.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması
Counselor Self Efficacy Scale: The Adaptation Study into Turkish
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2020;5(3):616-24
doi: 10.5336/healthsci.2019-71728
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırma ile Johnson ve diğerleri (1989) tarafından psikolojik danışmanların öz yeterliliklerini ölçmek amacıyla geliştirilen Danışman Öz Yeterlilik Ölçeğinin (DÖYÖ) geçerlilik ve güvenirlik analizlerinin yapılarak Türkçeye uyarlanması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini, aile danışmanlığı sertifikasına sahip özel aile danışma merkezlerinde ve özel psikolojik danışma merkezlerinde aile danışmanı olarak çalışan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 257 aile danışmanı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler çevrimiçi olarak toplanmış ve Türkiye'nin çeşitli illerinden aile danışmanları araştırmaya katılmıştır. Araştırmada ölçek uyarlama çalışması yapıldığı için öncelikle dil geçerliliği incelenmiştir. Dil geçerliliği sağlandıktan sonra ölçeğin yapı geçerliliğini inceleyebilmek için açıklayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizi için ise öncelikle ölçek sorularının iç tutarlılığını ölçmek amacıyla Cronbach-α katsayısı incelenmiştir. Ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve bu analiz yapılırken uyum indekslerinden Kikare uyum testi, RMSEA, CFI, NFI, RFI, IFI, NNFI kullanılmıştır. Bulgular: Elde edilen bulgular doğrultusunda örneklemin %72,8'i kadın ve 54,1'i 21-32 yaş aralığında olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yapılan faktör analizi ile maddelerin tek bir faktörde toplandığı ve tek faktörün toplam varyansı açıklama oranının %68.71 olduğu görülmektedir. Yapılan analizler sonucunda 33 madde için güvenirlik katsayısı (cronbach alpha değeri) 0.985 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Elde edilen bulgular doğrultusunda Danışman Öz Yeterlilik Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Öz yeterlik; danışman öz yeterliği; geçerlilik; güvenirlik
Amaç: Bu araştırma ile Johnson ve diğerleri (1989) tarafından psikolojik danışmanların öz yeterliliklerini ölçmek amacıyla geliştirilen Danışman Öz Yeterlilik Ölçeğinin (DÖYÖ) geçerlilik ve güvenirlik analizlerinin yapılarak Türkçeye uyarlanması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini, aile danışmanlığı sertifikasına sahip özel aile danışma merkezlerinde ve özel psikolojik danışma merkezlerinde aile danışmanı olarak çalışan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 257 aile danışmanı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler çevrimiçi olarak toplanmış ve Türkiye'nin çeşitli illerinden aile danışmanları araştırmaya katılmıştır. Araştırmada ölçek uyarlama çalışması yapıldığı için öncelikle dil geçerliliği incelenmiştir. Dil geçerliliği sağlandıktan sonra ölçeğin yapı geçerliliğini inceleyebilmek için açıklayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizi için ise öncelikle ölçek sorularının iç tutarlılığını ölçmek amacıyla Cronbach-α katsayısı incelenmiştir. Ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve bu analiz yapılırken uyum indekslerinden Kikare uyum testi, RMSEA, CFI, NFI, RFI, IFI, NNFI kullanılmıştır. Bulgular: Elde edilen bulgular doğrultusunda örneklemin %72,8'i kadın ve 54,1'i 21-32 yaş aralığında olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yapılan faktör analizi ile maddelerin tek bir faktörde toplandığı ve tek faktörün toplam varyansı açıklama oranının %68.71 olduğu görülmektedir. Yapılan analizler sonucunda 33 madde için güvenirlik katsayısı (cronbach alpha değeri) 0.985 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Elde edilen bulgular doğrultusunda Danışman Öz Yeterlilik Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Öz yeterlik; danışman öz yeterliği; geçerlilik; güvenirlik
ABSTRACT
Objective: This study aims to adapt the Turkish version of the Counselor Self-Efficacy Scale (CSES), which was developed by Johnson et al. in order to measure the self-efficacy of counselors. Material and Methods: The sample of the study consists of 257 family counselors who work in private family counseling centers and private psychological counseling centers with a family counseling certificate and who voluntarily participate in the study. Research data collected online, and family counselors from various provinces of Turkey participated in the study. As the scale adaptation study was conducted, the language validity was examined first. After the validity of the language, explanatory factor analysis was used to examine the construct validity of the scale. For the reliability analysis of the scale, firstly, Cronbachα coefficient was examined to measure the internal consistency of the scale questions. Then, confirmatory factor analysis was performed and Chi-square fit test, The Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA), Comparative Fit Index (CFI), Normal Fit Index (NFI), Request for Information (RFI), Incremental Fit Index (IFI), Non-Normed Fit Index (NNFI) were used. Results: According to the findings, 72.8% of the sample was female and 54.1% was in the 21-32 age range. The factor analysis revealed that items were collected in a single factor and the total variance explanation ratio of a single factor was 68.71%. As a result of the analyzes, the reliability coefficient (cronbach alpha value) for 33 items was calculated as 0.985. Conclusion: According to the findings, it is concluded that the internal consistency of the scale is high and the decisions to be made based on this scale are accurate and reliable.
Keywords: Self-efficacy; self-efficacy of counselor; validity; reliability
Objective: This study aims to adapt the Turkish version of the Counselor Self-Efficacy Scale (CSES), which was developed by Johnson et al. in order to measure the self-efficacy of counselors. Material and Methods: The sample of the study consists of 257 family counselors who work in private family counseling centers and private psychological counseling centers with a family counseling certificate and who voluntarily participate in the study. Research data collected online, and family counselors from various provinces of Turkey participated in the study. As the scale adaptation study was conducted, the language validity was examined first. After the validity of the language, explanatory factor analysis was used to examine the construct validity of the scale. For the reliability analysis of the scale, firstly, Cronbachα coefficient was examined to measure the internal consistency of the scale questions. Then, confirmatory factor analysis was performed and Chi-square fit test, The Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA), Comparative Fit Index (CFI), Normal Fit Index (NFI), Request for Information (RFI), Incremental Fit Index (IFI), Non-Normed Fit Index (NNFI) were used. Results: According to the findings, 72.8% of the sample was female and 54.1% was in the 21-32 age range. The factor analysis revealed that items were collected in a single factor and the total variance explanation ratio of a single factor was 68.71%. As a result of the analyzes, the reliability coefficient (cronbach alpha value) for 33 items was calculated as 0.985. Conclusion: According to the findings, it is concluded that the internal consistency of the scale is high and the decisions to be made based on this scale are accurate and reliable.
Keywords: Self-efficacy; self-efficacy of counselor; validity; reliability
REFERANSLAR:
- Bandura A. Self efficacy the exercise of control. New York: W.H. Freman and Company; 1997. p.3-193-12.
- Arseven A. [Self-efficacy: A concept analysis]. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 2016; 11,63-80. [Crossref]
- Bayrakçı M. [Social learning theory and its educational applications] SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;14,198-210.
- Yıldırım F, İlhan İÖ. [The validity and reliability of the general self-efficacy scale-Turkish form]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010;21(4):301-8.
- Bandura A. Self Efficacy. In I. V. Ramachaudran, Encyclopedia of Human Behavior New York: Academic Press; 4th ed., 1994. p.71-81.
- Bandura A. Reflections on self efficacy. Advances in behaviour research and therapy 1. 1978;1(4):237-69. [Crossref]
- Bandura A, Cervone D. Self-evaluative and self-efficacy mechanisms governing the motivational effects of goal systems. Journal of Personality and Social Psychology. 1983;45 (5):1017-28. [Crossref]
- Bandura A. Organisational applications of social cognitive theory. Australian Journal of Management.1988;13(2):275-302. [Crossref]
- Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review. 1977;84(2):191-215. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Larson LM, Daniels JA. Review of the counseling self-efficacy literature. The Counseling Psychologist. 1998;26(2):179-218. [Crossref]
- Larson LM. The social cognitive model of counselor training. The Counseling Psychologist. 1998;26(2):219-73. [Crossref]
- Pamukçu B, Demir A. [The validity and reliability study of the Turkish version of counseling self-efficacy scale]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013;5(40):212-21.
- Tabachnick BG, Linda FS. Using multivariate statistics. New York: Pearson; 5nd ed. 2007. p.613.
- Bryman A, Cramer D. Quantitative data analysis with spss release 10 for windows: A guide for social scientists. 1st ed. USA: Routledge; 2001. p.263. [Crossref]
- MacCallum RC, Widaman KF, Zhang S, Hong S. Sample size in factor analysis. Psychometric Methods. 1999;14(1):84-99. [Crossref]
- Johnson E, Baker SB, Kopala M, Klselaca MS, III Thompson EC. Counseling self-efficacy and counseling competence in prepracticum training. Counselor Education and Supervision. 1989;28(3):205-18. [Crossref]
- Balcı A. Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi; 10. Baskı, 2013. p.111-47.
- Coşkun R, Altunışık R, Bayraktaroğlu, S, Yıldırım E. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık; 8. Baskı, 2015. p.119-30.
- Gürer C, Dolu O, Demir S, Köksal T. [Concept Construction and Measurement]. Böke K, editör. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 4. Baskı. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım; 2014. p.63-104.
- Can A. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi; 3. Baskı, 2014. p. 367-73. [Crossref]
- Büyüksütün Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi, 24. Baskı, 2018. p. 183.
- Bodenhorn N, Skaggs G. Development of the school counselor self-efficacy scale. Measurement and Evoluation in Counseling and Development. 2005;38(1):14-28. [Crossref]
- Lent RW, Hill CE, Hoffman MA. Development and validation of the counselor activity self-efficacy scales. Journal of Counseling Psychology. 2003;50(1):97-108. [Crossref]
- Mullen PR, Lambie GW, Conley AH. Development of the ethical and legal ıssues in counseling self-efficacy scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development. 2014;47(1):62-78. [Crossref]
- Watt HM, Ehrich J, Bucich M, English D. Development of the psychologist and counsellor self-efficacy scale. Higher Education, Skills and Work-Based Learning. 2019;9(3):485-509. [Crossref]
- Can G. Development Of the elementary school counselor self-efficacy scale. Procedia Social And Behavioral Sciences. 2010;9:1158-61. [Crossref]
- Aksoy V, Diken İH. [School counselors' self-efficacy scale regarding special education (SCSSSE): Validity and reliability results]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2009;10(1): 29-37. [Crossref]
- Cashwell TH, Dooley K. The impact of supervision on counselor self-efficacy. The Clinical Supervisor. 2001;20(1):39-47. [Crossref]
.: İşlem Listesi