Amaç: Tüm dünyada etkisini gösteren koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] salgını, diğer sağlık alanlarında olduğu gibi dil ve konuşma terapisi alanında sunulan hizmetleri de nitel ve nicel olarak etkilemiştir. Mevcut çalışmanın amacı, pandemi süresince Türkiye'de dil ve konuşma terapisi alanında hizmet veren profesyonellerin sunduğu hizmetlerin incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Betimsel model ile desenlenmiş olan mevcut çalışmanın katılımcıları, Türkiye'de dil ve konuşma terapisti (DKT) olarak çalışan ve yaşları 22-45 yaş arasında değişen 114 erişkin bireydir. Katılımcıların eğitim düzeyleri lisans, yüksek lisans ve doktora olup, hizmet süreleri 0-3 ile 10+ yıl arasında değişmektedir. Çalışmada, pandemi sürecinde DKT ve odyolog hizmetlerinin incelenmesi amacıyla Belçika'da geliştirilmiş olan anket (Ek 1) Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Anket, internet ortamında paylaşılarak katılımcıların ankete erişimi sağlanmıştır. Anketten elde edilen yanıtlar, betimsel istatistik yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmada yer alan DKT'lerin yalnızca %38'i pandemi sürecinde hizmet sunmaya devam etmiştir. Başvuran ve hizmet alan vaka sayılarında azalma görülürken, DKT'ler teleterapi hizmetine yönelmiştir. Katılımcılar, internet bağlantı sorunları ve dikkat-etkileşim problemlerinin, teleterapi uygulamalarında en çok karşılaşılan engeller olduğunu belirtmişlerdir. Bu süreçte, teleterapi yöntemleriyle hizmet vermeyen DKT'lerin %41'ine göre başlıca neden, teleterapi için yasal bir çerçevenin olmaması ve bu konuda eğitim almamış olmaktır. Sonuç: COVID-19 salgının, diğer sağlık profesyonelleri gibi DKT hizmetlerini de etkilediği görülmektedir. Teleterapi uygulamalarına yönelik eğitimlerin verilmesinin, kanıta dayalı bilginin artırılmasının ve yasal bir zemin oluşturulmasının önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; konuşma ve dil patolojisi; teletıp; sağlık hizmetleri
Objective: Coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic has many effects on the health services all over the world. Speech and language pathology, as a relatively new field in Türkiye, is one of these services has been affected both quantitatively and qualitatively. The current research aims to investigate services provided by speech and language pathologists (SLPs) during COVID-19 pandemic. Material and Methods: This research is an descriptive research in which participants are 114 SLPs aged between 22-43 and working in Türkiye. Participants have bachelor, master's or doctoral degree in speech and language therapy. Period of working as SLPs changes from 0-3 years to 10+. Data is collected through a web-based questionnaire (Appendix 1). Descriptive methods is used in data analysis. Results: During COVID-19 crisis only 38% of the SLPs continued to their services. The number of the clients applying to SLPs and/or having therapies decreased. SLPs reported they preferred to use teletherapy techniques to continue to provide services. Problems in the internet connection and decrease of the attention are most frequently reported issues related to the teletherapy. 41% of the participants stated that lack of legal frame and formal education including teletherapy practices are the most important reasons of not providing services. Conclusion: COVID-19 pandemic seems to affect SLPs services similar to other health services in Türkiye. Having formal education, increasing evidence-based knowledge and drawing a legal frame might have important contributions to teletherapy practices.
Keywords: COVID-19; speech-language pathology; telemedicine; health services
- World Health Organization [Internet].© 2021 WHO [Cited: March 11, 2021]. Coronavirus Disease (COVID-19). Available from: [Link]
- Roberton T, Carter ED, Chou VB, Stegmuller AR, Jackson BD, Tam Y, et al. Early estimates of the indirect effects of the COVID-19 pandemic on maternal and child mortality in low-income and middle-income countries: a modelling study. Lancet Glob Health. 2020;8(7):e901-e8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Can E. Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye'de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları [Coronavirus (Covid-19) pandemic and its pedagogical implications: open and distance education applications in Türkiye]. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırma Dergisi. 2020;6(2):11-53.
- Iyengar K, Mabrouk A, Jain VK, Venkatesan A, Vaishya R. Learning opportunities from COVID-19 and future effects on health care system. Diabetes Metab Syndr. 2020;14(5):943-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sevinç C, Tertemiz KC, Atik M, Güler N, Ulusoy M, Coşkun F, et al. How were Non-COVID pulmonary patients and diseases affected from COVID-19 pandemic period? Turk Thorac J. 2021;22(2):149-53. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Çetin Aslan E. COVID-19 pandemisinin sağlık hizmetleri erişimine etkisinin değerlendirilmesi [Evaluation of the impact of the COVID-19 pandemic on health services access]. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2021. [Link]
- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Pandemisinde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi ve Enfeksiyon Kontrol Önlemleri. Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması. 2021. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. Erişim linki: [Link]
- Topbaş S, Birol NY, Çiftci HB, Polat B, Kırımtay B, Yılmaz A. COVID-19 pandemisi sürecinde dil ve konuşma terapisi yönetimi: "Şimdi ne yapmalıyız?" [Speech and language therapy management during COVID-19 pandemic: "what should we do now?"]. Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi. 2020;3(1):1-30. [Link]
- Comite Permanent De Liaison Des Orthophonistes-Logopedes De L'Union Europeenne (CPLOL). Speech-Language Therapy Practice During Covıd-19 Emergency Crisis. 2021. Cited: March 12, 2022. Available from: [Link]
- Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği [İnternet]. ©2010-2022, Tüm hakları saklıdır. [Erişim tarihi: 12 Mart 2022]. Teleterapi. Erişim linki: [Link]
- American Speech-Language-Hearing Association [Internet]. © 1997-2022 American Speech-Language-Hearing Association [Cited: March 12, 2022]. Telepractice. Available from: [Link]
- Daşdöğen Ü, Topbaş S. Dil ve Konuşma Terapisinde Tele-terapi Uygulama Kılavuzu, 2020. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. Erişim linki: [Link]
- Gunjawate DR, Ravi R, Yerraguntla K, Rajashekhar B, Verma A. Impact of coronavirus disease 2019 on professional practices of audiologists and speech-language pathologists in India: A knowledge, attitude and practices survey. Clin Epidemiol Glob Health. 2021;9:110-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kraljević JK, Matić A, Dokoza KP. Telepractice as a reaction to the COVID-19 crisis: insights from croatian SLP settings. Int J Telerehabil. 2020;12(2):93-104. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mashima PA, Doarn CR. Overview of telehealth activities in speech-language pathology. Telemed J E Health. 2008;14(10):1101-17. [Crossref] [PubMed]
- Mohan HS, Anjum A, Rao PKS. A survey of telepractice in speech-language pathology and audiology in India. Int J Telerehabil. 2017;9(2):69-80. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bhatarai P, Bhattarai B, Karna SL. Audiology and speech-language pathology services in pediatric population during COVID Pandemic in Nepal. Nepal Med J. 2020;3(2):398-401. [Crossref]
- Bhattarai B, Sanghavi T, Abhishek BP. Challenges in delivering tele-practice services for communication disorders among audiologists and speech language pathologists. Indian Journal of Otolaryngol and Head Neck Surg. 2022;1-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Alpüran-Kocabıyık N, Demirci H. Dil ve konuşma terapistlerinin teleterapi uygulamalarıyla ilgili görüşlerinin ve değişime hazırbulunuşluklarının incelenmesi [Examination of speech and language therapists' views on teletherapy practices and their readiness for change]. Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi. 2020;4(2):159-91. [Link]
- Hao Y, Zhang S, Conner A, Lee NY. The evolution of telepractice use during the COVID-19 pandemic: perspectives of pediatric speech-language pathologists. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(22):12197. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Scheideman-Miller C, Clark PG, Smeltzer SS, Carpenter J, Hodge B, Prouty D. Two year results of a pilot study delivering speech therapy to students in a rural Oklahoma school via telemedicine. In: Proceedings of the 35th Annual Hawaii International Conference on System Sciences, 2020. p.9. [Link]
- Aggarwal K, Patel R, Ravi R. Uptake of telepractice among speech-language therapists following COVID-19 pandemic in India. Speech, Lang Hear. 2021;24(4):228-34. [Crossref]
- Cangi ME, Toğram B. Stuttering therapy through telepractice in Turkey: A mixed method study. J Fluency Disord. 2020;66:105793. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Chaudhary T, Kanodia A, Verma H, Singh CA, Mishra AK, Sikka K. A pilot study comparing teletherapy with the conventional face-to-face therapy for speech-language disorders. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg. 2021;73(3):366-70. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kayhan-Aktürk Ş, Toğram B. Investigation of Services Provided by Speech and Language Pathologists during COVID-19 Pandemic: Turkey Sample. 14th Panhellenic-1st International Congress on Speech and Language Therapy: "Building Bridges"- Digital Conference. Yayın No: 7094296. 2021. [Link]
.: İşlem Listesi