evaluation of forensic cases consulted by Ondokuz Mayıs University Faculty of Dentistry (1994-2006)]. Adli Tıp Bülteni. 2006;11(3):104-9. [Crossref]
- Zengin AZ, Celenk P, Sumer AP, Cankaya S. Evaluation of traumatic dental injuries in a group of Turkish population. Niger J Clin Pract. 2015;18(1):86-9. [PubMed]
- Kurt A, Guduk OF, Erbek SM, Baygin O, Tuzuner T. Retrospective evaluation of patients admitted to Karadeniz Technical University Pediatric Dentistry clinic due to trauma. Eur Oral Res. 2019;53(2):74-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Egemen O, Özkaya Ö, Üsçetin İ, Aksan T, Akan M. Okmeydanı interlandinde mandibula kırıklarının etiyolojik, epidemiyolojik özellikleri: Klinik sonuçlarımızın degerlendirilmesi [Epidemiology and etiological features of mandi- bular fractures in Okmeydani interland: Evaluati- on of our clinical results]. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2012;28(2):72-8. [Link]
- Balandız H. Adli olgularda diş yaralan malarının değerlendirilmesi. Gülhane Journal Med. 2017;59:53-6. [Link]
- Gök Y, Balcı Y, Ünüvar Göçeoğlu Ü, Ersoy B. Adli rapor düzenlenen erişkin olgularda cinsiyet farklılığının değerlendirilmesi [Evaluation of gender differences in adults forensic cases]. Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2020;17(2):133-41. [Crossref]
- Lam R, Abbott P, Lloyd C, Lloyd C, Kruger E, Tennant M. Dental trauma in an Australian rural centre. Dent Traumatol. 2008;24(6):663-70. [Crossref] [PubMed]
- Avşar A, Topaloglu B. Traumatic tooth injuries to primary teeth of children aged 0-3 years. Dent Traumatol. 2009;25(3):323-7. [Crossref] [PubMed]
- Altun C, Ozen B, Esenlik E, Guven G, Gürbüz T, Acikel C, et al. Traumatic injuries to permanent teeth in Turkish children, Ankara. Dent Traumatol. 2009;25(3):309-13. [Crossref] [PubMed]
- Avşar A. Süt dişlenme döneminde görülen travmatik yaralanmaların daimi dişler üzerine etkisi [The effect of traumatic injuries to the primary dentition on permanent teeth]. Ondokuz Mayıs Üniv Diş Hekim Fak Derg. 2005; 6(1):55-8. [Link]
- Özkan Kalkan E, Akpınar KE, Altuntaş D. Travmaya bağlı komplike kron kırığının tedavisi: Olgu sunumu [Treatment of traumatic complicated crown fracture: Case report]. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg. 2021;31(1):109-14. [Link]
- Dokgöz H, Afşin H. Çocuk istismarını tespit etmede ve önlemede diş hekiminin rolü. Afşin H, editör. Adli Diş Hekimliği. 1. Baskı. İstanbul: Toprak Ofset; 2004. p.311-23. [Link]
- Kellogg N; American Academy of Pediatrics Committee on Child Abuse and Neglect. Oral and dental aspects of child abuse and neglect. Pediatrics. 2005;116(6):1565-8. [Crossref] [PubMed]
- Thorén H, Numminen L, Snäll J, Kormi E, Lindqvist C, Iizuka T, et al. Occurrence and types of dental injuries among patients with maxillofacial fractures. Int J Oral Maxillofac Surg. 2010;39(8):774-8. [Crossref] [PubMed]
- Stacey DH, Doyle JF, Mount DL, Snyder MC, Gutowski KA. Management of mandible fractures. Plast Reconstr Surg. 2006;117(3):48e-60e. [Crossref] [PubMed]
- Ortakoğlu K, Saraçgil S, Üner E, Şener C. 37 hastada oluşan 63 maksillofasiyal fraktürde retrospektif bir çalışma [A hetmspective study of 63 maxil/otacial fractures occurring in 37 patients]. Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi. 2001;4(2):106-9. [Link]
- Singh NN, Gowhar O, Ain TS, Sultan S. Exploring trends in forensic odontology. J Clin Diagn Res. 2014;8(12):ZC28-30. [PubMed] [PMC]
- Balachander N, Babu NA, Jimson S, Priyadharsini C, Masthan KM. Evolution of forensic odontology: An overview. J Pharm Bioallied Sci. 2015;7(Suppl 1):S176-80. [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi