II Kongre AntiAging ve Estetik Tıp Derneği
Cilt Yaşlanmasının Moleküler Mekanizmaları
Molecular Mechanisms of Human Skin Aging
Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2009;29(5 Suppl 1):S 33-8
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Derinin organizmayı zararlı çevresel (fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ) ajanlardan koruduğu ve sıcaklık, elektrolit ve sıvı dengesinin korunmasında önemli rol oynadığı bilinmektedir. Ayrıca, bir duyu organı olarak deri, çeşitli yapısal protein, glikan, lipid sentezi, işlenmesi ve/veya metabolizması için çalışan bir biyo-fabrikadır ve klasik bir endokrin organının gerekliliklerini yerine getirmektedir. Gerçekten de, insan derisi hücreleri büyüme faktörleri ve seks steroidleri dahil çeşitli hormonlar ve D vitamini gibi vitaminler üretmektedir. Yaşın ilerlemesiyle, deri yapısal ve morfolojik özelliklerini kaybeder ve sonuç olarak yukarıda bahsedilen tüm işlevleri bozulur. Bu bozulma çeşitli çevresel fiziksel, kimyasal ve mekanik saldırılar ile kümülatif olarak artar. Yüz, boyun, ve eller gibi derinin açıkta kalan bölümleri dış faktörlerin etkisiyle en çok zararı görürken bu bölgelerin aşırı maruz kalması erken deri yaşlanmasına yol açabilir. Ultraviyole (UV) radyasyon, kızılötesi (IR) radyasyon ve tütün içiciliği en saldırgan çevresel ajanlardır. Açıkta olmayan alanlarda, yaşlanma genetik yatkınlık ve endokrin ortamındaki değişiklikler gibi içsel faktörlere bağlanmaktadır ve tüm organizmanın degradasyon sürecini yansıtmaktadır. Klinik yaşlanma belirtileri güneşe maruz kalan bölgelerde güneşten korunan bölgelere göre daha fazladır. İçsel ve dışsal olarak yaşlanan deriye tipik histolojik özellikler ve biyokimyasal değişiklikler eşlik eder. Temel mekanizmalar halen çok iyi anlaşılamasa da, yaşlı derinin oluşmasında birden çok yolun etkisinin olduğunu gösteren kanıtlar gittikçe artmaktadır. Hücresel yaşlanma, hücresel DNA onarım kapasitesinde düşüş ve telomerlerin kaybı, ekstranükleer mtDNA'da nokta mutasyonları, oksidatif stres, kromozom anormalliklerinin ve gen mutasyonlarının sıklığının artması dahil çeşitli teoriler önerilmiştir. Ayrıca, hormonların farklı bir rol oynadığı kanıtlanmıştır. Gelecek yıllarda, 80 ve üzeri yaşlardaki kişilerin sayısının artması beklendiğinden, sağlık giderlerinin karşılanması ve hastalık önleme üzerinde durulması gereken önemli konular haline gelecektir.
Anahtar Kelimeler: Deri, dış faktörler, iç faktörler, yaşlanma, hücresel yaşlanma, telomer, DNA onarım kapasitesi, mtDNA, hormonlar, oksidatif stres, progeroid sendromlar
Derinin organizmayı zararlı çevresel (fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ) ajanlardan koruduğu ve sıcaklık, elektrolit ve sıvı dengesinin korunmasında önemli rol oynadığı bilinmektedir. Ayrıca, bir duyu organı olarak deri, çeşitli yapısal protein, glikan, lipid sentezi, işlenmesi ve/veya metabolizması için çalışan bir biyo-fabrikadır ve klasik bir endokrin organının gerekliliklerini yerine getirmektedir. Gerçekten de, insan derisi hücreleri büyüme faktörleri ve seks steroidleri dahil çeşitli hormonlar ve D vitamini gibi vitaminler üretmektedir. Yaşın ilerlemesiyle, deri yapısal ve morfolojik özelliklerini kaybeder ve sonuç olarak yukarıda bahsedilen tüm işlevleri bozulur. Bu bozulma çeşitli çevresel fiziksel, kimyasal ve mekanik saldırılar ile kümülatif olarak artar. Yüz, boyun, ve eller gibi derinin açıkta kalan bölümleri dış faktörlerin etkisiyle en çok zararı görürken bu bölgelerin aşırı maruz kalması erken deri yaşlanmasına yol açabilir. Ultraviyole (UV) radyasyon, kızılötesi (IR) radyasyon ve tütün içiciliği en saldırgan çevresel ajanlardır. Açıkta olmayan alanlarda, yaşlanma genetik yatkınlık ve endokrin ortamındaki değişiklikler gibi içsel faktörlere bağlanmaktadır ve tüm organizmanın degradasyon sürecini yansıtmaktadır. Klinik yaşlanma belirtileri güneşe maruz kalan bölgelerde güneşten korunan bölgelere göre daha fazladır. İçsel ve dışsal olarak yaşlanan deriye tipik histolojik özellikler ve biyokimyasal değişiklikler eşlik eder. Temel mekanizmalar halen çok iyi anlaşılamasa da, yaşlı derinin oluşmasında birden çok yolun etkisinin olduğunu gösteren kanıtlar gittikçe artmaktadır. Hücresel yaşlanma, hücresel DNA onarım kapasitesinde düşüş ve telomerlerin kaybı, ekstranükleer mtDNA'da nokta mutasyonları, oksidatif stres, kromozom anormalliklerinin ve gen mutasyonlarının sıklığının artması dahil çeşitli teoriler önerilmiştir. Ayrıca, hormonların farklı bir rol oynadığı kanıtlanmıştır. Gelecek yıllarda, 80 ve üzeri yaşlardaki kişilerin sayısının artması beklendiğinden, sağlık giderlerinin karşılanması ve hastalık önleme üzerinde durulması gereken önemli konular haline gelecektir.
Anahtar Kelimeler: Deri, dış faktörler, iç faktörler, yaşlanma, hücresel yaşlanma, telomer, DNA onarım kapasitesi, mtDNA, hormonlar, oksidatif stres, progeroid sendromlar
ABSTRACT
Skin has long been recognised to protect the organism from deleterious environmental (physical, chemical, microbiological) agents, and is crucial for the maintenance of temperature, electrolyte and fluid balance. In addition, skin is a sensory organ, a biofactory for the synthesis, processing and/or metabolism of a wide range of structural proteins, glycans, lipids and it fulfils the requirements of a classic endocrine organ. Indeed, human skin cells produce a variety of hormones including growth factors and sex steroids and essential vitamins such as vitamin D. With accelerating age skin loses its structural and morphological characteristics and as a consequence all functions mentioned above deteriorate. This deterioration is enhanced cumulatively by various environmental physical, chemical and mechanical insults. Exposed areas of the body such as the face, the neck, and the hands suffer the most by the influence of extrinsic factors and overexposure of these regions may result in premature skin ageing. Ultraviolet (UV) radiation, infrared (IR) radiation and tobacco smoking are by far the most aggressive environmental agents. In non-exposed areas ageing is mainly attributed to intrinsic factors, e.g. genetic predisposition and changes in the endocrine environment and reflects degradation processes of the entire organism. The clinical signs of ageing are more prominent in sun-exposed skin than in sun-protected regions. Typical histological features and biochemical changes accompany intrinsically and extrinsically aged skin, respectively. Although the fundamental mechanisms are still poorly understood, a growing body of evidence points toward the involvement of multiple pathways in the generation of aged skin. Several theories have been proposed including the theory of cellular senescence, decrease in cellular DNA repair capacity and loss of telomeres, point mutations of extranuclear mtDNA, oxidative stress, increased frequency of chromosomal abnormalities and gene mutations. Furthermore, hormones have been also shown to play a distinct role. In the following years, as the number of persons aged 80 and over is expected to rise, health care financing, and disease prevention will be important issues to content with.
Keywords: Skin, extrinsic factors, intrinsic factors, ageing, cellular senescence, telomeres, DNA repair capacity, mtDNA, hormones, oxidative stress, progeroid syndromes
Skin has long been recognised to protect the organism from deleterious environmental (physical, chemical, microbiological) agents, and is crucial for the maintenance of temperature, electrolyte and fluid balance. In addition, skin is a sensory organ, a biofactory for the synthesis, processing and/or metabolism of a wide range of structural proteins, glycans, lipids and it fulfils the requirements of a classic endocrine organ. Indeed, human skin cells produce a variety of hormones including growth factors and sex steroids and essential vitamins such as vitamin D. With accelerating age skin loses its structural and morphological characteristics and as a consequence all functions mentioned above deteriorate. This deterioration is enhanced cumulatively by various environmental physical, chemical and mechanical insults. Exposed areas of the body such as the face, the neck, and the hands suffer the most by the influence of extrinsic factors and overexposure of these regions may result in premature skin ageing. Ultraviolet (UV) radiation, infrared (IR) radiation and tobacco smoking are by far the most aggressive environmental agents. In non-exposed areas ageing is mainly attributed to intrinsic factors, e.g. genetic predisposition and changes in the endocrine environment and reflects degradation processes of the entire organism. The clinical signs of ageing are more prominent in sun-exposed skin than in sun-protected regions. Typical histological features and biochemical changes accompany intrinsically and extrinsically aged skin, respectively. Although the fundamental mechanisms are still poorly understood, a growing body of evidence points toward the involvement of multiple pathways in the generation of aged skin. Several theories have been proposed including the theory of cellular senescence, decrease in cellular DNA repair capacity and loss of telomeres, point mutations of extranuclear mtDNA, oxidative stress, increased frequency of chromosomal abnormalities and gene mutations. Furthermore, hormones have been also shown to play a distinct role. In the following years, as the number of persons aged 80 and over is expected to rise, health care financing, and disease prevention will be important issues to content with.
Keywords: Skin, extrinsic factors, intrinsic factors, ageing, cellular senescence, telomeres, DNA repair capacity, mtDNA, hormones, oxidative stress, progeroid syndromes
.: İşlem Listesi