Amaç: Bitkisel ürünler çocuklarda hastalıklardan korunmak, hastalıkları tedavi etmek veya tedaviyi desteklemek amacıyla aileler tarafından kullanılmaktadır. Bu araştırmada, çocuklarda bitkisel ürünlerin kullanım gerekçeleri, kullanım sıklığı ve ailelerin bu ürünler hakkındaki bilinç düzeyini tespit etmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma kesitsel bir çalışmadır. Araştırma verilerinin toplanmasında konu ile ilgili literatür taranarak araştırmacılar tarafından oluşturulan ailelerin demografik özellikleri ve araştırma konusu ile ilgili sorulardan oluşan anket formu kullanılmıştır. Türkiye'nin farklı illerindeki ebeveynlere anketin linki gönderilerek ebeveynlerin araştırmaya katılımı sağlanmıştır. Araştırmaya toplam 620 ebeveyn katılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi için frekans, yüzde alma teknikleri ve ki-kare testi uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %80,3'ü çocuğu için bitkisel ürün kullanmıştır. Katılımcıların 335'i hastalıklardan korumak, 156'sı tedavi, 202'si tıbbi tedaviye destek amacıyla kullandığını belirtmiştir. Katılımcıların %48,9'u bitkisel ürünleri eczaneden temin ettiğini belirtmiş, %38,7'si bitkisel ürünü doktor tavsiyesiyle kullandığını belirtmiştir. Ebeveynlerin çocukları için en çok grip ve soğuk algınlığı, öksürük durumlarında ve bağışıklığı güçlendirmek amacıyla bitkisel ürün kullandığı tespit edilmiştir. Ebeveynlerin çocukları için en çok ıhlamur, nane-limon, zencefil, cadı fındığı, zerdeçal kullandığı saptanmıştır. Sonuç: Ebeveynler çocuklarını hastalıklardan korumak veya hastalıkları tedavi etmek gibi çeşitli amaçlarla ve farklı sıklıklarla bitki ve bitkisel ürünleri kullanmaktadır. Sonuçlarımıza göre ebeveynlerin yarısından fazlası doktor, eczacı gibi sağlık profesyonellerinin tavsiyesi ile bitkisel ürünleri kullanmakta, yaklaşık yarısı da bitkisel ürünleri eczanelerden temin etmektedir. Bitkisel ürün kullanan ebeveynlerin %79,37'si fayda görmüş, yalnızca %0,2'si zarar gördüğünü bildirmiştir. Çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi için bitki ve bitkisel ürünlerin akılcı kullanımına yönelik yeterli verinin sağlanması, ailelerin ve sağlık personelinin bu konudaki duyarlılığının artırılması önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Bitkisel ürün; çocuk; pediatri; tamamlayıcı tedavi
Objective: Herbal products are used by families to protect children from diseases, to treat diseases or to support treatment. In this study, it was aimed to determine the reasons for using herbal products in children, the frequency of use and the level of awareness of families about these products. Material and Methods: This research is a cross-sectional study. In the collection of research data, a survey form consisting of questions about demographic characteristics of families and research topic, created by the researchers by scanning the literatüre on the subject, was used. Parents' participation in the research was ensured by sending the link of the survey to parents in different provinces of Türkiye. A total of 620 parents participated in the study. For the analysis of the data obtained from the research, frequency, percentage taking techniques and chi-square test were applied. Results: 80.3% of the participants use herbal products for their children. Three hundred thirty five of the participants stated that they use it to prevent diseases, 156 use it for treatment, 202 use it to support medical treatment. 48.9% of the participants stated that they obtained herbal products from the pharmacy, and 38.7% stated that they used the herbal product with the advice of the doctor. It has been determined that parents mostly use herbal products for their children in cases of flu and cold, cough and to strengthen immunity. It was determined that parents mostly used linden, mint-lemon, ginger, witch hazel and turmeric for their children. Conclusion: Parents have used plants and herbal products for various purposes and with different frequencies, such as protecting their children from diseases or treating diseases. According to our results, more than half of the parents used herbal products with the advice of health professionals such as doctors and pharmacists, and about half of them obtained herbal products from pharmacies. 79.37% of parents using herbal products benefited, only 0.2% reported harm. It is important to provide sufficient data for the rational use of plants and herbal products in order to protect and improve child health, and to increase the sensitivity of families and health personnel on this issue.
Keywords: Herbal product; child; pediatrics; complementary medicine
- Defining and describing complementary and alternative medicine. Panel on Definition and Description, CAM Research Methodology Conference, April 1995. Altern Ther Health Med. 1997;3(2):49-57. [PubMed]
- Araz N, Bulbul S. Use of complementary and alternative medicine in a pediatric population in southern Turkey. Clin Invest Med. 2011;34(1):E21-9. [Crossref] [PubMed]
- Gürol A, Şener Taplak A, Polat S. Herbal supplement products used by mothers to cope with the common health problems in childhood. Complement Ther Med. 2019;47:102214. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization (WHO). Traditional Medicines: Global Situation, Issues and Challenges. Geneva: WHO; 2011.
- Gottschling S, Reindl TK, Meyer S, Berrang J, Henze G, Graeber S, et al. Acupuncture to alleviate chemotherapy-induced nausea and vomiting in pediatric oncology - a randomized multicenter crossover pilot trial. Klin Padiatr. 2008;220(6):365-70. [Crossref] [PubMed]
- Woolf AD. Herbal remedies and children: do they work? Are they harmful? Pediatrics. 2003;112(1 Pt 2):240-6. [Crossref] [PubMed]
- Süzgeç Selçuk S, Eyisan S. Türkiye'deki eczanelerde bulunan bitkisel ilaçlar [Herbal medicines in the pharmacies in Turkey]. Marmara Pharm J. 2012;16(3):164-80. [Crossref]
- Muslu GK, Öztürk C. Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler ve çocuklarda kullanımı [Complementary and alternative therapies and their use in children]. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2008;51(1):62-7. [Link]
- Ceyhan D, Tasa Yiğit T. The role of current complementary and alternative medical treatments in health practice. J Duzce Univ Health Sci Inst. 2016;6(3):178-89. [Link]
- Zuzak TJ, Boňková J, Careddu D, Garami M, Hadjipanayis A, Jazbec J, et al. Use of complementary and alternative medicine by children in Europe: published data and expert perspectives. Complement Ther Med. 2013;21 Suppl 1:S34-47. [Crossref] [PubMed]
- Enzel U. Sicherheit Mit Der Verordnung Von Phytopharmaka Bei Kindern. Ztschr Phytotherapie. 2010;31(1):23-4. [Crossref]
- Gözüm S, Arikan D, Büyükavci M. Complementary and alternative medicine use in pediatric oncology patients in eastern Turkey. Cancer Nurs. 2007;30(1):38-44. [Crossref] [PubMed]
- Ozturk C, Karatas H, Längler A, Schütze T, Bailey R, Zuzak TJ. Complementary and alternative medicine in pediatrics in Turkey. World J Pediatr. 2014;10(4):299-305. [Crossref] [PubMed]
- Karalı Y, Demirkaya M, Sevinir B. Use of complementary and alternative medicine in children with cancer: effect on survival. Pediatr Hematol Oncol. 2012;29(4):335-44. [Crossref] [PubMed]
- Özkars MY, Kırık S. Astım tanılı çocuk hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı: astımda alternatif tedavi [Use of complementary and alternative therapy in children with asthma: alternative therapy in asthma]. Ortadoğu Tıp Dergisi. 2018;10(4):403-6. [Crossref]
- Meyer S, Gortner L, Larsen A, Kutschke G, Gottschling S, Gräber S, et al. Complementary and alternative medicine in paediatrics: a systematic overview/synthesis of Cochrane Collaboration reviews. Swiss Med Wkly. 2013;143:w13794. [Crossref] [PubMed]
- Tuncel T, Şen V, Kelekçi S, Karabel M, Şahin C, Uluca Ü, et al. Use of complementary and alternative medicine in children who have no chronic disease. Turk Pediatri Ars. 2014;49(2):148-53. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Steel A, McIntyre E, Harnett J, Foley H, Adams J, Sibbritt D, et al. Complementary Medicine use in the Australian population: results of a nationally-representative cross-sectional survey. Scientific Reports. 2018;8(1):1-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gözüm S, Tezel A, Koc M. Complementary alternative treatments used by patients with cancer in eastern Turkey. Cancer Nurs. 2003;26(3):230-6. [Crossref] [PubMed]
- Ceylan S, Hamzaoğlu O, Kömürcü S, Beyan C, Yalçin A. Survey of the use of complementary and alternative medicine among Turkish cancer patients. Complement Ther Med. 2002;10(2):94-9. [Crossref] [PubMed]
- Yavuz M, İlçe A, Kaymakçı Ş, Bildik G, Dıramalı A. Meme kanserli hastalarin tamamlayici ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumlarinin incelenmesi [Examination of the complementary and alternative treatment use with breast cancer patients]. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2007;27(5):680-6. [Link]
- Italia S, Batscheider A, Heinrich J, Wenig C, Bauer CP, Koletzko S, Lehmann I, Herbarth O, von Berg A, Berdel D, Hoffmann B, Schaaf B, Wolfenstetter SB. Utilization and costs of conventional and alternative pharmaceuticals in children: results from the German GINIplus and LISAplus birth cohort studies. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2012 Oct;21(10):1102-11. [Crossref] [PubMed]
- Bulut HK, Bektaş M. Kemoterapi alan çocuklarda tamamlayici tedavi kullanimı [Use of complementary medicine in children receiving chemotherapy]. J Tradit Complem Med. 2019;2(3):106-17. [Crossref]
- Du Y, Wolf IK, Zhuang W, Bodemann S, Knöss W, Knopf H. Use of herbal medicinal products among children and adolescents in Germany. BMC Complement Altern Med. 2014;14:218. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Taşar MA, Potur ED, Kara N, Bostancı İ, Dallar Y. Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarına tamamlayıcı veya alternatif tıp uygulamaları: Ankara Hastanesi verileri [The complementary or alternative medicine practices in children of low-income families: data of Ankara Hospital]. Turkish J. Pediatr Dis. 2011;5(2):81-8. [Link]
- Karadeniz C, Pinarli FG, Oğuz A, Gürsel T, Canter B. Complementary/alternative medicine use in a pediatric oncology unit in Turkey. Pediatr Blood Cancer. 2007;48(5):540-3. [Crossref] [PubMed]
- Bakerink JA, Gospe SM Jr, Dimand RJ, Eldridge MW. Multiple organ failure after ingestion of pennyroyal oil from herbal tea in two infants. Pediatrics. 1996;98(5):944-7. [Crossref] [PubMed]
- Hümer M, Scheller G, Kapellen T, Gebauer C, Schmidt H, Kiess W. Phytotherapie in der Kinderheilkunde - Prävalenz, Indikationen und Motivation [Use of herbal medicine in German children - prevalence, indications and motivation]. Dtsch Med Wochenschr. 2010;135(19):959-64. German. [Crossref] [PubMed]
- Cohen MH, Kemper KJ. Complementary therapies in pediatrics: a legal perspective. Pediatrics. 2005;115(3):774-80. [Crossref] [PubMed]
- Bülbül SH, Turgut M, Köylüoğlu S. Çocuklarda tip dişi alternatif uygulamalar konusunda ailelerin görüşleri [Opinions of families on non-medical alternative practices in children]. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2009;52(4):195-202. [Link]
- Akçay D, Yıldırımlar A. Çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı ve ebeveyn bilgilerinin değerlendirilmesi [Use of complementary and alternative therapy in children and evaluation of parental information]. Çocuk Dergisi. 2017;17(4):174-81. [Crossref]
- Bulut S, Karakaş N, Orhan DD. Pediatri hastalarında bitki ve bitkisel içerikli ürün kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesi [Evaluation of plant and herbal product usage habits in pediatric patients]. Sağlık ve Toplum. 2021;31(2):172-80. [Link]
- Yildiz Y, Yavuz AY. Complementary and alternative medicine use in children with asthma. Complement Ther Clin Pract. 2021;43:101353. [Crossref] [PubMed]
- Kelly KM. Complementary and alternative medical therapies for children with cancer. Eur J Cancer. 2004;40(14):2041-6. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi