Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] enfeksiyonu, Aralık 2019 tarihinde Çin'in Wuhan kentinde ilk kez görüldükten sonra neredeyse tüm dünya ülkelerine hızla yayılmış ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi ilan edilmiştir. Hasta sayısının artmasına paralel olarak sağlık çalışanlarında da hastalık artarak görülmeye başlamıştır. Ülkemizde de sağlık çalışanları arasında hastalık sayısı artmış olup, hayatını kaybeden meslektaşlarımız olmuştur. Tüm dünyada ve ülkemizde sağlık çalışanları, enfeksiyon bulaşı açısından en riskli meslek üyeleridir. Ülkemizde sağlık çalışanları arasında hastalığın yayılmaya başlamasıyla birlikte; COVID-19 hastalığının iş kazası kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, meslek hastalığı olarak kabul edilip edilmeyeceği, sağlık çalışanının tedavi olması ya da ölümü ile sonuçlanan sağlık zararının COVID-19 enfeksiyonu ile nedensellik ilişkisinin nasıl değerlendirileceği, COVID-19 enfeksiyonunun, iş kazası olarak bildirildiği durumlarda sağlık hasarının ağırlık derecesinin nasıl değerlendirileceği, hastalık nedenli bir sekel kalıp kalmayacağı ve eğer bir sekel kalırsa bunun hem nedensellik ilişkisi hem de iş gücü kaybı açısından nasıl değerlendirileceği birçok platformda tartışma konusu olmuştur. Bu çalışma, iş kazası, mesleki hastalık, yaralanma ağırlığı ile ilgili mevzuatlar çerçevesinde COVID- 19 enfeksiyonu bulaşan sağlık çalışanlarının mesleki hastalık ve iş kazası açısından adli tıbbi yaklaşımın tartışıldığı bir derleme niteliğindedir. Ayrıca iş kazası olarak bildirim yapıldığında, sağlık çalışanında hangi klinik bulgularla yaralanma ağırlığının değerlendirileceğine dair öneriler geliştirilmiş ve hangi sekellerin iş gücü kaybı açısından değerlendirilebileceği ve kapsamına dair öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; SARS-Cov-2; adli tıp; sağlık çalışanı; meslek hastalığı; iş kazası; iş gücü kaybı
After the coronavirus disease-2019 (COVID-19) infection first appeared in Wuhan, China in December 2019, it spread rapidly to almost all countries of the world and was declared a pandemic by the World Health Organization. In parallel with the increase in the number of patients, the disease started to increase in healthcare workers. In our country, the number of diseases is increasing among healthcare workers and some of them died. Healthcare professionals are the riskiest profession members in terms of infection transmission in worldwide and our country. With the spread of disease among healthcare workers in our country; it has been started to discuss of many related subjects on many platforms; whether COVID-19 disease will be evaluated within the scope of work accident, whether it will be considered an occupational disease, how to evaluate the causal relationship between COVID-19 infection and health damage resulting in treatment or death of the health workers, how to assess the severity of injury in cases with COVID-19 infection, if it was reported as an occupational accident, whether there will be a sequela caused by disease and if a sequela remains, how to evaluate it both in terms of causality and disability. This study is a compilation of forensic medical approach of healthcare workers infected with COVID-19 in terms of occupational disease and occupational accident within the framework of related legislation. In addition, recommendations were developed in terms of severity of injury and disability assessment when reported as an occupational accident.
Keywords: COVID-19, SARS-Cov-2 virus; forensic medicine; healthcare workers; occupational disease; occupational accident; disability assessment
- Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and important lessons from the coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in China: summary of a report of 72 314 cases from the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA. 2020. [Crossref] [PubMed]
- COVID-19 Pandemisi'nde meslek hastalığı tanı kılavuzu. Erişim tarihi: 10.04.2020. https://korona.hasuder.org.tr/wp-content/uploads/Mesleksel-COVID_19_Tan%C4%B1_Rehberi_2020.pdf
- WHO (2020). Global Surveillance for human infection with coronavirus disease (COVID-19). Erişim tarihi: 21.03.2020. https://www.who.int/publications/i/item/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)
- T.C. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 teması olan sağlık çalışanlarının değerlendirilmesi. Güncelleme 08.04.2020. Erişim tarihi: 10.04.2020 https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/tedavi/COVID19-TemasiOlanSaglikCalisanlarininDegerlendirilmesi.pdf
- T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2020). COVID-19 (SARS-CoV-2 ENFEKSİYONU) REHBERİ (Bilim Danışma Kurulu Çalışması). Güncelleme: 02.04.2020. Erişim tarihi: 10.04.2020 https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/37044,covid-19rehberipdf.pdf?0
- Mao L, Wang M, Chen S, He Q, Chang J, Hong C, et al. Neurological Manifestations of Hospitalized Patients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective case series study. medRxiv 2020.02. 22.20026500. doi. org/10.1101/2020.02. 2020;22:500. [Crossref]
- Baig AM, Khaleeq A, Ali U, Syeda H. Evidence of the COVID-19 virus targeting the CNS: tissue distribution, host-virus interaction, and proposed neurotropic mechanisms. ACS Chem. Neurosci. 2020;11(7):995-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hanley B, Lucas SB, Youd E, Swift B, Osborn M. Autopsy in suspected COVID-19 cases. J Clin Pathol. 2020;73(5):239-42. [Crossref] [PubMed]
- Osborn M, Lucas S, Stewart R, Swift B, Youd E. Briefing on COVID-19. Autopsy practice relating to possible cases of COVID-19 (2019-nCov, novel coronavirus from China 2019/2020). The Royal College of Pathologists. London:2019. p.14. Erişim tarihi: 09.08.2020. https://www.rcpath.org/uploads/assets/d5e28baf-5789-4b0f-acecfe370eee6223/fe8fa85a-f004-4a0c-81ee4b2b9cd12cbf/Briefing-on-COVID-19-autopsy-Feb-2020.pdf
- Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, et al. for the China Medical Treatment Expert Group for Covid-19. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N Engl J Med. 2020;382:1708-20. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Russell B, Moss C, Rigg A, Hopkins C, Papa S, Hemelrijck MV. Anosmia and ageusia are emerging as symptoms in patients with COVID-19: what does the current evidence say? Ecancermedicalscience. 2020;14:ed98. [Crossref] [PubMed]
- Bagheri SYH, Asghari AM, Farhadi M, Shamshiri AR, Kabir A, Kamrava SK, et al. Coincidence of COVID-19 epidemic and olfactory dysfunction outbreak. medRxiv. 2020. [Crossref]
- Gautier JF, Ravussin Y. A new symptom of COVID‐19: loss of taste and smell. Obesity(Silver Spring). 2020;28(5):848. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Stone J. There's an unexpected loss of smell and taste in coronavirus patients. Forbes. 2020. Erişim tarihi: 10.04.2020. https://www.forbes.com/sites/judystone/2020/03/20/theres-an-unexpected-loss-of-smell-and-taste-in-coronavirus-patients/#258a58a05101
.: İşlem Listesi