.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
COVID-19 Pandemisi Döneminde Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğrencilerinin Yaşam Doyumu Düzeyi ve Ortoreksiya Nervoza Eğilimi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Besin Seçimi ve Tüketim Sıklığı Açısından Farklılıkların Değerlendirilmesi: Kesitsel Çalışma
Determination of the Relationship between Level of the Satisfaction with Life and Orthorexia Nervosa Tendency of the Nutrition and Dietetic Students during the COVID-19 Pandemic Period and Evaluation of Difference in terms of Food Choice and Consumption Frequency: Cross-sectional Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(4):944-53
doi: 10.5336/healthsci.2022-90320
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, diyetisyen adayı öğrencilerinin ortoreksiya nervoza (ON) eğilimi ile yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması ve besin tercihleri ve tüketim sıklıklarının hem ON eğilimi hem de yaşam doyumu düzeyine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünde öğrenim gören 283 öğrenci araştırmaya dâhil edilmiştir. Yaşam Doyumu Ölçeği, ORTO-11 Ölçeği, Besin Tüketim Sıklığı Anketi ile sosyodemografik bilgileri içeren kişisel bilgi formu katılımcılara ''Google Dokümanlar'' üzerinden sunularak veriler toplanmıştır. ON değişkeni ile yaşam doyumu değişkeni arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. İkili grup değişkenlerin karşılaştırmalarında t-testi ya da Mann-Whitney U testi, çoklu karşılaştırmalar için tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya dâhil olan diyetisyen adayı öğrencilerin %64,7'sinin ortorektik eğilimler gösterdiği saptanmıştır. Öğrencilerin ON eğilim düzeylerinin: 1) Yemek yerken kalori hesabı yapanlarda yapmayanlara kıyasla; 2) Şişmanlama endişesi olanlarda olmayanlara kıyasla; 3) İkinci sınıfta öğrenim görenlerde 3. sınıftakilere kıyasla; istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin yaşam doyumu düzeylerinin ortalama bir değere sahip olduğu bulunmuştur. Yaşam doyumu ve ON eğilimi arasında anlamlı bir ilişki durumu bulunamamıştır. Tam yağlı yoğurt, kuru baklagil, zeytinyağı, sütlü tatlı ve alkol tüketimi ile ON eğilimi arasında; dana eti, domates ve havuç tüketimi ile de yaşam doyumu düzeyi arasında anlamlı olarak farklılık olduğu saptanmıştır. Sonuç: Koronavirüs hastalığı-2019 pandemisi döneminde, diyetisyen adayı öğrencilerin ortorektik yeme davranışları yaşam doyumu düzeyi arasında anlamlı bir ilişki durumu saptanamazken, bazı besinlerin tüketim sıklığının ON eğilimi ve yaşam doyumu üzerinde etkisi olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Beslenme ve yeme bozuklukları; yemek tercihleri; COVID-19; kişisel memnuniyet; beslenme durumu
Amaç: Bu çalışmada, diyetisyen adayı öğrencilerinin ortoreksiya nervoza (ON) eğilimi ile yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması ve besin tercihleri ve tüketim sıklıklarının hem ON eğilimi hem de yaşam doyumu düzeyine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünde öğrenim gören 283 öğrenci araştırmaya dâhil edilmiştir. Yaşam Doyumu Ölçeği, ORTO-11 Ölçeği, Besin Tüketim Sıklığı Anketi ile sosyodemografik bilgileri içeren kişisel bilgi formu katılımcılara ''Google Dokümanlar'' üzerinden sunularak veriler toplanmıştır. ON değişkeni ile yaşam doyumu değişkeni arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. İkili grup değişkenlerin karşılaştırmalarında t-testi ya da Mann-Whitney U testi, çoklu karşılaştırmalar için tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya dâhil olan diyetisyen adayı öğrencilerin %64,7'sinin ortorektik eğilimler gösterdiği saptanmıştır. Öğrencilerin ON eğilim düzeylerinin: 1) Yemek yerken kalori hesabı yapanlarda yapmayanlara kıyasla; 2) Şişmanlama endişesi olanlarda olmayanlara kıyasla; 3) İkinci sınıfta öğrenim görenlerde 3. sınıftakilere kıyasla; istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin yaşam doyumu düzeylerinin ortalama bir değere sahip olduğu bulunmuştur. Yaşam doyumu ve ON eğilimi arasında anlamlı bir ilişki durumu bulunamamıştır. Tam yağlı yoğurt, kuru baklagil, zeytinyağı, sütlü tatlı ve alkol tüketimi ile ON eğilimi arasında; dana eti, domates ve havuç tüketimi ile de yaşam doyumu düzeyi arasında anlamlı olarak farklılık olduğu saptanmıştır. Sonuç: Koronavirüs hastalığı-2019 pandemisi döneminde, diyetisyen adayı öğrencilerin ortorektik yeme davranışları yaşam doyumu düzeyi arasında anlamlı bir ilişki durumu saptanamazken, bazı besinlerin tüketim sıklığının ON eğilimi ve yaşam doyumu üzerinde etkisi olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Beslenme ve yeme bozuklukları; yemek tercihleri; COVID-19; kişisel memnuniyet; beslenme durumu
ABSTRACT
Objective: In this study, it was aimed to investigate the relationship between level of the satisfaction with life (SWL) and orthorexia nervosa (ON) tendency of dietetic students and evaluation of the differences in food choices and consumption frequency in terms of ON tendency and SWL. Material and Methods: Two hundred and eighty three dietetic students at Tekirdağ Namık Kemal University were included in this study. Data were collected by applying Satisfaction with Life Scale, ORTO-11 Scale, Food Consumption Frequency Questionnaires and personal data form to the participants through ''Google Documents''. Spearman's correlation analysis was used for determining the relationships between ON and SWL variables. T test or Mann-Whitney U test was used for comparisons of binary group variables, and analysis of variance test was used for multiple comparisons. Results: 64.7% of the students exhibited in a tendency for ON. The levels of ON tendency was found statistically significantly higher in students: 1) Calculating calories while eating compared to those who do not; 2) Worrying about getting fat compared to those without worry; 3) In second year compared to third year. The values of SWL among students were found moderate levels. No significant correlation was found between ON tendency and SWL level. The differences between consumption frequency of foods as follows: 1) Full-fat yogurt, legumes, olive oils, dairy desserts, and alcohol; 2) Beef, tomato and carrot were statistically significantly different in terms of ON tendency and the level of SWL, respectively. Conclusion: The orthorexic eating behaviors of dietetics students was not associated with SWL during coronavirus disease-2019 pandemic but it was demonstrated that the consumption frequency of certain foods impacts on ON tendency and SWL.
Keywords: Feeding and eating disorders; food preferences; COVID-19; personal satisfaction; nutritional status
Objective: In this study, it was aimed to investigate the relationship between level of the satisfaction with life (SWL) and orthorexia nervosa (ON) tendency of dietetic students and evaluation of the differences in food choices and consumption frequency in terms of ON tendency and SWL. Material and Methods: Two hundred and eighty three dietetic students at Tekirdağ Namık Kemal University were included in this study. Data were collected by applying Satisfaction with Life Scale, ORTO-11 Scale, Food Consumption Frequency Questionnaires and personal data form to the participants through ''Google Documents''. Spearman's correlation analysis was used for determining the relationships between ON and SWL variables. T test or Mann-Whitney U test was used for comparisons of binary group variables, and analysis of variance test was used for multiple comparisons. Results: 64.7% of the students exhibited in a tendency for ON. The levels of ON tendency was found statistically significantly higher in students: 1) Calculating calories while eating compared to those who do not; 2) Worrying about getting fat compared to those without worry; 3) In second year compared to third year. The values of SWL among students were found moderate levels. No significant correlation was found between ON tendency and SWL level. The differences between consumption frequency of foods as follows: 1) Full-fat yogurt, legumes, olive oils, dairy desserts, and alcohol; 2) Beef, tomato and carrot were statistically significantly different in terms of ON tendency and the level of SWL, respectively. Conclusion: The orthorexic eating behaviors of dietetics students was not associated with SWL during coronavirus disease-2019 pandemic but it was demonstrated that the consumption frequency of certain foods impacts on ON tendency and SWL.
Keywords: Feeding and eating disorders; food preferences; COVID-19; personal satisfaction; nutritional status
REFERANSLAR:
- Ammar A, Chtourou H, Boukhris O, Trabelsi K, Masmoudi L, Brach M, et al, On Behalf Of The Eclb-Covid Consortium. COVID-19 home confinement negatively impacts social participation and life satisfaction: a worldwide multicenter study. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(17):6237. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Diener E, Emmons RA, Larsen RJ, Griffin S. The satisfaction with life scale. J Pers Assess. 1985;49(1):71-5. [Crossref] [PubMed]
- Acar Tek N, Karaçil Ermumcu MŞ. Sağlık profesyonellerinde sağlıklı beslenme kaygısı: ortoreksiya nervoza (ON) [Healthy eating concern in health professionals: orthorexia nervosa (ON)]. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;1(2):59-71. [Link]
- Tuzgöl Dost M. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi [Examining life satisfaction levels of university students in terms of some variables]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;22(22):132-43. [Link]
- Bratman, S. The health food eating disorder. Yoga Journal. 1997; Eylül-Ekim, 42-50.
- Lengyel CO, Tate RB, Obirek Blatz AK. The relationships between food group consumption, self-rated health, and life satisfaction of community-dwelling canadian older men: the manitoba follow-up study. J Nutr Elder. 2009;28(2):158-73. [Crossref] [PubMed]
- Williams SG, McDermott R, Fruh S, Graves R, Hall H, Wright T, et al. Nursing Student Satisfaction With Daily Life: A Holistic Approach. J Nurs Educ. 2018;57(12):751-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kinzl JF, Hauer K, Traweger C, Kiefer I. Orthorexia nervosa in dieticians. Psychother Psychosom. 2006;75(6):395-6. [Crossref] [PubMed]
- Korinth A, Schiess S, Westenhoefer J. Eating behaviour and eating disorders in students of nutrition sciences. Public Health Nutr. 2010;13(1):32-7. [Crossref] [PubMed]
- Asil E, Sürücüoğlu MS. Orthorexia nervosa in Turkish dietitians. Ecol Food Nutr. 2015;54(4):303-13. [Crossref] [PubMed]
- Arusoğlu G. Sağlıklı beslenme takıntısı (ortoreksiya) belirtilerinin incelenmesi, Orto-15 Ölçeğinin uyarlanması. [Yüksek Lisans Tezi] Ankara; Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı; 2006. [06.04.2022] [Link]
- Gobin KC, Mills JS, McComb SE. The effects of the COVID-19 pandemic lockdown on eating, body image, and social media habits among women with and without symptoms of orthorexia nervosa. Front Psychol. 2021;12:716998. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Donini LM, Marsili D, Graziani MP, Imbriale M, Cannella C. Orthorexia nervosa: validation of a diagnosis questionnaire. Eat Weight Disord. 2005;10(2):e28-32. [Crossref] [PubMed]
- Dağlı A, Baysal N. Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Adaptation of the satisfaction with life scale into Turkish: the study of validity and reliability]. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2016;15(59):1250-62. [Crossref]
- Arslan I, Bektaş H. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun ölçülmesi [Measuring life satisfaction of university students]. IGUSABDER. 2019;8:767-84. [Crossref]
- Yelpaze İ, Yakar L. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve bilişsel esnekliklerinin incelenmesi [The investigation of life satisfaction and cognitive flexibility of university students]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2019;9(54):913-35. [Link]
- Demir R, Tanhan A, Çiçek İ, Yerlikaya İ, Çırak Kurt S, Ünverdi B. Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu [Psychological well-being and life satisfaction as predictors of quality of life]. Journal of Education for Life. 2021;35(1):192-206. [Crossref]
- Rogowska AM, Ochnik D, Kuśnierz C, Jakubiak M, Schütz A, Held MJ, et al. Satisfaction with life among university students from nine countries: Cross-national study during the first wave of COVID-19 pandemic. BMC Public Health. 2021;21(1):2262. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 20. Auerbach RP, Mortier P, Bruffaerts R, Alonso J, Benjet C, Cuijpers P, et al; WHO WMH-ICS Collaborators. WHO World Mental Health Surveys International College Student Project: Prevalence and distribution of mental disorders. J Abnorm Psychol. 2018;127(7):623-38. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yildirim Y, Kilic SP, Akyol AD. Relationship between life satisfaction and quality of life in Turkish nursing school students. Nurs Health Sci. 2013;15(4):415-22. [Crossref] [PubMed]
- Zhang J, Zhao S, Lester D, Zhou C. Life satisfaction and its correlates among college students in China: a test of social reference theory. Asian J Psychiatr. 2014;10:17-20. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Zhang SX, Wang Y, Rauch A, Wei F. Unprecedented disruption of lives and work: Health, distress and life satisfaction of working adults in China one month into the COVID-19 outbreak. Psychiatry Res. 2020;288:112958. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Grant N, Wardle J, Steptoe A. The relationship between life satisfaction and health behavior: a cross-cultural analysis of young adults. Int J Behav Med. 2009;16(3):259-68. [Crossref] [PubMed]
- Sæther SMM, Knapstad M, Askeland KG, Skogen JC. Alcohol consumption, life satisfaction and mental health among Norwegian college and university students. Addict Behav Rep. 2019;10:100216. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- He J, Zhao Y, Zhang H, Lin Z. Orthorexia nervosa is associated with positive body image and life satisfaction in Chinese elderly: Evidence for a positive psychology perspective. Int J Eat Disord. 2021;54(2):212-21. [Crossref] [PubMed]
- Yücel ÜÖ, Yücel M. Changes in diet, lifestyle, and Orthorexia Nervosa tendency during the COVID-19 pandemic: A web-based study. Clin Nutr ESPEN. 2022;49:241-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Blanchflower DG, Oswald AJ, Stewart-Brown S. Is psychological well-being linked to the consumption of fruit and vegetables? Social Indicators Research: An International and Interdisciplinary Journal for Quality-of-Life Measurement. 2012;114(3):785-801. [Crossref]
- Phulkerd S, Thapsuwan S, Chamratrithirong A, Gray RS. Influence of healthy lifestyle behaviors on life satisfaction in the aging population of Thailand: a national population-based survey. BMC Public Health. 2021;21(1):43. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gacek M. The sense of life satisfaction versus dietary choices of young women doing fitness for recreational purposes. Rocz Panstw Zakl Hig. 2017;68(1):77-81. [PubMed]
- Erol Ö. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin ortoreksiya nervoza belirtilerinin ve yeme tutumlarının saptanması [Yüksek Lisans Tezi] Malatya; İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018. [06.04.2022] [Link]
- Sünbül Ş. Üniversite öğrencilerinin yeme tutumu ve ortoreksiya nervoza eğilimlerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] Konya; Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı Beslenme Eğitimi Bilim Dalı; 2019 [06.04.2022] [Link]
- Kałużna-Czaplińska J, Gątarek P, Chirumbolo S, Chartrand MS, Bjørklund G. How important is tryptophan in human health? Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(1):72-88. [Crossref] [PubMed]
- Strahler J, Hermann A, Walter B, Stark R. Orthorexia nervosa: A behavioral complex or a psychological condition? J Behav Addict. 2018;7(4):1143-56. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi