.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Bir Ön Lisans Programı Olan Yaşlı Bakımında Akademik Yapı
Academic Structure in Elderly Care an Associate Degree Program
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2020;5(3):555-60
doi: 10.5336/healthsci.2020-73486
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Yaşlı bakımı programları, ülkemizde ön lisans düzeyinde eğitim vermektedir. Yaşlı bakımı programı öğrencileri, mezuniyet sonrası yaşlı bakım teknikeri unvanı alır ve bakımevleri ya da huzurevleri gibi yerlerde istihdam edilebilirler. Yapılan çalışmanın amacı, ülkemizde hâlihazırda öğrenci almakta olan devlet üniversitelerindeki yaşlı bakımı programlarında bulunan akademik kadro yapısını incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipteki çalışmaya, Türkiye'de bulunan ve öğrenci alan tüm devlet üniversitelerindeki yaşlı bakım programları dâhil edildi. Kadrosu, yaşlı bakımı programında bulunan akademik personel ve bu personelin meslek dağılımıyla ilgili bilgiler, üniversitelerin resmî internet sayfalarından elde edildi. Araştırmada, yaşlı bakımı programlarında bulunan akademik personelin mezun oldukları lisans bölümleri dikkate alındı. Verilerin analizinde, SPSS 23 programı kullanıldı. Bulgular: Elde edilen verilere göre 2019 yılında devlet üniversitelerinde toplam 67 yaşlı bakımı programı, 1. öğretim düzeyinde öğrenci kabul etmiştir. Bazı üniversitelerin bünyesinde birden fazla yaşlı bakımı programı mevcuttur. Bu programlarda, farklı mesleklere mensup toplam 202 akademisyen görev almaktadır. Yaşlı bakımı programlarında bulunan akademisyenlerin %56,9'u hemşire olup, %24,2'si sosyoloji, biyoloji, sağlık memurluğu, iktisat, beden eğitimi gibi bölümlerden mezundur. Geriye kalan akademisyenlerin %9,9'u fizyoterapist, %2,5'i psikolog, %2'si gerontolog, %2'si ebe, %1,5'i hekim ve %1'i diyetisyendir. Sonuç: Yaşlı bakımı programlarının akademik kadrosunda hemşirelerin yanı sıra hekim, fizyoterapist, gerontolog, psikolog ve diyetisyen gibi farklı alanlardan sağlık profesyonellerine daha çok yer verilmeli ve multidisipliner bir yaklaşım benimsenmelidir.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; hasta bakımı; sağlık eğitimi; üniversiteler
Amaç: Yaşlı bakımı programları, ülkemizde ön lisans düzeyinde eğitim vermektedir. Yaşlı bakımı programı öğrencileri, mezuniyet sonrası yaşlı bakım teknikeri unvanı alır ve bakımevleri ya da huzurevleri gibi yerlerde istihdam edilebilirler. Yapılan çalışmanın amacı, ülkemizde hâlihazırda öğrenci almakta olan devlet üniversitelerindeki yaşlı bakımı programlarında bulunan akademik kadro yapısını incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipteki çalışmaya, Türkiye'de bulunan ve öğrenci alan tüm devlet üniversitelerindeki yaşlı bakım programları dâhil edildi. Kadrosu, yaşlı bakımı programında bulunan akademik personel ve bu personelin meslek dağılımıyla ilgili bilgiler, üniversitelerin resmî internet sayfalarından elde edildi. Araştırmada, yaşlı bakımı programlarında bulunan akademik personelin mezun oldukları lisans bölümleri dikkate alındı. Verilerin analizinde, SPSS 23 programı kullanıldı. Bulgular: Elde edilen verilere göre 2019 yılında devlet üniversitelerinde toplam 67 yaşlı bakımı programı, 1. öğretim düzeyinde öğrenci kabul etmiştir. Bazı üniversitelerin bünyesinde birden fazla yaşlı bakımı programı mevcuttur. Bu programlarda, farklı mesleklere mensup toplam 202 akademisyen görev almaktadır. Yaşlı bakımı programlarında bulunan akademisyenlerin %56,9'u hemşire olup, %24,2'si sosyoloji, biyoloji, sağlık memurluğu, iktisat, beden eğitimi gibi bölümlerden mezundur. Geriye kalan akademisyenlerin %9,9'u fizyoterapist, %2,5'i psikolog, %2'si gerontolog, %2'si ebe, %1,5'i hekim ve %1'i diyetisyendir. Sonuç: Yaşlı bakımı programlarının akademik kadrosunda hemşirelerin yanı sıra hekim, fizyoterapist, gerontolog, psikolog ve diyetisyen gibi farklı alanlardan sağlık profesyonellerine daha çok yer verilmeli ve multidisipliner bir yaklaşım benimsenmelidir.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; hasta bakımı; sağlık eğitimi; üniversiteler
ABSTRACT
Objective: Elderly care programs provide education at the associate level in our country. After the graduation, elderly care program students receive aged care technician title and they can be employed such as places home care or nursing homes. The aim of this study is to examine the structure of the academic staff in the elderly care programs in the state universities currently receiving students, in our country. Material and Methods: All the elderly care programs which receiving students in state universities in Turkey were included in this descriptive study. The academic staff and their information about the occupational distribution were obtained from the official websites of the universities. In the research, the undergraduate departments of academic staff in elderly care programs were taken into consideration. SPSS 23 program was used to analyze the data. Results: According to the obtained data, a total of 67 elderly care programs accepted students at the primary level in state universities in 2019. Some universities have more than one elderly care program. 202 academicians from different professions take part in these programs. 56.9% of the academicians in the elderly care programs are nurses; 24.2% graduated from departments such as sociology, biology, health services and economics. 9.9% of the remaining academicians were physiotherapists and 2.5% were psychologists, 2% were gerontologists, 2% were midwives, 1.5% were physicians and 1% were dieticians. Conclusion: Health professionals from different fields such as physicians, gerontologists, physiotherapists, psychologists and dietitians should be more involved in addition to nurses in the academic staff of elderly care programs and a multidisciplinary approach should be adopted.
Keywords: Aged; patient care; health education; universities
Objective: Elderly care programs provide education at the associate level in our country. After the graduation, elderly care program students receive aged care technician title and they can be employed such as places home care or nursing homes. The aim of this study is to examine the structure of the academic staff in the elderly care programs in the state universities currently receiving students, in our country. Material and Methods: All the elderly care programs which receiving students in state universities in Turkey were included in this descriptive study. The academic staff and their information about the occupational distribution were obtained from the official websites of the universities. In the research, the undergraduate departments of academic staff in elderly care programs were taken into consideration. SPSS 23 program was used to analyze the data. Results: According to the obtained data, a total of 67 elderly care programs accepted students at the primary level in state universities in 2019. Some universities have more than one elderly care program. 202 academicians from different professions take part in these programs. 56.9% of the academicians in the elderly care programs are nurses; 24.2% graduated from departments such as sociology, biology, health services and economics. 9.9% of the remaining academicians were physiotherapists and 2.5% were psychologists, 2% were gerontologists, 2% were midwives, 1.5% were physicians and 1% were dieticians. Conclusion: Health professionals from different fields such as physicians, gerontologists, physiotherapists, psychologists and dietitians should be more involved in addition to nurses in the academic staff of elderly care programs and a multidisciplinary approach should be adopted.
Keywords: Aged; patient care; health education; universities
REFERANSLAR:
- Thomése F, Broese van Groenou M. Adaptive strategies after health decline in later life: increasing the person-environment fit by adjusting the social and physical environment. Eur J Ageing. 2006;3(4):169-77. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sardon JP. Recent demographic trends in the developed countries. Population. 2006;61(3):197-266. [Crossref]
- Liochev SI. Which is the most significant cause of aging? Antioxidants (Basel). 2015;4(4):793-810. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Skolnik R. Global health 101. In: Riegelman R, ed. 4th ed. Burlington: Jones and Bartlett learning; 2020. p.19-133.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İstatistiklerle Yaşlılar, 2018. (Erişim tarihi: 01.12.2019) [Link]
- Kırdı N, Abit Kocaman A. Yaşlanma sürecinde ve yaşlılık döneminde egzersizin önemi. Akdemir N, editör. Geriatri ve Gerontolojiye Disiplinlerarası Yaklaşım. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.32-8.
- Beğer T, Yavuzer H. [Old age and old age epidemiology]. Klinik Gelişim. 2012;25(3):1-3. [Link]
- Şahin S, Boyacıoğlu H, Tosun Taşar P, Kozan E, Sarıkaya OF, Akçiçek F. [The functional dependency rates of Bornova district residents over age 65]. Ege Tıp Derg. 2016;55(2):65-70. [Crossref]
- Cafferata GL. Marital status, living arrangements, and the use of health services by elderly persons. J Gerontol. 1987;42(6):613-8. [Crossref] [PubMed]
- Saruhan G, Evci Kiraz ED, Ergin F, Beşer E, Başaloğlu H. [Adnan Menderes University Elder Care Technician Program: students' expectations for trade branch]. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2013;14(2):19-23. [Link]
- Benli AR, Acar E. [Occupational anxiety level and associated factors at senior class elder care technician students]. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017:6(5):2512-21. [Link]
- Resmî Gazete (22.5.2014, Sayı: 29007) sayılı Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik; 2014. (Erişim tarihi: 05.12.2019) [Link]
- Anadolu Üniversitesi. Yaşlı Bakımı Programı. (Erişim tarihi: 05.12.2019) [Link]
- ÖSYM. TABLO-3 Merkezi Yerleştirme ile Öğrenci Alan Yükseköğretim Ön Lisans Programları. (Erişim tarihi: 19.12.2019) [Link]
- Sjöberg L, Karlsson B, Atti AR, Skoog I, Fratiglioni L, Wang HX. Prevalence of depression: comparisons of different depression definitions in population-based samples of older adults. J Affect Disord. 2017;221:123-31. [Crossref] [PubMed]
- Tamam L, Öner S. [Old age depression]. Demans Derg. 2001;1(2):50-60. [Link]
- Gueldner SH, Loeb S, Morris D, Penrod J, Bramlett M, Johnston L, et al. A comparison of life satisfaction and mood in nursing home residents and community-dwelling elders. Arch Psychiatr Nurs. 2001;15(5):232-40. [Crossref] [PubMed]
- Barca ML, Engedal K, Laks J, Selbaek G. A 12 months follow-up study of depression among nursing-home patients in Norway. J Affect Disord. 2010;120(1-3):141-8. [Crossref] [PubMed]
- Tiong WW, Yap P, Huat Koh GC, Phoon Fong N, Luo N. Prevalence and risk factors of depression in the elderly nursing home residents in Singapore. Aging Ment Health. 2013;17(6):724-31. [Crossref] [PubMed]
- Demir G, Ünsal A, Gürol Arslan G, Çoban A. [Study of prevalence of depression among elders living at nursing home and house]. Gümüşhane University Journal of Health Sciences. 2013;2(1):1-12. [Link]
- Saraç ZF, Yılmaz M. [Aging and healthy nutrition]. Ege J Med. 2015;54:1-11. [Link]
- Kamp BJ, Wellman NS, Russell C. Position of the American Dietetic Association, American Society for Nutrition, and Society for Nutrition Education: food and nutrition programs for community-residing older adults. J Nutr Educ Behav. 2010;42(2):72-82. [Crossref] [PubMed]
- Özkayar N, Arıoğul S. [Physiological changes in the elderly]. İç Hastalıkları Dergisi. 2007;14(1):18-26.
- Tails CR, Fillit MH. Geriatric Medicine and Gerontology. 6th ed. By Churchill Livingstone; 2003.
- Kırdı N. [Healthy aging in women: physiotherapy and rehabilitation]. Turkiye Klinikleri J Physiother Rehabil-Special Topics. 2017;3(3):184-91. [Link]
- Bellew JW, Symons TB, Vandervoort AA. Geriatric fitness: effects of aging and recommendations for exercise in older adults. Cardiopulm Phys Ther J. 2005;16(1):20-31. [Link]
- Vopat BG, Klinge SA, McClure PK, Fadale PD. The effects of fitness on the aging process. J Am Acad Orthop Surg. 2014;22(9):576-85. [Crossref] [PubMed]
- Keskin C, Topuzoğlu A. [Definition of health: cpoing]. Journal of Istanbul Kültür University. 2006;4(3):46-9. [Link]
.: İşlem Listesi