.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Diş Hekimliği Fakültesinde Okuyan Öğrencilerin Gelecekteki Kariyer Seçiminde Etkili Olan Faktörler ve Bunların Uzmanlık Alanı Seçimiyle Olan İlişkisinin Değerlendirilmesi: Kesitsel Bir Araştırma
Evaluation of the Factors Affecting the Future Career Choice of Students Studying in the Faculty of Dentistry and Their Relationship with the Selection of the Field of Specialty: A Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2024;30(4):537-48
doi: 10.5336/dentalsci.2024-103519
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı, farklı dönemlerde eğitim gören diş hekimliği öğrencilerinin, kariyer seçiminde etkili olan faktörler ve bu faktörlerin, mezuniyet sonrası uzmanlık alanlarının seçimiyle olan ilişkisi ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitim Giriş Sınavına (DUS) girmeyi planlayan öğrencilerin üniversitede verilen lisans eğitiminin sınav üzerindeki etkisini analiz etmek ve uzmanlık amaç veya tercih alanlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Türkiye'deki diş hekimliği fakültelerinde eğitim görmekte olan öğrencilere uygulanmak üzere 35 soruluk bir anket hazırlanmıştır. Bu anket, 360 preklinik öğrencisi ve 409 klinik öğrencisi olmak üzere toplam 769 öğrenciye uygulanmıştır. Bağımsız iki grup karşılaştırmasında t-testi, ikiden fazla grup karşılaştırmasında tek yönlü varyans analizi ve farkın kaynağının belirlenmesinde Bonferroni çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Kategorik değişkenler arası ilişkiye ki-kare ve Fishers Excat test ile bakılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 769 öğrencinin 502'si kadın, 267'si erkektir. Katılımcıların %79,71'i uzmanlaşmanın gerekliği olduğunu belirtmiş olup istedikleri uzmanlık alanı için en çok klinik deneyimden (%39,14) etkilendikleri tespit edilmiştir. Katılımcıların %63,72'si DUS'un mevcut yapısının korunmasını istediklerini belirtmişler ve DUS kapsamında yer alan derslerdeki/konulardaki motivasyonun diğer derslerle/konularla aynı olduğu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Uzmanlık branşları içinde ağız, diş ve çene cerrahisi ana bilim dalı ile ortodonti ana bilim dalının katılımcılar tarafından tercih edilmek istenilen iki uzmanlık alanı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Klinik deneyimin ve öğretim elemanlarının öğrencilerin uzmanlık alanlarına yöneliminde ve tercihlerinde büyük bir etkisi bulunmaktadır. Katılımcıların tercih etmeyi planladıkları uzmanlık branşı ile yaşam kalitesi arasında önemli bir ilişki varlığı gözlenmektedir. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu uzmanlık eğitiminin gerekli olduğunu düşünseler de mezuniyet sonrası uzmanlık seçimi veya akademik kariyere atılımdan çok özel sektörde çalışmayı planladıkları görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Diş hekimliği eğitimi; diş hekimliği öğrencileri; kariyer seçimi; dental uzmanlıklar; motivasyon
Amaç: Bu çalışmanın amacı, farklı dönemlerde eğitim gören diş hekimliği öğrencilerinin, kariyer seçiminde etkili olan faktörler ve bu faktörlerin, mezuniyet sonrası uzmanlık alanlarının seçimiyle olan ilişkisi ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitim Giriş Sınavına (DUS) girmeyi planlayan öğrencilerin üniversitede verilen lisans eğitiminin sınav üzerindeki etkisini analiz etmek ve uzmanlık amaç veya tercih alanlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Türkiye'deki diş hekimliği fakültelerinde eğitim görmekte olan öğrencilere uygulanmak üzere 35 soruluk bir anket hazırlanmıştır. Bu anket, 360 preklinik öğrencisi ve 409 klinik öğrencisi olmak üzere toplam 769 öğrenciye uygulanmıştır. Bağımsız iki grup karşılaştırmasında t-testi, ikiden fazla grup karşılaştırmasında tek yönlü varyans analizi ve farkın kaynağının belirlenmesinde Bonferroni çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Kategorik değişkenler arası ilişkiye ki-kare ve Fishers Excat test ile bakılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 769 öğrencinin 502'si kadın, 267'si erkektir. Katılımcıların %79,71'i uzmanlaşmanın gerekliği olduğunu belirtmiş olup istedikleri uzmanlık alanı için en çok klinik deneyimden (%39,14) etkilendikleri tespit edilmiştir. Katılımcıların %63,72'si DUS'un mevcut yapısının korunmasını istediklerini belirtmişler ve DUS kapsamında yer alan derslerdeki/konulardaki motivasyonun diğer derslerle/konularla aynı olduğu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Uzmanlık branşları içinde ağız, diş ve çene cerrahisi ana bilim dalı ile ortodonti ana bilim dalının katılımcılar tarafından tercih edilmek istenilen iki uzmanlık alanı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Klinik deneyimin ve öğretim elemanlarının öğrencilerin uzmanlık alanlarına yöneliminde ve tercihlerinde büyük bir etkisi bulunmaktadır. Katılımcıların tercih etmeyi planladıkları uzmanlık branşı ile yaşam kalitesi arasında önemli bir ilişki varlığı gözlenmektedir. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu uzmanlık eğitiminin gerekli olduğunu düşünseler de mezuniyet sonrası uzmanlık seçimi veya akademik kariyere atılımdan çok özel sektörde çalışmayı planladıkları görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Diş hekimliği eğitimi; diş hekimliği öğrencileri; kariyer seçimi; dental uzmanlıklar; motivasyon
ABSTRACT
Objective: The aim of this study is to analyze the factors influencing career choices of dental students at different stages of education, the relationship between these factors and the selection of specialization areas after graduation, and to examine the impact of undergraduate education on the Entrance Exam for Specialization Training in Dentistry for students planning to take the exam. Material and Methods: A survey of 35 questions was prepared to be applied to students studying at dentistry faculties in Türkiye. This survey was applied to a total of 769 students, including 360 preclinical students and 409 clinical students. T-test was used for two independent group comparisons, one-way analysis of variance was used for more than two group comparisons, and Bonferroni multiple comparison test was used to determine the source of the difference. The relationship between categorical variables was examined with Chi-square and Fishers Excat test. Results: Of the 769 students who participated in the study, 502 were female and 267 were male. 79.71% of the participants stated that specialization was necessary, and it was determined that they were most influenced by clinical experience (39.14%) for the specialty they wanted. 63.72% of the participants stated that they wanted the current structure of exam to be preserved, and it was found statistically significant that the motivation in the courses/subjects within the scope of exam was the same as in other courses/subjects (p<0.05). It was determined that the department of oral and maxillofacial surgery and the department of orthodontics were the two areas of expertise that participants wanted to choose. Conclusion: Clinical experience and faculty members have a great impact on students' orientation and preferences in their areas of expertise. A significant relationship is observed between the branch of specialization that the participants plan to choose and their quality of life. Although the majority of the participants think that specialization training is necessary, it is seen that they plan to work in the private sector rather than choosing a specialization or embarking on an academic career after graduation.
Keywords: Dental education; dental students; career choice; dental specialties; motivation
Objective: The aim of this study is to analyze the factors influencing career choices of dental students at different stages of education, the relationship between these factors and the selection of specialization areas after graduation, and to examine the impact of undergraduate education on the Entrance Exam for Specialization Training in Dentistry for students planning to take the exam. Material and Methods: A survey of 35 questions was prepared to be applied to students studying at dentistry faculties in Türkiye. This survey was applied to a total of 769 students, including 360 preclinical students and 409 clinical students. T-test was used for two independent group comparisons, one-way analysis of variance was used for more than two group comparisons, and Bonferroni multiple comparison test was used to determine the source of the difference. The relationship between categorical variables was examined with Chi-square and Fishers Excat test. Results: Of the 769 students who participated in the study, 502 were female and 267 were male. 79.71% of the participants stated that specialization was necessary, and it was determined that they were most influenced by clinical experience (39.14%) for the specialty they wanted. 63.72% of the participants stated that they wanted the current structure of exam to be preserved, and it was found statistically significant that the motivation in the courses/subjects within the scope of exam was the same as in other courses/subjects (p<0.05). It was determined that the department of oral and maxillofacial surgery and the department of orthodontics were the two areas of expertise that participants wanted to choose. Conclusion: Clinical experience and faculty members have a great impact on students' orientation and preferences in their areas of expertise. A significant relationship is observed between the branch of specialization that the participants plan to choose and their quality of life. Although the majority of the participants think that specialization training is necessary, it is seen that they plan to work in the private sector rather than choosing a specialization or embarking on an academic career after graduation.
Keywords: Dental education; dental students; career choice; dental specialties; motivation
REFERANSLAR:
- Sezer B, Kolay D, Şen Yavuz B, Güneyligil Kazaz T, Kargül B. Motivations, attitudes for choosing dental profession and preferred dental specialties amongst Turkish dental students. Eur J Dent Educ. 2022;26(2):422-33. [Crossref] [PubMed]
- Dhima M, Petropoulos VC, Han RK, Kinnunen T, Wright RF. Dental students' perceptions of dental specialties and factors influencing specialty and career choices. J Dent Educ. 2012;76(5):562-73. [Crossref] [PubMed]
- Aleksejūnienė J, Načaitė M, Pūrienė A, Bachanek T, Chałas R. Self-perceptions about the profession of dentistry-comparisons between Lithuanian and Polish University graduating students. Eur J Dent Educ. 2019;23(4):431-6. [Crossref] [PubMed]
- Scarbecz M, Ross JA. Gender differences in first-year dental students' motivation to attend dental school. J Dent Educ. 2002;66(8):952-61. [Crossref] [PubMed]
- Türk Diş Hekimleri Birliği. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. Erişim linki: [Link]
- Çulhaoğlu AK, Kılıçarslan MA, Deniz KZ. Diş Hekimliğinde Uzmanlık Sınavının farklı eğitim seviyelerdeki algı ve tercih durumlarının değerlendirilmesi [Evaluation of Dental Specialty Entrance Examination on approach and preferences for different levels of dental education and post graduation]. Atatürk Diş Hek Fak Derg. 2021;31(3):420-6. [Link]
- Resmî Gazete (11.04.1928, Sayı: 1219) 6569 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunu; 1928. p.887-900. Erişim linki: [Link]
- Vigild M, Schwarz E. Characteristics and study motivation of Danish dental students in a longitudinal perspective. Eur J Dent Educ. 2001;5(3):127-33. [Crossref] [PubMed]
- Khami MR, Murtomaa H, Jafarian M, Vehkalahti MM, Virtanen JI. Study motives and career choices of Iranian dental students. Med Princ Pract. 2008;17(3):221-6. [Crossref] [PubMed]
- Fidele NB, Kazadi EK, Augustin MM, Mbuebo M, Bourley SI, Paul J, et al. The pre and final year dental students' attitudes, perception towards postgraduate specialization in Kinshasa University Dental Medicine Department/DR. Congo. Creative Education. 2018;09(12):1808-17. [Crossref]
- Puryer J, Patel A. The career intentions, work-life balance and retirement plans of dental undergraduates at the University of Bristol. Br Dent J. 2016;220(4):183-6. [Crossref] [PubMed]
- Sharma V, Gupta N, Arora V, Gupta P, Mehta N. Factors affecting future speciality choice among dental students in Haryana. Journal Of Scientific Dentistry. 2017;7(1):12-7. [Crossref]
- Hoyte T, Henry K, Kowlessar A, Ali A, Mahabir A. Factors affecting the career and speciality preferences of dental students in trinidad and tobago: a cross-sectional survey. Creative Education. 2021;12(8):1792-804. [Crossref]
- Aggarwal A, Mehta S, Gupta D, Sheikh S, Pallagatti S, Singh R, et al. Dental students' motivations and perceptions of dental professional career in India. J Dent Educ. 2012;76(11):1532-9. [Crossref] [PubMed]
- Puryer J, Kostova V, Kouznetsova A. Final-year dental undergraduate attitudes towards specialisation. Dent J (Basel). 2016;4(3):26. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Fisher NL, Wilson R, Bartlett D. The perceived barriers of vocational dental practitioners in London to specialisation. Br Dent J. 2007;203(5 Suppl):25-7. [Crossref] [PubMed]
- Boylu A, Paçacıoğlu B. Yaşam kalitesi ve göstergeleri [Quality of life and indicators]. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi. 2016;8(15):137-50. [Crossref]
- Shin JH, Kinnunen TH, Zarchy M, Da Silva JD, Chang BM, Wright RF. Factors influencing dental students' specialty choice: a survey of ten graduating classes at one institution. J Dent Educ. 2015;79(4):369-77. [Crossref] [PubMed]
- Halawany HS. Career motivations, perceptions of the future of dentistry and preferred dental specialties among saudi dental students. Open Dent J. 2014;8:129-35. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Baharvand M, Moghaddam EJ, Pouretemad H, Alavi K. Attitudes of Iranian dental students toward their future careers: an exploratory study. J Dent Educ. 2011;75(11):1489-95. [Crossref] [PubMed]
- Du Toit J, Jain S, Montalli V, Govender U. Dental students' motivations for their career choice: an international investigative report. J Dent Educ. 2014;78(4):605-13. [Crossref] [PubMed]
- Hatipoğlu Ö. Factors that affect the career and speciality preferences of dentistry students in Turkey. Turkey.J Clin Of Diagn Res. 2019;13(6):6-11. [Link]
- Alrashdan MS, Alazzam M, Alkhader M, Phillips C. Career perspectives of senior dental students from different backgrounds at a single Middle Eastern institution. BMC Med Educ. 2018;18(1):283. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rupp JK, Jones DL, Seale NS. Dental students' knowledge about careers in academic dentistry. J Dent Educ. 2006;70(10):1051-60. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi