.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Bilişsel Kontrol ve Esneklik ile Bilişsel Başarısızlık Durumunun El Tercihine Göre İncelenmesi: Kesitsel Çalışma
Investigation of Cognitive Control and Flexibility and Cognitive Failure by Hand Preference: Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2024;9(1):100-7
doi: 10.5336/healthsci.2023-98475
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Çalışmanın amacı, bireylerin el tercihlerine göre bilişsel kontrol ve esneklik durumları ile bilişsel başarısızlık düzeylerinin değişip değişmediğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel olan çalışmaya 141 gönüllü üniversite öğrencisi katıldı. Bireylerin demografik bilgileri sorgulandıktan sonra el tercihleri Edinburgh El Tercihi Anketi ile belirlendi. Bireylerin stresli durumlarda olumsuz düşünce ve duygularını kontrol edebilme ve esnek bir şekilde baş edebilme yetenekleri Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği ile bilişsel başarısızlıkları ise Bilişsel Durum Ölçeği ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin (119 kadın ve 22 erkek) yaş ortalamaları 20,76±1,47 idi. Edinburgh El Tercihi Anketi'ne göre 96 kişinin sağ elini daha sık kullandığı, 18 kişinin sol elini daha sık kullandığı ve 27 kişinin her iki elini kullandığı yani ''ambidextrous'' olduğu belirlendi. Bireylerin el tercihlerine göre Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği'nde gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görüldü (p=0,416, 0,944; p>0,05). Bilişsel başarısızlık puanlarında ise her iki elini kullanan bireylerin sağ ve sol el tercihlerine göre daha yüksek puana sahip oldukları bulundu (p=0,048; p<0,05). Sonuç: El tercihlerine göre bireyleri gruplandırdığımız çalışmanın sonuçlarında bilişsel başarısızlık bakımından en düşük puanı sol eli dominant olan bireylerin aldığı görüldü. Çalışma sonuçları bakımından beyin lateralizasyonu ile bilişsel fonksiyonlar arasındaki ilişkiye farklı bir bakış açısı sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: El tercihi; bilişsel durum; üniversite öğrencisi
Amaç: Çalışmanın amacı, bireylerin el tercihlerine göre bilişsel kontrol ve esneklik durumları ile bilişsel başarısızlık düzeylerinin değişip değişmediğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel olan çalışmaya 141 gönüllü üniversite öğrencisi katıldı. Bireylerin demografik bilgileri sorgulandıktan sonra el tercihleri Edinburgh El Tercihi Anketi ile belirlendi. Bireylerin stresli durumlarda olumsuz düşünce ve duygularını kontrol edebilme ve esnek bir şekilde baş edebilme yetenekleri Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği ile bilişsel başarısızlıkları ise Bilişsel Durum Ölçeği ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin (119 kadın ve 22 erkek) yaş ortalamaları 20,76±1,47 idi. Edinburgh El Tercihi Anketi'ne göre 96 kişinin sağ elini daha sık kullandığı, 18 kişinin sol elini daha sık kullandığı ve 27 kişinin her iki elini kullandığı yani ''ambidextrous'' olduğu belirlendi. Bireylerin el tercihlerine göre Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği'nde gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görüldü (p=0,416, 0,944; p>0,05). Bilişsel başarısızlık puanlarında ise her iki elini kullanan bireylerin sağ ve sol el tercihlerine göre daha yüksek puana sahip oldukları bulundu (p=0,048; p<0,05). Sonuç: El tercihlerine göre bireyleri gruplandırdığımız çalışmanın sonuçlarında bilişsel başarısızlık bakımından en düşük puanı sol eli dominant olan bireylerin aldığı görüldü. Çalışma sonuçları bakımından beyin lateralizasyonu ile bilişsel fonksiyonlar arasındaki ilişkiye farklı bir bakış açısı sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: El tercihi; bilişsel durum; üniversite öğrencisi
ABSTRACT
Objective: The aim of the study is to investigate whether the cognitive control and flexibility states and cognitive failure levels of individuals change according to their hand preferences. Material and Methods: The 141 volunteer university students participated in the cross-sectional study. After questioning the demographic information of the individuals, their hand preferences were determined with the Edinburgh Hand Preference Questionnaire. Individuals' ability to control their negative thoughts and emotions in stressful situations and to cope flexibly was evaluated with the Cognitive Control and Flexibility Questionnaire, and their cognitive failure was evaluated with the Cognitive Failures Questionnaire. Results: The mean age of 119 female and 22 male individuals participating in the study was 20.76±1.47. According to the Edinburgh Hand Prefence Questionnaire, it was determined that 96 people used their right hand frequently, 18 people used their left hand frequently, and 27 people used both hands, that is ''ambidextrous''. It was observed that there was no statistically significant difference between the groups in the Cognitive Control and Flexibility Questionnare according to the hand preferences (p=0.416, 0.944; p>0.05). In cognitive failure scores, it was found that individuals using both hands had higher scores than right- and left-hand preferences (p=0.048; p<0.05). Conclusion: In the results of the study in which we grouped individuals according to their hand preferences, it was seen that individuals with left-hand dominance received the lowest score in terms of cognitive failure. In terms of study results offer a different perspective on the relationship between brain lateralization and cognitive functions.
Keywords: Handedness; cognitive status; university students
Objective: The aim of the study is to investigate whether the cognitive control and flexibility states and cognitive failure levels of individuals change according to their hand preferences. Material and Methods: The 141 volunteer university students participated in the cross-sectional study. After questioning the demographic information of the individuals, their hand preferences were determined with the Edinburgh Hand Preference Questionnaire. Individuals' ability to control their negative thoughts and emotions in stressful situations and to cope flexibly was evaluated with the Cognitive Control and Flexibility Questionnaire, and their cognitive failure was evaluated with the Cognitive Failures Questionnaire. Results: The mean age of 119 female and 22 male individuals participating in the study was 20.76±1.47. According to the Edinburgh Hand Prefence Questionnaire, it was determined that 96 people used their right hand frequently, 18 people used their left hand frequently, and 27 people used both hands, that is ''ambidextrous''. It was observed that there was no statistically significant difference between the groups in the Cognitive Control and Flexibility Questionnare according to the hand preferences (p=0.416, 0.944; p>0.05). In cognitive failure scores, it was found that individuals using both hands had higher scores than right- and left-hand preferences (p=0.048; p<0.05). Conclusion: In the results of the study in which we grouped individuals according to their hand preferences, it was seen that individuals with left-hand dominance received the lowest score in terms of cognitive failure. In terms of study results offer a different perspective on the relationship between brain lateralization and cognitive functions.
Keywords: Handedness; cognitive status; university students
REFERANSLAR:
- Kesavayuth D, Liang Y, Zikos V. An active lifestyle and cognitive function: Evidence from China. The Journal of the Economics of Ageing. 2018;12:183-91. [Crossref]
- Demirtaş AS. Stresli durumlarda bilişsel kontrol ve bilişsel esneklik: Bir ölçek uyarlama çalışması [Cognitive control and cognitive flexibility in the context of stress: A scale adaptation]. Psikoloji Çalışmaları. 2019;39(2):345-68. [Crossref]
- Gabrys RL, Tabri N, Anisman H, Matheson K. Cognitive control and flexibility in the context of stress and depressive symptoms: the cognitive control and flexibility questionnaire. Front Psychol. 2018;9:2219. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Morton JB, Ezekiel F, Wilk HA. Cognitive control: easy to identify but hard to define. Top Cogn Sci. 2011;3(2):212-6. [Crossref] [PubMed]
- Gläscher J, Adolphs R, Damasio H, Bechara A, Rudrauf D, Calamia M, et al. Lesion mapping of cognitive control and value-based decision making in the prefrontal cortex. Proc Natl Acad Sci U S A. 2012;109(36):14681-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mackie MA, Van Dam NT, Fan J. Cognitive control and attentional functions. Brain Cogn. 2013;82(3):301-12. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ekici G, Uysal SA, Altuntaş, O. The validity and reliability of cognitive failures questionnaire in university students. Turk J Physiother Rehabil. 2016;27(2):55-60. [Crossref]
- Voortman M, De Vries J, Hendriks CMR, Elfferich MDP, Wijnen PAHM, Drent M. Everyday cognitive failure in patients suffering from neurosarcoidosis. Sarcoidosis Vasc Diffuse Lung Dis. 2019;36(1):2-10. [PubMed] [PMC]
- Corey DM, Hurley MM, Foundas AL. Right and left handedness defined: a multivariate approach using hand preference and hand performance measures. Neuropsychiatry Neuropsychol Behav Neurol. 2001;14(3):144-52. [PubMed]
- Dragovic M, Milenkovic S, Hammond G. The distribution of hand preference is discrete: a taxometric examination. Br J Psychol. 2008;99(Pt 4):445-59. [Crossref] [PubMed]
- Prichard E, Propper RE, Christman SD. Degree of handedness, but not direction, is a systematic predictor of cognitive performance. Front Psychol. 2013;4:9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gotts SJ, Jo HJ, Wallace GL, Saad ZS, Cox RW, Martin A. Two distinct forms of functional lateralization in the human brain. Proc Natl Acad Sci U S A. 2013;110(36):E3435-44. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nicholls ME, Chapman HL, Loetscher T, Grimshaw GM. The relationship between hand preference, hand performance, and general cognitive ability. J Int Neuropsychol Soc. 2010;16(4):585-92. [Crossref] [PubMed]
- Michel GF. How might the relation of the development of hand preferences to the development of cognitive functions be examined during infancy: a sketch? Front Neurosci. 2018;11:739. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Liang J, Wilkinson KM, Sainburg RL. Cognitive-perceptual load modulates hand selection in left-handers to a greater extent than in right-handers. Exp Brain Res. 2019;237(2):389-99. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Somers M, Shields LS, Boks MP, Kahn RS, Sommer IE. Cognitive benefits of right-handedness: a meta-analysis. Neurosci Biobehav Rev. 2015;51:48-63. [Crossref] [PubMed]
- Büsch D, Hagemann N, Bender N. The dimensionality of the Edinburgh Handedness Inventory: An analysis with models of the item response theory. Laterality. 2010;15(6):610-28. [Crossref] [PubMed]
- Oldfield RC. The assessment and analysis of handedness: the Edinburgh inventory. Neuropsychologia. 1971;9(1):97-113. [Crossref] [PubMed]
- Uysal SA, Ekinci Y, Çoban F, Yakut Y. Edinburgh el tercihi anketi Türkçe güvenirliğinin araştırılması [Investigation of Turkish reliability of the Edinburgh Hand Preference Questionnaire]. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2019;6(2):112-18. [Link]
- Gabrys RL, Tabri N, Anisman H, Matheson K. Cognitive control and flexibility in the context of stress and depressive symptoms: the cognitive control and flexibility questionnaire. Front Psychol. 2018;9:2219. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Broadbent DE, Cooper PF, FitzGerald P, Parkes KR. The Cognitive Failures Questionnaire (CFQ) and its correlates. Br J Clin Psychol. 1982;21(1):1-16. [Crossref] [PubMed]
- Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007;39(2):175-91. [Crossref] [PubMed]
- Soysal AŞ, Arhan, E, Aktürk A, Can H. El tercihi ve el tercihini belirleyen etkenler [Hand dominance and factors determining hand dominance]. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2007;1(2):60-8. [Link]
- Hoptman MJ, Davidson RJ. How and why do the two cerebral hemispheres interact? Psychol Bull. 1994;116(2):195-219. [Crossref] [PubMed]
- Rogers LJ. Brain Lateralization and Cognitive Capacity. Animals (Basel). 2021;11(7):1996. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Elalmiş DD, Tan U. Hand preference in Turkish population. Int J Neurosci. 2005;115(5):705-12. [Crossref] [PubMed]
- Frings L, Wagner K, Unterrainer J, Spreer J, Halsband U, Schulze-Bonhage A. Gender-related differences in lateralization of hippocampal activation and cognitive strategy. Neuroreport. 2006;17(4):417-21. [Crossref] [PubMed]
- Iwasa H, Yoshida Y, Ishioka Y, Suzukamo Y. Association of personality with cognitive failure among Japanese middle-aged and older adults. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(12):7215. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Akbaş E, Yiğitoğlu GT, Çunkuş N. Yaşlılıkta sosyal izolasyon ve yalnızlık [Social isolation and loneliness in elderly]. OPUS JSR. 2020;15(26):4540-62. [Link]
- Akça ASD, Saraçli Ö, Emre U, Atasoy N, Güdül S, Barut BÖ, et al. Hastanede yatan yaşlılarda bilişsel işlevlerin günlük yaşam aktiviteleri, depresyon, anksiyete ve klinik değişkenlerle ilişkisi [Relationship of cognitive functions with daily living activities, depression, anxiety and clinical variables in hospitalized elderly patients]. Noro-Psikyatri Arsivi. 2014;51(3):267-74. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Domino EF, Ni L, Thompson M, Zhang H, Shikata H, Fukai H, et al. Tobacco smoking produces widespread dominant brain wave alpha frequency increases. Int J Psychophysiol. 2009;74(3):192-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Park S, Knopick C, McGurk S, Meltzer HY. Nicotine impairs spatial working memory while leaving spatial attention intact. Neuropsychopharmacology. 2000;22(2):200-9. [Crossref] [PubMed]
- Serrien DJ, Sovijärvi-Spapé MM. Cognitive control of response inhibition and switching: hemispheric lateralization and hand preference. Brain Cogn. 2013;82(3):283-90. [Crossref] [PubMed]
- Kumar S, Saini R, Jain R. Hand preference and intolerance of uncertainty: Atypical cerebral lateralization advantages lower intolerance of uncertainty. Laterality. 2020;25(1):22-42. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi