Objective: The difficult situation of countries' health systems during the pandemic has once again revealed the key position of nurses. The research was conducted to examine the burnout experienced by nurses during the pandemic and its impact on their quality of life. Material and Methods: The research was designed as a crosssectional study, between October 2020 and March 2021 in a hospital in Türkiye. The data of the research was conducted with 250 nurses and collected using the ''descriptive ınformation form'', ''Maslach Burnout Scale'' and ''Professional Quality of Life Scale'' prepared by the researchers. Comparative analyzes (independent samples t-test and OneWay analysis of variance test-Tukey and Tamhane tests) were used to determine the differentiating features. Correlation and regression analysis were used to determine the effectiveness of the scales. Results: It was determined that there was a statistically significant negative relationship between the predictive power of nurses' Maslach Burnout Scale level on the Professional Quality of Life Scale. The independent variables had a 30% significant effect on the dependent variable. It can be said that the emotional exhaustion and depersonalization sub-dimension, which is the sub-dimension of the Maslach Burnout Scale, and the compassion fatigue sub-dimension of the quality of life scale for employees, explain the total variance. Conclusion: In the study, it was determined that the quality of life decreased as the burnout of the nurses working in a hospital during the pandemic process increased.
Keywords: Pandemic; nurse; burnout; quality of life; health
Amaç: Salgın sürecinde ülkelerin sağlık sistemlerinin içinde bulunduğu zor durum, hemşirelerin kilit konumunu bir kez daha ortaya çıkardı. Araştırma, hemşirelerin pandemi sürecinde yaşadıkları tükenmişliğin ve yaşam kalitelerine etkisinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Türkiye'deki bir hastanede Ekim 2020-Mart 2021 tarihleri arasında kesitsel bir çalışma olarak tasarlandı. Araştırmanın verileri 250 hemşire ile gerçekleştirilmiş ve araştırmacılar tarafından hazırlanan ''tanımlayıcı bilgi formu'', ''Maslach Tükenmişlik Ölçeği'' ve ''Profesyonel Yaşam Kalitesi Ölçeği'' kullanılarak toplanmıştır. Ayırıcı özellikleri belirlemek için karşılaştırmalı analizler (bağımsız örnekler t-testi ve tek yönlü varyans analizi testi-Tukey ve Tamhane testleri) kullanıldı. Ölçeklerin etkililiğini belirlemek için korelasyon ve regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin Maslach Tükenmişlik Ölçeği düzeyinin Profesyonel Yaşam Kalitesi Ölçeği üzerindeki yordama gücü arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif ilişki olduğu belirlendi. Bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerinde %30 anlamlı etkisi vardı. Maslach Tükenmişlik Ölçeği'nin alt boyutu olan duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutu ile Profesyonel Yaşam Kalitesi Ölçeği'nin merhamet yorgunluğu alt boyutunun toplam varyansı açıkladığı söylenebilir. Sonuç: Araştırmada pandemi sürecinde hastanede çalışan hemşirelerin tükenmişliği arttıkça yaşam kalitesinin düştüğü belirlendi.
Anahtar Kelimeler: Pandemi; hemşire; tükenmişlik; yaşam kalitesi; sağlık
- Taylor WD, Blackford JU. Mental health treatment for front-line clinicians during and after the coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic: a plea to the medical community. Ann Intern Med. 2020;173(7):574-75. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Orhan S, Gümüş M. Covid-19 Pandemi sürecinde sağlık çalışanlarının bilgi, uygulama ve stres düzeylerinin incelenmesi [Knowledge and application of healthcare employees during Covid-19 pandemic process and review of citres levels]. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal. 2021;7(2):70-7. [Link]
- Huang JZ, Han MF, Luo TD, Ren AK, Zhou XP. [Mental health survey of medical staff in a tertiary infectious disease hospital for COVID-19]. Zhonghua Lao Dong Wei Sheng Zhi Ye Bing Za Zhi. 2020;38(3):192-5. Chinese. [PubMed]
- Raudenská J, Steinerová V, Javůrková A, Urits I, Kaye AD, Viswanath O, et al. Occupational burnout syndrome and post-traumatic stress among healthcare professionals during the novel coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2020;34(3):553-60. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tekir Ö, Çevik C, Selma A, Çetin G. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik, iş doyumu düzeyleri ve yaşam doyumunun incelenmesi [Examining health workers' burnout, job satisfaction levels and life satisfaction]. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2016;18(2):51-63. [Crossref]
- Matsuo T, Taki F, Kobayashi D, Jinta T, Suzuki C, Ayabe A, et al. Health care worker burnout after the first wave of the coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic in Japan. J Occup Health. 2021;63(1):e12247. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Alsulimani LK, Farhat AM, Borah RA, AlKhalifah JA, Alyaseen SM, Alghamdi SM, et al. Health care worker burnout during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional survey study in Saudi Arabia. Saudi Med J. 2021;42(3):306-14. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kim Y. Nurses' experiences of care for patients with Middle East respiratory syndrome-coronavirus in South Korea. Am J Infect Control. 2018;46(7):781-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N, et al. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Netw Open. 2020;3(3):e203976. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Xiao X, Zhu X, Fu S, Hu Y, Li X, Xiao J. Psychological impact of healthcare workers in China during COVID-19 pneumonia epidemic: A multi-center cross-sectional survey investigation. J Affect Disord. 2020;274:405-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nishimura Y, Miyoshi T, Sato A, Hasegawa K, Hagiya H, Kosaki Y, et al. Burnout of healthcare workers amid the COVID-19 pandemic: a follow-up study. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(21):11581. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kayaoğlu K, Aslanoğlu E. Psikiyatri hemşirelerinde görülen tükenmişlik sendromu ile merhamet yorgunluğu arasındaki ilişkinin belirlenmesi [Determining the relationship between burnout syndrome in psychiatric nurses and compassion fatigue]. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2021;13(3):676-82. [Crossref]
- Keten Edis E, Keten M. Covid-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, iş tatmini ve yaşam doyumu [Burnout, job satisfaction and life satisfaction in healthcare professionals during the Covid-19 pandemic process]. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2022;24(2):331-42. [Crossref]
- Arpacıoğlu S, Baltalı Z, Ünübol B. COVID-19 pandemisinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, Covid korkusu, depresyon, mesleki doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler [Burnout, fear of Covid, depression, occupational satisfaction levels and related factors in healthcare professionals in the COVID-19 pandemic]. Çukurova Tıp Dergisi. 2021;46(1):88-100. [Link]
- Ruiz-Fernández MD, Ramos-Pichardo JD, Ibáñez-Masero O, Cabrera-Troya J, Carmona-Rega MI, Ortega-Galán ÁM. Compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction and perceived stress in healthcare professionals during the COVID-19 health crisis in Spain. J Clin Nurs. 2020;29(21-22):4321-30. [Crossref] [PubMed]
- von Elm E, Altman DG, Egger M, Pocock SJ, Gøtzsche PC, Vandenbroucke JP; STROBE Initiative. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) statement: guidelines for reporting observational studies. J Clin Epidemiol. 2008;61(4):344-9. [Crossref] [PubMed]
- Gezginci E, Öztaş B. Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve yenilikçilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between burnout and innovation levels of nurses working in surgical units]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2021;24(2):361-74. [Link]
- Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F, Olgun NN, Aker AT. Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması [Validity and reliability of the Turkish version of the Professional Quality of Life Scale]. Archives of Neuropsychiatry. 2010;47(2):111-7. [Link]
- Tabachnick BG, Fidell LS. Multiple regression. Using Multivariate Statistics. 6th ed. Tokyo: Pearson Education; 2013. p.120-45.
- Türk Hemşireler Derneği. Covid-19 Özel Sayısı. Türk Hemşireler Derneği Bülteni. 2020;2(1). [Erişim tarihi: 21 Eylül 2023]. [Link]
- Çevik O, Özbalcı AA. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki ilişki -Samsun ili örneği [The relationship between burnout levels and demographic characteristics of health workers: The case of Samsun]. MANAS Journal of Social Studies. 2020;9(3):1773-87. [Crossref]
- Uysal Kasap E, Çerçi S, Agit Akdoğan T, Balkan Mİ, Özdal N, Kopuz SN. COVID-19 salgın döneminde hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin değerlendirilmesi [Evaluation of nurses burnout level during the COVID-19 pandemic]. Güncel Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2023;3(2):74-84. [Link]
- Köse E. Hemşirelerde yaşam kalitesi ve işe yabancılaşma düzeyi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi; 2019. Erişim tarihi: 20.10.2022 [Link]
- Ortega-Campos E, Vargas-Román K, Velando-Soriano A, Suleiman-Martos N, Guillermo A, Cañadas-de la Fuente GA, et al. Compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout in oncology nurses: A systematic review and meta-analysis. Sustainability. 2020;12(1):72. [Crossref]
- Denk T. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde mesleki yaşam kalitesi merhamet memnuniyeti merhamet yorgunluğu [Yüksek lisans tezi]. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi; 2018. Erişim tarihi: 26.11.2022 [Link]
- Özcan Arslan F, Önen B. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik sendromu: Adana ili örneği [Burnout syndrome in nurses working in intensive care units: The case of adana province]. Aydın Health Journal. 2015;6(3):298-313. [Crossref]
- Neşe Cerit G, Aykal G, Güzel A, Kara İ. Bir hastanede çalışan yoğun bakım hemşirelerinde tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi [Determining the level of burnout among the ıntensive care nurses in a hospital]. Anatol Clin. 2016;21(2):109-18. [Crossref]
- Karaca Sivrikaya S, Erişen M. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik ve işe bağlı gerginlik düzeylerinin incelenmesi [Examination of burnout and work-related tension levels of health workers]. Journal of Anatolia Nursing and Health Science. 2019;22(2):121-9. [Link]
- Friganović A, Selič P, Ilić B, Sedić B. Stress and burnout syndrome and their associations with coping and job satisfaction in critical care nurses: a literature review. Psychiatr Danub. 2019;31(Suppl 1):21-31. [PubMed]
- Kulakçı H, Ayyıldız T, Veren F, Kalıncı N, Topan A. Zonguldak il merkezi kamu hastanelerinde çalışan ebe ve hemşirelerin mobbing ve tükenmişlik düzeylerinin ve bunları etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi [Evaluation of the mobbing and burnout levels and affecting factors of midwives and nurses working in Zonguldak public hospitals]. Journal of Educatıon and Research in Nursing. 2015;12(2):133-41. [Link]
- Akalın B, Modanlıoğlu A. Covid-19 sürecinde yoğun bakımda çalışan sağlık profesyonellerinin duygu-durum ve tükenmişlik düzeylerinin değerlendirilmesi [Evaluation of the emotional-situation and burnability levels of health professionals working in intensive care in the Covid-19 process]. Acıbadem Univ Sağlık Bilim Derg. 2021;12(2):346-52. [Link]
- Uzun LN, Mayda AS. Hemşirelerde tükenmişlik düzeyinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: bir üniversite hastanesi örneği [Investigation of burnout levels in nurses according to different variables: example of a universty hospital]. Konuralp Medical Journal. 2020;12(1):137-43. [Crossref]
- Jaafarpour M, Khani A, Mahmodian MR. Evaluation of the quality of nursing work life and its association with job burnout in Isfahan University of Medical Sciences. International Journal of Epidemiologic Research. 2015;2(1):30-9. [Link]
- de Oliveira SM, de Alcantara Sousa LV, Vieira Gadelha MDS, do Nascimento VB. Prevention actions of burnout syndrome in nurses: an ıntegrating literature review. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2019;15:64-73. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Fernandez R, Lord H, Halcomb E, Moxham L, Middleton R, Alananzeh I, et al. Implications for COVID-19: A systematic review of nurses' experiences of working in acute care hospital settings during a respiratory pandemic. Int J Nurs Stud. 2020;111:103637. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi