Amaç: Salgın dönemlerinde sağlık hizmeti kullanımındaki değişimin bilinmesi, hizmet kullanımıyla ilgili alınacak önlemlerin doğru planlanması bakımından önemlidir. Bu çalışma, koronavirüs hastalığı2019 pandemi döneminde sağlık hizmeti kullanımındaki değişimi ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma retrospektif tipte ve tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmada, izin alınabilen ve verilerini paylaşan 3 özel ve 1 kamu hastanesinden alınan veriler kullanılmıştır. Araştırmada 2020 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarındaki sağlık hizmeti kullanımı (polikliniklere başvuru, acil servise başvuru, branş bazında yapılan ameliyat sayısı, servis ve yoğun bakımlara yapılan yatışlar ve yapılan tetkikler) bir önceki yılın aynı dönemi (2019 yılı Mart, Nisan ve Mayıs ayları) ile karşılaştırılarak, sağlık hizmeti kullanımındaki değişim değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmada 2020 Mart, Nisan ve Mayıs aylarında bir önceki yılın aynı dönemine göre acil servise başvuru sayısında %52,3; polikliniklere başvuru sayısında %54,5; yapılan ameliyat sayısında %51,9; servislere yapılan yatış sayısında %33,4; yoğun bakımlara yapılan yatış sayısında %12,3 ve yapılan tetkik sayısında %51,3 oranında bir azalma olduğu görülmüştür. Nisan ve mayıs aylarındaki azalma, mart ayına göre daha fazladır. Kamu hastanesinde hizmet kullanımındaki değişim (azalma), özel hastanelere göre daha fazladır. Sonuç: Araştırma sonucunda kamuda daha fazla olmak üzere hem özel hem de kamuda sağlık hizmeti kullanımında önemli bir düşüş yaşandığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Sağlık planlaması; kullanım yönetimi; COVID-19; pandemi
Objective: Knowing the change in health service use during epidemic periods is important for the correct planning of measures to be taken regarding service use.This study was conducted to reveal the change in healthcare utilizationduring the coronavirus disease-2019 pandemic period. Material and Methods: The research is a retrospective and descriptive study. In the study, data from three private and one public hospital, from which permission can be obtained and shared their data, were used. In the study, the use of healthcare services in March, April and May 2020 (applications to polyclinics, emergency room applications, number of surgeries performed on the basis of branches, hospitalizations to services and intensive care units and examinations) in the same period of the previous year (March, April and May 2019), the change in health service use was evaluated. Results: In the study, it was observed that there was a decrease 52.3% of the number of applications to the emergency service; 54.5% in the number of applications to polyclinics; 51.9% of the number of operations performed; 33.4% of hospitalizations to services; 12.3% of hospitalizations in intensive care units; and a 51.3% reduction in the number of examinations performed in March, april and may 2020 compared to the same period of the previous year. The decrease in April and may is higher than in march. The change (decrease) in service utilization in public hospitals is more than in private hospitals. Conclusion: As a result of the study, it has been observed that there is a significant decrease in healthcare use in both private and public, especially in public.
Keywords: Health planning; utilization management; COVID-19; pandemic
- Özlü A, Öztaş D. Yeni coronavirüs (Covid-19) pandemisi ile mücadelede geçmişten ders çıkarmak. [Learning lessons from the past in combating the novel coronavirus (Covid-19) pandemic]. Ankara Med J. 2020;20(2):468-81. [Crossref]
- Rothan HA, Byrareddy SN. The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak. J Autoimmun. 2020;109:102433. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Guo YR, Cao QD, Hong ZS, Tan YY, Chen SD, Jin HJ, et al. The origin, transmission and clinical therapies on coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak - an update on the status. Mil Med Res. 2020;7(1):11. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lai CC, Shih TP, Ko WC, Tang HJ, Hsueh PR. Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges. Int J Antimicrob Agents. 2020;55(3):105924. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Health Organization. [İnternet]. ©2020 WHO. [Erişim tarihi: 01.09.2020]. WHO- Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19-11 March 2020. Erişim linki: [Link]
- Budak F, Korkmaz Ş. COVID-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği. [An overall evaluation for the covid-19 pandemic process: the case of Turkey]. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi. 2020;1:62-79. [Crossref]
- Çalışkan C, Özcebe H. Afetlerde enfeksiyon hastalıkları salgınları ve kontrol önlemleri. [Epidemics of infectious diseases in disasters and control measures of them]. TAF Prev Med Bull. 2013;12(5):583-8. [Crossref]
- van Genugten ML, Heijnen ML, Jager JC. Pandemic influenza and healthcare demand in the Netherlands: scenario analysis. Emerg Infect Dis. 2003;9(5):531-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ergin M, Özel G, Taze Ö. Pandemi sırasında hastane öncesi acil sağlık hizmetleri. Oğuztürk H, editör. Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) ve Acil Tıp 2020. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2020. p.47-53. [Link]
- Erdem R, Pirinççi E. Sağlık hizmetlerinde kullanım ve kullanımı etkileyen faktörler. [Health services utilization and the factors that influence on the utilization]. OMU Tıp Dergisi. 2003;20(1):39-46. [Link]
- Kaya S. Sağlık bakım hizmetlerinin kullanılabilirliği [Availability of Health Care Services]. Toplum Hekim. 1995;10(66):101-6. [Link]
- BBC News [İnternet]. © 2020 BBC. [Erişim tarihi: 12.09.2020]. Köker İ. Koronavirüs: solunum cihazı nedir, Türkiye'de kaç adet var? Erişim linki: [Link]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü [İnternet]. © 2020 T.C. Sağlık Bakanlığı. [Erişim tarihi: 12.09.2020]. Pandemi hastaneleri. Erişim adresi: [Link]
- Türkmen E. COVID-19 Salgınında yoğun bakım ünitelerinin organizasyonu. [Organization of the intensive care units during COVID-19 outbreak]. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2020;24(EK-1):39-45. [Link]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. [Erişim tarihi: 12.09.2020]. COVID-19 Pandemisinde Normalleşme döneminde sağlık kurumlarında çalışma rehberi, bilimsel danışma kurulu çalışması. Erişim linki: [Link]
- Vrhovec J, Tajnikar M. Population ageing and healthcare demand: The case of Slovenia. Health Policy. 2016;120(11):1329-36. [Crossref] [PubMed]
- TRT Haber [İnternet]. [Erişim tarihi: 16.01.2021]. Batman Eğitim ve Araştırma Hastanesi 15 Aralık'ta hasta kabulüne başlayacak. Erişim linki: [Link]
- Medical Park [Internet]. © 1993- 2021 Medical Park Hastaneler Grubu. [Erişim tarihi: 16.01.2021]. Medical Park Batman. Erişim linki: [Link]
- Özel Batman Yaşam Hastanesi [İnternet]. [Erişim tarihi: 16.01.2021]. Hakkımızda. Erişim linki: [Link]
- Özel Batman Dünya Hastanesi [İnternet]. © 2021 Özel Batman Dünya Hastanesi. [Erişim tarihi: 16.01.2021]. Hakkımızda. Erişim linki: [Link]
- Chen TA, Lai KH, Chang HT. Impact of a severe acute respiratory syndrome outbreak in the emergency department: an experience in Taiwan. Emerg Med J. 2004;21(6):660-2. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ko PC, Chen WJ, Ma MH, Chiang WC, Su CP, Huang CH, et al. Emergency medical services utilization during an outbreak of severe acute respiratory syndrome (SARS) and the incidence of SARS-associated coronavirus infection among emergency medical technicians. Acad Emerg Med. 2004;11(9):903-11. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. [Erişim tarihi: 12.09.2020]. Elektif işlemlerin ertelenmesi ve diğer alınacak tedbirler. Erişim linki: [Link]
- Hacettepe Üniversitesi [İnternet]. [Erişim tarihi: 12.09.2020]. Korona. Erişim linki: [Link]
- Wong J, Goh QY, Tan Z, Lie SA, Tay YC, Ng SY, et al. Preparing for a COVID-19 pandemic: a review of operating room outbreak response measures in a large tertiary hospital in Singapore. Can J Anaesth. 2020;67(6):732-45. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- De Filippo O, D'Ascenzo F, Angelini F, Bocchino PP, Conrotto F, Saglietto A, et al. Reduced rate of hospital admissions for ACS during Covid-19 outbreak in Northern Italy. N Engl J Med. 2020;383(1):88-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Chopra V, Toner E, Waldhorn R, Washer L. How should U.S. Hospitals prepare for coronavirus disease 2019 (COVID-19)? Ann Intern Med. 2020;172(9):621-2. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. © 2020 T.C. Sağlık Bakanlığı. [Erişim tarihi: 02.09.2020]. Sağlık istatistikleri yıllığı. Erişim linki: [Link]
.: İşlem Listesi