Objective: The aim of this study was to investigate the clinical significance of Ki-67 proliferation index and p53 gene expression in the pre-operative and post-operative evaluation of pituitary macroadenomas. Material and Methods: We retrospectively evaluated 81 pituitary macroadenoma patients, where pre-operative, six-month and one-year follow-up post-operative dynamic contrastenhanced magnetic resonance imaging examinations were present in our picture archiving and data system. All patients underwent surgical tumor removal and were pathologically diagnosed as having macroadenomas. Results: In Ki-67 positive macroadenoma cases, maximal tumor diameter was found significantly higher than in Ki-67 negative adenoma cases. When tumor invasiveness was compared based on Hardy's classification with the Ki-67 proliferation index values of macroadenomas, no statistically significant correlation was found between tumor invasiveness and Ki-67 values. We can state that there is a strong correlation between Ki-67 positiveness and increase in residual tumor dimensions. In p53 negative and positive macroadenoma cases, there was no significant correlation between p53 gene expression and maximal tumor diameter. When we compared the tumor invasiveness was compared based on Hardy's classification with the p53 gene expression of macroadenomas, no statistically significant correlation was found between tumor invasiveness and p53 values. We can say that there is a strong correlation between p53 gene expression positiveness and increase in residual tumor dimensions. Conclusion: Ki-67 proliferation index and p53 gene expression level determination of macroadenomas and their association with the hormone profiles, invasiveness, preoperative primary tumor and post-operative residual tumor dimension parameters can be combined in order to predict early tumor progression and patient prognosis.
Keywords: Immunohistochemistry; magnetic resonance imaging; pituitary adenoma; recurrence
Amaç: Hipofiz makroadenomlarının, operasyon öncesi ve sonrası değerlendirilmesinde Ki-67 proliferasyon indeksi ve p53 gen ekspresyonunun klinik önemini araştırmak. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda, operasyon öncesi ve sonrası 6. ay ve 1. yıl takip dinamik kontrastlı manyetik rezonans görüntüleme incelemeleri resim arşiv ve data sistemi içerisinde bulunan 81 hipofiz makroadenoma hastasını retrospektif olarak değerlendirdik. Tüm hastalarda, cerrahi olarak tümör çıkarıldı ve patolojik olarak makroadenoma tanısı konuldu. Bulgular: Ki-67 pozitif olan makroadenoma olgularında maksimal tümör boyutları, Ki-67 negatif olan adenoma olgularına göre belirgin derecede yüksek bulundu. Hardy'nin klasifikasyonuna göre tümör invazyonu ile makroadenomaların Ki-67 proliferasyon indeks değerleri karşılaştırıldığında, tümör invazyonu ile Ki-67 proliferasyon indeks değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon saptanmadı. Ki-67 pozitifliği ile rezidüel tümör boyutlarındaki artış arasında güçlü bir korelasyon bulunduğunu söyleyebiliriz. Rezidüel tümör boyut artışı ile Hardy'nin klasifikasyonu arasında istatistiksel olarak önemli bir korelasyon mevcut değildir. p53 negatif ve pozitif makroadenoma olgularında, p53 gen ekspresyonu ile maksimal tümör boyutu arasında önemli bir korelasyon bulunmadı. Makroadenomaların, p53 gen ekspresyonu ile Hardy'nin klasifikasyonuna göre tümör invazyonu karşılaştırıldığında, p53 değerleri ile tümör invazyonu arasında istatistiksel olarak önemli bir korelasyon saptanmadı. Operasyon sonrası rezidüel tümör değerlendirilmesinde, p53 gen ekspresyon pozitifliği ile rezidüel tümör boyutları artışı arasında kuvvetli bir korelasyon bulunduğunu söyleyebiliriz. Sonuç: Makroadenomaların Ki-67 proliferasyon indeksi ve p53 gen ekspresyon düzeylerinin saptanması ve bunların hormon profilleri, invazyon, operasyon öncesi primer tümör ve operasyon sonrası rezidüel tümör boyutu parametleri ile olan ilişkileri erken tümör progresyonunun ve hasta prognozunun tahmininde kombine olarak kullanılabilir.
Anahtar Kelimeler: İmmünohistokimyasal; manyetik rezonans görüntüleme; hipofizer adenoma; nüks
- Pizarro CB, Oliveira MC, Coutinho LB, Ferreira NP. Measurement of Ki-67 antigen in 159 pituitary adenomas using the MIB-1 monoclonal antibody. Braz J Med Biol Res. 2004;37(2):235-43.[Crossref] [PubMed]
- Mastronardi L, Guiducci A, Puzzilli F. Lack of correlation between Ki-67 labelling index and tumor size of anterior pituitary adenomas. BMC Cancer. 2001;1:12.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Atkin SL, Green VL, Hipkin LJ, Landolt AM, Foy PM, Jeffreys RV, et al. A comparison of proliferation indices in human anterior pituitary adenomas using formalin-fixed tissue and in vitro cell culture. J Neurosurg. 1997;87(1):85-8.[Crossref] [PubMed]
- Hsu DW, Hakim F, Biller BM, de la Monte S, Zervas NT, Klibanski A, et al. Significance of proliferating cell nuclear antigen index in predicting pituitary adenoma recurrence. J Neurosurg. 1993;78(5):753-61.[Crossref] [PubMed]
- Hardy J. Transsphenoidal surgery of hypersecreting pituitary tumors. In: Kohler PO, Ross GT, eds. Diagnosis and Treatment of Pituitary Tumors. New York: American Elsevier: Excerpta Medica; 1973. p.179-94.
- McCormick D, Chong H, Hobbs C, Datta C, Hall PA. Detection of the Ki-67 antigen in fixed and wax-embedded sections with the monoclonal antibody MIB1. Histopathology. 1993;22(4):355-60.[Crossref] [PubMed]
- Knosp E, Kitz K, Perneczky A. Proliferation activity in pituitary adenomas: measurement by monoclonal antibody Ki-67. Neurosurgery. 1989;25(6):927-30.[Crossref] [PubMed]
- Kitz K, Knosp E, Koos WT, Korn A. Proliferation in pituitary adenomas: measurement by MAb KI 67. Acta Neurochir Suppl (Wien). 1991;53:60-4.[Crossref] [PubMed]
- Thapar K, Kovacs K, Scheithauer BW, Stefaneanu L, Horvath E, Pernicone PJ, et al. Proliferative activity and invasiveness among pituitary adenomas and carcinomas: an analysis using the MIB-1 antibody. Neurosurgery. 1996;38(1):99-106; discussion 106-7.[Crossref] [PubMed]
- Zhao D, Tomono Y, Nose T. Expression of P27kip1 and Ki-67 in pituitary adenomas: an investigation of marker of adenoma invasiveness. Acta Neurochir (Wien). 1999;141(2):187-92.[Crossref] [PubMed]
- Paek KI, Kim SH, Song SH, Choi SW, Koh HS, Youm JY, et al. Clinical significance of Ki-67 labeling index in pituitary macroadenoma. J Korean Med Sci. 2005;20(3):489-94.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Carboni P Jr, Detta A, Hitchcock ER, Postans R. Pituitary adenoma proliferative indices and risk of recurrence. Br J Neurosurg. 1992;6(1):33-40.[Crossref] [PubMed]
- Jaffrain-Rea ML, Di Stefano D, Minniti G, Esposito V, Bultrini A, Ferretti E, et al. A critical reappraisal of MIB-1 labelling index significance in a large series of pituitary tumours: secreting versus non-secreting adenomas. Endocr Relat Cancer. 2002;9(2):103-13.[Crossref] [PubMed]
- Filippella M, Galland F, Kujas M, Young J, Faggiano A, Lombardi G, Colao A, Meduri G, Chanson P. Pituitary tumour transforming gene (PTTG) expression correlates with the proliferative activity and recurrence status of pituitary adenomas: a clinical and immunohistochemical study. Clin Endocrinol (Oxf). 2006 Oct;65(4):536-43.[Crossref] [PubMed]
- Shibuya M, Saito F, Miwa T, Davis RL, Wilson CB, Hoshino T. Histochemical study of pituitary adenomas with Ki-67 and anti-DNA polymerase alpha monoclonal antibodies, bromodeoxyuridine labeling, and nucleolar organizer region counts. Acta Neuropathol. 1992;84(2):178-83.[Crossref] [PubMed]
- Ekramullah SM, Saitoh Y, Arita N, Ohnishi T, Hayakawa T. The correlation of Ki-67 staining indices with tumour doubling times in regrowing non-functioning pituitary adenomas. Acta Neurochir (Wien). 1996;138(12):1449-55.[Crossref] [PubMed]
- Scheithauer BW, Gaffey TA, Lloyd RV, Sebo TJ, Kovacs KT, Horvath E, et al. Pathobiology of pituitary adenomas and carcinomas. Neurosurgery. 2006;59(2):341-53; discussion 341-53.[Crossref] [PubMed]
- Wolfsberger S, Wunderer J, Zachenhofer I, Czech T, Böcher-Schwarz HG, Hainfellner J, et al. Expression of cell proliferation markers in pituitary adenomas--correlation and clinical relevance of MIB-1 and anti-topoisomerase-IIalpha. Acta Neurochir (Wien). 2004;146(8):831-9.[Crossref] [PubMed]
- Gejman R, Swearingen B, Hedley-Whyte ET. Role of Ki-67 proliferation index and p53 expression in predicting progression of pituitary adenomas. Hum Pathol. 2008;39(5):758-66.[Crossref] [PubMed]
- Thapar K, Scheithauer BW, Kovacs K, Pernicone PJ, Laws ER Jr. p53 expression in pituitary adenomas and carcinomas: correlation with invasiveness and tumor growth fractions. Neurosurgery. 1996;38(4):765-70; discussion 770-1.[Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi