.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
COVID-19 Pandemi Sürecinde Erişkin Bireylerin Algıladıkları Sosyal Destek ve Sağlık Kaygısı Düzeylerinin İncelenmesi: Analitik Araştırma-Kesitsel
Investigation of the Perceived Social Support and Health Anxiety Levels of Adult Individuals During the COVID-19 Pandemic Process: Analytical Research-Sectional
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(3):847-55
doi: 10.5336/healthsci.2021-86428
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını ile beraber bireylerde stres, kaygı, depresyon gibi ciddi ruh sağlığı sorunları ortaya çıkmıştır. Fiziksel kısıtlamaların olduğu bu süreçle başa çıkmada en büyük gücümüz ailemiz, arkadaşlarımız ve yakın çevremizle kuracağımız mesafeli sosyal bağlarımızdır. Çalışmamızda Konya ili merkez ilçelerinden; Selçuklu, Meram ve Karatay'da ikamet eden akut veya kronik hastalığı olan yetişkin bireylerin algıladıkları sosyal destek ve sağlık kaygı düzeylerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemldu: Araştırmada nicel araştırma deseni kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Konya merkez ilçeler nüfusunu oluşturan 1.346.330 kişi olup Konya merkez ilçelerinde akut veya kronik hastalığı bulunan 404 kişi örnekleme dâhil edilmiştir. Çevrimiçi anket tekniği ile veriler elde edilmiştir. Araştırmada Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ölçeği ve Sağlık Kaygısı ölçeği kullanılmıştır. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ölçeğinin Cronbach Alpha değeri 0,97, Sağlık Kaygısı ölçeğinin Cronbach Alpha değeri 0,89'dur. Bulgular: Erkeklerin sağlık kaygı seviyeleri yüksek, kadınların sosyal destek seviyeleri yüksek bulunmuştur. Bekârların sağlık kaygıları seviyesi yüksek, evlilerin sosyal destek düzeyleri yüksek bulunmuştur. Yaş arttıkça sağlık kaygısı artmakta ve sosyal destek düşmektedir. Eğitim düzeyi düşük olanların sağlık kaygı seviyeleri yüksek, eğitim düzeyi arttıkça sosyal destek düzeylerinin arttığı tespit edilmiştir. Sonuç: Sağlık kaygısı ile sosyal destek arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Algılanan sosyal destek; sağlık kaygısı; kronik hasta
Amaç: Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını ile beraber bireylerde stres, kaygı, depresyon gibi ciddi ruh sağlığı sorunları ortaya çıkmıştır. Fiziksel kısıtlamaların olduğu bu süreçle başa çıkmada en büyük gücümüz ailemiz, arkadaşlarımız ve yakın çevremizle kuracağımız mesafeli sosyal bağlarımızdır. Çalışmamızda Konya ili merkez ilçelerinden; Selçuklu, Meram ve Karatay'da ikamet eden akut veya kronik hastalığı olan yetişkin bireylerin algıladıkları sosyal destek ve sağlık kaygı düzeylerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemldu: Araştırmada nicel araştırma deseni kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Konya merkez ilçeler nüfusunu oluşturan 1.346.330 kişi olup Konya merkez ilçelerinde akut veya kronik hastalığı bulunan 404 kişi örnekleme dâhil edilmiştir. Çevrimiçi anket tekniği ile veriler elde edilmiştir. Araştırmada Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ölçeği ve Sağlık Kaygısı ölçeği kullanılmıştır. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ölçeğinin Cronbach Alpha değeri 0,97, Sağlık Kaygısı ölçeğinin Cronbach Alpha değeri 0,89'dur. Bulgular: Erkeklerin sağlık kaygı seviyeleri yüksek, kadınların sosyal destek seviyeleri yüksek bulunmuştur. Bekârların sağlık kaygıları seviyesi yüksek, evlilerin sosyal destek düzeyleri yüksek bulunmuştur. Yaş arttıkça sağlık kaygısı artmakta ve sosyal destek düşmektedir. Eğitim düzeyi düşük olanların sağlık kaygı seviyeleri yüksek, eğitim düzeyi arttıkça sosyal destek düzeylerinin arttığı tespit edilmiştir. Sonuç: Sağlık kaygısı ile sosyal destek arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Algılanan sosyal destek; sağlık kaygısı; kronik hasta
ABSTRACT
Objective: With the COVID-19 epidemic, which affected the whole world, serious mental health problems such as stress, anxiety and depression have emerged in individuals. Our greatest strength in coping with this process of physical restrictions is the distant social ties we will establish with our family, friends and close circle. In our study, one of the central districts of Konya; It is aimed to examine the perceived social support and health anxiety levels of adult individuals with acute or chronic diseases residing in Selçuklu, Meram and Karatay. Material and Methods: In the study, quantitative research design convenience sampling method was used. The population of the research is 1,346,330 people who make up the population of Konya central districts and 404 people with acute or chronic diseases in Konya central districts were included in the sample. Data were obtained with the online survey technique. Multidimensional Perceived Social Support scale and Health Anxiety scale were used in the study. The Cronbach Alpha value of the Multidimensional Perceived Social Support scale is 0.97, and the Cronbach Alpha value of the Health Anxiety scale is 0.89. Results: Men's health anxiety levels were high, and women's social support levels were high. It was found that the health anxiety levels of the singles were high, and the social support levels of the married were high. As age increases, health anxiety increases and social support decreases. It has been determined that the health anxiety levels of those with low education level are high, and their social support levels increase as the education level increases. Conclusion: A strong negative relationship was found between health anxiety and social support.
Keywords: Perceived social support; health anxiety; chronic patient
Objective: With the COVID-19 epidemic, which affected the whole world, serious mental health problems such as stress, anxiety and depression have emerged in individuals. Our greatest strength in coping with this process of physical restrictions is the distant social ties we will establish with our family, friends and close circle. In our study, one of the central districts of Konya; It is aimed to examine the perceived social support and health anxiety levels of adult individuals with acute or chronic diseases residing in Selçuklu, Meram and Karatay. Material and Methods: In the study, quantitative research design convenience sampling method was used. The population of the research is 1,346,330 people who make up the population of Konya central districts and 404 people with acute or chronic diseases in Konya central districts were included in the sample. Data were obtained with the online survey technique. Multidimensional Perceived Social Support scale and Health Anxiety scale were used in the study. The Cronbach Alpha value of the Multidimensional Perceived Social Support scale is 0.97, and the Cronbach Alpha value of the Health Anxiety scale is 0.89. Results: Men's health anxiety levels were high, and women's social support levels were high. It was found that the health anxiety levels of the singles were high, and the social support levels of the married were high. As age increases, health anxiety increases and social support decreases. It has been determined that the health anxiety levels of those with low education level are high, and their social support levels increase as the education level increases. Conclusion: A strong negative relationship was found between health anxiety and social support.
Keywords: Perceived social support; health anxiety; chronic patient
REFERANSLAR:
- Varol G, Tokuç B. Halk sağlığı boyutuyla Türkiye'de COVID-19 pandemisinin değerlendirilmesi [The evaluation of COVID-19 pandemic course in Turkey in public health aspects]. Namık Kemal Tıp Dergisi. 2020;8(3):579-94. [Crossref]
- Bilge M. Türkiye'de COVID-19 pandemi sürecinde dezavantajlı bireylere yönelik uygulamaların incelenmesi: "vefa sosyal destek grubu" örneği [Turkey covidien-19 analysis of the application for disadvantaged individuals process action: "loyalty social support group" example]. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi. 2020;16:101-14. [Crossref]
- Orhan Ö. Çukurova üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin sağlık anksiyete düzeylerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile ilişkilendirilmesi [Tıpta uzmanlık tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 2019. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Sunderland M, Newby JM, Andrews G. Health anxiety in Australia: prevalence, comorbidity, disability and service use. Br J Psychiatry. 2013;202(1):56-61. [Crossref] [PubMed]
- Salkovskis PM, Warwick HM. Morbid preoccupations, health anxiety and reassurance: a cognitive-behavioural approach to hypochondriasis. Behav Res Ther. 1986;24(5):597-602. [Crossref] [PubMed]
- Chen CY, Hong RY. Intolerance of uncertainty moderates the relation between negative life events and anxiety. Personality and Individual Differences. 2010;49(1):49-53. [Crossref]
- Taylor S, Asmundson GJ. Treating Health Anxiety A Cognitive-Behavioral Approach. 1st ed. New York London: The Guilford Press; 2004. [Crossref]
- Wilhelmsen I. Hypochondriasis or health anxiety. Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology. 2017;1-8. [Crossref]
- Yaman Z. Böbrek nakli olan bireylerin sosyal destekleri ile ruhsal durumları arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Mersin: Mersin Üniversitesi; 2016. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Yaman A. Bedensel engelli bireylerin sosyal destek düzeyleri ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi; 2019. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Çeçen AR. Öğrencilerin cinsiyetlerine ve ana baba tutum algılarına göre yalnızlık ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi [University students' loneliness and perceived social support levels according to gender and perceived parents attitudes]. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2008;6(3):415-31. [Link]
- Hendryx M, Green CA, Perrin NA. Social support, activities, and recovery from serious mental illness: STARS study findings. J Behav Health Serv Res. 2009;36(3):320-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. 7. Baskı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık; 2012.
- Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG, Farley GK. The multidimensional scale of perceived social support. J Pers Assess. 1988;52(1):30-41. [Crossref]
- Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı geçerlik ve güvenirliği [Factorial structure, Validity, and Reliability of Revised Form of the Multidimensional Scale of perceived social support]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12(1):17-25. [Link]
- Salkovskis PM, Warwick HMC, Deale AC. Cognitive-behavioral treatment for severe and persistent health anxiety (hypochondriasis). Brief Treatment and Crisis Intervention. 2002;3(3):353-67. [Crossref]
- Aydemir Ö, Kırpınar İ, Satı T, Uykur B, Cengisiz C. Sağlık Kaygısı Ölçeği'nin Türkçe için güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Antalya: 47. Ulusal Psikiyatri Kongresi; 2011. (Erişim Tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Türk A, Bingül B, Ak R. Tarihsel süreçte yaşanan pandemilerin ekonomik ve sosyal etkileri [Economic and social effects of pandemics experienced in the historical process]. Gaziantep Universıty Journal of Social Sciences. 2020;19:612-32. [Crossref]
- Kul A, Demir R, Katmer A. COVID-19 salgını döneminde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak yaşam anlamı ve kaygı [Meaning of life and anxiety as predictors of psycholological resilience during the COVID-19 epidemic]. Turkish Studies. 2020;15(6):695-719. [Crossref]
- Freund A. Why do more men die from COVID-19?. The Scientific Journal Nature Communications. 2020. [Link]
- Zubaroğlu Yanardağ M, Say Şahin D. Yaşlı bireylerde sürekli kaygı ve sürekli depresyon üzerine bir inceleme [An examination on trait anxiety and trait depression in the elderly individuals]. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2019;30(1):37-55. [Crossref]
- Kartopu S. Lise öğrenci ve öğretmenlerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Kahramanmaraş örneği) [Examination of level of state- trial anxiety of students and teachers in high schools from several variables (A case study in the town of Kahramanmaraş)]. İlahiyat Dergisi. 2012;17(2):147-70. [Link]
- Bostan S, Erdem R, Öztürk YE, Kılıç T, Yılmaz A. The effect of COVID-19 pandemic on the Turkish society. Electron J Gen Med. 2020;17(6):1-8. [Crossref]
- Gan Z, Li Y, Xie D, Shao C, Yang F, Shen Y, et al. The impact of educational status on the clinical features of major depressive disorder among Chinese women. J Affect Disord. 2012;136(3):988-92. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sareen J, Afifi TO, McMillan KA, Asmundson GJ. Relationship between household income and mental disorders: findings from a population-based longitudinal study. Arch Gen Psychiatry. 2011;68(4):419-27. [Crossref] [PubMed]
- Erközan A. Üniversite öğrencilerinde kişilerarası duyarlılık ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi [Interpersonal sensitivity and depression levels of university students]. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. 2005;14:129-55. [Link]
- Tüzüner S. İzmir'deki aile hekimlerinin ve aile hekimliği asistanlarının kronik hastalık yönetimi algısı [Uzmanlık tezi]. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi; 2018. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Öz H. Miyokart infarktüsü geçiren hastalarda umut, moral ve algılanan sosyal desteğin yaşam kalitesine etkisi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi; 2006. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Ayar T. Onkoloji hastalarının algıladıkları yalnızlık ve sosyal destek düzeyinin yaşam kalitesi ve semptom kontrolü üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi; 2018. (Erişim tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Zengin O, Erbay E, Yıldırım B, Altındağ Ö. Quality of life, coping, and social support in patients with multiple sclerosis: a pilot study. Turkish Journal of Neurology. 2017;23(4):211-8. [Crossref]
- Yılmaz M. Kanser hastalarının sosyal destek algısı ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi (iki hastane örneği-ankara) [Uzmanlık tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi; 2014. (Erişim Tarihi: 29.09.2021). Erişim linki: [Link]
- Altıparmak S. Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu, sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler [The levels of life satisfaction, social support and factors affecting these in elderly people living at nursing homes]. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2009;23(3):159-64. [Link]
- Coşkun Y, Akkaş G. Engelli çocuğu olan annelerin sürekli kaygı düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki [The relation which between anxiety level of the mothers who have disabled children and social support]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;10(1):213-27. [Link]
- Bernad D, Zysnarska M, Adamek R. Social support for cancer-Selected problems. Rep Pract Oncol Radiother. 2010;15(2):47-50. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kara E. Kovid-19 pandemisindeki dezavantajlı gruplar ve sosyal hizmet işgücünün işlevi [The function of the social service workforce during the COVID-19 pandemic in disadvantaged groups]. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2020;4(1):28-34. [Link]
.: İşlem Listesi